Mareferensiya ya Kabukhu ka Mitsonkhano ka Moyo Wathu na Utumiki
5-11 AGOSTO
CUMA CA M’FALA LA MULUNGU | 2 TIMOTIO 1-4
“Mulungu Alibe Kutipasa Mzimu wa Mantha”
(2 Timotio 1:7) Pakuti Mulungu alibe kutipasa mzimu wa mantha, koma wa mphanvu, wa lufoyi na wa makumbukidwe yabwino.
(2 Timotio 1:8) Tenepo, leka kucita manyazi na basa lakucitira umboni Mbuya wathu, ayai na ine omwe ndiri m’kawoko thangwe ra iye, koma khala wakukonzeka kubva kuwawa thangwe ra bzipsa bzabwino mwa mphanvu ya Mulungu.
Kufufudza Cuma Cauzimu
(2 Timotio 2:3, 4) Ninga mcikunda wabwino wa Kristu Jezu, khala wakukonzeka kubva bzakupweteka. 4 Palibe munthu wakutumikira ninga mcikunda omwe ambacita basa la malonda na wanthu winango pamoyo wace na cakulinga cakukondwesa omwe adamupitisa basa la ucikundalo.
Lingani Cuma Cauzimu
13 Timotio, akhali munthu wacikhulupiro. Ndipo Paulo adamucemera kuti akhali ‘mcikunda wabwino wa Kristu Jezu.’ Patsogolo pace iye adati: ‘Palibe munthu wakutumikira ninga mcikunda omwe ambacita basa la malonda na wanthu winango pamoyo wace na cakulinga cakukondwesa omwe adam’pitisa basa laucikundalo.’ (2 Timotio 2:3, 4) Nsiku zino, ateweri wa Jezu kuphatanidzambo atumiki wa nthawe zense wakupitirira 1.000.000, ankucita nyongo ya kuphatisa basa malango ya Pauloya. Iwo ambapumpsika lini na anyakutsatsa malonda wa m’dziko la dyerali. Iwo ambakumbukira mafala yakuti: ‘Omwe ambafiyali, ambakhala nyabasa wa nyakumufiyalisiyo.’ (Mimwani 22:7) Sathani ambafuna kuti ifepano timbamale nthawe na mphanvu zathu tinkuphatira basa dziko lamalondali. Wanthu azinji mpaka ambagwa m’mangawa kuti agumane kobiri zakukonzera nyumba, kugula kanderendere, kucitira mapfunziro ayai malowozi. Tsono tikasaya kusamala, tingakhale na mangawa yomwe tingamale magole mazinji kuti tiyabwezere. Timbacita bzinthu ‘mwanzeru’ mwa kukhala na moyo wakusaya kufuna bzizinji, kutcenkha kugwa m’mangawa ayai kudzonga kobiri zizinji. Tikacita bzimwebzi, tin’dzatumikira Mulungu mwakutsudzuka, m’mbuto mwakukhala akapolo wa dziko lamalondali.—1 Timotio 6:10.
(2 Timotio 2:23) Kuthumizira bzimwebzi, tcenkha nkhani zapezi-pezi na zakusaya basa, thangwe umbadziwa kuti izo zimbayambisa ndewo.
12-18 AGOSTO
CUMA CA M’FALA LA MULUNGU | TITO 1–FILEMONI
“Mbaikhani Akulu m’Gwere”
(Tito 1:5-9) Ndidakusiya ku Kreta kuti ulungamize bzinthu bzomwe bzin’funika kulungamizidwa na kuti uikhe akulu mu mzinda uli-wense, mwakubverana na malango yomwe ndidakupasa. 6 Mkulu an’funika kukhala wa mbiri yabwino, mwamuna wa mkazi m’bodzi, akhalembo na wana wakukhulupirika omwe alibe mbiri yakuipa na wakubvera. 7 Pakuti ninga mtumiki wakusankhulidwa na Mulungu, nyakunyang’anira an’funika kukhala wakusaya mathangwe yakumulewera bzakuipa, wakusaya kungingimira pa nzeru zace zokha, wakusaya kukalipa kamangu, ndipo an’funika lini kukhala muledzeri, wa ndewo ayai wakufuna kugumana phindu mwacinyengo. 8 Koma wakutambira bwino alendo, wakufuna bzabwino, wakukumbuka bwino, wakulungama, wakukhulupirika, wakubziretsa, 9 wakuphatisisa mafala yacadidi na luso lace lakupfunzisa, kuti akwanise kulimbisa na kutsimula anyakumutsutsa mwa kuphatisa basa cipfunziso cacadidi.
Kufufudza Cuma Cauzimu
(Tito 1:12) M’bodzi wa iwo, omwe ni mpolofeta wawo, adalewa kuti: “Wanthu wa ku Kreta nthawe zense ambanama, ni bzirombo bzakulusa, atofu ndipo ambadya kwene-kwene.”
w89 15/5 tsa. 31 ndi. 5
Mibvunzo Yakucokera kwa Anyakuwerenga
N’cadidi kuti iye akhabverana lini na wanthu winango omwe thangwe ra khalidwe lawo la tsankhulo, akhalewa kuipa wanthu wa pa nsuwa ya Kreta. Tingatsimikize bzimwebzi, thangwe mpostolo Paulo akhadziwa kuti pa nsuwapo pakhana Akristau wa ciratizo cabwino, omwe akhabvumidwa na Mulungu ndipo akhadadzozedwa na mzimu Wace wakucena. (Mabasa 2:5, 11, 33) Pansuwapo pakhana Akristau wakukhulupirika azinji, ndipopa padakhazikisidwa magwere m’mizinda yakusiyana-siyana. Napo Akristauwo akhali lini wakulungamiratu, tingakhale na citsimikizo cakuti iwo akhali lini wanthu wakunama, wakudya kwene-kwene na atofu; pakuti kukhala na makhalidwe yamweya, kungadawacitisa kuti asaye kubvumidwa na Yahova. (Wafiripo 3:18, 19; Cibvumbulutso 21:8) Ndipo ninga momwe bzimbakhalira m’madziko mazinji nsiku zino, ku Kreta, akhalipombo wanthu omwe akhadasunama thangwe ra makhalidwe yakuipa yomwe yakhambacitika, ndipo akhali wakukonzeka kubvuma bzipsa bzabwino.—Zakiyeri 9:4; ndendemezerani na Mabasa 13:48.
(Filemoni 15, 16) Pinango ndiro thangwe lomwe lidamucitisa kuti acoke pang’ono kwa iwepo kuti udzakhale naye pomwe kwa muyaya, 16 sikuti ninga kapolo basi koma ninga m’bale wakufunidwa, maka-maka kwa inepano, koma kuposeratu inepano, kwa iwepo, pakuti iye ni kapolo na m’bale wako mwa Mbuya.
19-25 AGOSTO
CUMA CA M’FALA LA MULUNGU | WAHEBEREU 1-3
“Funani Cirungamo Ndipo Wengani Kusaya Kubvera Bzakutonga”
(Wahebereu 1:8) Koma pakulewa bza Mwana wace, iye ankuti: “Mulungu ndiye mpando wako mpaka kale-kale, ndipo mpsimbo ya Umambo bwako ni mpsimbo ya cirungamo.
(Wahebereu 1:9) Pakuti mudafuna cirungamo ndipo mudawenga kusaya kubvera bzakutonga. Ndipopa Mulungu omwe ni Mulungu wanu wakudzozani na mafuta ya cikondweso kuposa anzanu.”
Kufufudza Cuma Cauzimu
(Wahebereu 1:3) Iye ambalatiza ndendende momwe umbiri bwa Mulungu buliri ndipo ni cifanikiso ca Mulungu caiyeyo, iye ambasamalira bzinthu bzense na mafala yace yamphanvu. Ndipo pambuyo pa kucenesa pikado zathu, adakhala ku boko la madidi la Wakulemekezeka wa padzululetu.
it-1 tsa. 1185 ndi. 1
Cifanikiso
Kodi Jezu nthawe zense akhalatiza makhalidwe ya Baba wace mu njira ibodzi-bodzi?
Mwana wakuyamba kubadwa, omwe na kupita kwa nthawe adadzabadwa pa dziko la pansi, acicemeredwa kuti Jezu, ni cifanikiso ca Mulungu. (2Wak 4:4) Pakuti Mulungu akhalewalewa na mwanayu pomwe adalewa kuti: ‘Mbatikonze munthu m’cifanikiso cathu,’ bzikulatiza kuti kundendemerana komwe mwanayu akhanako na Baba wace kukhalipo kucokera pomwe iye adalengedwa. (Ciy 1:26; Ju 1:1-3; Wakol 1:15, 16) Pomwe akhali pansi pano ninga munthu wakulungamiratu, iye akhatewezera makhalidwe na unthu bwa Baba wace ninga momwe angacitire munthu wakulungamiratu. Ndipopa iye adalewa kuti: ‘Ule omwe an’ndiwona ine ambakhala ankuwonambo Baba.’ (Ju 14:9; 5:17, 19, 30, 36; 8:28, 38, 42) Kundendemerana kumweku kudathumizirika pomwe iye adalamusidwa ninga cakulengedwa cauzimu, acipasidwa na Baba wace ‘utongi bwense, kudzulu na pa dziko la pansi.’ (1Pe 3:18; Mat 28:18) Pakuti Mulungu adapasa Jezu udindo ‘bwapadzulu kwene-kwene,’ iye ambalatiza umbiri bwa Baba wace mu njira yapadzulu kwene-kwene kuposa momwe akhabulatizira pomwe akhanati kubwera pansi pano. (Waf 2:9; Waheb 2:9) Tsapano iye ‘ambalatiza ndendende momwe umbiri bwa Mulungu buliri.’—Waheb 1:2-4.
(Wahebereu 1:10-12) Ndipo adalewa pomwe kuti: “Imwe mbuya, pakutoma mudaikha aliserse ya dziko la pansi ndipo kudzulu ni basa la manja yanu. 11 Ibzo bzin’dzamala koma, imwepo mun’dzakhala mpaka kale-kale, ibzo bzin’dzasakala ninga cakubvala, 12 ndipo imwepo mun’dzabzifunya ninga nguwo, ninga momwe cakubvala cimbafunyidwira ndipo ibzo bzin’dzacinjidwa. Koma imwepo mun’dzacinja lini ndipo magole ya moyo wanu yan’dzamala lini.”
it-1 tsa. 1063 ndi. 7
Kudzulu
Mafala ya pa Psalymo 102:25, 26 yambalewa bza Yahova Mulungu, tsono mpostolo Paulo adayaphatisa basa pakulewa bza Jezu Kristu. Bziri tenepo thangwe rakuti Mwana wakubadwa-yekha wa Mulungu ndiye omwe Mulunguyo adamuphatisa basa pakulenga bzinthu bzense bza m’cirengedweci. Paulo adaliza kusiyana komwe kulipo pakati pa Mwana wa Mulungu omwe an’khala kwa muyaya na bzinthu bza m’cirengedwe bzomwe Mulungu acifuna ‘angabzifunye ninga cakubvala,’ acibziikha pambali.—Waheb 1:1, 2, 8, 10-12; ndendemezerani na 1 Pedru 2:3.
26 AGOSTO–1 SETEMBRO
CUMA CA M’FALA LA MULUNGU | WAHEBEREU 4-6
“Citani Nyongo Kuti Mupite mu Mpumulo wa Mulungu”
(Wahebereu 4:1) Tenepo, pakuti piciro lakupita mu mpumulo wace likalipo, samalani kuti ali-wense wa imwepo aleke kukhala wakusaya kuthemera kupita mu mpumuloyo.
(Wahebereu 4:4) Pakuti m’cinembo cinango iye adalewa bza nsiku ya malinkhuma kuti: “Ndipo Mulungu adapuma pa mabasa yace yense pa nsiku ya malinkhuma.”
(Wahebereu 4:6) Na tenepo, pakuti asala winango kuti apitembo mu mpumuloyo, ndipo wale omwe adapaliziridwa pakuyamba alibe kupita thangwe ra kusaya kubvera,
(Wahebereu 4:9-11) Tenepo, ukalipo mpumulo wa malinkhuma kwa wanthu wa Mulungu. 10 Pakuti munthu omwe wapita mu mpumulo wa Mulungu wapumambo pa mabasa yace, ninga momwe Mulungu adapumirambo pa mabasa yace. 11 Tenepo, mbaticiteni nyongo kuti tipite mu mpumulo umweyu, kuti paleke kugumanika munthu wakugwera mu mcitidwe ubodzi-bodziyu wakusaya kubvera.
Kufufudza Cuma Cauzimu
(Wahebereu 4:12) Pakuti fala la Mulungu ndamoyo ndipo ndamphanvu. Ndakuthwa kuposa mphanga iri-yense yakuthwa kwense-kwense. Limbalasa munthu m’mtima mpaka kusiyanisa moyo na mzimu, pabodzi na nfundo za mafupa na muwongola. Ndipo limbakwanisa kuzindikira bzomwe munthu ambakumbuka na bzomwe ambalinga mu mtima mwace.
Mibvunzo Yakucokera Kwa Anyakuwerenga
Kodi ‘fala la Mulungu’ lomwe limbalewedwa pa Wahebereu 4:12 kuti ‘ndamoyo ndipo ndamphanvu’ ni ciyani?
▪ Nkhaniyo imbatithandiza kubvesesa kuti Paulo akhalewa bza mafala ya Mulungu yakulewa bza cakulinga cace comwe timbacigumana m’Bibliya.
Timbalewa kawiri-kawiri mafala ya pa Wahebereu 4:12 m’mabukhu mwathu pa kufuna kulatiza kuti Bibliya lina mphanvu ya kucinja moyo wa munthu ndipo bzimwebzi mpsacadidi. Kuti tibvesese bzomwe Paulo akhalewa pakunemba mafala ya pa Wahebereu 4:12, tin’funika kupenda nkhani yense. Iye adalimbisa Akristau Wacihebereu kuti ambacite bzinthu mwakubverana na cakulinga ca Mulungu. Bzizinji mwa bzakulingabzo bzikhagumanika mu bzinembo bzakucena. Paulo adaphatisa basa ciratizo ca Ajirayeri omwe Mulungu adawatsudzula ukapolo ku Edjipito. Iwo akhana cidikhiro cakuyenda ku dziko lakupiciridwa ‘lakuyerera mkaka na uci,’ komwe angadakapfatsa na mpumulo wacaiwo.—Kufuluka 3:8; Bzakutonga 12:9, 10.
Cimweci cikhali cakulinga ca Mulungu. Koma Ajirayeri adalamba kutsogoleredwa na Yahova ndipo alibe kulatiza cikhulupiro, na tenepo azinji wa iwo alibe kukapita mu mpumulowo. (Mirewengo 14:30; Djosuwe 14:6-10) Na tenepo, Paulo adathumizira kuti likalipo ‘piciro la kupita mu mpumulo wa Mulungu.’ (Wahebereu 3:16-19; 4:1) ‘Piciroli’ ndakuwonekeratu kuti ni mbali yomwe Mulungu akhadziwisira cakulinga cace. Mwakundendemerana na Akristau Wacihebereu, tingawerenge na kumbacita bzinthu mwakubverana na cakulingaci. Paulo adafotokoza mbali za Ciyambo 2:2 na Psalymo 95:11 kuti atsindike kuti piciroli ndakucokera m’Bibliya.
Kudziwa kuti ‘piciro la kupita mu mpumulo wa Mulungu linkupitiriza,’ kumbatokonya mitima yathu. Timbakhulupire kuti, bzomwe Bibliya limbapfunzisa bza kupita mu mpumulo wa Mulungu n’bzin’dzakwanisika ndipo tinkucita kale bzinthu kuti tipite mu mpumuloyo. Tinkucita bzimwebzi sikuti mwa kuyeza kuteweza Cakutonga ca Mozeji ayai kucita bzinthu bzabwino kuti kokha tibvumidwe na Yahova. Koma thangwe ra cikhulupiro cathu kuna Mulungu, timbakhala wakukondwa mwa kubverana na cakulinga cace na kupitiriza kucita bzimwebzi. Wanthu bzulu na bzulu pa dziko adayambambo kupfunza Bibliya na kupfunza bzomwe Mulungu adalewa bza cakulinga cace. Bzimwebzi bzimbalimbisa azinji wa iwo kuti acinje moyo wawo, kuti alatize cikhulupiro na kubatizidwa. Bzimwebzi bzimbalatiza kuti ‘fala la Mulungu ndamoyo ndipo ndamphanvu.’ Bzomwe Mulungu adalewa m’Bibliya, bza cakulinga cace, bzimbatokonya kale moyo wathu ndipo bzin’dzapitiriza kukhala na mphanvu pa moyo wathu.
(Wahebereu 6:17, 18) Mwa njira ibodzi-bodziyi, Mulungu pakufuna kutsimikizira wanthu omwe adapasidwa piciro la kudzatambira utaka, kuti cakulinga cace cingadacinja lini, iye adacita kulumbira pa bzomwe adapicirabzo. 18 Adacita bzimwebzo kuti mwa bzinthu bziwiri bzakusaya kucinja, bzomwe na bzinthu bzimwebzo mpsakutazika kuti Mulungu aname, ifepano omwe tathawira ku mbuto yakukhotcerera, tilimbisidwe kwene-kwene kuti tiphatisise na mphanvu cidikhiro comwe caikhidwa patsogolo pathu.
it-1 tsa. 1139 ndi. 2
Cidikhiro
Cidikhiro ca moyo wakusaya kumalaci na ca moyo wakusaya kudzongeka kwa wale omwe ali ‘m’gulu la anyakucemeredwa kuti akakhale kudzulu’ (Waheb 3:1) n’cakutsimikizika ndipo tingacikhulupire. Ndipo cidikhiroci cimbatsimikiziridwa na bzinthu bziwiri bzakulatiza kuti Mulungu anganame lini bzomwe ni piciro na lumbiro lace, pabodzi na cidikhiro mwa Kristu omwe tsapano ana moyo wakusaya kufa kudzulu. Tenepo cidikhiro cimweci ciri ninga ‘ndangula ya moyo, ico n’cakutsimikizika na cakulimba, ndipo cimbapita mpaka mkati, ku khonde kwa cinguwo cakutcingira [ninga momwe mkulu wa ansembe akhapitira m’Cipinda Cakucenesesa pa Nsiku Yakumpsinkha Pikado], momwe nyakutikhalira patsogolo adapita m’mbuto mwathu, omwe ni Jezu, ndipo adakhala mkulu wa ansembe kwa muyaya ninga unsembe bwa Merikizedeki.’—Waheb 6:17-20.