Phatisisani Bzomwe Bibliya Limbalewa pa Misinda ya Nkhawa—Mbali 2
Pakawoneka nkhawa, wadzinza na axamwali wambadikhira kuti tibvale bzakubvala bzakupambulika bza nkhawa. Mpsakufunika kwene-kwene kudziwa kuti bzakubvala bza nkhawa bzinkulewedwa panobzi, si bzakubvala bzire bzomwe wazinji wambabvala pa bzakucitika bzinango, koma wacibzibvalambo pakuyenda ku msinda wa nkhawa. Bzakubvala bza nkhawa, n’bzire bzomwe bzimbandobvalidwa kokha pomwe pawoneka nkhawa. Bzimbabvalidwa pakufuna kuwoneseratu padeca kuti munthuyo wafedwa. Makonzedwe na mawonekedwe ya bzakubzalabzo, yana thandauzo lakupambulika lakubverana na bzikhulupiro bza bzipembedzo bzakale-kale, ndipo bzizinji mpsakubverana na mkhalidwe wa anyakufa na kuti anyakufa wangacite cinthu cakuipa ayai cabwino kwa wanthu wa moyo. Bzakubvala bza nkhawabzo bzingabvalidwe mu nsiku ibodzi, nsiku zizinji, minyezi mizinji ayai gole la thunthu pambuyo pakupendesa nkhawayo.
2 Kuikumbukira Mitemo ya m’Bibliya: Cakutoma, wanthu wa Yahova wambauwonesa lini padeca msunamo wawo wakufedwa, ninga momwe bzimbacitidwa nthawe zinango na wanthu ‘womwe walibe cikhulupiro.’ (1 Watesalonika 4:13) Caciwiri, tingafune lini kucita cinthu ciri-cense comwe cingakhale ‘cakukhumudwisa’ kwa winango. (2 Wakolinto 6:3) Thangwe ra bzomwe bzinkulewedwa pa mtemoyu, tibzibvunze kuti: ‘Kodi kubvala bzakubvala bza nkhawa, kungalatize kwa wanthu winango kuti inepano ndaphata bzikhulupiro bzakuphonyana na Bibliya? Kodi bzimwebzo bzingakhumudwise womwe wan’dziwa bzomwe Mboni za Yahova zimbakhulupira na kupfunzisa bza anyakufa? Kodi kubvala bzakubvala bza nkhawa, kungapweteke cikumbu-mtima ca anzangu wa cikhulupiro cibodzi? Kodi kubvala bzakubvalabzo, kungataise mtima wa abale wathu womwe wadalamba kubzibvala bzakubvalabzo, wacifika mpaka kuzunzidwa thangwe ra bzimwebzo?a
3 Tsono, pa mitemo yense yakufunika kukumbukiridwa, palibe omwe ngwakufunika kwene-kwene kuposa uyu: Tingacite lini cinthu ciri-cense comwe cingakalipise Yahova. (Mimwani 27:11; Wakolose 1:9, 10) Tikalizindikira bwino-bwino thandauzo la bzakubvalabzo pabodzi na kubverana na cikhulupiro cakuti anyakufa wakana moyo, tin’dzasamala pakukumbukira momwe kuteweza mwamboyo kungadzonge uxamwali bwathu na Yahova. Ifepano ‘tingamwe lini pa citawo ca Yahova na pa citawo ca madimonyo.’—1 Wakolinto 10:21, 22.
4 N’cadidi kuti winango wangalizindikire lini thandauzo la bzakubvalabzo. Tsono iwo ne wangakwanise lini kufokotoza thangwe lawo lakufunisisa kubzibvala kokha pomwe wafedwa. Kundobzibvala kokha mwakusaya kubvesesa thandauzo labzene, si thangwe ra kuti ifepano ticitembo bzibodzi-bodzibzo. Kukumbukira bwino-bwino mitemoyi na mpembo, kun’funika kutithandiza kubvesesa mathangwe ya kutcenkha mwambo wa kubvala bzakubvala bzakupambulikabzo ninga cizindikiro cakuti tafedwa.
5 Bzakubvala bza Nkhawa Bzakuthemera: Kodi mpsiponi bzakubvala bzomwe tingabvale pa msinda wa nkhawa? Pa magole mazinji, mabukhu ya gulu la kapolo wakukhulupirika na wanzeru, yadalewa kale nkhaniyi.b Timbalimbisidwa kukhala wakuzindikira na wacikati-kati pakusankhula bzakubvala bzathu, bzicikhala bza ulemu na bzakuwoneka bwino. Bzingakhale bzakubvala bzakusaya kugaka kwene-kwene, koma bzicibverana na msunamo wakugumanika pa ‘nyumba ya nkhawa.’ (Mpalizi 7:2) Kuti tileke kukhumudwisa winango mwakusaya kufuna, tingasankhule kutcenkha bzakubvala bzomwe mpsakugaka kwene-kwene ayai bzomwe mpsakupitana kwene-kwene na cakucitikaco. Pa ciri-cense comwe tisankhule kubvalaco, cidziwiso cathu cakubveka bwino cakulewa bza mkhalidwe wa anyakufa, cin’dzatithandiza kulatiza ulemu pa nkhawa mwakusaya kubvala bzakubvala bzomwe bzimbandobvalidwa pa nkhawa pokha.
Kulinganiza Msinda wa Nkhawa
6 Pa msinda wa nkhawa ya Mkristau, pakucosa mtembo wa nyamuya m’nyumba yakusungira mitembo, bzin’funika kuteweza mwa ulemu bzense bzomwe bzimbafunidwa na boma na wa zaumoyo. Msindayo ukacitidwa mu njira yakupasa mtsangalazo wakucokera m’Bibliya na kulatiziratu padeca cadidi cakulewa bza mkhalidwe wa anyakufa, pan’dzawoneka lini mpata wakupitisa miyambo yakuphonyana na Bibliya. (Wayefezo 5:7-11) Bzomwe bzicitike pa msinda wa nkhawa, bzin’funika lini kupweteka cikumbu-mtima ca anzathu wa cikhulupiro cibodzi. (1 Wakolinto 10:32) Kodi mitemoyi ingaphatisidwe tani basa pakukonzekera msinda wa nkhawa ya Mkristau?
7 Mbani Ana udindo Bwakutsogolera? M’midzi mizinji wadzinza womwe si wacikhulupiro cibodzi wangafunisise kuti akulu-akulu wa dzinza lawo watonge msindayo pakusankhula mbuto na momwe msindayo ucitidwe. Tsono makonzedwe ya malowozi Yacikristau, yambapasa mwamuna na mkazace udindo bwakucita bzakusankhula bzakufunika kwene-kwene bzomwe bzingacinje moyo wawo na wa wana wawo. Wabereki, wadzinza na wanthu winango wa m’gwere Lacikristau, wan’funika kulemekeza udindo bwawo bwakucita kupasidwa m’Bibliya. (Mateu 19:5, 6) Bzimwebzi bzimbaphata basa pa nkhani yakupendesa wakufunidwa wathu womwe wasaika. (Ciyambo 23:19; 35:29) Pakufuna kutcenkha ‘kukhala pa djoki m’bodzi na womwe si atawiri,’ Mkristau an’funika kuleweratu padeca kuti msinda wense wa nkhawayo un’dzacitidwa mwakubverana na mitemo ya m’Bibliya. (2 Wakolinto 6:14-17) Kodi kuti bzimwebzi bzikwanisike, bzin’funika ciani?
8 Idziwiseni Padeca Mbali Yanu: Penu munthu an’siyiratu malango yense yakunembedwa ya macitidwe ya nkhawa yace, bzin’dzapusa kucezerana na wadzinza wace, ndipo iwo wan’dzalemekezambo kufuna kwa nyamuyayo komwe adacita kunemba. (Ciyambo 50:5) Tsamba lomwe aninemba dzina lace, licicitiridwa umboni na winango, lingakhale na mphanvu kwene-kwene. Tsambalo lingakoyedwe pa mbuto yakusiyana na matsamba manango yakulewa bza kagawidwe na kasamalidwe ka bzinthu na cuma ca munthuyo. Womwe wambakumbukira bza kutsogolo na nzeru, wan’dziwa kuti bzin’funika lini kudikira kukalambiratu ayai kuduwala kwa penu-penu kuti wanembe tsambalo. (Mpalizi 9:11) Pomwe munthuyo akana moyo na thanzi, bzin’funika anemberetu mbuto na nthawe yakudzacitidwa msinda wa nkhawa yace, na munthu omwe an’dzakhala na udindo bwakutsogolera mbali zense za msinda wa nkhawayo.
9 Winango bzingawanese kunemba malangoyo pa tsamba pomwe nthawe ya cadidi ikanati kufika. Tsono kucita bzimwebzo n’kulatiza kuti iye ana lufoyi ndipo ngwakukhwima mwa uzimu. Wale womwe wana cidziwiso caico ca cadidi ca m’Bibliya wan’dziwa kuti kucitiratu makonzedweya, kun’dzafulumizisa lini ne kucedwesa infa yawo. N’cadidi kuti wadzinza womwe si wacikhulupiro cibodzi wangakalipe na malango yakunembedwa yakuwaletsa kupitira pa mbali iri-yense ya msinda wa nkhawayo. Na tenepo, bziri bwino kuti munthu aikonzeretu basi nkhaniyo akana moyo, kuposa kusiya nkhaniyo m’manja mwa mkazi ayai wana wakusunama na kusaikidwako, womwe wangangingimiridwe mwa mphanvu kuteweza miyambo yakupsipa yomwe ikhabvumidwa lini ne kukhulupiridwa na nyamuyayo. (Wafiripo 2:4) Kuikonzeratu nkhaniyi, kunilatiza thupo na lufoyi lomwe munthuyo analo kwa anzace.—Wayefezo 5:28, 33.
10 Kulimbana na Wadzinza Womwe si wa Cikhulupiro Cibodzi: M’mbuto zinango, wakhala mwambo kupangana kucita mtsonkhano wa ka nthawe pomwe ukanati kuyamba msinda wa nkhawa. Wazinji wambacemera bzimwebzo kukhala mdzinga wacikondweso. Mtsonkhanoyo umbakhala na cakulinga cakutsonkha kobiri na kukumbira nzeru ya momwe ucitidwire msindayo na kupangana nsiku yomwe udzacitike msindayo. Bzomwe bzidacitika kale m’mbuyomu, bzimbalatiza kuti pa nthawe zimwezi, ni ngozi kuti munthu omwe ni Mboni alekerere wadzinza womwe si wacikhulupiro cibodzi kutsogolera msindayo. Ninga momwe tawonera kale, Bibliya limbalatiziratu padeca kuti tileke kubvuma kuti wanthu womwe si wacikhulupiro cibodzi watsogolere mbali ibodzi ya msinda wa nkhawa pomwe gwere linkusamalira mbali inango. (2 Wakolinto 6:14) Tenepo, penu nyakusaikayo akhali Mkristau wakukhulupirika, mpsabwino lini kubvumiza kuti wadzinza womwe si Mboni wakonze “ka bungwe ka anyakutsogolera msinda wa nkhawa” kuti watonge kacitidwe ka msindayo. Bzingafunikembo lini kuti Mboni zomwe si za m’banjamo, zicite mbali pa mitsonkhano yakucitidwa pomwe wakanati kupendesa ayai zipitire pa makonzedwe ya nkhawayo.
11 Banja Lacikristau lin’funika kupirira na kufokotoza mwa ulemu makonzedwe ya msinda wa nkhawa yomwe yacitidwa. Bzingafunike lini kuikha pa mbali wadzinza womwe si wacikhulupiro cibodzi koma wan’funa kubverana na makonzedweyo. Tsono tani penu winango wa m’banjamo wan’ngingimira kufuna kupitisa miyambo yakuipa? Pamwepo bzin’funika kulimba nji, ticikhala wakukoma mtima, koma ticifokotozambo mbali yathu ninga Mkristau. Cadidi n’cakuti nkhani zizinji zingatcenkhedwe penu nyakusaikayo an’siya padeca malangizo yakucita kunembedwa pa nkhani ya momwe msinda wace un’funika kudzacitidwa.
12 Tsono penu na bzensebzi wadzinza wakusaya kukhulupirawo wan’ngingimira kucita miyambo yawoyo, pamwepo womwe ni Mboniwo thangwe ra cikumbu-mtima cawo, wangasankhule kucokeratu pa msindayo. Bzikacitika bzimwebzo, ingafokotozedwe nkhani ya nkhawayo m’Nyumba ya Umambo ayai ku mbuto inango yabwino, paciperekedwa ‘mtsangalazo wakucokera m’Bibliya’ kwa wale womwe wali wakusunama thangwe ra infa ya wakufunidwayo. (Waroma 15:4; Psalymo 119:50) Napo thupilo lingakhale lini pafupipo, makonzedwe yenseya njakubvumizika ndipo njakulemekezeka. (Bzakutonga 34:5, 6, 8) Napo kupitira kwa wadzinza wakusaya kukhulupira kungathumizire mabvuto na kuwawa kwa nkhawayo, ife timbalimbisidwa kudziwa kuti kufunisisa kwathu kucita comwe n’cabwino, kumbaleka lini kuwonedwa na Mulungu, omwe ambatipasa “mphanvu yakuposa yacibadwa” kwa atumiki wace wakukhulupirika.—2 Wakolinto 4:7.
[Mafala ya m’nyansi]
a Onani Nsanja ya Olonda ya 15 Julho 1998, matsamba 22-23 na 15 Abril 1985, matsamba 23-25, pabodzi na O Homem em Busca de Deus, tsamba 70.
b Onani Nsanja ya Olonda ya 15 Julho 1998, matsamba 22-23; Anuário de 1998, tsamba 202, ndime 3.