NKHANI NYAKUPFUNZA 49
Tingakhale na Moyo Kuyenda na Kuyenda
“Mphaso yomwe Mulungu ambaipereka ni moyo wakusaya kumala.” — AROMA 6:23.
NYIMBO 147 Tinkudikhirira Moyo Wakusaya Kumala Kutsogolo
BZOMWE TIN’PFUNZAa
1. N’ciyani comwe timbacita thangwe ra kudziwa kuti Yahova an’funa kutipasa moyo wakusaya kumala?
YAHOVA adalewa kuti wanthu omwe ambacita bzomwe iye ambafuna an’dzakhala na “moyo wakusaya kumala.” (Aroma 6:23) Kukumbukira bzimwebzi kumbaticitisa kuti timufune kwene-kwene Yahovayo. Iye ambatifuna kwene-kwene, ndipopa akufuna kudzatipasa moyo wakusaya kumala kuti tileke kudzasiyana naye.
2. Kodi kudziwa kuti tin’dzakhala na moyo wakusaya kumala kumbatithandiza tani?
2 Kudziwa kuti Mulungu an’dzatipasa moyo wakusaya kumala kumbatithandiza kupirira mabvuto yomwe timbagumana nayo. Anyamadulanthaka wathu akatigopswa kuti an’tipha, ifepano timbasiya lini kutumikira Yahova. Thangwe ranyi? Thangwe timbadziwa kuti tikafa wakukhulupirika kwa Yahova, iye an’dzatilamusa ticidzakhala na moyo wakusaya kumala. (Juwau 5:28, 29; 1 Akolinto 15:55-58; Ahebereu 2:15) Thangwe ranyi timbakhulupira kuti mpsakukwanisika kukhala na moyo wakusaya kumala? Mbatiwoneni mathangwe yace.
YAHOVA AMBAFA LINI
3. Thangwe ranyi Yahova angakwanise kutipasa moyo wakusaya kumala? (Salimo 102:12, 24, 27)
3 Ifepano timbadziwa kuti Yahova angaticitise kukhala na moyo wakusaya kumala thangwe rakuti iye ndiye Mwenekaciro moyo, ndipo ambafa lini. (Salimo 36:9) Onani mavesi ya m’Bibliya yomwe yambatitsimikizira bzimwebzi. Salimo 90:2 ambalewa kuti Yahova alipo “kuyambira kale-kale mpaka kuyenda na kuyenda.” Ndipo Salimo 102 ambafotokoza nfundo yakundendemerana na imweyi. (Werengani Salimo 102:12, 24, 27.) Ndipo mpolofeta Habakuki adanemba kuti: “Kodi imwepo mulipo lini kuyambira kale-kale? Imwe Mulungu wangu, Nyakucena wangu, imwepo mumbafa lini.” — Habakuki 1:12.
4. Thangwe ranyi tin’funika lini kucita thupo tikakhala tikubvesesa lini kuti Yahova alipo kuyambira kale-kale?
4 Kodi bzimbakunesani kukhulupira kuti Yahova alipo kuyambira “kale-kale”? (Zaiya 40:28) Penu bziri tenepo, dziwani kuti ndimwe lini mwekha. Elihu adalewa kuti: “Wanthufe timbakwanisa lini kudziwa kuti iye ana magole mangasi.” (Djobi 36:26) Tsono kusaya kudziwa cinthu bzimbafuna lini kulewa kuti cinthuco kulibe ayai n’cacadidi lini. Thangwe ranyi tikulewa tenepoyo? Tiyezezere kuti tikudziwa lini kuti mphanvu ya maluju imbaphata tani basa. Bzimwebzi bzin’funa lini kulewa kuti mphanvu ya malujuyo kulibe. Ifepano timbadziwa kuti iripo thangwe timbawona maluju yakugaka. Mpsibodzi-bodzimbo na Mulungu. Wanthufe tingakwanise lini kudziwa kuti bzidacitika tani kuti iye akhale na moyo wakuyenda na kuyenda. Koma bzin’funa lini kulewa kuti nkhani imweyi njakunama. Kusaya kubvesesa kwathu kumbacitisa lini kuti Mulungu aleke kukhala na moyo wakuyenda na kuyenda. (Aroma 11:33-36) Yahova alipo kuyambira kale-kale. “Ndiye omwe adakonza dziko la pantsi.” Ndipo akhalipo kale napo pomwe akhanati “kukonza kudzulu.” (Jeremiya 51:15; Mabasa 17:24) Kodi n’ciyani cinango comwe cimbatitsimikizira kuti mpsakukwanisika kukhala na moyo kuyenda na kuyenda?
YAHOVA ADATILENGA KUTI TIKHALE NA MOYO KUYENDA NA KUYENDA
5. Kodi Adamu na Eva adapasidwa moyo wa moda wanyi?
5 Pa bzinthu bzentse bzomwe Yahova adalenga pa dziko la pantsi ni wanthu okha omwe adalengedwa kuti aleke kumbafa. Iye adapasa wanthu mwayi umweyu. Tsono Yahova adacenjeza Adamu kuti: “Muti wakudziwisa cabwino na cakuipa, bzin’funika lini kuudya, thangwe ntsiku yomwe un’dzaudya, cadidi un’dzafa.” (Ciyambo 2:17) Adamu na Eva angadabvera Yahova, iwo angadafa lini. Bzikuwoneka kuti na kupita kwa nthawe, Yahova angadadzawabvumiza kudya “muti wa moyo” kuti iwo akhale na moyo wakusaya kumala. Ndipo kucita bzimwebzi kungadawatsimikizira kuti iye akufuna kuti iwo “akhale na moyo kuyenda na kuyenda.”b — Ciyambo 3:22.
6-7. (a) N’ciyani cikulatiza kuti Yahova akhafuna lini kuti wanthu ambafe? (b) N’ciyani comwe imwepo mukufuna kudzacita mu dziko lipsa? (Onani bzithunzi-thunzi.)
6 Masiyentista manango yadazindikira kuti wanthufe tidalengedwa kuti timbakwanise kukumbukira bzinthu bzizinji kuposa bzomwe bzimbacitika pa moyo wathu. Bzimwebzi mpsakudabwisa kwene-kwene! Mu 2010, revista ibodzi yakufotokoza nkhani za siyentsiya idalewa kuti ulupi bwathu bungakwanise kukumbukira bzinthu bzomwe tingawone pa televisão mkati mwa magole 300. Wanthufe tingakumbukire bzinthu bzizinji kwene-kwene. Bzimwebzi bzikulatiza kuti Yahova adatikonza kuti timbakwanise kukumbukira bzinthu bzizinji kwene-kwene kuposa bzomwe bzimbacitika pa moyo wathu omwe umbandomala magole 70 ayai 80 basi. — Salimo 90:10.
7 Yahova adatipasambo mtima wakufuna kukhala na moyo kuyenda na kuyenda. Bibliya limbalewa kuti ‘Mulungu adapasa wanthu mtima wakufuna kukhala na moyo wa muyaya.’ (Mpalizi 3:11) Ndipopa, ifepano timbafuna lini kufa. (1 Akolinto 15:26) Tikaduwala, timbandokhala lini phee kudikhira kufa. Koma timbayenda ku xipitali kuti tikatambire mankhwala kuti tilimbe. Timbayezera umu na umu kuti tileke kufa. Ndipo xamwali wathu ayai m’bale wathu akasaika, bzimbatiwawa kwene-kwene, napo acikhala mwana ayai nkhalamba. (Juwau 11:32, 33) Bzikuwonekeratu kuti Mulengi wathu akhafuna kuti ifepano tikhale na moyo wakusaya kumala. Thangwe bzingadakhala kuti akhafuna lini angadatipasambo lini mtima wakufuna kukhala na moyo wakusaya kumalayo. Tsono pana bzinthu pomwe bzinango bzomwe bzimbaticitisa kukhulupira kuti mpsakukwanisika kukhala na moyo wakusaya kumala. Mbatiwoneni bzinthu bzomwe Yahova adacita kale-kale na bzomwe akucita ntsiku zino bzomwe bzikulatiza kuti iye akufuna kuti ifepano tidzakhale na moyo wakusaya kumala.
Timbakomedwa kukumbukira bzinthu bzomwe tin’dzacita mu dziko lipsa lomwe lafendera (Onani ndime 7)c
BZOMWE YAHOVA AKHAFUNA BZIRIBE KUCINJA
8. Kodi pa Zaiya 55:11 pambalatiza tani kuti Yahova alibe kucinja?
8 Adamu na Eva adacita pikado ndipo adacitisa kuti wana wawo wentse ambafe. Tsono bzomwe Yahova akufuna bziribe kucinja. (Werengani Zaiya 55:11.) Iye akufuna kuti wanthu wakukhulupirika adzakhale na moyo wakusaya kumala. Tikulewa bzimwebzi thangwe ra bzinthu bzomwe iye adalewa na kucita kuti bzimwebzi bzikwanisike.
9. Kodi n’ciyani comwe Mulungu an’dzacita? (Daniyeli 12:2, 13)
9 Yahova adalewa kuti an’dzalamusa anyakufa acidzawapasa moyo wakusaya kumala. (Mabasa 24:15; Tito 1:1, 2) Djobi, omwe akhali munthu wakukhulupirika, akhakhulupira kuti Yahova an’dzalamusa wanthu wakufa. (Djobi 14:14, 15) Ndipo mpolofeta Daniyeli akhakhulupirambo kuti wanthu an’dzalamusidwa acidzakhala na mwayi wakukhala na moyo wakusaya kumala. (Salimo 37:29; werengani Daniyeli 12:2, 13.) Adjuda wa mu nthawe ya Jezu akhakhulupirambo kuti Yahova an’dzapasa atumiki wace wakukhulupirika “moyo wakusaya kumala.” (Luka 10:25; 18:18) Jezu adafotokoza kazinji-kentse nkhani yakulamusidwa kwa anyakufa, ndipo iyeletu adalamusidwa na Baba wace pomwe akhadafa. — Mateu 19:29; 22:31, 32; Luka 18:30; Juwau 11:25.
Eliya adalamusa mwana omwe akhadafa. Kodi bzimwebzi bzikutitsimikizira ciyani? (Onani ndime 10)
10. Kodi nkhani za m’Bibliya zakulewa bza wanthu omwe adalamusidwa zikulatiza ciyani? (Onani cithunzi-thunzi.)
10 Yahova ndiye ambapereka moyo ndipo ana mphanvu ya kulamusa wanthu omwe adafa. Iye adapasa mphanvu Eliya kuti alamuse mwana wa mamsiwa wa ku Zarefati. (1 Wamambo 17:21-23) Ndipo iye adapasambo mphanvu Elizeu kuti alamuse mwana wa mkazi wa ku Sunemu. (2 Wamambo 4:18-20, 34-37) Nkhani zimwezi na zinango zimbalatiza kuti Yahova ana mphanvu yakulamusa wanthu omwe adafa. Pomwe Jezu akhali pa dziko la pantsi, Baba wace adamupasa mphanvu yakulamusa wanthu wakufa. (Juwau 11:23-25, 43, 44) Tsono tsapano Jezu ali kudzulu ndipo adapasidwa “utongi bwentse, kudzulu na pa dziko la pantsi.” Ndipopa iye an’dzakwanisa kucita bzomwe adalewa, bzakulamusa wanthu “wentse omwe ali m’thenje” kuti adzakhale na cidikhiro ca kukhala moyo kuyenda na kuyenda. — Mateu 28:18; Juwau 5:25-29.
11. Kodi cakulombolera cimbacitisa tani kuti tidzakhale na moyo wakusaya kumala?
11 Thangwe ranyi Yahova adalekerera kuti Mwana wace wa pa mtima abonere na kufa? Jezu adafotokoza thangwe race pomwe adalewa kuti: “Mulungu adafuna kwene-kwene dziko la pantsi, mwakuti adapereka mwana wace m’bodzi yekha, kuti ali-wentse omwe an’khulupira mwanayo, aleke kudzaphedwa, koma adzakhale na moyo wakusaya kumala.” (Juwau 3:16) Mulungu adacitisa kuti wanthu adzatambire moyo wakusaya kumala mwa kucosa pikado yawo na ntsembe ya cakulombolera ya Mwana wace. (Mateu 20:28) Mpostolo Paulo adabvekesa nfundo yakufunikayi pomwe adalewa kuti: “Pakuti infa idabwera thangwe ra munthu m’bodzi, tenepo kulamusidwa kwa anyakufa kun’dzacitikambo kucokera kwa munthu m’bodzi. Tentse timbafa thangwe ra Adamu, tenepo tentse tin’dzalamusidwambo thangwe ra Kristu.” — 1 Akolinto 15:21, 22.
12. Kodi Yahova adacita ciyani kuti bzomwe akufuna bzidzacitike?
12 Jezu adapfunzisa ateweri wace kuti ambapembe kuti Umambo bwa Mulungu bubwere nakuti kufuna kwa Mulungu kucitike pa dziko la pantsi pano. (Mateu 6:9, 10) Ndipo cinthu cibodzi comwe Mulungu akufuna n’cakuti wanthu adzakhale na moyo wakusaya kumala. Kuti bzimwebzi bzikwanisike, iye adasankhula Mwana wace Jezu Kristu kuti akhale Mambo wa Umambo bwa Mulungu. Iye adasankhulambo wanthu wakukwana 144 000 kuti adzaphate basa na Jezu pakucita bzomwe Mulunguyo akufuna. — Apokalipse 5:9, 10.
13. N’ciyani comwe Yahova akucita, ndipo n’ciyani comwe ifepano tin’funikambo kucita?
13 Yahova akukonkhanisa kale “thimu likulu” la wanthu kuti adzakhale nzika za Umambo bwa Mulungu. (Apokalipse 7:9, 10; Tiyago 2:8) N’cadidi kuti iwo akukhala mu dziko lomwe mukucitika nkhondo, koma akupitiriza kukhala wakubverana napo kuti ambakhala m’madziko yakusiyana, mbamadzinza yakusiyana ndipo ana makhalidwe yakusiyana. Makhalidwe yawo yakulatiza kuti adasula bzifuzo bza nkhondo acibzisandusa mapaza. (Mikeya 4:3) Iwo ambamenya lini nkhondo, koma ambapfunzisa wanthu bzomwe Mulungu akufuna kuti awathandize kudzakhala na “moyo caiwo.” (1 Timotio 6:19) Nthawe zinango, adzinza wawo angawaseke ayai iwo angabonere na kusauka thangwe ra kuthandizira Umambo bwa Mulungu. Tsono Yahova ambawathandiza mwa kuwapasa bzinthu bzakufunikira. (Mateu 6:25, 30-33; Luka 18:29, 30) Bzentsenebzi bzikulatiza kuti Umambo bwa Mulungu bulipodi ndipo bun’pitiriza kucita bzomwe Yahova akufuna.
DZIKO LIPSA LAFENDERA
14-15. Kodi n’ciyani comwe Yahova an’dzacita kuti amalise infa?
14 Jezu akutonga mu Umambo bwa Mulungu kudzulu ndipo ayamba kale kucita bzomwe Yahova adalewa. (2 Akolinto 1:20) Kuyambira mu 1914, Jezu akukunda anyamadulanthaka wace. (Salimo 110:1, 2) Ndipo tsapanopapa, iye na anzace wakukwana 144 000 an’pfudza wanthu wentse wakuipa. — Apokalipse 6:2.
15 Mkati mwa Utongi bwa Jezu bwa Magole 1000, wanthu omwe adafa an’dzalamusidwa ndipo omwe ambabvera Yahova an’dzathandizidwa kukhala wanthu wakulungama. Mayezo yakumalizira yakadzamala, wanthu wentse omwe Yahova an’dzawawona kuti mbakulungama “an’dzatambira dziko la pantsi ndipo an’dzakhala m’mwemo kuyenda na kuyenda.” (Salimo 37:10, 11, 29) Pa nthawe imweyo, “infa ninga nyamadulanthaka wakumalizira in’dzapfudzidwa.” — 1 Akolinto 15:26.
16. Thangwe ranyi tin’funika kukhala wakukhulupirika kwa Yahova?
16 Mu nkhani ino, tawona kuti cidikhiro cathu cakudzakhala na moyo wakusaya kumala n’cacadidi thangwe cimbafotokozedwa m’Fala la Mulungu. Cidikhiro cimweci cimbatithandiza kupitiriza kukhala wakukhulupirika kwa Yahova mu ntsiku zakumalizira zino zomwe n’zakunesa. Tsono kuti Yahova akomedwe nafe, tin’funika lini kundokhulupirika thangwe rakuti tikufuna kudzakhala na moyo wakusaya kumala basi. Koma tin’funika kukhulupirika thangwe rakuti timbafuna kwene-kwene Yahova na Jezu. (2 Akolinto 5:14, 15) Tikacita bzimwebzi, tin’dzawatewezera ndipo tin’dzacita nyongo pakuthandiza anzathu kukhalambo na cidikhiro. (Aroma 10:13-15) Tikambafuna kuthandiza anzathu, Yahova an’dzafuna kukhala nafe pa uxamwali bomwe cipo bucidzamala. — Ahebereu 13:16.
17. N’ciyani comwe m’bodzi na m’bodzi wa ifepano an’funika kucita? (Mateu 7:13, 14)
17 Kodi tin’dzakhala m’bodzi wa wanthu omwe an’dzatambira moyo wakusaya kumala? Yahova akupereka mwayi umweyu kwa ifepano. Ino ni nthawe yakuti tipitirize kufamba mu njira yomwe imbayendesa ku moyo wakusaya kumala. (Werengani Mateu 7:13, 14.) Kodi moyo wakusaya kumala umweyu udakhala tani? Mbvunzo umweyu un’dzatawiridwa mu nkhani ikubwerayi.
NYIMBO 141 Moyo ni Cinthu Cakudabwisa
a Kodi imwepo mukufuna kudzakhala na moyo wakusaya kumala? Yahova adalewa kuti ntsiku ibodzi wanthufe tin’dzakhala na moyo wakusaya kumala ndipo tin’dzagopa lini pomwe infa thangwe tin’dzafa lini pomwe. Mu nkhani ino, tiniwona mathangwe yomwe yambaticitisa kukhulupira bzimwebzi.
b Onani kwadru yakuti “Thandauzo la Mafala Yakuti ‘Kuyenda na Kuyenda’ m’Bibliya.”
c BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: M’bale wacikulire akukumbukira bzinthu bzabwino bzomwe akufuna kudzacita mu dziko lipsa.