BIBLIYOTEKA YA PA INTERNETI ya Watchtower
Watchtower
BIBLIYOTEKA YA PA INTERNETI
Cinyungwe
  • BIBLIYA
  • MABUKHU
  • MITSONKHANO
  • lv msolo 4 matsa. 36-49
  • Thangwe Ranyi Tin’funika Kulemekeza Wale Omwe Ambatitsogolera?

Mbuto mwasankhulayi iribe vidiyo iri-yentse.

Pepani, bzikukhala bzakunesa kuti vidiyoyi iwoneke.

  • Thangwe Ranyi Tin’funika Kulemekeza Wale Omwe Ambatitsogolera?
  • “Pitirizani Kufunidwa na Mulungu”
  • Tumisolo twa nkhani
  • Nkhani Yakundendemerana
  • THANGWE RANYI BZIMBANESA KUBVERA OMWE AMBATITSOGOLERA
  • THANGWE RANYI TIN’FUNIKA KUBVERA WALE OMWE AMBATITSOGOLERA?
  • KUBVERA M’BANJA
  • KUBVERA M’GWERE
  • KUBVERA ATSOGOLERI WA BOMA
  • Thangwe Ranyi Tin’funika Kulemekeza Utongi?
    Bzomwe Tingacite Kuti Timbafunidwe na Mulungu
  • Udindo Bomwe Akulu Anabo m’Gwere
    Ntsanza ya Mulindiri yakudziwisa Umambo bwa yahova (yakupfunza)—2021
“Pitirizani Kufunidwa na Mulungu”
lv msolo 4 matsa. 36-49
Mwamuna ankupfunzisa banja lace

MSOLO 4

Thangwe Ranyi Tin’funika Kulemekeza Wale Omwe Ambatitsogolera?

‘Lemekezani wanthu wa mtundu uli-wense.’—1 PEDRU 2:17.

1, 2. (a) Kodi tensenefe tina bvuto liponi pa nkhani ya kulemekeza omwe ambatitsogolera? (b) Kodi tin’dzafotokozerana mibvunzo iponi?

KODI mudawona kale momwe mwana ambakhalira akauzidwa kuti acite cinthu comwe iye an’funa lini kucicita? Iye ambaipisa nkhope yace. Iye ambabva bzomwe abereki wace ankumuuza, ndipo ambadziwa kuti iye an’funika kulemekeza utsogoleri bwa abereki wacewo. Tsono, pa cakucitikaci, iye ndiye an’funa lini kubverako. Ciratizoci cinkuwonesa bvuto lomwe tensenefe timbakhala nalo.

2 Mpsakupusa lini kulemekeza omwe ambatitsogolera nthawe zense. Kodi nthawe zinango bzimbakunesani kulemekeza wale omwe ana udindo bwakukutsogolerani? Penu inde, tsono dziwani kuti ndimwe lini mwekha omwe muna bvuto limweri. Ifepano tinkukhala mu nthawe yomwe wanthu asiya kulemekeza anyakuwatsogolera kuposa kale. Tsono, Bibliya limbalewa kuti ifepano tin’funika kulemekeza wale omwe ana udindo bwakutitsogolera. (Mimwani 24:21) Ndipo mpsakufunika kucita bzimwebzi penu tin’funa kupitiriza kufunidwa na Mulungu. Napo bziri tenepoyo mpsakufunika kucita mibvunzo ninga iyi: Thangwe ranyi bzimbatinesa kulemekeza omwe ambatitsogolera? Thangwe ranyi Yahova ankutiuza kuti ticite bzimwebzi ndipo n’ciyani cin’dzatithandiza kubvera? Ndipo mbvunzo wakumalizira, tingalatize tani kuti timbalemekeza omwe ambatitsogolera?

THANGWE RANYI BZIMBANESA KUBVERA OMWE AMBATITSOGOLERA

3, 4. (a) Kodi pikado na kuperewera kwathu kudayamba tani? (b) Thangwe ranyi kukhala kwathu na pikado kumbacitisa kuti bzimbatinese kubvera omwe ambatitsogolera?

3 Mbatiwoneni pan’gono bza mathangwe mawiri yomwe yambacitisa kuti bzitinese kubvera wanthu omwe ambatitsogolera. Cakuyamba, ifepano ndife wanthu wakuperewera; ndipo caciwiri, wanthu omwe ambatitsogolerawo, ni wanthu wakuperewerambo. Pikado za wanthu pabodzi na kusaya kulungamiratu kwawo kudayambira kale-kale, mu zunde la Edeni pomwe Adamu na Eva adapandukira utongi bwa Mulungu. Tenepo, kupanduka kudayamba thangwe ra pikado. Kuyambira pamwepo mpaka lero, ifepano timbabadwa na mtima wakufuna kupanduka.—Ciyambo 2:15-17; 3:1-7; Psalymo 51:5; Waroma 5:12.

4 Pakuti tidabadwa na pikado, mpsakunesa lini kuti wanthufe tilatize mkhalidwe wa kusamwa na kubzikuza; ndipo tin’funika kucita nyongo kuti tipitirize kulatiza mkhalidwe wa kubzicepswa. Napo pambuyo pa magole mazinji ya kutumikira Mulungu mwakukhulupirika, ifepano tingatengeke kucita bzinthu na befu ayai mwa kubzikuza. Mwa ciratizo, kumbukirani nkhani ya Kora, omwe adakhulupirika pabodzi na wanthu wa Yahova pa nthawe za bzineso bzizinji. Tsono, iye adafunisisa kukhala na udindo bunango, acikhwimika kupandukira Mozeji, omwe akhali munthu wakufatsa kwene-kwene pakati pa wanthu wense wa nthawe imweyire. (Mirewengo 12:3; 16:1-3) Kumbukiranimbo bza Mambo Uziya, omwe thangwe ra kubzikuza, adapita mu tempwlo ya Yahova, acicita mabasa yakupambulika yomwe yakhacitidwa na wansembe wokha. (2 Nkhani 26:16-21) Wanthu amwewa adalangidwa thangwe ra kupanduka kwawoko. Tsono, bziratizo bzawo bzakuipabzi ni cenjezo labwino kwa ifepano. Tin’funikira kutcenkha mzimu wa kubzikuza omwe umbatitazisa kubvera omwe ambatitsogolera.

5. Kodi kuperewera kwa wanthu kumbacitisa tani kuti iwo aphatise basa kuipa mphanvu zawo?

5 Wanthu wakuperewera omwe ambatsogolera, acitisa kuti winango aleke kumbawabvera. Azinji omwe ambatsogolera ni wanthu wakuipa mtima ndipo ambapondereza anzawo. Kulewa cadidi, wanthu akhala na mbiri ya kutaza kuphatisa bwino basa mphanvu yomwe angakhale nayo. (Werengani Mpalizi 8:9.) Mwa ciratizo, Sauli akhali munthu wabwino na wakubzicepswa pomwe Yahova adamusankhula kuti akhale mambo. Tsono, iye adalekerera kuti kubzikuza na nsanje bzimucitise kuti azunze Davide, omwe akhali munthu wakukhulupirika. (1 Samuweri 9:20, 21; 10:20-22; 18:7-11) Patsogolo pace, Davide adadzakhala m’bodzi wa amambo wabwino wa mu Jirayeri, tsono iyembo adaphatisa basa kuipa mphanvu yomwe akhanayo pomwe adatenga mkazi wa Uriya, m’Hitita, ndipo adatumiza mwamuna wakusaya kuphonyayo ku nkhondo, acitonga kuti amuikhe kutsogolo kuti aphedwe. (2 Samuweri 11:1-17) Inde, wanthufe bzimbatinesa kuphatisa basa bwino mphanvu zathu thangwe ra kuperewera. Maka-maka bzikakhala kuti wanthu omwe ankutsogolerawo ambagopa lini Yahova, iwo ambalemweratu kuphatisa basa mphanvu zawo mwakuphonyeka. Pambuyo pakufotokoza momwe Azibaba wacikatolika adatsogolera cizunzo, munthu munango wa ku Grã-Bretanha adanemba kuti: “Munthu akakhala pa udindo ambaphatisa basa kuipa mphanvu zace ndipo udindobo bukakhala bukulu ambaphatisa basa mwakuipisisa mphamvu zacezo.” Pomwe tikadakumbukira mafalaya, mbatitawireni mbvunzoyu: Thangwe ranyi tin’funika kubvera wale omwe ambatitsogolera?

THANGWE RANYI TIN’FUNIKA KUBVERA WALE OMWE AMBATITSOGOLERA?

6, 7. (a) Kodi lufoyi lathu kuna Yahova limbatilimbisa kucita ciyani, ndipo na thangwe liponi? (b) Kodi tin’dzabvera kokha bzinthu bzomwe mpsakupusa kucita?

6 Ifepano timbafuna Yahova, timbafuna anzathu, ndipo timbabzifunambo tekha; ndipopa timbabvera wale omwe ambatitsogolera. Timbafuna kukondwesa mtima wa Yahova thangwe timbamufuna kwene-kwene kuposa ali-wense. (Werengani Mimwani 27:11; Marko 12:29, 30.) Ifepano timbadziwa kuti utongi bwace bumbatsutsidwa pa dziko lense la pansi kuyambira pomwe wanthu adamupandukira ku Edeni, ndipo azinji ankukhala ku mbali ya Sathani, aciramba utongi bwa Yahova. Tsono ife timbakomedwa kukhala ku mbali ya utongi bwa Yahova. Tikawerenga mafala ya citumbizo ya pa Cibvumbulutso 4:11, timbatokonyedwa mu mtima mwathu. Bzinkuwonekeratu padeca kwa ife kuti Yahova ndiye omwe ana ugo bwakutonga bzinthu bzense. Ifepano timbathandiza utongi bwa Yahova na kubvuma kutongedwa na iye pa moyo wathu wa nsiku na nsiku.

7 Ifepano timbabvera Yahova thangwe timbamufuna. Tsono, imbafika nthawe yomwe kubvera kumbakhala kwakutinesa kwene-kwene. Pa nthawe zimwezo, ninga momwe bzidacitikira na mwana wakulewedwa m’mbuyomu, ifepano tin’dzafunikira kubvera basi pa bzinthu bzakunesabzo. Tikumbukire kuti Jezu adacita kufuna kwa Baba wace napo pa nthawe yomwe bzikhamunesa kwene-kwene kucita bzimwebzo. Iye adati kwa Baba wace: ‘Kucitike kufuna kwanu, sikuti kwangu.’—Luka 22:42.

8. (a) Kodi nsiku zino, kubvera utongi bwa Yahova kumbaphatanidza kucita ciyani, ndipo Yahova ambaiwona tani nkhani imweyi? (b) Kodi n’ciyani cingatithandize kubvera malango? (Onani kwadru ya msolo wakuti “Tetekerani Malango, Ndipo Bvumani Kulangidwa.”)

8 N’cadidi kuti nsiku zino Yahova ambalewalewa lini nafe m’bodzi na m’bodzi pa yekha; koma iye ambaphatisa basa Fala lace pabodzi na wanthu omwe ambamuimira pansi pano. Tenepo, ifepano timbalatiza kuti tinkubvera utongi bwa Yahova mwa kubvera wanthu omwe iye adawasankhula ayai omwe iye ambabvuma kuti apitirize kukhala na ugo bwakutitsogolera. Mwa ciratizo, tikapandukira wanthu amwewa mwakusaya kuteweza malango yomwe angatipase kucokera m’Bibliya, ifepano tingakalipise Mulungu. Pomwe Ajirayeri adang’ung’udzira Mozeji na kumupandukira, Yahova akhawona kuti Ajirayeriwo akhamupandukira Yahovayo.—Mirewengo 14:26, 27.

9. Thangwe ranyi lufoyi lomwe tinalo na anzathu limbatithandiza kubvera wale omwe ambatitsogolera? Pekerani ciratizo.

9 Ifepano timbabverambo omwe ambatitsogolera thangwe timbafuna anzathu. Kodi thangwe ranyi bziri tenepoyo? Bziyezezeni kuti ndimwe mcikunda. Kuti acikunda bziwafambire bwino, iwo ambafunika kubverana na kulemekeza omwe ambawatsogolera. Mucindoyezera kunyoza makonzedwe yamweya, imwepo mungaikhe pa ngozi acikunda anzanu wense. N’cadidi kuti anyankhondo ankudzonga kwene-kwene dzikoli nsiku zino. Tsono, Yahova ana anyankhondo omwe ambacita bzabwino bzokha-bzokha. Bibliya limbalewa kazinji-kense bza Mulungu kuti iye ni ‘Yahova wa anyankhondo.’ (1 Samuweri 1:3) Iye ni Mtsogoleri wa bzakulengedwa bzauzimu bzizinji bzamphanvu. Nthawe zinango, Yahova ambandendemeza atumiki wace wa pansi pano na anyankhondo. (Psalymo 68:11; Zakiyeri 37:1-10) Tikapandukira wanthu omwe Yahova adawapasa udindo bwakutitsogolera, kodi tingaikhe lini abale wathu pa ngozi? Mkristau akambalamba kubvera akulu, winango m’gwere angabonere na bzimwebzo. (1 Wakolinto 12:14, 25, 26) Mwana akambalamba kubvera, banja lense lingabonere. Tenepo, timbalatiza kuti timbafuna anzathu mwa kukhala na mzimu wa kulemekeza wale omwe ambatitsogolera.

10, 11. Kodi kudziwa kuti tin’dzagumana phindu tikabvera, kumbatithandiza tani kubvera wale omwe ambatitsogolera?

10 Ifepano timbabverambo omwe ambatitsogolera thangwe timbagumana phindu pakucita bzimwebzo. Yahova pakutiuza kuti timbabvere omwe ambatitsogolera, kawiri-kawiri iye ambaleweratu bza phindu lomwe limbawoneka thangwe ra kucita bzimwebzo. Mwa ciratizo, iye ambalewa kuti wana abvere abereki wawo kuti akhale na moyo utali na wabwino. (Bzakutonga 5:16; Wayefezo 6:2, 3) Iye ambatiuza kuti timbabvere akulu wa m’gwere thangwe kusaya kucita bzimwebzo kungatidzonge mwauzimu. (Wahebereu 13:7, 17) Ndipo iye ambatiuzambo kuti timbabvere atsogoleri wa boma kuti bzitifambire bwino.—Waroma 13:4.

11 Kodi mungatawirizembo lini kuti kudziwa thangwe lomwe Yahova an’funira kuti timbabvere omwe ambatsogolera kumbatithandiza kuwalemekeza? Tenepo, mbatiwoneni momwe tingalatizire kuti tinkubvera omwe ambatitsogolera pa mbali zitatu za moyo wathu.

KUBVERA M’BANJA

12. Kodi mwamuna omwe ana banja adapasidwa udindo buponi na Yahova, ndipo iye an’funika kubuteweza tani?

12 Yahova caiyeyo ndiye adacita makonzedwe ya banja. Pakuti iye ni Mulungu wakulinganizika, iye adacita makonzedwe ya m’banja kuti banjalo lifambe bwino. (1 Wakolinto 14:33) Iye adapereka kwa mwamuna udindo kuti akhale msolo wa banja. Mwamuna ambalatiza kuti ambalemekezambo Msolo wace, omwe ni Jezu Kristu, mwa kutewezera momwe Jezu ambatsogolera gwere lace. (Wayefezo 5:23) Tenepo, mwamuna an’funika lini kutaza kuteweza udindo bwace, koma abuteweze mwa lufoyi na mwakudeka mtima, m’mbuto mwakukhala wakuuma mtima ayai wakupondereza. Iye an’funika kukumbukira kuti udindo bwace ninga msolo wa banja, buna malire.

Mwamuna Mkristau ambatewezera Kristu pa nkhani ya kutsogolera

13. Kodi mkazi angateweze tani udindo bwace mu njira yakudekera Yahova?

13 Mkazi an’funika kukhala mthandizi wa mwamuna. Akakhala na wana, mkazi ambakhalambo na udindo bwa kulanga wanawo, thangwe Bibliya limbalewa kuti wana ambabvere ‘bzakutonga bza mai wawo.’ (Mimwani 1:8) Tsono udindo bwacebo bumbapitirira lini udindo bwa mwamuna wace. Mkazi Mkristau ambalatiza kuti ambabvera utsogoleri bwa bayace mwa kumuthandiza kuteweza udindo bwace ninga msolo wa banja. Iye an’funika lini kumunyoza, kumupitira patsogolo ayai kufuna kupamba udindo bwace. Koma an’funika kubverana naye na kumuthandiza. Pomwe bzakusankhula bza mwamuna bzinkudekera lini mkazi wace, mwa ulemu mkaziyo an’funika kulewa momwe ankuiwonera nkhaniyo, koma acipitiriza basi kukhala wakubvera. Penu bayaceyo ngwakusiyana naye cikhulupiro, mkaziyo angagumane na mphitca zizinji, tsono kukhala na mzimu wakubvera kungathandize bayaceyo kufunambo kutumikira Yahova.—Werengani 1 Pedru 3:1.

Pai ankupasa malango mwana wace omwe abweresa matope m’nyumba

14. Kodi wana angakondwese tani abereki wawo na Yahova?

14 Wana ambakondwesa mtima wa Yahova pomwe ambabvera abereki wawo. Ndipo iwo ambalemekeza na kukondwesambo aberekiwo. (Mimwani 10:1) Makonzedwe ya kutsogoleraya yambaphatambo basa kwa mabanja yomwe yana m’bereki m’bodzi, ndipo wana an’funika kuzindikira kuti m’bereki wawo omwe ali yekhayo an’funikira kwene-kwene thandizo lawo. M’banja lomwe wense an’cita mbali yawo yomwe Mulungu adawapasa, mumbakhala na mtendere na cikondweso. Bzimwebzi bzimbalatiza makhalidwe ya ule omwe Adayambisa banja, Yahova Mulungu.—Wayefezo 3:14, 15.

KUBVERA M’GWERE

15. (a) Kodi tingalatize tani kuti timbabvera utsogoleri bwa Yahova m’gwere? (b) Kodi njiponi mitemo yomwe in’dzatithandiza kubvera wale omwe ambatitsogolera? (Onani kwadru ya msolo wakuti “Bverani Omwe Ambakutsogolerani.”)

15 Yahova adasankhula Mwana wace kuti akhale Mtsogoleri wa gwere Lacikristau. (Wakoloso 1:13) Ndipo Jezuyo adasankhula ‘kapolo wakukhulupirika na wanzeru’ kuti ambasamalire mwauzimu wanthu wa Mulungu pa dziko la pansi pano. (Mateu 24:45-47) Bungwe Lakutonga la Mboni za Yahova limbatumikira ninga ‘kapolo wakukhulupirika na wanzeru.’ Ninga momwe bzikhacitikira na Akristau wakuyambirira, nsiku zino akulu ambatambira malango na Bungwe Lakutonga, pinango mwakucita kuuzidwiratu na iwo, ayai mwakuphatisa basa aimikiri, ninga anyakunyang’anira dera. Ali-wense wa ifepano akambabvera utsogoleri bwa akulu wa m’gwere, ambakhala ankubvera Yahova.—Werengani 1 Watesalonika 5:12; Wahebereu 13:17.

16. Kodi akulu ambaikhidwa tani na mzimu wakucena?

16 Akulu na atumiki wakuthandiza si wanthu wakulungamiratu. Iwo ambaphonyambo ninga ifepano. Tsono akuluwo ni mphaso yomwe idaperekedwa kuti athandize gwere kukhala lakulimba mwauzimu. (Wayefezo 4:8) Akulu ambaikhidwa na mzimu wakucena. (Mabasa 20:28) Bzimbacitika tani? Amuna amwewa, cakuyamba iwo ambafunika kukhala na bzithemeso bzomwe bzidanembedwa m’Fala la Mulungu lakufulizidwa na mzimu wace. (1 Timotio 3:1-7, 12; Tito 1:5-9) Ndipo akulu omwe ambapenda bzithemeso bza abale, iwo ambapemba kucokera pansi pa mtima kuti atsogoleredwe na mzimu wakucena wa Yahova.

17. Thangwe ranyi nthawe zinango akazi ambampsinkha msolo wawo pomwe ankucita mabasa manango m’gwere?

17 Nthawe zinango, m’gwere, mungakhale mulibe akulu ayai atumiki wakuthandiza kuti acite mabasa yomwe iwo ambacita, ninga ya kutsogolera mtsonkhano wa utumiki bwa kumunda. Pa cakucitika ninga cimweci, abale winango wakubatizidwa angacite mbali imweyi. Tsono penu palibe m’bale na m’bodziyo wakubatizidwa, mpfumakazi zakuthemera zingacite mbali imweyi. Tsono, pomwe mkazi ankucita basa lomwe limbafunika kucitidwa na mwamuna wakubatizidwa, iye ambampsinkha msolo wace.a (1 Wakolinto 11:3-10) Makonzedweya yambanyoza lini akazi. M’mbuto mwace, iyo yambawapasa mpata wakulemekeza makonzedwe ya Yahova ya utsogoleri m’banja na m’gwere.

KUBVERA ATSOGOLERI WA BOMA

18, 19. (a) Kodi mungazifotokoze tani nfundo zakulewedwa pa Waroma 13:1-7? (b) Kodi timbalatiza tani ulemu bwathu kwa atsogoleri wa boma?

18 Akristau wacadidi ambateweza bwino-bwino nfundo zakulewedwa pa Waroma 13:1-7. (Werengani.) Pa kuwerenga mafalaya mungawone kuti ‘atongi akulu-akulu’ omwe ankulewedwa pamwepa ni atongi wa boma. Pomwe Yahova akadalekerera kuti yawoneke mabomaya, iyo yambacita bzinthu bzakufunika kwene-kwene ninga kukhazikisa bzakutonga pabodzi na kupereka bzinthu bzinango bzakufunikira kwa wanthu. Ifepano timbalatiza ulemu bwathu kwa mabomaya mwa kubvera bzakutonga bzawo. Timbawonesesa kuti tinkukhoma mitsonkho yense, kunemba bzense bzakufunikira pa matsamba ya ku boma, na kubvera cakutonga ciri-cense cakubverana na banja lathu, malonda yathu ayai bzinthu bzomwe tinabzo. Tsono, ifepano tin’dzayabvera lini mabomaya pomwe yan’tiuza kuti tireke kubvera Mulungu. M’mbuto mwace, ifepano tin’dzatawira ninga momwe adatawirira apostolo wakale-kale kuti: ‘Tin’funika kubvera Mulungu ninga mtongi, kuposa wanthu.’—Mabasa 5:28, 29; onani kwadru yakuti: “Kodi Ndin’funikira Kubvera Utsogoleri bwa Yani?”

KODI NDIN’FUNIKIRA KUBVERA UTSOGOLERI BWA YANI?

Mtemo: ‘Yahova ni Muyeruzi wathu, Yahova ndiye ambatipasa bzakutonga. Yahova ni Mambo wathu.’—Zaiya 33:22.

Mibvunzo kuti mukumbukire

  • Kodi ndingacite ciyani munthu akandiuza kuti ndireke kubvera mitemo ya Yahova?—Mateu 22:37-39; 26:52; Juwau 18:36.

  • Kodi ndingacite ciyani munthu akandiuza kuti ndireke kubvera bzakutonga bza Yahova?—Mabasa 5:27-29; Wahebereu 10:24, 25.

  • N’ciyani cingandithandize kubvera wanthu omwe ana udindo bwakutitsogolera?—Waroma 13:1-4; 1 Wakolinto 11:3; Wayefezo 6:1-3.

19 Ifepano timbalatizambo ulemu bwathu kuna maboma na momwe timbacitira bzinthu na anzathu. Nthawe zinango, ifepano timbafunika kulewalewa na atsogoleri wa boma caiwowo. Mpostolo Paulo adalewalewa na atongi ninga Mambo Agripa na Mtongi Festo. Amunawa akhali wanthu wakuipa, tsono Paulo adalewalewa nawo mwa ulemu. (Mabasa 26:2, 25) Ifepano tingatewezere Paulo napo penu tinkulewalewa na mtongi caiyeyo ayai wamphanvu za umangi wa m’mudzi mwathu. Ku xikola, alumbwana omwe ni Akristau ambalatiza ulemu kwa apfunzisi, atsogoleri wa xikolayo na anyabasa wa kumweko. N’cadidi kuti ulemu bwathubo bumbandoyenda lini kwa omwe ambabvuma bzomwe timbakhulupira; ifepano timbalemekezambo napo wanthu omwe ambatsutsa Mboni za Yahova. Wanthu omwe tidasiyana nawo cikhulupiro, an’funika kubzibva kuti ambalemekezedwadi na ifepano.—Werengani Waroma 12:17, 18; 1 Pedru 3:15.

20, 21. Kodi mpsiponi bzisimbo bzinango bzomwe tingakhale nabzo thangwe ra kulemekeza omwe ambatitsogolera?

20 Tin’funika lini kuneseka pa kulatiza ulemu kwa wanthu. Mpostolo Pedru adanemba kuti: ‘Lemekezani wanthu wa mtundu uli-wense.’ (1 Pedru 2:17) Wanthu akawona kuti ifepano timbawalemekeza bzacadidi, iwo angadabwe nafe kwene-kwene. Kumbukirani kuti mkhalidwe umweyu unkumala nsiku zino. Tenepo, kuulatiza kumbatipasa mpata wakuteweza mafala ya Jezu yakuti: ‘Onesani ceza canu kuna wanthu, kuti ayawone mabasa yanu yabwino, acim’pasa mbiri Baba wanu, Omwe ali Kudzulu.’—Mateu 5:16.

21 M’dziko lomwe liri mu mdimali, wanthu wa mitima yabwino ankukwewedwa na ceza cauzimu. Tenepo, kulatiza ulemu m’banja, m’gwere na pakucita bzinthu na wanthu wa ku boma, kungacitise kuti winango akwewedwe, acifuna kufamba nafe mu njira ya cezayi. Cingakhale cinthu cabwino kwene-kwene! Napo bzicisaya kucitika, tidziwe kuti cinthu cibodzi n’cacadidi. Ulemu bwathu kwa wanthu, bumbakondwesa Yahova Mulungu, ndipo bumbatithandiza kupitiriza kuthemera lufoyi lace. Kodi yalipo mabai-bai manango yabwino kuposa yamweya?

a Pa Nkhani Zakuthumizira mu msolo wakuti “Kodi ni Nthawe Iponi Yomwe Akazi An’funika Kubvala Cinthu mu Msolo? Ndipo Thangwe Ranyi?” pambafotokoza njira zinango zakuphatisa basa mtemoyu.

‘TETEKERANI MALANGO, NDIPO BVUMANI KULANGIDWA’

Mzimu wa upandu wa Sathani, wawanda kwene-kwene m’dziko lino. Tenepo, Bibliya limbalewa bza Sathani ninga ‘mtongi wa mphuwe’ ndipo ‘mphuwe imweyi, tsapano inkuphata basa kwa wana wakusaya kubvera.’ (Wayefezo 2:2) Lero, wanthu azinji an’funa lini kubvera munthu. Bzakupasa nsisi mpsakuti mzimu wakusaya kubverayu wafikira Akristau winango m’gwere. Mwa ciratizo, mkulu angapereke malango yabwino yakulewa bza ngozi ya kuwona bzithunzi-thunzi bza ciwembo ayai bza wanthu omwe ankugonana; tsono wanthu winango angalambe kubvera ayai angakalipe. Ali-wense wa ifepano an’funika kuphatisa basa mafala ya pa Mimwani 19:20 yomwe yambati: ‘Tetekera malango ndipo bvuma kulangidwa, kuti udzakhale wa nzeru kutsogolo.’

Kodi n’ciyani cingatithandize kuteweza mafalaya? Onani mathangwe matatu yomwe yambacitisa kuti wanthu alambe kubvera malango, muciwonambo bzomwe Bibliya limbalewa.

  • “Malango yale njabwino lini.” Tingawone kuti malango yomwe yaperekedwayo yankubverana lini na cakucitikaco, ayai tingawone kuti munthu omwe wapereka malangoyo alibe cithunzi-thunzi cense ca nkhaniyo. Munthu akayamba kukumbukira bzimwebzi, comwe akufuna ni kucepswa mphanvu ya malangoyo. (Wahebereu 12:5) Pakuti tense ndife wanthu wakuperewera, kodi bzingacitike lini kuti pinango ifepano ndife tin’funikira kucinja makumbukidwe yathu pa nkhaniyo? (Mimwani 19:3) Kodi pakhana mathangwe yakubveka yakuperekera malangoyo? Penu inde, ndiye kuti tin’funika kundokumbukira bzimwebzo basi. Fala la Mulungu limbatiuza kuti: ‘Phatisisa malango, leka kuyataya. Uyakoye bwino, pakuti iyo ndiyo moyo wako.’—Mimwani 19:3.

  • “Ndiribe kukomedwa na momwe yaperekedwera malangoyo.” N’cadidi kuti Fala la Mulungu limbalewa momwe malango yan’funikira kuperekedwa. (Wagalata 6:1) Tsono, Bibliya limbalewambo kuti: ‘Wense adaphonya ndipo ambaifikira lini mbiri ya Mulungu.’ (Waroma 3:23) Tenepo, munthu wakulungamiratu yekha ndiye omwe angapereke malango mu njira yabwino. (Tiyago 3:2) Yahova ambaphatisa basa wanthu wakuperewera kuti ambatipase malango, tenepo ni bwino kutcenkha kundowona momwe malangoyo yaperekedwera. M’mbuto mwace, komedwani na malangoyo, mucipemba kuti muwone momwe mungayaphatisire basa.

  • “Iye alibe udindo bwakundipasa malango!” Tikambawona kuti bzakuphonya bza munthu bzinkucitisa kuti tireke kupasa mphanvu malango yace, tin’dzafunikira kukumbukira nfundo zomwe zalewedwa padzulupa. Ndipo tikambabziwona kuti tin’funikira lini kupasidwa malango thangwe ra msinkhu wathu, cidziwiso comwe tinaco ayai udindo bomwe tinabo m’gwere, tin’funikira kucinja makumbukidwe yathu. Mu Jirayeri wakale, mambo akhana udindo bukulu, tsono iye akhafunikambo kubvuma malango yakucokera kwa wapolofeta, wansembe na winango omwe akhatongedwa na iye. (2 Samuweri 12:1-13; 2 Nkhani 26:16-20) Lero, gulu la Yahova limbasankhula amuna wakuperewera kuti apase malango anzawo, ndipo Akristau wauzimu ambayabvuma na mtima wense, aciyaphatisa basa. Penu tina udindo bukulu ayai penu timbadziwa kwene-kwene bzinthu kuposa winango, ifepano tin’dzafunikira basi kukhala ciratizo cabwino ca kubzicepswa, mwa kubvuma na kuphatisa basa malango.—1 Timotio 3:2, 3; Tito 3:2.

Bzinkuwonekeratu kuti munthu ali-wense an’funika kupasidwa malango. Tenepo, funisisani kubvuma malango, kuyabvera, mucitendambo Yahova na mtima wense thangwe ra mphaso yakupulumusa moyoyi. Malango ni njira ya Yahova ya kulatiza lufoyi lace kwa ifepano, ndipo tin’funikira kuyabvera kuti tipitirize kufunidwa na Mulungu.—Wahebereu 12:6-11.

‘BVERANI OMWE AMBAKUTSOGOLERANI’

Jirayeri wakale akhafunika kulinganizidwa mwakamfulumize. Mozeji angadakwanisa lini kunyang’anira yekha wanthu bzulu na bzulu omwe akhacita ulendo mu dambo lakugopswa. Tsono, n’ciyani comwe iye adacita? ‘Mozeji adasankhula amuna wakuthemera pakati pa Ajirayeri wense, aciwaikha kuti akhale atsogoleri wa mbumba, kuti akhale atsogoleri wa wanthu culu cibodzi, atsogoleri wa wanthu dzana libodzi, atsogoleri wa wanthu makumaxanu na atsogoleri wa wanthu khumi.’—Kufuluka 18:25.

Nsiku zino, mu gwere Lacikristau, muna makonzedwe mabodzi-bodziya. Ndipopa thimu la utumiki bwa kumunda lina nyakunyang’anira, gwere lina akulu, thimu la magwere lina nyakunyang’anira dera, ndipo dziko lina Komiti ya Mthambi. Na makonzedweya, mwamuna ali-wense omwe ambakhala ninga m’busa, ambakwanisa kusamalira mabira ya Yahova yomwe adapasidwa kuti ayanyang’anire. Abusa amwewa mbakufunika kwene-kwene kwa Yahova na Kristu.—Mabasa 20:28.

Makonzedwe ya m’guluya yan’funika kuthandiza ali-wense wa ifepano kukhala wakubvera. Tin’funa lini kukhala ninga Dioterefe, omwe akhalemekeza lini wale omwe akhatsogolera pa nthawe yace. (3 Juwau 9, 10) Koma tin’dzafuna kuphatisisa mafala ya mpostolo Paulo, yomwe adanemba kuti: ‘Mbabverani omwe ankutsogolera pakati panu, thangwe iwo ambanyan’ganira mimoyo yanu ninga wanthu omwe an’dzatawira mulandu; mumbawabvere kuti aphate basa lawo mwakukondwa, sikuti mwakudandaula, pakuti akacita tenepoyo, bzingakupwetekeni.’ (Wahebereu 13:17) Wanthu winango ambandobvera kokha pomwe ankubverana na malango yakucokera kwa omwe ankuwatsogolerawo, koma aciramba kubvera bzinthu bzinango bzomwe ankubverana lini nabzo ayai pomwe ankulidziwa lini thangwe ra kucitira bzomwe bzinkulewedwabzo. Tsono, kumbukirani kuti timbafunikira kubvera basi napo pa bzinthu bzomwe tinkubverana lini nabzo, ayai penu tinkuyadziwa lini mathangwe ya kucitira bzimwebzo. Tenepo, ali-wense wa ifepano angacite bwino kubzibvunza kuti: ‘Kodi inepano ndimbabvera wale omwe ambanditsogolera?’

N’cadidi kuti Fala la Mulungu limbalewa lini bza makonzedwe yense yakufunikira kuti gwere lifambe bwino. Tsono, Bibliya limbati: ‘Bzinthu bzense bzimbacitike mwakuthemera na mwakulongosoka.’ (1 Wakolinto 14:40) Bungwe Lakutonga limbabvera malangoya mwa kupereka malango na kucita makonzedwe kuti yathandize magwere kufamba bwino. Amuna Wacikristau wakuthemera ambacitambo mbali yawo pomwe ankupereka ciratizo ca kukhala wakubvera pomwe malangoyo yankuphatisidwa basa. Ndipo iwombo ambakhala ‘wakulekerera na wakukonzeka kubvera’ wale omwe ambawatsogolera. (Tiyago 3:17) Tenepo, thimu liri-lense la utumiki, gwere, dera na dziko limbakhala thupi libodzi lakuphatana lomwe limbatewezera bwino Mulungu wakukondwa.—1 Wakolinto 14:33; 1 Timotio 1:11.

Tsono mafala ya Paulo ya pa Wahebereu 13:17 yambalatizambo kuti thangwe ranyi kusaya kubvera kumbadzonga. Kusaya kubvera kungacitise kuti omwe ankutitsogolerawo aphate basa lawo ‘mwakudandaula.’ Bzomwe bzingadafunika kuwonedwa ninga utumiki bwakupambulika, bzingawonedwe ninga mtolo wakulemera pomwe mkulu ankulimbana na bira omwe ana mzimu wakupanduka, ndipo an’funa lini kubvera. Ndipo ngozi imbagwera gwere lense. Liripombo bvuto linango lomwe limbawoneka pomwe munthu an’lamba kubvera makonzedwe ya Mulungu. Iye akabzikuza, aciramba kubvera, bzimwebzo bzingadzonge uxamwali bwace na Mulungu, acitalikirana na Baba wace wa kudzulu. (Psalymo 138:6) Tenepo, tensenefe tifunisise kupitiriza kumbabvera napo pa bzinthu bzomwe tingabverane lini nabzo.

    Mabukhu ya Cinyungwe (2008-2025)
    Bulani
    Pitani
    • Cinyungwe
    • Tumizani
    • Bzomwe mumbafuna
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mitemo Yomwe Mun'funika Kuteweza
    • Mtemo Wacintsintsi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Pitani
    Tumizani