BIBLIYOTEKA YA PA INTERNETI ya Watchtower
Watchtower
BIBLIYOTEKA YA PA INTERNETI
Cinyungwe
  • BIBLIYA
  • MABUKHU
  • MITSONKHANO
  • mwbr25 Maio matsa. 1-14
  • Mareferentsiya ya Kabukhu ka Mitsonkhano ka Moyo Wathu na Utumiki

Mbuto mwasankhulayi iribe vidiyo iri-yentse.

Pepani, bzikukhala bzakunesa kuti vidiyoyi iwoneke.

  • Mareferentsiya ya Kabukhu ka Mitsonkhano ka Moyo Wathu na Utumiki
  • Mareferensiya ya Kabukhu ka Mitsonkhano—2025
  • Tumisolo twa nkhani
  • 5-11 MAIO
  • 12-18 MAIO
  • 19-25 MAIO
  • 26 MAIO–1 JUNHO
  • 2-8 JUNHO
  • 9-15 JUNHO
  • 16-22 JUNHO
  • 23-29 JUNHO
  • 30 JUNHO–6 JULHO
Mareferensiya ya Kabukhu ka Mitsonkhano—2025
mwbr25 Maio matsa. 1-14

Mareferentsiya ya Kabukhu ka Mitsonkhano ka Moyo Wathu na Utumiki

© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

5-11 MAIO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 12

Kuphata Basa Mwanyongo Kumbabweresa Phindu

w16.06 tsa. 30 ndi. 6

Khalidwe Lakugopa Mulungu Ndakufunika Kwene-kwene Kuposa Diamante

Atumiki winango wa Yahova angakhale mu mkhalidwe omwe ngwakunesa kugumana bzakusaya pa moyo wawo. M’mbuto mwa kunyang’ana njira yakupusa koma icikhala yakusaya kukhulupirika, iwo ambatsungira basa lakunesa ndipo ambalicita mwakulimbikira. Tenepo iwo ambalatiza kuti ambalemekeza makhalidwe yapadzulu ya Mulungu, kuphatanidza kukhala wakukhulupirika kuposa cinthu ciri-cense cakuthupi. — Mimwani 12:24; Aefezo 4:28.

w15 1/2 tsa. 5 ndi. 4-6

Bzomwe Mungacite Kuti Mumbakomedwe na Basa Lanu

Bzingakhale bwino kumbakumbukira mbvunzo umweyu. Thangwe ranyi? Thangwe timbakomedwa tikambawona kuti winango akugumana phindu na basa lathu. Pakufuna kubvekesa nkhaniyi, Jezu adalewa kuti: “Kupasa kumbabweresa cikondweso cikulu kuposa kutambira.” (Mabasa 20:35) Kuthumizira pa wanthu omwe ambagumana phindu na basa lathu omwe ni azipatrau wathu na wale omwe ambagula bzinthu bzomwe timbagulisa, alipombo winango omwe ambagumanambo phindu na basa lathu. Wanthu amwewa angaphatanidze adzinza wathu pabodzi na wale omwe angakhale akugumana na mabvuto.

Adzinza wathu. Msolo wa banja akambaphata basa na nyongo kuti asamalire banja lace, iye ambacitisa kuti banjalo ligumane phindu mu njira ziwiri. Yakuyamba, iye ambapasa banjalo bzinthu bzakufunikira ninga cakudya, bzakubvala na mbuto yakukhala. Iye ambakhala akukwanirisa udindo bomwe adapasidwa na Mulungu bwa kuthandiza “wanthu omwe ni udindo bwace kuwathandiza.” (1 Timotio 5:8) Yaciwiri, munthu omwe ambaphata basa na nyongo ambalatiza na bzicito bzace kuti kuphata basa na nyongo n’kwakufunika. Shane omwe adafotokozedwa mu nkhani idapita ire adalewa kuti: “Pai wangu ni ciratizo cabwino ca munthu omwe ambaphata basa na nyongo. Iwo mbakukhulupirika ndipo adaphata basa na nyongo kwa moyo wawo wentse. Iwo adaphata basa ninga kalipintero kwa magole mazinji. Inepano ndidapfunza na iwo kuphata basa na manja yangu ndicimbakonza bzinthu bzomwe bzingathandize wanthu winango.”

Wale omwe ambagumana na mabvuto. Mpostolo Paulo adalimbikisa Akristau kuti “aphate basa . . . kuti akwanise kugumana cinthu cakupasambo munthu wakusauka.” (Aefezo 4:28) Kulewa cadidi, tikambaphata basa na nyongo ticikwanisa kubzisamalira na kusamalirambo banja lathu, tin’dzakwanisa kuthandiza wale omwe akugumana na mabvuto. (Mimwani 3:27) Tikambaphata basa na nyongo bzimbacitisa kuti wanthu winango agumane phindu na basa lathulo.

Cuma Cauzimu

ijwyp nkhani 95 matsa. 10-11

Kodi Ningakwanise Tani Kukunda Mabvuto?

● Citani nyongo kuti mumbawone mabvuto yanu mu njira yakuthemera. Pfunzani kumbasiyanisa mabvuto makulu-makulu na mang’ono-mang’ono. Bibliya limbati: “Munthu wakupusa ambalatiza ukali bwace pa nthawe imweyoletu, tsono munthu wanzeru akatukwanidwa ambandobzisiyambo tenepo.” (Mimwani 12:16) Lekani kulekerera kuti mabvuto yali-yentse yakucitiseni thupo.

“Ku xikola anzangu azinji akhambandodandaula pa mabvuto yali-yentse. Ndipo anzawo akambalewa bza mabvuto yawoyo pa mbuto zakucezera za pa interneti, akhathumizira bzakulewa ndipo bzimwebzi bzikhacitisa kuti bzinthu bzilemweretu. Ndipo bzikhacitisambo anzangu wa ku xikolawo kuti apitirize kukhala na makumbukidwe yakuphonyeka acileka kuwona mabvuto yawoyo mu njira yakuthemera.”  —  Joanne.

12-18 MAIO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 13

Lekani Kupumpsidwa na ‘Kandiyero ya Wanthu Wakuipa’

it-2 tsa. 196 ndi. 2-3

Kandiyero

Kaphatisidwe Basa Kanango Kakuyezezera. Comwe munthu ambaphatisa basa kuti abvunikire njira yace cimbandendemezeredwa na kandiyero. Na kundendemezera kumweku, bukhu la Mimwani limbasiyanisa munthu wakulungama na wakuipa mwakulewa kuti: “Ceza ca munthu wakulungama cimbayetima kwene-kwene, tsono kandiyero ya munthu wakuipa in’dzathimidwa.” (Mim 13:9) Ceza ca wanthu wakulungama cimbapitiriza kuyetima, tsono napo kuti kandiyero ya wanthu wakuipa ingawoneke ninga kuti ikuyetima ndipo bzinthu bziciwoneka ninga kuti bzikumufambira bwino, bzakupasa ntsisi mpsakuti Mulungu an’dzacitisa kuti iye agwere mu mdima. Bzimwebzi ni bzomwe bzin’dzacitikira munthu omwe ambatemberera mai wace na pai wace.  —  Mim 20:20.

Munthu akathimiridwa kandiyero yace bzingathandauzembo kuti iye alibe cidikhiro. Mwani unango umbalewa kuti: “Pakuti anyakucita bzakuipa alibe cidikhiro; kandiyero ya munthu wakuipa in’dzathimidwa.”  —  Mim 24:20.

w12 15/7 tsa. 12 ndi. 3

Tumikirani Mulungu wa Ufulu

3 Ninga momwe Sathani adapumpsira wanthu awiri wakulungama kuphatanidzambo anjo kuti alambe kutongedwa na Mulungu, iye angatipumpsembo. Iye ambaphatisa basa njira ibodzi-bodziyi. Iye ambayezera kuticitisa kukumbuka kuti mitemo ya Mulungu njakunesa kuiteweza ndipo imbatitazisa kucita bzomwe timbafuna. (1 Juwau 5:3) Wanthu azinji ambakumbuka tenepoyo ndipo ifepano tikambamala nthawe itali tiri pabodzi na wanthu amwewa, tingayambe kukhalambo na makumbukidwe mabodzi-bodziya. Mpfumakazi inango ya magole 24 yomwe idacita upombo, idalewa kuti: “Ndidayamba kutewezera makhalidwe yakuipa ya anzangu thangwe ndikhafuna lini kukhala wakusiyana na iwo.” Pinango imwepo mudayezedwambo kale tenepayu na anzanu.

w04 15/7 tsa. 31 ndi. 6

“Munthu Wakucenjera Ambacita Bzinthu Mwanzeru”

Munthu omwe ambacita bzinthu mwanzeru na mwakulungama an’dzasimbidwa. Salomau adatitsimikizira kuti: “Munthu wakulungama ambadya acikhuta, tsono mimba ya munthu wakuipa imbakhala iribe cinthu.” (Mimwani 13:25) Yahova ambadziwa bzomwe mpsabwino kwa ifepano m’mbali zentse za pa moyo wathu ninga m’banja mwathu, momwe tingakhalire bwino na anzathu, mu upalizi na pomwe tikupasidwa malango. Tikambaphatisa basa malango yakucokera m’Fala la Mulungu, Bibliya, tin’dzakhala na moyo wabwino.

Cuma Cauzimu

it-2 tsa. 276 ndi. 2

Lufoyi

Lufoyi lingalatizidwe mu njira yakuphonyeka. Na thangwe limweri, munthu angalatize lufoyi lacadidi mu njira yakuthemera pokha-pokha akatsogoleredwa na mzimu wa Mulungu na kuphatisa basa malango yomwe yambagumanika m’Fala lace Bibliya. Mwa ciratizo, pai angalatize kuti ambafuna mwana wace. Tsono iye angalatize kuti akumufuna lini mwanayo akakhala kuti ambandomupasa bzentse bzomwe iye akufuna. Iye angakhale akukwanirisa lini bwino udindo bwace ninga m’bereki bomwe ni bwa kupfunzisa na kulanga mwanayo bzikafunikira. (Mim 22:15) Munthu angalatize lufoyi limweri pinango thangwe rakuti banja lomwe adakuliralo ndakubzikuza, tsono kumweku n’kuphonyeka. Bibliya limbalewa kuti munthu umweyo akulatiza lini kuti ambamufuna mwana waceyo, koma akumuwenga thangwe akumuthandiza lini mwanayo kuti bzinthu bzidzamufambire bwino.  —  Mim 13:24; 23:13, 14.

19-25 MAIO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 14

Mbakumbukirani Bzomwe Mungadzacite Pakadzacitika Malengwa ya Pantsi

w23.02 tsa. 23 ndi. 10-12

Mbatendani Mphaso ya Moyo Yomwe Mulungu Adakupasani

10 Pana ngozi zinango zomwe zingakhale zakunesa kuzitcenkha. Tingakwanise lini kutcenkha malengwa ya pantsi, matenda na nkhondo. Pomwe bzimwebzi bzikucitika, ifepano tingakhale wakukhotcerereka tikabvera malango yomwe tingapasidwe na boma. (Aroma 13:1, 5-7) Boma lingatiuze bza malengwa ya pantsi yomwe yan’citika pomwe yakanati kucitika. Ifepano tin’funika kubvera malango yomwe boma lingatipase pomwe tikukonzekera malengwayo. Ifepano tingakoye madzi, cakudya comwe cingadzongeke lini na mankhwala yomwe yangadzatithandize.

11 Penu matenda yomwe yakuphata wanthu azinji yakumwazika komwe timbakhala, n’ciyani comwe tin’funika kucita? Tin’funika kubvera malango yomwe boma lingapereke, ninga kusamba m’manja, kukhala patali-patali, kubvala maskra na kukhala kwatekha. Tikambabvera malangoyo, timbalatiza kuti timbatenda mphaso ya moyo yomwe Yahova adatipasa.

12 Pa nthawe ya ngozi, tingabve bzinthu bzakunama na axamwali wathu, avizinyu wathu na m’manotisiya. Tin’funika lini kukhulupira “mafala yali-yentse” yomwe tingabve. Tingacite bwino kubvera malango yomwe yangaperekedwe na boma pabodzi na adotolo. (Werengani Mimwani 14:15.) Bungwe Lakutonga na mthambi ambafufudza pomwe akanati kupereka malango ya momwe gwere lingacitire pa nkhani ya mitsonkhano na basa lakupalizira. (Ahebereu 13:17) Tikambabvera malangoyo, timbakhala wakukhotcerereka ndipo timbakhotcererambo anzathu. Ndipo bzingacitisembo kuti Mboni za Yahova zikhale na mbiri yabwino.  —  1 Pedru 2:12.

w24.07 tsa. 5 ndi. 11

Khalani Wakukhwimika Ninga Zadoki

11 Kodi tingakhale tani wakukhwimika ninga Zadoki pa nthawe zomwe abale wathu ali pa ngozi ndipo tikukumbiridwa kuti tikawathandize? (1) Bverani malango. Pa nthawe zimwezi, mpsakufunika kwene-kwene kupitiriza kukhala wakuphatana. Mbabverani malango ya mthambi ya kwanuko. (Ahebereu 13:17) Akulu nthawe zentse an’funika kumbawerenga malango yomwe yambalewa bza momwe angakonzekerere malengwa ya pantsi na bzomwe angadzafunikire kucita malengwayo yakacitika. (1 Akolinto 14:33, 40) (2) Khalani wakukhwimika ndipo citani bzinthu mwakusamala. (Mimwani 22:3) Pomwe mukanati kucita cinthu, yambani mwakumbuka. Lekani kundobziikha pa ngozi mwakusaya mathangwe yakubveseseka. (3) Thembani Yahova. Kumbukirani kuti Yahova akufuna kuti imwepo na abale wanu mukhale wakukhotcerereka. Iye angakuthandizeni kuti mukwanise kuthandizambo abale wanu mwakukhotcerereka.

Cuma Cauzimu

it-2 tsa. 1094

Luso Lakukumbuka

Na tenepo, munthu omwe ambaphatisa basa bwino luso lace lakukumbuka angawengedwembo. Pa Mimwani 14:17 pambalewa bzimwebzi. Ipo pambati: “Ule omwe ambayamba kukumbuka bwino akanati kucita cinthu ambawengedwa.” Kazinji-kazinji, wanthu omwe ambakumbuka lini bwino ambakomedwa lini na wanthu omwe ambaphatisa basa luso lawo lakukumbuka. Kuthumizira bzimwebzi, wale omwe ambaphatisa basa luso lawo lakukumbuka kuti acite kufuna kwa Mulungu ambawengedwa thangwe ambaphatisa basa luso lawolo kuti acite bzomwe Mulungu ambafuna. Jezu adalewa kuti: “Pakuti mumbacita lini mbali ya dziko ndipo ndidakusankhulani m’dzikoli, ndipopa dzikoli limbakuwengani.” (Ju 15:19) Kulewa cadidi, mu cirewedwe cakuyambirira, fala lakuti “kukumbuka bwino” lomwe liri pa Mimwani 14:17 lingabvesesedwe mu njira yakuphonyeka. Na tenepo, vesiri lingathandauzembo kuti munthu omwe ambakhala na makumbukidwe yakucita bzinthu bzakuipa ambawengedwa. Ndipo mabibliya manango yambatawiriza bzimwebzi mwakulewa kuti: “Ndipo munthu omwe ambakumbuka kucita bzinthu bzakuipa ambawengedwa.”  —  Bibliya la JP na la Ro.

26 MAIO–1 JUNHO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 15

Thandizani Winango Kuti Akhale Wakukondwa

w10 15/11 tsa. 31 ndi. 16

Tin’dzapitiriza Kufamba Mwakukhulupirika!

16 Djobi akhatambira bwino alendo. (Djobi 31:31, 32) Napo kuti ndife lini wakudala, tingakwanise ‘kukhala na cizolowezi ca kumbatambira alendo.’ (Aroma 12:13) Tingambapase winango bzomwe tinabzo ticimbakumbukira kuti “bziri bwino kudya muliwo pomwe pana lufoyi, m’mbuto mwa kudya nyama ya ng’ombe yakunenepa pomwe pana ciwengo.” (Mimwani 15:17) Kudya pabodzi mwa mtendere na abale wanthu wauzimu kumbakhala kwakudekeza kwene-kwene ndipo kumbacitisa kuti tilimbikisane mwauzimu.

w18.04 matsa. 25-26 ndi. 16-18

N’thangwe Ranyi Tin’funika Kumbalimbisana Nsiku Zino?

16 N’cadidi kuti nthawe zinango bzimbakhala bzakunesa kuuza anzathu momwe timbawawonera, koma kulimbisa winango n’cinthu lini cakuneseratu. Kuti muwone pakuyambira, imwepo munganyang’anise munthu, mucimusekerera. Munthuyo akasaya kukusekereranimbo, ndiye kuti pinango iye ankugumana na bvuto linango lomwe pinango an’funa munthu kuti amufotokozere. Tenepo imwepo mungamutsangalaze pinango mwa kundopambula nthawe ya kumutetekera pa bzomwe anilewabzo.  —  Tiyago 1:19.

17 Tswaka linango lakucemeredwa Henri likhadasunama kwene-kwene pomwe azinji mwa adzinza wace adasiya kutumikira Yahova. Ndipo m’bodzi mwa adzinzawa akhali pai wace omwe akhali mkulu wa gwere. Nyakunyang’anira dera omwe akhambazungira gwere la Henri adawona kuti iye akhadasunama, tenepo adamucemera kuti akazunge naye. Pakuzungapo, nyakunyang’anira derayo akhatetekera mwa tceru kwene-kwene pomwe Henri akhamufotokozera bza momwe akhabvera. Na thandizo la nyakunyang’anira derayo, Henri adazindikira kuti iye akhafunika kupitiriza kutumikira Yahova mwakukhulupirika, kuti akwanise kuthandiza adzinza wace wale kubwerera pomwe kwa Yahova. Ndipo iye adalimbisidwambo mwa kuwerenga mavesi manango ya m’Bibliya ninga Salimo 46; Zefaniya 3:17; na Marko 10:29, 30.

18 Kodi n’ciyani comwe tinkupfunza na ciratizo ca Marthe na Henri? Tinkupfunza kuti ali-wense wa ifepano angatsangalaze na kulimbisa abale na mpfumakazi zomwe zinkufunikira cirimbiso. Mambo Salomau adanemba kuti: ‘Mafala yakulewedwa pa nthawe yakuthemera njabwino kwene-kwene! Maso yakuyetima yambakodwesa mtima; ndipo nkhani yabwino imbalimbisa mafupa.’ (Mimwani 15:23, 30) Kodi imwepo munkukumbukira bza munthu munango omwe adasunama ayai ankutepa mwauzimu? Tani mucicitira munthuyo tubzinthu tung’ono-tung’ono ninga kumuwerengera mafala manango yakulimbisa mu Ntsanza ya Mulindiri ayai pa webisaite yathu? Paulo adalewa kuti kuimba nyimbo za Umambo pabodzi na abale wathu, kungaticitisembo kubzibva bwino. Iye adati: ‘Pitirizani kupfunzisa na kulimbisana winango na mwanzace na masalimo, tumbizani Mulungu na nyimbo zauzimu mwakutenda, muciimbira Yahova m’mitima yanu.’  —  Akolose 3:16; Mabasa 16:25.

Cuma Cauzimu

ijwbq nkhani 39 tsa. 3

Kodi Mkristau Angabvume Thandizo la Ulapi?

2. Kodi ningafunikire kubvambo bzomwe adotolo winango angalewe? Matenda yanu yakakhala makulu, bzingakhale bwino kubvambo bzomwe wanthu winango angalewe, thangwe ‘alangizi akawanda’ bzinthu bzimbafamba bwino.  —  Mimwani 15:22.

2-8 JUNHO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 16

Mibvunzo Mitatu Yomwe Ingatithandize Kucita Bzakusankhula Bzabwino

w14 15/1 matsa. 19-20 ndi. 11-12

Citani Bzakusankhula Bzabwino Pomwe Mukali Maswaka

11 Kutumikira Yahova ndiko komwe kumbaticitisa kuti tikhale wakukondwa. (Mimwani 16:20) Bzikuwoneka kuti Baruke omwe akhali munembi wa Jeremiya adayebwa nfundo imweyi. Pa nthawe inango, iye adasiya kukhala wakukondwa pakutumikira Yahova. Yahova adamuuza kuti: “Iwepo ukulinga bzinthu bzizinji. Leka kulinga bzinthu bzimwebzi. Thangwe tsapanopapa nin’bweresera tsoka wanthu wentse ndipo kuli-kwentse komwe uniyenda nin’dzapereka moyo wako ninga bzinthu bzakupambidwa.” (Jeremiya 45:3, 5) Kodi imwepo mukuwona kuti n’ciyani comwe cingadacitisa kuti Baruki akhale wakukondwa? Kulinga bzinthu bzizinji ayai kupulumuka ninga mtumiki wakukhulupirika wa Mulungu pomwe mzinda wa Jeruzalemu ungadapfudzidwa?  —  Tiyago 1:12.

12 M’bale munango wakucemeredwa Ramiro, adakwanisa kuwona momwe munthu ambakhalira wakukondwa akambathandiza wanthu winango. Iye adalewa kuti: “Ndidakulira mu banja lakusauka ndipo tikhakhala mu ka mzinda kaku Cordilheira dos Andes. Ndipopa pomwe m’bale wangu adabzipereka kuti andipagaliri mapfunziro yangu, ndidawona kuti umweyu ukhali mwayi ukulu kwene-kwene. Tsono inepano ndikhadabatizidwa tsapanopa ndipo mpainiya munango akhadandiuza kuti tikapalizire pabodzi ku ka mzinda kanango kang’ono. Na tenepo, inepano ndidasankhula kuyenda kumweko. Pomwe ndikhali kumweko ndidapfunza kumbacita basa la kugwata ntsisi kuti ndikwanise kubzisamalira. Pomwe tikhambacita nyongo yakuyambisa mapfunziro ya Bibliya, wanthu azinji akhabvuma kupfunza. Patsogolo pace, ndidayamba kutsonkhana mu kagwere kanango kapsa ka cirewedwe ca Ciindígena. Ndine mpainiya kwa magole 10. Palibe basa linango lomwe lidandicitisa kukhala wakukondwa kwene-kwene kuposa kupfunzisa wanthu mafala yabwino mu cirewedwe cawo.”

w13 15/9 tsa. 17 ndi. 1-3

Kodi Imwepo Mwabvuma Kucinjidwa?

TENTSENEFE timbacita bzinthu mwakubverana na komwe tidakulira na komwe timbakhala. Bzakubvala bzathu, bzakudya bzomwe timbadya na makhalidwe yathu, bzimbalatiza bzimwebzi. Thangwe ranyi timbacita bzimwebzi? Timbacita bzimwebzi thangwe ra kutewezera wanthu wa komwe timbakhala na momwe bzinthu bziriri pa moyo wathu.

2 Pana bzinthu bzizinji bzakufunika kuposa kusankhula bzakubvala na bzakudya. Kuyambira pomwe tikhali wana tidapfunzisidwa kuti pana bzinthu bzinango bzomwe mpsabwino na bzakubvumizika ndipo bzinango mpsakuipa na bzakusaya kubvumizika. Bzizinji mwa bzinthu bzimwebzi, munthu ali-wentse ambacita kubzisankhulira yekha. Tingasankhule kucita bzinthu mwakubverana na cikumbu-mtima cathu. Bibliya limbalewa kuti kazinji-kazinji ‘wale omwe ni Adjuda lini, [omwe] alibe lamulo . . . mwacibadwa ambacita bzinthu bzomwe lamulo limbalewa.’ (Aroma 2:14) Kodi bzimwebzi bzin’funa kulewa kuti pakakhala palibe lamulo lomwe likufotokozeratu padeca bzomwe Mulungu an’funa, tingandotewezere bzomwe bzimbacitika komwe timbakhala ayai bzomwe tidapfunza kuyambira pomwe tikhali wana?

3 Pana mathangwe mawiri yakufunika yomwe yan’funika kucitisa kuti Akristau aleke kumbakumbuka tenepoyo. Thangwe lakuyamba, Bibliya limbatikumbusa kuti: “Pana njira yomwe imbawoneka ninga yabwino kwa munthu, tsono pakumalizira pace imbayendesa ku infa.” (Mimwani 16:25) Pakuti ndife wakuperewera, tingakwanise lini kutsogolera bwino-bwino nzayo zathu. (Mimwani 28:26; Jeremiya 10:23) Thangwe laciwiri, Bibliya limbalatiza kuti dziko lentse liri m’manja mwa Sathani. Ndipopa makumbukidwe na nfundo zomwe wanthu azinji ambaziphatisa basa m’dzikoli bzimbacokera kwa Sathani omwe ni “mulungu wa dzikoli.” (2 Akolinto 4:4; 1 Juwau 5:19) Na tenepo, penu tikufuna kusimbidwa na kufunidwa na Yahova tin’funika kubvera malango yomwe yali pa Aroma 12:2.  —  Werengani.

Cuma Cauzimu

it-1 tsa. 629

Cirango

Bzomwe bzimbacitika tikabvera na bzomwe bzimbacitikambo tikasaya kubvera. Wanthu wakuipa na atsiru ambalatiza kuti ambawenga cirango ca Yahova mwa kucilamba cirangoco. (Sl 50:16, 17; Mim 1:7) Pakuti iwo ambalamba cirango ca Yahova, bzimwebzi bzimbacitisa kuti iwo alangidwe mwakuthumizirika. Ndipopa cinembo ca Mimwani cimbalewa kuti: “Wakupusa ambalangidwa na utsiru bwawo.” (Mim 16:22) Iwo angabzibweresere msunamo, kusauka, matenda na infa. Nkhani ya Ajirayeri imbalatiza bwino bzimwebzi. Iwo alibe kubvera pomwe Yahova akhawalanga mwa kuwatsimula mwakuphatisa basa aprofeta. Ndipo iwo alibe kucita thupo pomwe Yahova adawalanga mwa kusiya kuwakhotcerera na kuwasimba. Bzimwebzi bzidacitisa kuti iwo ayendesedwe ku ukapolo ku Edjipito.  —  Jer 2:30; 5:3; 7:28; 17:23; 32:33; Oze 7:12-16; 10:10; Zef 3:2.

9-15 JUNHO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 17

Khalani na Mtendere m’Banja Mwanu

g 9/14 tsa. 11 ndi. 2

N’ciyani Comwe Tingacite Kuti Tileke Kukoya Cakumtima?

Mbabziyezani mwekha. Bibliya limbalewa kuti wanthu winango “ambafuna kukalipa” ndipo “ambakulumiza kukalipa.” (Mimwani 29:22) Kodi imwepo ndimwe munthu wa mtundu umweyu? Bzibvunzeni kuti: ‘Kodi nimbakoya cakumtima? Kodi nimbakulumiza kukalipa? Kodi nimbandokalipa napo pa nkhani zing’ono-zing’ono?’ Bibliya limbalewa kuti munthu “omwe ambangingimira kulewa bza nkhani inango, ambamwaza axamwali wabwino.” (Mimwani 17:9; Mpalizi 7:9) Bzimwebzi bzingacitikembo m’banja. Na tenepo, penu imwepo mumbakoya cakumtima bzibvunzeni kuti: ‘N’ciyani comwe ningacite kuti ndikhale wakupirira na mwanzangu wa m’banja?’  —  Vesi la m’Bibliya: 1 Pedru 4:8.

w08 1/5 tsa. 10 ndi. 6–11 ndi. 1

Momwe Mungamalisire Mabvuto

1. Khazikisani nthawe kuti mucezerane bza bvutolo. “Ciri-centse cina nthawe yace, . . . nthawe yakunyamala na nthawe yakulewa-lewa.” (Mpalizi 3:1, 7) Ninga momwe tawonera kusaya kubvesesana komwe kwafotokozedwa pa mbali yakuyambirira ya nkhani ino, mabvuto yanango yangacitise kuti tiyambe kukhala na makumbukidwe yakuphonyeka. Bzimwebzi bzikacitika, uzani mwanzanu wa banja kuti mudzaceze pa “nthawe inango” pomwe bzinthu bzikanati kufika pa kuipiratu. Imwepo mungatcenkhe kugumana na mabvuto mazinji m’banja mwanu mukabvera malango ya m’Bibliya yakuti: “Kuyambisa ndewo kuli ninga kubowola damu; tsono coka pomwe ndewoyo ikanati kuyamba.”  —  Mimwani 17:14.

Tsono iripombo “nthawe yakulewalewa.” Mabvuto yali ninga mauswa, tikayalekerera yangakule. Ndipopa lekani kulekerera bvuto mucidikhirira kuti lin’mala lokha. Penu imwepo mwakumbira mwanzanu wa m’banja kuti mudzacezerane bza kusaya kubvesesana kwanu nthawe inango, latizani kuti mumbamulemekeza mwa kumuuza nthawe yomwe mungacezerane bza bvutolo. Kucita bzimwebzi kun’dzakuthandizani kuphatisa basa malango ya m’Bibliya yakuti: “Lekani kukhala mudakalipa mpaka dzuwa kumira.” (Aefezo 4:26) Ikafika nthawe yomwe mwapangana kuti mucezerane, mun’funika kukwanirisa bzomwe mwalewa.

Cuma Cauzimu

it-1 tsa. 790 ndi. 2

Diso

Maso yambalatiza momwe munthu akubvera. Iyo yangalatize ntsisi ayai kusaya ntsisi. (Deu 19:13) Iyo yangapoire na cakulinga cakufuna kusinjirira ayai kukonza ciwembo. (Sl 35:19; Mim 6:13; 16:30) Munthu omwe akufuna lini kunyang’anisa cinthu cinango ayai omwe akufuna lini kucitira cinthu mwanzace, ambafunga maso yace. (Mat 13:15; Mim 28:27) Bzimbalewedwa kuti maso ya tsiru “yambandofamba-famba mpaka kuphampha kwa dziko,” mwakusaya cakulinga ciri-centse, makumbukidwe yace yambandokhala ku mbuto iri-yentse m’mbuto mwa kukhala pa mbuto yomwe yakhafunikira kukhala. (Mim 17:24) Maso yambalatiza penu munthu akuduwala ayai ne na penu adakondwa ayai ne. (1Sa 14:27-29; Deu 34:7; Djb 17:7; Sl 6:7; 88:9) Pomwe Mambo Jewosafati akhalewalewa na Yahova, adalewa kuti: “Maso yathu yakunyang’anisa imwepo.”  —  2Nk 20:12.

16-22 JUNHO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 18

Mbalewalewani Mafala Yomwe Yangalimbikise Wale Omwe Akugumana na Bvuto la Thanzi

w22.10 tsa. 22 ndi. 17

Nzeru Yacadidi Ikukuwa

17 Mbayambani kukumbuka pomwe mukanati kulewalewa. Tikasaya kuwona bwino, tingalewe bzinthu bzomwe bzingawawe anzathu. Bibliya limbati: “Alipo munthu omwe ambalewalewa mwakusaya kukumbuka ninga kulasa kwa xipada, tsono lirime la wanthu wanzeru limbalimbisa.” (Mimwani 12:18) Ifepano tikambatcenkha kucita magunkha timbabverana na anzathu. (Mimwani 20:19) Kuti anzathu ambakomedwe na bzomwe timbalewa, tin’funika kumbawerenga Bibliya ntsiku zentse na kumbakumbukira bzomwe tawerengabzo. (Luka 6:45) Tikambakumbukira bwino-bwino bzomwe Bibliya limbalewa, mafala yathu yan’dzakhala ninga “mkulo wa nzeru” zomwe zimbatsangalaza anzathu.  —  Mimwani 18:4.

mrt nkhani 19 kwadru

Bzomwe Mungacite Mukazindikira Kuti Muna Bvuto la Thanzi

Tetekerani mwatceru. Njira ibodzi ya momwe mungathandizire xamwali wanu ndiyo kukhala wakukonzeka nthawe zentse kuti mumutetekere iye akafuna kulewalewa. Lekani kuwona ninga kuti mun’funika kutawira bzentse bzomwe iye anilewa. Kazinji-kazinji kundotetekera n’kwakukwanira. Tetekerani bzomwe xamwali wanuyo akulewa ndipo lekani kumugaza. Lekani kukumbuka kuti mukudziwa momwe mwanzanuyo akubvera, maka-maka bzikakhala kuti iye akuwoneka kuti akuduwala lini.  —  Mimwani 11:2.

Mbalewani mafala yakulimbikisa. Pinango imwepo mungadziwe lini bzomwe mungalewe, tsono imwepo mungalewe mafala yanango yomwe yangalatize kuti mukubvesesa bzomwe xamwali wanuyo akugumana nabzo. Kucita bzimwebzi kungakhale kwakutsangalaza kwene-kwene kuposa kundonyamaliratu. Penu bzikukunesani kudziwa bzomwe mungamuuze xamwali wanuyo, yezerani kumuuza mafala ninga aya: “Ndikusaya cakukuuza, tsono ndikufuna udziwe kuti nimbacita nawe thupo.” Tcenkhani kulewa mafala ninga aya: “Pana wanthu azinji omwe akugumana na mabvuto kuposa iwepo” ayai “Nkhasa iwepo ukuduwala lini matenda ya . . . ”

Imwepo mungalatize kuti mumbacita thupo na xamwali wanu mwa kudziwa bzizinji bza matenda yomwe iye anayoyo. Kulewa cadidi, iye an’dzakomedwa kwene-kwene akawona nyongo yomwe mukucita kuti mubvesese bzomwe iye akugumana nabzo ndipo bzomwe mun’dzalewa bzin’dzamulimbikisa. (Mimwani 18:13) Tsono citani mphole kuti muleke kupereka malango pomwe mwanzanuyo alibe kukukumbirani.

Muthandizeni pa bzomwe akufunikira. M’mbuto mwakukumbuka kuti mukudziwa kale momwe mungamuthandizire, mubvunzeni kuti mudziwe bzomwe iye akufunikira. Tsono pinango xamwali wanuyo angakuuzeni lini kuti akufunikira thandizo, thangwe angakumbuke kuti an’kupasani basa. Bzimwebzi bzikacitika, imwepo mungabzipereke kuti mukamugulire bzinthu, kumucenesera pa mui pace na kumuthandiza mwa njira inango.  —  Agalatiya 6:2.

Lekani kubwerera m’mbuyo. Pomwe xamwali wanu akulimbana na matenda yomwe akuduwala, nthawe zinango angafune lini kucita bzomwe mwapangana ayai angafune lini kuceza namwe. Khalani wakupirira ndipo mubveseseni. Pitirizani kupereka thandizo lomwe akufunikira.  —  Mimwani 18:24.

wp23.1 tsa. 14 ndi. 3–15 ndi. 1

Momwe Mungathandizire Omwe Akuduwala Matenda ya Makumbukidwe

‘Atsangalazeni.’  —  1 ATESALONIKA 5:14.

Pinango xamwali wanu angakhale akucita thupo ayai kubziwona kuti alibe na basalo. Napo kuti mungasaye mafala yakumuuza xamwali wanuyo, imwepo mungamulimbikise na kumutsangalaza mwa kumuuza kuti mumbacita naye thupo.

“Xamwali wacadidi ambakufuna nthawe zentse.”  —  MIMWANI 17:17.

Muthandizeni pa bzomwe akufunikira. M’mbuto mwakukumbuka kuti mukudziwa kale momwe mungamuthandizire, mubvunzeni kuti mudziwe bzomwe iye akufunikira. Penu xamwali wanuyo bzikumunesa kukuuzani bzomwe akufunikira, mubvunzeni penu pana cinango comwe mungacite pabodzi ninga kuzunga. imwepo mungabzipereke kuti mukamugulire bzinthu, kumucenesera pa mui pace na kumuthandiza mwa njira inango.  —  Agalatiya 6:2.

‘Khalani wakupirira.’  —  1 ATESALONIKA 5:14.

Ni nthawe lini zentse xamwali wanu an’dzafuna kuceza namwe. Mutsimikizireni kuti ndimwe wakukonzeka kumuthandiza akafunikira thandizo. Thangwe ra kuduwala, xamwali wanu pinango angalewe ayai kucita cinthu comwe cingakukalipiseni. Ndipo pinango iye angafune lini kucita bzinthu bzomwe mukhadapangana ayai angambakalipe mwakamfulumize. Tenepo pomwe mukumuthandiza khalani wakupirira mucimbamubvesesa.  —  Mimwani 18:24.

Cuma Cauzimu

it-2 matsa. 271-272

Vima-vima

Kale-kale wanthu akhambacita vima-vima kuti atonge nkhani ayai kuti awone bzomwe akhafunikira kucita pa nkhani inango. Iwo akhathusa tuminyala, tumapedaso twamatabwa ayai twaminyala pa cakubvala ayai mu vazo akamala akhakucumula. Patsogolo pace, akhatumwaza ndipo kwa munthu omwe tukhamugwerayo akhaganyali. Pakucita vima-vima, iwo akhambacitambo mpembo. Ndipo mpemboyo akhaucita mwakukuwa ayai mwakazizizi acidikhirirambo kuti Yahova awathandize. Fala lakuti vima-vima (M’cihebereu, goh·ralʹ) limbaphatisidwa basa mu njira ya kuyezezera pakufuna kulewa bza “mbali” yomwe munthu “ambatambira.”  —  Djs 15:1; Sl 16:5; 125:3; Zai 57:6; Jer 13:25.

Kaphatisidwe Basa. Cinembo ca Mimwani 16:33 cimbati: “Wanthu ambabvunza Yahova, ndipo iye ambawauza bzakucita.” Mu Jirayeri, vima-vima akhawoneka kuti waphatisidwa basa bwino bzikakhala kuti amalisa kunesana ninga momwe yakulatizira mafala aya: “Kucita vima-vima kumbacitisa kuti kunesana komwe wanthu akucita kumale ndipo kumbamalisa nkhani pakati pa wanthu wamphanvu omwe akunesana.” (Mim 18:18) Vima-vima akhaphatisidwa lini basa ninga masenzeka kuna wanthu. Pomwe akhambacita vima-vima wanthu akhambabetca lini. Akhaphatisa lini basa kuti adaze templo ayai wantsembe ayai kuti athandize nayo wanthu. Mwakusiyana na bzimwebzi, acikunda waciroma adacita vima-vima na bzakubvala bzakunja bza Jezu na cakulinga cakufuna kugumana phindu mwacinyengo ninga momwe Salimo 22:18 ambalewera.  —  Mat 27:35.

23-29 JUNHO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 19

Khalani Xamwali Wabwino kwa Abale Wanu

w23.11 matsa. 12-13 ndi. 16-17

Kodi Tingalimbise Tani Lufoyi Lathu Kuna Anzathu?

16 Mbatimbawoneni bzinthu bzabwino bzomwe abale wathu ambacita sikuti bzomwe iwo ambaphonya. Onani cakucitikaci. Tiyezezere kuti imwepo muli pa mtsonkhano pabodzi na abale na mpfumakazi. Imwepo mukukomedwa, ndipo kuphampha kwa mtsonkhanoyo, mukucoka foto na abalewo. Imwepo mungafunikire pomwe kucosa foto ziwiri kuti mudzakwanise kusankhula yabwino. Tsapano pa foto zitatu zomwe mwacoka, imwepo mukuwona kuti pana foto ibodzi yomwe m’bale m’bodzi akumwetulira lini. N’ciyani comwe mungacite na foto imweyo? Imwepo mungaipfudze thangwe muna kale foto ziwiri zomwe m’bale umweyo akumwetulira.

17 Mafoto yomwe takoya tingayandendemezere na makumbukidwe yathu. Timbakumbukira bzinthu bzabwino bza m’mbuyo bzomwe abale wathu adacita. Tindendemezere kuti pa nthawe inango m’bale ayai mpfumakazi adalewa ayai kucita cinthu comwe cidakuipirani. N’ciyani comwe mungacite m’makumbukidwe mwanu? Yezerani kupfudza makumbukidwe yamweyo ninga momwe mudapfudzira foto zire. (Mimwani 19:11; Aefezo 4:32) Tin’funika kupfudza m’makumbukidwe mwathu pikado yomwe m’bale wathu wacikristau adaticitira thangwe tikukumbukira bzinthu bzabwino bzomwe iye adaticitira. Yamweya ndiyo makumbukidwe yomwe tin’funika kupitiriza kukhala nayo.

w23.07 matsa. 9-10 ndi. 10-11

Kulisani Lufoyi Lanu kwa Yahova na kwa Anzanu

10 Ifepano tin’funikambo kunyang’ana njira za kuti tithandize abale na mpfumakazi zathu. (Ahebereu 13:16) Onani bzomwe Anna omwe adafotokozedwa mu nkhani yomwe idapitayi adacita. Pomwe conzi camphanvu cidamala kucitika, iye na bayace adayenda kukazungira banja libodzi la Mboni ndipo iwo adawona kuti ntsodzi ya nyumba yawo ikhadadzongeka. Ndipo thangwe ra bzimwebzi, bzakubvala bzawo bzentse bzikhadapswipa. Anna adalewa kuti: “Tidatenga bzakubvala bzawobzo ticikabzifula na kubziyengomari ndipo patsogolo pace tidakawapasira. Bzomwe tidacitabzi bzikhali lini bzikulu, tsono ibzo bzidatithandiza kuti tikhale pa uxamwali bwakulimba na iwo.” Lufoyi lomwe Anna na bayace akhanalo kwa abale na mpfumakazi zawo ndiro lomwe lidawacitisa kuti awathandize.  —  1 Juwau 3:17, 18.

11 Tikambalatiza lufoyi kwa anzathu, iwo ambakwanisa kuwona kuti tikucita nyongo yakutewezera Yahova. Ndipo bzimwebzi bzimbacitisa kuti iwo atitende mu njira yomwe ifepano tikhaidikhirira lini. Khanh, omwe afotokozedwa kale ule, ambakumbukira bza abale omwe adamuthandiza. Iye adati: “Inepano nimbatenda kwene-kwene mpfumakazi zomwe zidacita nyongo ya kumbanditenga acimbayenda nande mu upalizi. Iwo akhambabwera kudzanditenga pa mui aciyenda nande kukadya ndipo acimbadzandisiya pa mui. Tsapano nimbazindikira kuti bzomwe akhacitabzo bzikhali lini bzakupusa. Ndipo iwo akhacita bzimwebzi thangwe ra lufoyi.” N’cadidi kuti mbanthu lini wentse omwe angatitende tikawacitira bzabwino. Pakulewa bza wanthu omwe akhamuthandiza, Khanh adalewa kuti: “Ningadafuna kuti ndiwabwezere bzinthu bzabwino bzomwe iwo akhandicitira, tsono nin’dziwa lini komwe iwo ambakhala tsapano. Tsono nimbadziwa kuti Yahova an’dzawabwezera ndipo nimbapemba kuti iye awacitire bzimwebzo.” Bzomwe Khanh adalewabzi mpsacadidi. Yahova ambawona bzinthu bzabwino bzomwe timbacitira anzathu napo bzicikhala bzakucepa. Iye ambawona bzimwebzi ninga ntsembe zakufunika ndipo an’dzatibwezera pa bzabwino bzomwe timbacitabzo.  —  Werengani Mimwani 19:17.

w21.11 tsa. 9 ndi. 6-7

Pitirizani Kumbalatizana Lufoyi Lacadidi

6 Ntsiku zino, ifepano tingalewe kuti munthu omwe aphata basa pa empreza ibodzi magole mazinji, ni nyabasa wakukhulupirika. Pa magole yentse yomwe iye wamala akuphata basa, alibe kuwadziwa akulu-akulu wa emprezayo. Iye akhakomedwa lini na malamulo yentse ya pa emprezayo. Iye ambaifuna lini emprezayo. Koma ambaphata basa pa emprezayo thangwe rakuti akutambira kobiri. Iye akasaya kugumana basa linango lomwe lingamupase kobiri zizinji, angapitirize kuphata basa pa empreza imweyo mpaka kureformari.

7 Kusiyana komwe kulipo pakati pa kukhulupirika komwe kwafotokozedwa pa ndime 6 na lufoyi lacadidi ni bzomwe bzimbacitisa munthuyo kulatiza khalidwelo. Kodi n’ciyani cidacitisa atumiki wa Mulungu wakale-kale kulatiza lufoyi lacadidi? Wale omwe adalatiza lufoyi lacadidi, adacita bzimwebzo sikuti thangwe rakuti ndibzo bzomwe akhafunika kucita, koma ni thangwe rakuti akhafuna kucita bzimwebzo. Onani ciratizo ca Davide. Mtima wa Davide udamucitisa kulatiza lufoyi lacadidi kuna xamwali wace Jonatani napo kuti pai wa Jonataniyo akhafuna kupha Davide. Pomwe Jonatani adafa, Davide adapitiriza kulatiza lufoyi lacadidi kuna mwana wa Jonatani, Mefibozeti.  —  1 Samuyeli 20:9, 14, 15; 2 Samuyeli 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7.

Cuma Cauzimu

it-1 tsa. 515

Malango, Nyakupereka Malango

Yahova ni mwenekaciro wa nzeru. Ndiye yekha omwe ambafunikira lini kupasidwa malango. (Zai 40:13; Aro 11:34) Mwana wace ndiye omwe adathemera kucemeredwa “Mulangizi Wakudabwisa,” thangwe adaphatisa basa malango yomwe adatambira na Pai wace ndipo ana mzimu wa Mulungu. (Zai 9:6; 11:2; Ju 5:19, 30) Bzimwebzi bzikutithandiza kubvesesa kuti malango yakhale ya phindu yan’funika kubverana na bzomwe Yahova ambafuna. Malango yomwe yambabverana lini na kufuna kwa Yahova Mkululetu, yalibe phindu. Kulewa kunango, yamweya ni malango lini.  —  Mim 19:21; 21:30.

30 JUNHO–6 JULHO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 20

Bzinthu Bzomwe Bzingacitise Kuti Umakhadzi Bufambe Bwino

w24.05 matsa. 26-27 ndi. 3-4

Kodi Tingakhale Tani na Umakhadzi Bomwe Bungatumbizise Yahova?

3 Napo kuti umakhadzi ni bwakudekeza, mwamuna na mkazi an’funika kuwona kufunika kwa umakhadzibo thangwe bungacitise kuti iwo alowolane. Pa ntsiku ya malowozi, mwamuna na mkazi ambalumbira kwa Yahova kuti an’dzalemekezana na mtima wentse mpaka moyo wawo wentse. Pomwe tikanati kucita lumbiro liri-lentse tin’funika kuikumbukira nkhaniyo mwakusamala. (Werengani Mimwani 20:25.) Ndipo bzimwebzi bzimbaphatanidzambo lumbiro la banja. Umakhadzi bumbacitisa kuti mwamuna na mkazi adziwane bwino acicita cakusankhula. Nthawe zinango, cakusankhula cimweci cimbakhala kulowolana ayai kumalisa umakhadzibo. Mwamuna na mkazi akasankhula kumalisa umakhadzi bzimwebzi bzin’funa lini kulewa kuti awiriwo acita cinthu cakuphonyeka. M’mbuto mwace, iwo azindikira kuti an’themera lini kulowolana.

4 Mpsakufunika kwene-kwene kuti wanthu omwe ali lini pa banja adziwe kuti wanthu awiri akakhala ali pa umakhadzi iwo ambafuna kudziwa penu angalowolane ayai ne. Bzimwebzi bzikuthandauza kuti iwo angayambe lini umakhadzi na munthu omwe iwo akudziwa kuti angalowolane lini naye. Wanthu omwe ali lini pa banja ndiwo lini okha omwe akufunikira kudziwa nfundo imweyi. Tentsenefe tin’funika kukumbukira bza cakulinga ca umakhadzi. Mwa ciratizo, wanthu winango ambakumbuka kuti penu wanthu awiri ali pa umakhadzi iwo an’funika kulowolana. Kodi bzimwebzi bzimbacitisa Akristau omwe alibe kulowolana akhale na makumbukidwe yaponi? Mpfumakazi inango yakusaya kulowodwa yakucemeredwa Melissa, yomwe imbakhala ku Estados Unidos, idati: “M’bale na mpfumakazi akakhala ali pa umakhadzi abale winango ambadikhirira kuti iwo alowolane. Thangwe ra bzimwebzi wanthu winango omwe ali pa umakhadzi ambapitiriza na umakhadzibo napo kuti akubverana lini. Wanthu winango ambalewa kuti bziri bwino kundoleka na kukhala pa umakhadzipo. Bzimwebzi bzingabwerese nsunamo kwene-kwene.”

w24.05 tsa. 22 ndi. 8

Kodi Mungagumane Tani Munthu Kuti Mudzamange Naye Banja?

8 Kodi imwepo mungamudziwe tani munthuyo, iye acisaya kuzindikira bzimwebzo? Pa mitsonkhano ya gwere ayai mbuto zinango, imwepo mungamudziwe munthuyo mwakuwona uzimu bwace, unthu bwace na bzicito bzace. Mwa ciratizo, kodi axamwali wace ni mbani, ndipo ni bzinthu bziponi bzomwe iye ambafuna kulewa maka-maka? (Luka 6:45) Kodi bzakulinga bzace ni bzakundendemerana na bzanu? Ndipo imwepo mungabvunzembo akulu wace wa gwere ayai Akristau winango omwe mbakukhwima mwauzimu omwe ambamudziwa bwino. (Mimwani 20:18) Pinango mungabvunze bza mbiri yace ayai makhalidwe yace. (Rute 2:11) Tsono pomwe mukukhala na nthawe kuti mumudziwe bwino munthuyo, tcenkhani kucita bzinthu bzomwe bzingamucitise kuti asaye kubzibva bwino. Mbawonesesani kuti mukulemekeza momwe iye akubvera, mukutcenkha kumbandokhala pafupi na iye nthawe zentse na kutcenkhambo kufuna kudziwa bzentse bza munthuyo.

w24.05 tsa. 28 ndi. 7-8

Kodi Tingakhale Tani na Umakhadzi Bomwe Bungatumbizise Yahova?

7 Kodi tingakwanise tani kudziwa unthu bwa mkati bwa munthu? Imwepo mungakwanise kubudziwa mwa kumbamucita mibvunzo na kumbatetekerana mwatceru. Imwepo awirimwe mungambacezerane momwe mukubvera mucimbaleka kubisa cinthu ciri-centse pomwe mukutawira. (Mimwani 20:5; Tiyago 1:19) Imwepo mungambacite bzinthu pabodzi ninga kudya pabodzi, kuzunga ku mbuto komwe kumbagumanika wanthu wazinji na kumbapalizira pabodzi kuti mumbakwanise kumbaceza. Imwepombo mungambapfunze bzinthu bzizinji bza winango na mwanzace pomwe muli pabodzi na axamwali wanu na wanthu wa m’banja mwanu. Kuthumizira bzimwebzi, citani bzinthu bzomwe bzin’kuthandizani kuwona momwe mwanzanuyo ambacitira bzinthu bzakusiyana-siyana na momwe ambacitira na wanthu winango. Onani bzomwe m’bale munango wa ku Holanda, wakucemeredwa Aschwin, adacita. Iye adalewa momwe umakhadzi bwace na Alisia bukhaliri, iye adati: “Tikhambacita mabasa yomwe yangadatithandiza kuti tidziwane bwino. Nthawe zizinji tikhambacita bzinthu ninga kuphika pabodzi ayai kucita basa linango pabodzi. Pa nthawe imweyi, tikhakwanisa kuwona makhalidwe yabwino na bzakuphonya bza winango na mwanzace.”

8 Imwepo mungadziwanembo bwino mwakumbacita bzinthu bzauzimu pabodzi. Imwepo mukapita m’banja mun’dzafunikira kupambula nthawe kuti mumbacite kunamata kwa pa banja kuti Mulungu acite mbali ya banja lanu. (Mpalizi 4:12) Na tenepo, pinango imwepo mungambapambule nthawe yakucita bzinthu bzauzimu pabodzi pomwe mukali pa umakhadzi. N’cadidi kuti umakhadzi ni banja lini ndipo m’bale ni msolo lini wa banja pa nthawe imweyi. Na tenepo, pomwe imwepo mukupfunza pabodzi nthawe zentse mun’dzakwanisa kuwona uxamwali bomwe mwanzanuyo anabo na Yahova. Max na Laysa, lomwe ni banja linango la ku Estados Unidos, lidagumana phindu linango. Iye adati: “Pomwe ndidayamba umakhadzi bwathu tidayamba kupfunza mabukhu yomwe yakhalewa bza umakhadzi, banja na moyo wa m’banja. Thangwe ra kupfunza mabukhu yamweya tidayamba kumbacezerana nkhani zinango zakufunika zomwe tingadakwanisa lini kuziyambisa.”

Cuma Cauzimu

it-2 tsa. 196 ndi. 7

Kandiyero

Mwakubverana na Mimwani 20:27, “mphuwe ya munthu ni kandiyero ya Yahova, iyo imbafufudza mkati mwa mtima wa munthu.” Pa bzomwe munthu “ambalewa” bzomwe bzingakhale bzabwino ayai bzakuipa, bzingalatize momwe munthuyo aliri ayai bzomwe bziri mu mtima mwace.  —  Ndendemezerani na Mab 9:1.

[Cithunzi-thunzi pa tsamba 1]

Mareferentsiya ya Kabukhu ka Mitsonkhano ka Moyo Wathu na Utumiki

5-11 MAIO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 12

Kuphata Basa Mwanyongo Kumbabweresa Phindu

w16.06 tsa. 30 ndi. 6

Khalidwe Lakugopa Mulungu Ndakufunika Kwene-kwene Kuposa Diamante

Atumiki winango wa Yahova angakhale mu mkhalidwe omwe ngwakunesa kugumana bzakusaya pa moyo wawo. M’mbuto mwa kunyang’ana njira yakupusa koma icikhala yakusaya kukhulupirika, iwo ambatsungira basa lakunesa ndipo ambalicita mwakulimbikira. Tenepo iwo ambalatiza kuti ambalemekeza makhalidwe yapadzulu ya Mulungu, kuphatanidza kukhala wakukhulupirika kuposa cinthu ciri-cense cakuthupi. — Mimwani 12:24; Aefezo 4:28.

w15 1/2 tsa. 5 ndi. 4-6

Bzomwe Mungacite Kuti Mumbakomedwe na Basa Lanu

Bzingakhale bwino kumbakumbukira mbvunzo umweyu. Thangwe ranyi? Thangwe timbakomedwa tikambawona kuti winango akugumana phindu na basa lathu. Pakufuna kubvekesa nkhaniyi, Jezu adalewa kuti: “Kupasa kumbabweresa cikondweso cikulu kuposa kutambira.” (Mabasa 20:35) Kuthumizira pa wanthu omwe ambagumana phindu na basa lathu omwe ni azipatrau wathu na wale omwe ambagula bzinthu bzomwe timbagulisa, alipombo winango omwe ambagumanambo phindu na basa lathu. Wanthu amwewa angaphatanidze adzinza wathu pabodzi na wale omwe angakhale akugumana na mabvuto.

Adzinza wathu. Msolo wa banja akambaphata basa na nyongo kuti asamalire banja lace, iye ambacitisa kuti banjalo ligumane phindu mu njira ziwiri. Yakuyamba, iye ambapasa banjalo bzinthu bzakufunikira ninga cakudya, bzakubvala na mbuto yakukhala. Iye ambakhala akukwanirisa udindo bomwe adapasidwa na Mulungu bwa kuthandiza “wanthu omwe ni udindo bwace kuwathandiza.” (1 Timotio 5:8) Yaciwiri, munthu omwe ambaphata basa na nyongo ambalatiza na bzicito bzace kuti kuphata basa na nyongo n’kwakufunika. Shane omwe adafotokozedwa mu nkhani idapita ire adalewa kuti: “Pai wangu ni ciratizo cabwino ca munthu omwe ambaphata basa na nyongo. Iwo mbakukhulupirika ndipo adaphata basa na nyongo kwa moyo wawo wentse. Iwo adaphata basa ninga kalipintero kwa magole mazinji. Inepano ndidapfunza na iwo kuphata basa na manja yangu ndicimbakonza bzinthu bzomwe bzingathandize wanthu winango.”

Wale omwe ambagumana na mabvuto. Mpostolo Paulo adalimbikisa Akristau kuti “aphate basa . . . kuti akwanise kugumana cinthu cakupasambo munthu wakusauka.” (Aefezo 4:28) Kulewa cadidi, tikambaphata basa na nyongo ticikwanisa kubzisamalira na kusamalirambo banja lathu, tin’dzakwanisa kuthandiza wale omwe akugumana na mabvuto. (Mimwani 3:27) Tikambaphata basa na nyongo bzimbacitisa kuti wanthu winango agumane phindu na basa lathulo.

Cuma Cauzimu

ijwyp nkhani 95 matsa. 10-11

Kodi Ningakwanise Tani Kukunda Mabvuto?

● Citani nyongo kuti mumbawone mabvuto yanu mu njira yakuthemera. Pfunzani kumbasiyanisa mabvuto makulu-makulu na mang’ono-mang’ono. Bibliya limbati: “Munthu wakupusa ambalatiza ukali bwace pa nthawe imweyoletu, tsono munthu wanzeru akatukwanidwa ambandobzisiyambo tenepo.” (Mimwani 12:16) Lekani kulekerera kuti mabvuto yali-yentse yakucitiseni thupo.

“Ku xikola anzangu azinji akhambandodandaula pa mabvuto yali-yentse. Ndipo anzawo akambalewa bza mabvuto yawoyo pa mbuto zakucezera za pa interneti, akhathumizira bzakulewa ndipo bzimwebzi bzikhacitisa kuti bzinthu bzilemweretu. Ndipo bzikhacitisambo anzangu wa ku xikolawo kuti apitirize kukhala na makumbukidwe yakuphonyeka acileka kuwona mabvuto yawoyo mu njira yakuthemera.”  —  Joanne.

12-18 MAIO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 13

Lekani Kupumpsidwa na ‘Kandiyero ya Wanthu Wakuipa’

it-2 tsa. 196 ndi. 2-3

Kandiyero

Kaphatisidwe Basa Kanango Kakuyezezera. Comwe munthu ambaphatisa basa kuti abvunikire njira yace cimbandendemezeredwa na kandiyero. Na kundendemezera kumweku, bukhu la Mimwani limbasiyanisa munthu wakulungama na wakuipa mwakulewa kuti: “Ceza ca munthu wakulungama cimbayetima kwene-kwene, tsono kandiyero ya munthu wakuipa in’dzathimidwa.” (Mim 13:9) Ceza ca wanthu wakulungama cimbapitiriza kuyetima, tsono napo kuti kandiyero ya wanthu wakuipa ingawoneke ninga kuti ikuyetima ndipo bzinthu bziciwoneka ninga kuti bzikumufambira bwino, bzakupasa ntsisi mpsakuti Mulungu an’dzacitisa kuti iye agwere mu mdima. Bzimwebzi ni bzomwe bzin’dzacitikira munthu omwe ambatemberera mai wace na pai wace.  —  Mim 20:20.

Munthu akathimiridwa kandiyero yace bzingathandauzembo kuti iye alibe cidikhiro. Mwani unango umbalewa kuti: “Pakuti anyakucita bzakuipa alibe cidikhiro; kandiyero ya munthu wakuipa in’dzathimidwa.”  —  Mim 24:20.

w12 15/7 tsa. 12 ndi. 3

Tumikirani Mulungu wa Ufulu

3 Ninga momwe Sathani adapumpsira wanthu awiri wakulungama kuphatanidzambo anjo kuti alambe kutongedwa na Mulungu, iye angatipumpsembo. Iye ambaphatisa basa njira ibodzi-bodziyi. Iye ambayezera kuticitisa kukumbuka kuti mitemo ya Mulungu njakunesa kuiteweza ndipo imbatitazisa kucita bzomwe timbafuna. (1 Juwau 5:3) Wanthu azinji ambakumbuka tenepoyo ndipo ifepano tikambamala nthawe itali tiri pabodzi na wanthu amwewa, tingayambe kukhalambo na makumbukidwe mabodzi-bodziya. Mpfumakazi inango ya magole 24 yomwe idacita upombo, idalewa kuti: “Ndidayamba kutewezera makhalidwe yakuipa ya anzangu thangwe ndikhafuna lini kukhala wakusiyana na iwo.” Pinango imwepo mudayezedwambo kale tenepayu na anzanu.

w04 15/7 tsa. 31 ndi. 6

“Munthu Wakucenjera Ambacita Bzinthu Mwanzeru”

Munthu omwe ambacita bzinthu mwanzeru na mwakulungama an’dzasimbidwa. Salomau adatitsimikizira kuti: “Munthu wakulungama ambadya acikhuta, tsono mimba ya munthu wakuipa imbakhala iribe cinthu.” (Mimwani 13:25) Yahova ambadziwa bzomwe mpsabwino kwa ifepano m’mbali zentse za pa moyo wathu ninga m’banja mwathu, momwe tingakhalire bwino na anzathu, mu upalizi na pomwe tikupasidwa malango. Tikambaphatisa basa malango yakucokera m’Fala la Mulungu, Bibliya, tin’dzakhala na moyo wabwino.

Cuma Cauzimu

it-2 tsa. 276 ndi. 2

Lufoyi

Lufoyi lingalatizidwe mu njira yakuphonyeka. Na thangwe limweri, munthu angalatize lufoyi lacadidi mu njira yakuthemera pokha-pokha akatsogoleredwa na mzimu wa Mulungu na kuphatisa basa malango yomwe yambagumanika m’Fala lace Bibliya. Mwa ciratizo, pai angalatize kuti ambafuna mwana wace. Tsono iye angalatize kuti akumufuna lini mwanayo akakhala kuti ambandomupasa bzentse bzomwe iye akufuna. Iye angakhale akukwanirisa lini bwino udindo bwace ninga m’bereki bomwe ni bwa kupfunzisa na kulanga mwanayo bzikafunikira. (Mim 22:15) Munthu angalatize lufoyi limweri pinango thangwe rakuti banja lomwe adakuliralo ndakubzikuza, tsono kumweku n’kuphonyeka. Bibliya limbalewa kuti munthu umweyo akulatiza lini kuti ambamufuna mwana waceyo, koma akumuwenga thangwe akumuthandiza lini mwanayo kuti bzinthu bzidzamufambire bwino.  —  Mim 13:24; 23:13, 14.

19-25 MAIO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 14

Mbakumbukirani Bzomwe Mungadzacite Pakadzacitika Malengwa ya Pantsi

w23.02 tsa. 23 ndi. 10-12

Mbatendani Mphaso ya Moyo Yomwe Mulungu Adakupasani

10 Pana ngozi zinango zomwe zingakhale zakunesa kuzitcenkha. Tingakwanise lini kutcenkha malengwa ya pantsi, matenda na nkhondo. Pomwe bzimwebzi bzikucitika, ifepano tingakhale wakukhotcerereka tikabvera malango yomwe tingapasidwe na boma. (Aroma 13:1, 5-7) Boma lingatiuze bza malengwa ya pantsi yomwe yan’citika pomwe yakanati kucitika. Ifepano tin’funika kubvera malango yomwe boma lingatipase pomwe tikukonzekera malengwayo. Ifepano tingakoye madzi, cakudya comwe cingadzongeke lini na mankhwala yomwe yangadzatithandize.

11 Penu matenda yomwe yakuphata wanthu azinji yakumwazika komwe timbakhala, n’ciyani comwe tin’funika kucita? Tin’funika kubvera malango yomwe boma lingapereke, ninga kusamba m’manja, kukhala patali-patali, kubvala maskra na kukhala kwatekha. Tikambabvera malangoyo, timbalatiza kuti timbatenda mphaso ya moyo yomwe Yahova adatipasa.

12 Pa nthawe ya ngozi, tingabve bzinthu bzakunama na axamwali wathu, avizinyu wathu na m’manotisiya. Tin’funika lini kukhulupira “mafala yali-yentse” yomwe tingabve. Tingacite bwino kubvera malango yomwe yangaperekedwe na boma pabodzi na adotolo. (Werengani Mimwani 14:15.) Bungwe Lakutonga na mthambi ambafufudza pomwe akanati kupereka malango ya momwe gwere lingacitire pa nkhani ya mitsonkhano na basa lakupalizira. (Ahebereu 13:17) Tikambabvera malangoyo, timbakhala wakukhotcerereka ndipo timbakhotcererambo anzathu. Ndipo bzingacitisembo kuti Mboni za Yahova zikhale na mbiri yabwino.  —  1 Pedru 2:12.

w24.07 tsa. 5 ndi. 11

Khalani Wakukhwimika Ninga Zadoki

11 Kodi tingakhale tani wakukhwimika ninga Zadoki pa nthawe zomwe abale wathu ali pa ngozi ndipo tikukumbiridwa kuti tikawathandize? (1) Bverani malango. Pa nthawe zimwezi, mpsakufunika kwene-kwene kupitiriza kukhala wakuphatana. Mbabverani malango ya mthambi ya kwanuko. (Ahebereu 13:17) Akulu nthawe zentse an’funika kumbawerenga malango yomwe yambalewa bza momwe angakonzekerere malengwa ya pantsi na bzomwe angadzafunikire kucita malengwayo yakacitika. (1 Akolinto 14:33, 40) (2) Khalani wakukhwimika ndipo citani bzinthu mwakusamala. (Mimwani 22:3) Pomwe mukanati kucita cinthu, yambani mwakumbuka. Lekani kundobziikha pa ngozi mwakusaya mathangwe yakubveseseka. (3) Thembani Yahova. Kumbukirani kuti Yahova akufuna kuti imwepo na abale wanu mukhale wakukhotcerereka. Iye angakuthandizeni kuti mukwanise kuthandizambo abale wanu mwakukhotcerereka.

Cuma Cauzimu

it-2 tsa. 1094

Luso Lakukumbuka

Na tenepo, munthu omwe ambaphatisa basa bwino luso lace lakukumbuka angawengedwembo. Pa Mimwani 14:17 pambalewa bzimwebzi. Ipo pambati: “Ule omwe ambayamba kukumbuka bwino akanati kucita cinthu ambawengedwa.” Kazinji-kazinji, wanthu omwe ambakumbuka lini bwino ambakomedwa lini na wanthu omwe ambaphatisa basa luso lawo lakukumbuka. Kuthumizira bzimwebzi, wale omwe ambaphatisa basa luso lawo lakukumbuka kuti acite kufuna kwa Mulungu ambawengedwa thangwe ambaphatisa basa luso lawolo kuti acite bzomwe Mulungu ambafuna. Jezu adalewa kuti: “Pakuti mumbacita lini mbali ya dziko ndipo ndidakusankhulani m’dzikoli, ndipopa dzikoli limbakuwengani.” (Ju 15:19) Kulewa cadidi, mu cirewedwe cakuyambirira, fala lakuti “kukumbuka bwino” lomwe liri pa Mimwani 14:17 lingabvesesedwe mu njira yakuphonyeka. Na tenepo, vesiri lingathandauzembo kuti munthu omwe ambakhala na makumbukidwe yakucita bzinthu bzakuipa ambawengedwa. Ndipo mabibliya manango yambatawiriza bzimwebzi mwakulewa kuti: “Ndipo munthu omwe ambakumbuka kucita bzinthu bzakuipa ambawengedwa.”  —  Bibliya la JP na la Ro.

26 MAIO–1 JUNHO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 15

Thandizani Winango Kuti Akhale Wakukondwa

w10 15/11 tsa. 31 ndi. 16

Tin’dzapitiriza Kufamba Mwakukhulupirika!

16 Djobi akhatambira bwino alendo. (Djobi 31:31, 32) Napo kuti ndife lini wakudala, tingakwanise ‘kukhala na cizolowezi ca kumbatambira alendo.’ (Aroma 12:13) Tingambapase winango bzomwe tinabzo ticimbakumbukira kuti “bziri bwino kudya muliwo pomwe pana lufoyi, m’mbuto mwa kudya nyama ya ng’ombe yakunenepa pomwe pana ciwengo.” (Mimwani 15:17) Kudya pabodzi mwa mtendere na abale wanthu wauzimu kumbakhala kwakudekeza kwene-kwene ndipo kumbacitisa kuti tilimbikisane mwauzimu.

w18.04 matsa. 25-26 ndi. 16-18

N’thangwe Ranyi Tin’funika Kumbalimbisana Nsiku Zino?

16 N’cadidi kuti nthawe zinango bzimbakhala bzakunesa kuuza anzathu momwe timbawawonera, koma kulimbisa winango n’cinthu lini cakuneseratu. Kuti muwone pakuyambira, imwepo munganyang’anise munthu, mucimusekerera. Munthuyo akasaya kukusekereranimbo, ndiye kuti pinango iye ankugumana na bvuto linango lomwe pinango an’funa munthu kuti amufotokozere. Tenepo imwepo mungamutsangalaze pinango mwa kundopambula nthawe ya kumutetekera pa bzomwe anilewabzo.  —  Tiyago 1:19.

17 Tswaka linango lakucemeredwa Henri likhadasunama kwene-kwene pomwe azinji mwa adzinza wace adasiya kutumikira Yahova. Ndipo m’bodzi mwa adzinzawa akhali pai wace omwe akhali mkulu wa gwere. Nyakunyang’anira dera omwe akhambazungira gwere la Henri adawona kuti iye akhadasunama, tenepo adamucemera kuti akazunge naye. Pakuzungapo, nyakunyang’anira derayo akhatetekera mwa tceru kwene-kwene pomwe Henri akhamufotokozera bza momwe akhabvera. Na thandizo la nyakunyang’anira derayo, Henri adazindikira kuti iye akhafunika kupitiriza kutumikira Yahova mwakukhulupirika, kuti akwanise kuthandiza adzinza wace wale kubwerera pomwe kwa Yahova. Ndipo iye adalimbisidwambo mwa kuwerenga mavesi manango ya m’Bibliya ninga Salimo 46; Zefaniya 3:17; na Marko 10:29, 30.

18 Kodi n’ciyani comwe tinkupfunza na ciratizo ca Marthe na Henri? Tinkupfunza kuti ali-wense wa ifepano angatsangalaze na kulimbisa abale na mpfumakazi zomwe zinkufunikira cirimbiso. Mambo Salomau adanemba kuti: ‘Mafala yakulewedwa pa nthawe yakuthemera njabwino kwene-kwene! Maso yakuyetima yambakodwesa mtima; ndipo nkhani yabwino imbalimbisa mafupa.’ (Mimwani 15:23, 30) Kodi imwepo munkukumbukira bza munthu munango omwe adasunama ayai ankutepa mwauzimu? Tani mucicitira munthuyo tubzinthu tung’ono-tung’ono ninga kumuwerengera mafala manango yakulimbisa mu Ntsanza ya Mulindiri ayai pa webisaite yathu? Paulo adalewa kuti kuimba nyimbo za Umambo pabodzi na abale wathu, kungaticitisembo kubzibva bwino. Iye adati: ‘Pitirizani kupfunzisa na kulimbisana winango na mwanzace na masalimo, tumbizani Mulungu na nyimbo zauzimu mwakutenda, muciimbira Yahova m’mitima yanu.’  —  Akolose 3:16; Mabasa 16:25.

Cuma Cauzimu

ijwbq nkhani 39 tsa. 3

Kodi Mkristau Angabvume Thandizo la Ulapi?

2. Kodi ningafunikire kubvambo bzomwe adotolo winango angalewe? Matenda yanu yakakhala makulu, bzingakhale bwino kubvambo bzomwe wanthu winango angalewe, thangwe ‘alangizi akawanda’ bzinthu bzimbafamba bwino.  —  Mimwani 15:22.

2-8 JUNHO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 16

Mibvunzo Mitatu Yomwe Ingatithandize Kucita Bzakusankhula Bzabwino

w14 15/1 matsa. 19-20 ndi. 11-12

Citani Bzakusankhula Bzabwino Pomwe Mukali Maswaka

11 Kutumikira Yahova ndiko komwe kumbaticitisa kuti tikhale wakukondwa. (Mimwani 16:20) Bzikuwoneka kuti Baruke omwe akhali munembi wa Jeremiya adayebwa nfundo imweyi. Pa nthawe inango, iye adasiya kukhala wakukondwa pakutumikira Yahova. Yahova adamuuza kuti: “Iwepo ukulinga bzinthu bzizinji. Leka kulinga bzinthu bzimwebzi. Thangwe tsapanopapa nin’bweresera tsoka wanthu wentse ndipo kuli-kwentse komwe uniyenda nin’dzapereka moyo wako ninga bzinthu bzakupambidwa.” (Jeremiya 45:3, 5) Kodi imwepo mukuwona kuti n’ciyani comwe cingadacitisa kuti Baruki akhale wakukondwa? Kulinga bzinthu bzizinji ayai kupulumuka ninga mtumiki wakukhulupirika wa Mulungu pomwe mzinda wa Jeruzalemu ungadapfudzidwa?  —  Tiyago 1:12.

12 M’bale munango wakucemeredwa Ramiro, adakwanisa kuwona momwe munthu ambakhalira wakukondwa akambathandiza wanthu winango. Iye adalewa kuti: “Ndidakulira mu banja lakusauka ndipo tikhakhala mu ka mzinda kaku Cordilheira dos Andes. Ndipopa pomwe m’bale wangu adabzipereka kuti andipagaliri mapfunziro yangu, ndidawona kuti umweyu ukhali mwayi ukulu kwene-kwene. Tsono inepano ndikhadabatizidwa tsapanopa ndipo mpainiya munango akhadandiuza kuti tikapalizire pabodzi ku ka mzinda kanango kang’ono. Na tenepo, inepano ndidasankhula kuyenda kumweko. Pomwe ndikhali kumweko ndidapfunza kumbacita basa la kugwata ntsisi kuti ndikwanise kubzisamalira. Pomwe tikhambacita nyongo yakuyambisa mapfunziro ya Bibliya, wanthu azinji akhabvuma kupfunza. Patsogolo pace, ndidayamba kutsonkhana mu kagwere kanango kapsa ka cirewedwe ca Ciindígena. Ndine mpainiya kwa magole 10. Palibe basa linango lomwe lidandicitisa kukhala wakukondwa kwene-kwene kuposa kupfunzisa wanthu mafala yabwino mu cirewedwe cawo.”

w13 15/9 tsa. 17 ndi. 1-3

Kodi Imwepo Mwabvuma Kucinjidwa?

TENTSENEFE timbacita bzinthu mwakubverana na komwe tidakulira na komwe timbakhala. Bzakubvala bzathu, bzakudya bzomwe timbadya na makhalidwe yathu, bzimbalatiza bzimwebzi. Thangwe ranyi timbacita bzimwebzi? Timbacita bzimwebzi thangwe ra kutewezera wanthu wa komwe timbakhala na momwe bzinthu bziriri pa moyo wathu.

2 Pana bzinthu bzizinji bzakufunika kuposa kusankhula bzakubvala na bzakudya. Kuyambira pomwe tikhali wana tidapfunzisidwa kuti pana bzinthu bzinango bzomwe mpsabwino na bzakubvumizika ndipo bzinango mpsakuipa na bzakusaya kubvumizika. Bzizinji mwa bzinthu bzimwebzi, munthu ali-wentse ambacita kubzisankhulira yekha. Tingasankhule kucita bzinthu mwakubverana na cikumbu-mtima cathu. Bibliya limbalewa kuti kazinji-kazinji ‘wale omwe ni Adjuda lini, [omwe] alibe lamulo . . . mwacibadwa ambacita bzinthu bzomwe lamulo limbalewa.’ (Aroma 2:14) Kodi bzimwebzi bzin’funa kulewa kuti pakakhala palibe lamulo lomwe likufotokozeratu padeca bzomwe Mulungu an’funa, tingandotewezere bzomwe bzimbacitika komwe timbakhala ayai bzomwe tidapfunza kuyambira pomwe tikhali wana?

3 Pana mathangwe mawiri yakufunika yomwe yan’funika kucitisa kuti Akristau aleke kumbakumbuka tenepoyo. Thangwe lakuyamba, Bibliya limbatikumbusa kuti: “Pana njira yomwe imbawoneka ninga yabwino kwa munthu, tsono pakumalizira pace imbayendesa ku infa.” (Mimwani 16:25) Pakuti ndife wakuperewera, tingakwanise lini kutsogolera bwino-bwino nzayo zathu. (Mimwani 28:26; Jeremiya 10:23) Thangwe laciwiri, Bibliya limbalatiza kuti dziko lentse liri m’manja mwa Sathani. Ndipopa makumbukidwe na nfundo zomwe wanthu azinji ambaziphatisa basa m’dzikoli bzimbacokera kwa Sathani omwe ni “mulungu wa dzikoli.” (2 Akolinto 4:4; 1 Juwau 5:19) Na tenepo, penu tikufuna kusimbidwa na kufunidwa na Yahova tin’funika kubvera malango yomwe yali pa Aroma 12:2.  —  Werengani.

Cuma Cauzimu

it-1 tsa. 629

Cirango

Bzomwe bzimbacitika tikabvera na bzomwe bzimbacitikambo tikasaya kubvera. Wanthu wakuipa na atsiru ambalatiza kuti ambawenga cirango ca Yahova mwa kucilamba cirangoco. (Sl 50:16, 17; Mim 1:7) Pakuti iwo ambalamba cirango ca Yahova, bzimwebzi bzimbacitisa kuti iwo alangidwe mwakuthumizirika. Ndipopa cinembo ca Mimwani cimbalewa kuti: “Wakupusa ambalangidwa na utsiru bwawo.” (Mim 16:22) Iwo angabzibweresere msunamo, kusauka, matenda na infa. Nkhani ya Ajirayeri imbalatiza bwino bzimwebzi. Iwo alibe kubvera pomwe Yahova akhawalanga mwa kuwatsimula mwakuphatisa basa aprofeta. Ndipo iwo alibe kucita thupo pomwe Yahova adawalanga mwa kusiya kuwakhotcerera na kuwasimba. Bzimwebzi bzidacitisa kuti iwo ayendesedwe ku ukapolo ku Edjipito.  —  Jer 2:30; 5:3; 7:28; 17:23; 32:33; Oze 7:12-16; 10:10; Zef 3:2.

9-15 JUNHO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 17

Khalani na Mtendere m’Banja Mwanu

g 9/14 tsa. 11 ndi. 2

N’ciyani Comwe Tingacite Kuti Tileke Kukoya Cakumtima?

Mbabziyezani mwekha. Bibliya limbalewa kuti wanthu winango “ambafuna kukalipa” ndipo “ambakulumiza kukalipa.” (Mimwani 29:22) Kodi imwepo ndimwe munthu wa mtundu umweyu? Bzibvunzeni kuti: ‘Kodi nimbakoya cakumtima? Kodi nimbakulumiza kukalipa? Kodi nimbandokalipa napo pa nkhani zing’ono-zing’ono?’ Bibliya limbalewa kuti munthu “omwe ambangingimira kulewa bza nkhani inango, ambamwaza axamwali wabwino.” (Mimwani 17:9; Mpalizi 7:9) Bzimwebzi bzingacitikembo m’banja. Na tenepo, penu imwepo mumbakoya cakumtima bzibvunzeni kuti: ‘N’ciyani comwe ningacite kuti ndikhale wakupirira na mwanzangu wa m’banja?’  —  Vesi la m’Bibliya: 1 Pedru 4:8.

w08 1/5 tsa. 10 ndi. 6–11 ndi. 1

Momwe Mungamalisire Mabvuto

1. Khazikisani nthawe kuti mucezerane bza bvutolo. “Ciri-centse cina nthawe yace, . . . nthawe yakunyamala na nthawe yakulewa-lewa.” (Mpalizi 3:1, 7) Ninga momwe tawonera kusaya kubvesesana komwe kwafotokozedwa pa mbali yakuyambirira ya nkhani ino, mabvuto yanango yangacitise kuti tiyambe kukhala na makumbukidwe yakuphonyeka. Bzimwebzi bzikacitika, uzani mwanzanu wa banja kuti mudzaceze pa “nthawe inango” pomwe bzinthu bzikanati kufika pa kuipiratu. Imwepo mungatcenkhe kugumana na mabvuto mazinji m’banja mwanu mukabvera malango ya m’Bibliya yakuti: “Kuyambisa ndewo kuli ninga kubowola damu; tsono coka pomwe ndewoyo ikanati kuyamba.”  —  Mimwani 17:14.

Tsono iripombo “nthawe yakulewalewa.” Mabvuto yali ninga mauswa, tikayalekerera yangakule. Ndipopa lekani kulekerera bvuto mucidikhirira kuti lin’mala lokha. Penu imwepo mwakumbira mwanzanu wa m’banja kuti mudzacezerane bza kusaya kubvesesana kwanu nthawe inango, latizani kuti mumbamulemekeza mwa kumuuza nthawe yomwe mungacezerane bza bvutolo. Kucita bzimwebzi kun’dzakuthandizani kuphatisa basa malango ya m’Bibliya yakuti: “Lekani kukhala mudakalipa mpaka dzuwa kumira.” (Aefezo 4:26) Ikafika nthawe yomwe mwapangana kuti mucezerane, mun’funika kukwanirisa bzomwe mwalewa.

Cuma Cauzimu

it-1 tsa. 790 ndi. 2

Diso

Maso yambalatiza momwe munthu akubvera. Iyo yangalatize ntsisi ayai kusaya ntsisi. (Deu 19:13) Iyo yangapoire na cakulinga cakufuna kusinjirira ayai kukonza ciwembo. (Sl 35:19; Mim 6:13; 16:30) Munthu omwe akufuna lini kunyang’anisa cinthu cinango ayai omwe akufuna lini kucitira cinthu mwanzace, ambafunga maso yace. (Mat 13:15; Mim 28:27) Bzimbalewedwa kuti maso ya tsiru “yambandofamba-famba mpaka kuphampha kwa dziko,” mwakusaya cakulinga ciri-centse, makumbukidwe yace yambandokhala ku mbuto iri-yentse m’mbuto mwa kukhala pa mbuto yomwe yakhafunikira kukhala. (Mim 17:24) Maso yambalatiza penu munthu akuduwala ayai ne na penu adakondwa ayai ne. (1Sa 14:27-29; Deu 34:7; Djb 17:7; Sl 6:7; 88:9) Pomwe Mambo Jewosafati akhalewalewa na Yahova, adalewa kuti: “Maso yathu yakunyang’anisa imwepo.”  —  2Nk 20:12.

16-22 JUNHO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 18

Mbalewalewani Mafala Yomwe Yangalimbikise Wale Omwe Akugumana na Bvuto la Thanzi

w22.10 tsa. 22 ndi. 17

Nzeru Yacadidi Ikukuwa

17 Mbayambani kukumbuka pomwe mukanati kulewalewa. Tikasaya kuwona bwino, tingalewe bzinthu bzomwe bzingawawe anzathu. Bibliya limbati: “Alipo munthu omwe ambalewalewa mwakusaya kukumbuka ninga kulasa kwa xipada, tsono lirime la wanthu wanzeru limbalimbisa.” (Mimwani 12:18) Ifepano tikambatcenkha kucita magunkha timbabverana na anzathu. (Mimwani 20:19) Kuti anzathu ambakomedwe na bzomwe timbalewa, tin’funika kumbawerenga Bibliya ntsiku zentse na kumbakumbukira bzomwe tawerengabzo. (Luka 6:45) Tikambakumbukira bwino-bwino bzomwe Bibliya limbalewa, mafala yathu yan’dzakhala ninga “mkulo wa nzeru” zomwe zimbatsangalaza anzathu.  —  Mimwani 18:4.

mrt nkhani 19 kwadru

Bzomwe Mungacite Mukazindikira Kuti Muna Bvuto la Thanzi

Tetekerani mwatceru. Njira ibodzi ya momwe mungathandizire xamwali wanu ndiyo kukhala wakukonzeka nthawe zentse kuti mumutetekere iye akafuna kulewalewa. Lekani kuwona ninga kuti mun’funika kutawira bzentse bzomwe iye anilewa. Kazinji-kazinji kundotetekera n’kwakukwanira. Tetekerani bzomwe xamwali wanuyo akulewa ndipo lekani kumugaza. Lekani kukumbuka kuti mukudziwa momwe mwanzanuyo akubvera, maka-maka bzikakhala kuti iye akuwoneka kuti akuduwala lini.  —  Mimwani 11:2.

Mbalewani mafala yakulimbikisa. Pinango imwepo mungadziwe lini bzomwe mungalewe, tsono imwepo mungalewe mafala yanango yomwe yangalatize kuti mukubvesesa bzomwe xamwali wanuyo akugumana nabzo. Kucita bzimwebzi kungakhale kwakutsangalaza kwene-kwene kuposa kundonyamaliratu. Penu bzikukunesani kudziwa bzomwe mungamuuze xamwali wanuyo, yezerani kumuuza mafala ninga aya: “Ndikusaya cakukuuza, tsono ndikufuna udziwe kuti nimbacita nawe thupo.” Tcenkhani kulewa mafala ninga aya: “Pana wanthu azinji omwe akugumana na mabvuto kuposa iwepo” ayai “Nkhasa iwepo ukuduwala lini matenda ya . . . ”

Imwepo mungalatize kuti mumbacita thupo na xamwali wanu mwa kudziwa bzizinji bza matenda yomwe iye anayoyo. Kulewa cadidi, iye an’dzakomedwa kwene-kwene akawona nyongo yomwe mukucita kuti mubvesese bzomwe iye akugumana nabzo ndipo bzomwe mun’dzalewa bzin’dzamulimbikisa. (Mimwani 18:13) Tsono citani mphole kuti muleke kupereka malango pomwe mwanzanuyo alibe kukukumbirani.

Muthandizeni pa bzomwe akufunikira. M’mbuto mwakukumbuka kuti mukudziwa kale momwe mungamuthandizire, mubvunzeni kuti mudziwe bzomwe iye akufunikira. Tsono pinango xamwali wanuyo angakuuzeni lini kuti akufunikira thandizo, thangwe angakumbuke kuti an’kupasani basa. Bzimwebzi bzikacitika, imwepo mungabzipereke kuti mukamugulire bzinthu, kumucenesera pa mui pace na kumuthandiza mwa njira inango.  —  Agalatiya 6:2.

Lekani kubwerera m’mbuyo. Pomwe xamwali wanu akulimbana na matenda yomwe akuduwala, nthawe zinango angafune lini kucita bzomwe mwapangana ayai angafune lini kuceza namwe. Khalani wakupirira ndipo mubveseseni. Pitirizani kupereka thandizo lomwe akufunikira.  —  Mimwani 18:24.

wp23.1 tsa. 14 ndi. 3–15 ndi. 1

Momwe Mungathandizire Omwe Akuduwala Matenda ya Makumbukidwe

‘Atsangalazeni.’  —  1 ATESALONIKA 5:14.

Pinango xamwali wanu angakhale akucita thupo ayai kubziwona kuti alibe na basalo. Napo kuti mungasaye mafala yakumuuza xamwali wanuyo, imwepo mungamulimbikise na kumutsangalaza mwa kumuuza kuti mumbacita naye thupo.

“Xamwali wacadidi ambakufuna nthawe zentse.”  —  MIMWANI 17:17.

Muthandizeni pa bzomwe akufunikira. M’mbuto mwakukumbuka kuti mukudziwa kale momwe mungamuthandizire, mubvunzeni kuti mudziwe bzomwe iye akufunikira. Penu xamwali wanuyo bzikumunesa kukuuzani bzomwe akufunikira, mubvunzeni penu pana cinango comwe mungacite pabodzi ninga kuzunga. imwepo mungabzipereke kuti mukamugulire bzinthu, kumucenesera pa mui pace na kumuthandiza mwa njira inango.  —  Agalatiya 6:2.

‘Khalani wakupirira.’  —  1 ATESALONIKA 5:14.

Ni nthawe lini zentse xamwali wanu an’dzafuna kuceza namwe. Mutsimikizireni kuti ndimwe wakukonzeka kumuthandiza akafunikira thandizo. Thangwe ra kuduwala, xamwali wanu pinango angalewe ayai kucita cinthu comwe cingakukalipiseni. Ndipo pinango iye angafune lini kucita bzinthu bzomwe mukhadapangana ayai angambakalipe mwakamfulumize. Tenepo pomwe mukumuthandiza khalani wakupirira mucimbamubvesesa.  —  Mimwani 18:24.

Cuma Cauzimu

it-2 matsa. 271-272

Vima-vima

Kale-kale wanthu akhambacita vima-vima kuti atonge nkhani ayai kuti awone bzomwe akhafunikira kucita pa nkhani inango. Iwo akhathusa tuminyala, tumapedaso twamatabwa ayai twaminyala pa cakubvala ayai mu vazo akamala akhakucumula. Patsogolo pace, akhatumwaza ndipo kwa munthu omwe tukhamugwerayo akhaganyali. Pakucita vima-vima, iwo akhambacitambo mpembo. Ndipo mpemboyo akhaucita mwakukuwa ayai mwakazizizi acidikhirirambo kuti Yahova awathandize. Fala lakuti vima-vima (M’cihebereu, goh·ralʹ) limbaphatisidwa basa mu njira ya kuyezezera pakufuna kulewa bza “mbali” yomwe munthu “ambatambira.”  —  Djs 15:1; Sl 16:5; 125:3; Zai 57:6; Jer 13:25.

Kaphatisidwe Basa. Cinembo ca Mimwani 16:33 cimbati: “Wanthu ambabvunza Yahova, ndipo iye ambawauza bzakucita.” Mu Jirayeri, vima-vima akhawoneka kuti waphatisidwa basa bwino bzikakhala kuti amalisa kunesana ninga momwe yakulatizira mafala aya: “Kucita vima-vima kumbacitisa kuti kunesana komwe wanthu akucita kumale ndipo kumbamalisa nkhani pakati pa wanthu wamphanvu omwe akunesana.” (Mim 18:18) Vima-vima akhaphatisidwa lini basa ninga masenzeka kuna wanthu. Pomwe akhambacita vima-vima wanthu akhambabetca lini. Akhaphatisa lini basa kuti adaze templo ayai wantsembe ayai kuti athandize nayo wanthu. Mwakusiyana na bzimwebzi, acikunda waciroma adacita vima-vima na bzakubvala bzakunja bza Jezu na cakulinga cakufuna kugumana phindu mwacinyengo ninga momwe Salimo 22:18 ambalewera.  —  Mat 27:35.

23-29 JUNHO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 19

Khalani Xamwali Wabwino kwa Abale Wanu

w23.11 matsa. 12-13 ndi. 16-17

Kodi Tingalimbise Tani Lufoyi Lathu Kuna Anzathu?

16 Mbatimbawoneni bzinthu bzabwino bzomwe abale wathu ambacita sikuti bzomwe iwo ambaphonya. Onani cakucitikaci. Tiyezezere kuti imwepo muli pa mtsonkhano pabodzi na abale na mpfumakazi. Imwepo mukukomedwa, ndipo kuphampha kwa mtsonkhanoyo, mukucoka foto na abalewo. Imwepo mungafunikire pomwe kucosa foto ziwiri kuti mudzakwanise kusankhula yabwino. Tsapano pa foto zitatu zomwe mwacoka, imwepo mukuwona kuti pana foto ibodzi yomwe m’bale m’bodzi akumwetulira lini. N’ciyani comwe mungacite na foto imweyo? Imwepo mungaipfudze thangwe muna kale foto ziwiri zomwe m’bale umweyo akumwetulira.

17 Mafoto yomwe takoya tingayandendemezere na makumbukidwe yathu. Timbakumbukira bzinthu bzabwino bza m’mbuyo bzomwe abale wathu adacita. Tindendemezere kuti pa nthawe inango m’bale ayai mpfumakazi adalewa ayai kucita cinthu comwe cidakuipirani. N’ciyani comwe mungacite m’makumbukidwe mwanu? Yezerani kupfudza makumbukidwe yamweyo ninga momwe mudapfudzira foto zire. (Mimwani 19:11; Aefezo 4:32) Tin’funika kupfudza m’makumbukidwe mwathu pikado yomwe m’bale wathu wacikristau adaticitira thangwe tikukumbukira bzinthu bzabwino bzomwe iye adaticitira. Yamweya ndiyo makumbukidwe yomwe tin’funika kupitiriza kukhala nayo.

w23.07 matsa. 9-10 ndi. 10-11

Kulisani Lufoyi Lanu kwa Yahova na kwa Anzanu

10 Ifepano tin’funikambo kunyang’ana njira za kuti tithandize abale na mpfumakazi zathu. (Ahebereu 13:16) Onani bzomwe Anna omwe adafotokozedwa mu nkhani yomwe idapitayi adacita. Pomwe conzi camphanvu cidamala kucitika, iye na bayace adayenda kukazungira banja libodzi la Mboni ndipo iwo adawona kuti ntsodzi ya nyumba yawo ikhadadzongeka. Ndipo thangwe ra bzimwebzi, bzakubvala bzawo bzentse bzikhadapswipa. Anna adalewa kuti: “Tidatenga bzakubvala bzawobzo ticikabzifula na kubziyengomari ndipo patsogolo pace tidakawapasira. Bzomwe tidacitabzi bzikhali lini bzikulu, tsono ibzo bzidatithandiza kuti tikhale pa uxamwali bwakulimba na iwo.” Lufoyi lomwe Anna na bayace akhanalo kwa abale na mpfumakazi zawo ndiro lomwe lidawacitisa kuti awathandize.  —  1 Juwau 3:17, 18.

11 Tikambalatiza lufoyi kwa anzathu, iwo ambakwanisa kuwona kuti tikucita nyongo yakutewezera Yahova. Ndipo bzimwebzi bzimbacitisa kuti iwo atitende mu njira yomwe ifepano tikhaidikhirira lini. Khanh, omwe afotokozedwa kale ule, ambakumbukira bza abale omwe adamuthandiza. Iye adati: “Inepano nimbatenda kwene-kwene mpfumakazi zomwe zidacita nyongo ya kumbanditenga acimbayenda nande mu upalizi. Iwo akhambabwera kudzanditenga pa mui aciyenda nande kukadya ndipo acimbadzandisiya pa mui. Tsapano nimbazindikira kuti bzomwe akhacitabzo bzikhali lini bzakupusa. Ndipo iwo akhacita bzimwebzi thangwe ra lufoyi.” N’cadidi kuti mbanthu lini wentse omwe angatitende tikawacitira bzabwino. Pakulewa bza wanthu omwe akhamuthandiza, Khanh adalewa kuti: “Ningadafuna kuti ndiwabwezere bzinthu bzabwino bzomwe iwo akhandicitira, tsono nin’dziwa lini komwe iwo ambakhala tsapano. Tsono nimbadziwa kuti Yahova an’dzawabwezera ndipo nimbapemba kuti iye awacitire bzimwebzo.” Bzomwe Khanh adalewabzi mpsacadidi. Yahova ambawona bzinthu bzabwino bzomwe timbacitira anzathu napo bzicikhala bzakucepa. Iye ambawona bzimwebzi ninga ntsembe zakufunika ndipo an’dzatibwezera pa bzabwino bzomwe timbacitabzo.  —  Werengani Mimwani 19:17.

w21.11 tsa. 9 ndi. 6-7

Pitirizani Kumbalatizana Lufoyi Lacadidi

6 Ntsiku zino, ifepano tingalewe kuti munthu omwe aphata basa pa empreza ibodzi magole mazinji, ni nyabasa wakukhulupirika. Pa magole yentse yomwe iye wamala akuphata basa, alibe kuwadziwa akulu-akulu wa emprezayo. Iye akhakomedwa lini na malamulo yentse ya pa emprezayo. Iye ambaifuna lini emprezayo. Koma ambaphata basa pa emprezayo thangwe rakuti akutambira kobiri. Iye akasaya kugumana basa linango lomwe lingamupase kobiri zizinji, angapitirize kuphata basa pa empreza imweyo mpaka kureformari.

7 Kusiyana komwe kulipo pakati pa kukhulupirika komwe kwafotokozedwa pa ndime 6 na lufoyi lacadidi ni bzomwe bzimbacitisa munthuyo kulatiza khalidwelo. Kodi n’ciyani cidacitisa atumiki wa Mulungu wakale-kale kulatiza lufoyi lacadidi? Wale omwe adalatiza lufoyi lacadidi, adacita bzimwebzo sikuti thangwe rakuti ndibzo bzomwe akhafunika kucita, koma ni thangwe rakuti akhafuna kucita bzimwebzo. Onani ciratizo ca Davide. Mtima wa Davide udamucitisa kulatiza lufoyi lacadidi kuna xamwali wace Jonatani napo kuti pai wa Jonataniyo akhafuna kupha Davide. Pomwe Jonatani adafa, Davide adapitiriza kulatiza lufoyi lacadidi kuna mwana wa Jonatani, Mefibozeti.  —  1 Samuyeli 20:9, 14, 15; 2 Samuyeli 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7.

Cuma Cauzimu

it-1 tsa. 515

Malango, Nyakupereka Malango

Yahova ni mwenekaciro wa nzeru. Ndiye yekha omwe ambafunikira lini kupasidwa malango. (Zai 40:13; Aro 11:34) Mwana wace ndiye omwe adathemera kucemeredwa “Mulangizi Wakudabwisa,” thangwe adaphatisa basa malango yomwe adatambira na Pai wace ndipo ana mzimu wa Mulungu. (Zai 9:6; 11:2; Ju 5:19, 30) Bzimwebzi bzikutithandiza kubvesesa kuti malango yakhale ya phindu yan’funika kubverana na bzomwe Yahova ambafuna. Malango yomwe yambabverana lini na kufuna kwa Yahova Mkululetu, yalibe phindu. Kulewa kunango, yamweya ni malango lini.  —  Mim 19:21; 21:30.

30 JUNHO–6 JULHO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 20

Bzinthu Bzomwe Bzingacitise Kuti Umakhadzi Bufambe Bwino

w24.05 matsa. 26-27 ndi. 3-4

Kodi Tingakhale Tani na Umakhadzi Bomwe Bungatumbizise Yahova?

3 Napo kuti umakhadzi ni bwakudekeza, mwamuna na mkazi an’funika kuwona kufunika kwa umakhadzibo thangwe bungacitise kuti iwo alowolane. Pa ntsiku ya malowozi, mwamuna na mkazi ambalumbira kwa Yahova kuti an’dzalemekezana na mtima wentse mpaka moyo wawo wentse. Pomwe tikanati kucita lumbiro liri-lentse tin’funika kuikumbukira nkhaniyo mwakusamala. (Werengani Mimwani 20:25.) Ndipo bzimwebzi bzimbaphatanidzambo lumbiro la banja. Umakhadzi bumbacitisa kuti mwamuna na mkazi adziwane bwino acicita cakusankhula. Nthawe zinango, cakusankhula cimweci cimbakhala kulowolana ayai kumalisa umakhadzibo. Mwamuna na mkazi akasankhula kumalisa umakhadzi bzimwebzi bzin’funa lini kulewa kuti awiriwo acita cinthu cakuphonyeka. M’mbuto mwace, iwo azindikira kuti an’themera lini kulowolana.

4 Mpsakufunika kwene-kwene kuti wanthu omwe ali lini pa banja adziwe kuti wanthu awiri akakhala ali pa umakhadzi iwo ambafuna kudziwa penu angalowolane ayai ne. Bzimwebzi bzikuthandauza kuti iwo angayambe lini umakhadzi na munthu omwe iwo akudziwa kuti angalowolane lini naye. Wanthu omwe ali lini pa banja ndiwo lini okha omwe akufunikira kudziwa nfundo imweyi. Tentsenefe tin’funika kukumbukira bza cakulinga ca umakhadzi. Mwa ciratizo, wanthu winango ambakumbuka kuti penu wanthu awiri ali pa umakhadzi iwo an’funika kulowolana. Kodi bzimwebzi bzimbacitisa Akristau omwe alibe kulowolana akhale na makumbukidwe yaponi? Mpfumakazi inango yakusaya kulowodwa yakucemeredwa Melissa, yomwe imbakhala ku Estados Unidos, idati: “M’bale na mpfumakazi akakhala ali pa umakhadzi abale winango ambadikhirira kuti iwo alowolane. Thangwe ra bzimwebzi wanthu winango omwe ali pa umakhadzi ambapitiriza na umakhadzibo napo kuti akubverana lini. Wanthu winango ambalewa kuti bziri bwino kundoleka na kukhala pa umakhadzipo. Bzimwebzi bzingabwerese nsunamo kwene-kwene.”

w24.05 tsa. 22 ndi. 8

Kodi Mungagumane Tani Munthu Kuti Mudzamange Naye Banja?

8 Kodi imwepo mungamudziwe tani munthuyo, iye acisaya kuzindikira bzimwebzo? Pa mitsonkhano ya gwere ayai mbuto zinango, imwepo mungamudziwe munthuyo mwakuwona uzimu bwace, unthu bwace na bzicito bzace. Mwa ciratizo, kodi axamwali wace ni mbani, ndipo ni bzinthu bziponi bzomwe iye ambafuna kulewa maka-maka? (Luka 6:45) Kodi bzakulinga bzace ni bzakundendemerana na bzanu? Ndipo imwepo mungabvunzembo akulu wace wa gwere ayai Akristau winango omwe mbakukhwima mwauzimu omwe ambamudziwa bwino. (Mimwani 20:18) Pinango mungabvunze bza mbiri yace ayai makhalidwe yace. (Rute 2:11) Tsono pomwe mukukhala na nthawe kuti mumudziwe bwino munthuyo, tcenkhani kucita bzinthu bzomwe bzingamucitise kuti asaye kubzibva bwino. Mbawonesesani kuti mukulemekeza momwe iye akubvera, mukutcenkha kumbandokhala pafupi na iye nthawe zentse na kutcenkhambo kufuna kudziwa bzentse bza munthuyo.

w24.05 tsa. 28 ndi. 7-8

Kodi Tingakhale Tani na Umakhadzi Bomwe Bungatumbizise Yahova?

7 Kodi tingakwanise tani kudziwa unthu bwa mkati bwa munthu? Imwepo mungakwanise kubudziwa mwa kumbamucita mibvunzo na kumbatetekerana mwatceru. Imwepo awirimwe mungambacezerane momwe mukubvera mucimbaleka kubisa cinthu ciri-centse pomwe mukutawira. (Mimwani 20:5; Tiyago 1:19) Imwepo mungambacite bzinthu pabodzi ninga kudya pabodzi, kuzunga ku mbuto komwe kumbagumanika wanthu wazinji na kumbapalizira pabodzi kuti mumbakwanise kumbaceza. Imwepombo mungambapfunze bzinthu bzizinji bza winango na mwanzace pomwe muli pabodzi na axamwali wanu na wanthu wa m’banja mwanu. Kuthumizira bzimwebzi, citani bzinthu bzomwe bzin’kuthandizani kuwona momwe mwanzanuyo ambacitira bzinthu bzakusiyana-siyana na momwe ambacitira na wanthu winango. Onani bzomwe m’bale munango wa ku Holanda, wakucemeredwa Aschwin, adacita. Iye adalewa momwe umakhadzi bwace na Alisia bukhaliri, iye adati: “Tikhambacita mabasa yomwe yangadatithandiza kuti tidziwane bwino. Nthawe zizinji tikhambacita bzinthu ninga kuphika pabodzi ayai kucita basa linango pabodzi. Pa nthawe imweyi, tikhakwanisa kuwona makhalidwe yabwino na bzakuphonya bza winango na mwanzace.”

8 Imwepo mungadziwanembo bwino mwakumbacita bzinthu bzauzimu pabodzi. Imwepo mukapita m’banja mun’dzafunikira kupambula nthawe kuti mumbacite kunamata kwa pa banja kuti Mulungu acite mbali ya banja lanu. (Mpalizi 4:12) Na tenepo, pinango imwepo mungambapambule nthawe yakucita bzinthu bzauzimu pabodzi pomwe mukali pa umakhadzi. N’cadidi kuti umakhadzi ni banja lini ndipo m’bale ni msolo lini wa banja pa nthawe imweyi. Na tenepo, pomwe imwepo mukupfunza pabodzi nthawe zentse mun’dzakwanisa kuwona uxamwali bomwe mwanzanuyo anabo na Yahova. Max na Laysa, lomwe ni banja linango la ku Estados Unidos, lidagumana phindu linango. Iye adati: “Pomwe ndidayamba umakhadzi bwathu tidayamba kupfunza mabukhu yomwe yakhalewa bza umakhadzi, banja na moyo wa m’banja. Thangwe ra kupfunza mabukhu yamweya tidayamba kumbacezerana nkhani zinango zakufunika zomwe tingadakwanisa lini kuziyambisa.”

Cuma Cauzimu

it-2 tsa. 196 ndi. 7

Kandiyero

Mwakubverana na Mimwani 20:27, “mphuwe ya munthu ni kandiyero ya Yahova, iyo imbafufudza mkati mwa mtima wa munthu.” Pa bzomwe munthu “ambalewa” bzomwe bzingakhale bzabwino ayai bzakuipa, bzingalatize momwe munthuyo aliri ayai bzomwe bziri mu mtima mwace. — Ndendemezerani na Mab 9:1.

    Mabukhu ya Cinyungwe (2008-2025)
    Bulani
    Pitani
    • Cinyungwe
    • Tumizani
    • Bzomwe mumbafuna
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mitemo Yomwe Mun'funika Kuteweza
    • Mtemo Wacintsintsi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Pitani
    Tumizani