BIBLIYOTEKA YA PA INTERNETI ya Watchtower
Watchtower
BIBLIYOTEKA YA PA INTERNETI
Cinyungwe
  • BIBLIYA
  • MABUKHU
  • MITSONKHANO
  • w22 Maio matsa. 8-14
  • Kodi Bukhu la Apokalipse Limbati Ciyani kwa Anyamadulanthaka wa Mulungu?

Mbuto mwasankhulayi iribe vidiyo iri-yentse.

Pepani, bzikukhala bzakunesa kuti vidiyoyi iwoneke.

  • Kodi Bukhu la Apokalipse Limbati Ciyani kwa Anyamadulanthaka wa Mulungu?
  • Ntsanza ya Mulindiri yakudziwisa Umambo bwa yahova (yakupfunza)—2022
  • Tumisolo twa nkhani
  • Nkhani Yakundendemerana
  • MASOMPHENYA YAKUZIMBULA ANYAMADULANTHAKA WA MULUNGU
  • KUZIMBULIDWA KWA ANYAMADULANTHAKA WA MULUNGU
  • KUPFUDZIDWA KWAKUPASA MANYAZI KWA PUTA MKULU
  • KUPFUDZIDWA KWA NYAMADULANTHAKA MKULU WA MULUNGU
  • Bzin’funika Lini Kumbagopa Bzirombo bza m’Bukhu la Cibvumbulutso
    Moyo Wathu na Utumiki-Kabukhu ka Mitsonkhano—2019
Ntsanza ya Mulindiri yakudziwisa Umambo bwa yahova (yakupfunza)—2022
w22 Maio matsa. 8-14

NKHANI YAKUPFUNZA 20

Kodi Bukhu la Apokalipse Limbati Ciyani kwa Anyamadulanthaka wa Mulungu?

“[Iwo] adatsonkhanisidwa pabodzi pa mbuto yomwe m’Cihebereu imbacemeredwa Armagedo.” — APOKALIPSE 16:16.

NYIMBO 150 Lingani Yahova Kuti Mudzapulumuke

BZOMWE TIN’PFUNZAa

1. Kodi bukhu la Apokalipse limbati n’ciyani cingadacitikira wanthu wa Mulungu?

BUKHU la Apokalipse limbalewa kuti Umambo bwa Mulungu bukutonga kudzulu ndipo Sathani adathothedwa kudzuluko. (Apokalipse 12:1-9) Kuthothedwa kwaceku kudacitisa kuti kudzulu kukhale na mtendere, tsono kudabweresa mabvuto kwa ifepano. Thangwe ranyi? Thangwe Sathani adakalipa kwene-kwene ndipo ali pa nkhondo na wanthu omwe ambatumikira Yahova mwakukhulupirika pantsi pano. — Apokalipse 12:12, 15, 17.

2. Kodi n’ciyani cingatithandize kupitiriza kukhala wakukhulupirika kwa Yahova?

2 Kodi n’ciyani comwe tingacite kuti tipitirize kukhala wakulimba pomwe tiri pa nkhondo na Sathani? (Apokalipse 13:10) Cinthu cibodzi comwe cingatithandize ni kudziwa bzomwe bzin’dzacitika kutsogolo. Ndipo mu bukhu la Apokalipse, mpostolo Juwau adanemba bzisimbo bzizinji bzomwe tin’dzakhala nabzo. Cibodzi mwa bzisimbo bzimwebzi n’cakuti anyamadulanthaka wentse wa Mulungu an’dzaphedwa. Tsapano, mbatiyambeni kuwona kuti bukhu la Apokalipse limbati anyamadulanthaka amwewa ni mbani ndipo n’ciyani cin’dzawacitikira.

MASOMPHENYA YAKUZIMBULA ANYAMADULANTHAKA WA MULUNGU

Cithunzi-thunzi cakulatiza cinyoka akupasa mphanvu bzirombo bzakufotokozedwa mu bukhu la Daniyeli na Apokalipse. Bzirombo bzinai bzakufotokozedwa mu kapitulo 7 ya bukhu la Daniyeli bzikucoka m’nyanza, ndipo bzadzayambisa cirombo comwe cina misolo 7, comwe cikucokerambo m’nyanza. Msolo waci 7 wa cirombo udayambisa cirombo comwe cina nyanga ziwiri ndipo cirombo comwe cina nyanga ziwirici, cidayambisambo cirombo comwe cina misolo 7 comwe cidapakiridwa na puta. Cinyoka, cirombo comwe cina nyanga ziwiri na cirombo cifuira, bzentse bzin’dzathusidwa mu thawale la moto. Bzithunzi-thunzi bzimwebzi bzikubwerezera mu ndime 4, 6, 9, 10, na 19.

3. Kodi ni bzirombo bziponi bzomwe bzimbafotokozedwa m’bukhu la Apokalipse?

3 Vesi lakuyambirira la bukhu la Apokalipse, limbatiuza kuti bzomwe tiniwerengabzi bzidacita ‘kulatizidwa’ kwa mpostolo Juwau mwa bzizindikiro. (Apokalipse 1:1) M’bukhu limweri, anyamadulanthaka wa Mulungu akuyezezeredwa na bzirombo. Ndipo bukhuli limbafotokoza bzirombo bzakusiyana-siyana. Cakuyamba cimbalewedwa kuti ‘cikufumphuka m’nyanza.’ Ico “cikhana nyanga 10 na misolo 7.” (Apokalipse 13:1) Caciwiri cimbalewedwa kuti ‘cikhacokera pa dziko la pantsi.’ Cirombo cimweci “cikhalewalewa ninga cinyoka” ndipo “cidacitisa moto kugwa pa dziko la pantsi.” (Apokalipse 13:11-13) Ndipo bukhu la Apokalipse limbalewambo bza cirombo cacitatu, cakusiyana na bzentsebzi. Ico cikhali “cifuira kwene-kwene” ndipo cikhadapakiridwa na puta. Bzirombo bzitatu bzimwebzi ni anyamadulanthaka wa Yahova omwe angadadzamala nthawe izinji ali pa nkhondo na Yahova Mulungu na Umambo bwace. Ndipopa mpsakufunika kuti tiwadziwe anyamadulanthaka amwewa. — Apokalipse 17:1, 3.

Bzirimbo bzinai bzakufotokozedwa mu kapitulo 7 ya bukhu la Daniyeli bzikucoka m’nyanza yomwe ni wanthu. Cirombo cakuyamba cidakhala ninga mphondolo ndipo cina maphaphidwe ninga ya mphungu. Caciwiri cidakhala ninga urso ndipo cidaluma mbabvu zitatu. Cacitatu cidakhala ninga nyalugwe ndipo cina maphaphidwe manai na misolo minai. Cacinai n’cakudabwisa na camphanvu ndipo cina mano ya simbi na nyanga 10.

BZIROMBO BZINAI

Ibzo “bzikhafumphuka m’nyanza.” (Daniyeli 7:1-8, 15-17) Ibzo ni mautongi yamphanvu yomwe yakutonga wanthu wa Mulungu kuyambira mu nthawe ya mpolofeta Daniyeli. (Onani ndime 4, 7)

4-5. Kodi bzomwe bzimbalewedwa pa Daniyeli 7:15-17 bzimbatithandiza tani kubvesesa thandauzo la bzirombo bza m’bukhu la Apokalipse?

4 Tsono, tikanati kuyamba kudziwa kuti anyamadulanthaka amwewa ni mbani, bwerani titome kubvesesa kuti bzirombobzi na putayu bzikuthandauza ciyani. Ndipo comwe cingatithandize kubvesesa ni kubvuma kuti Bibliya lokha-lokhali litifotokozere. Bzirombo bzizinji bzomwe bzimbagumidwa m’bukhu la Apokalipse, thandauzo lace limbafotokozedwa na mabukhu manango ya m’Bibliya. Libodzi mwa mabukhuyo ni bukhu la Daniyeli. Mpolofeta Daniyeli adalota “bzirombo bzinai bzomwe bzikhafumphuka m’nyanza.” (Daniyeli 7:1-3) Ndipo Daniyeli adanemba thandauzo lace. Iye adalewa kuti bzirombo bzimwebzi ni “amambo” anai ayai mautongi. (Werengani Daniyeli 7:15-17.) Bzomwe Daniyeli adalewabzi bzikutithandiza kubvesesa kuti bzirombo bzomwe bzikufotokozedwa m’bukhu la Apokalipse bzimbathandauza mautongi ya wanthu.

5 Tsapano mbatiyambeni kuwona bzirombo bzinango bzomwe bzimbafotokozedwa m’bukhu la Apokalipse. Pomwe tikucita bzimwebzi, tiniwona kuti Bibliya lin’tithandiza tani kubvesesa thandauzo la bzirombobzi. Tiniyamba kupfunza bzirombo bzakusiyana-siyana ndipo tiniwona kuti bzirombo bzimwebzi ni mbani maka-maka. Tikamala, tiniwona bzomwe bzin’dzacitikira bzirombobzi. Ndipo pakumalizira, tin’dzawona bzomwe tin’funika kucita.

KUZIMBULIDWA KWA ANYAMADULANTHAKA WA MULUNGU

Cirombo comwe cina misolo 7 cakufotokozedwa m’bukhu la Apokalipse cikucoka m’nyanza yomwe ni wanthu. Ico cina nyanga 10 na korowa 10 m’misolo yace ndipo cidakhala ninga nyalugwe, cina nzayo ninga za urso na mulomo ninga wa mphondolo.

CIROMBO COMWE CINA MISOLO 7

Ico “cikufumphuka m’nyanza” ndipo cina misolo 7, nyanga 10 na korowa 10. (Apokalipse 13:1-4) Ico ni mautongi yentse yamphanvu yomwe yakutonga wanthu kuyambira kale-kale mpaka ntsiku zino. Misolo 7 ni mautongi 7 yamphanvu pa dziko lentse yomwe yakutonga wanthu wa Mulungu ayai kuwacitira cinthu cinango.(Onani ndime 6-8)

6. Kodi cirombo comwe cina misolo 7 cakufotokozedwa pa Apokalipse 13:1-4 n’ciyani?

6 Kodi cirombo comwe cina misolo 7 n’ciyani? (Werengani Apokalipse 13:1-4.) Tawona kuti ciromboci cidakhala ninga nyalugwe, tsono cina nzayo ninga za urso, mulomo wace udakhala ninga wa mphondolo ndipo cina nyanga 10. Nyalugwe, urso, mphondolo na cirombo comwe cina nyanga 10 bzimbagumidwa mu kapitulo 7 ya bukhu la Daniyeli. Tsono cirombo cakufotokozedwa m’bukhu la Apokalipse cina mawonekedwe yakutengana na bzirombo bzentsenebzi. Cirombo cimweci ni boma lini libodzi lokha ayai boma lomwe limbatonga dziko lentse. Juwau adalewa kuti ico cikhatonga “dzinza liri-lentse, mbumba, cirewedwe na mtundu uli-wentse wa wanthu.” Ndipopa tingalewe kuti cina mphanvu kuposa boma lomwe likutonga dziko libodzi lokha. (Apokalipse 13:7) Cirombo cimweci ni mautongi ayai maumambo yentse yamphanvu yomwe yakutonga wanthu kuyambira kale-kale.b — Mpalizi 8:9.

7. Kodi msolo uli-wentse pa misolo 7 ya ciromboci n’ciyani?

7 Kodi msolo uli-wentse pa misolo 7 ire n’ciyani? Kapitulo 17 ya bukhu la Apokalipse imbatithandiza kubvesesa, thangwe iyo imbalewa bza cirombo cakugumidwa mu kapitulo 13. Pa Apokalipse 17:10 pambalewa kuti: “Pana amambo 7: Axanu agwa kale, m’bodzi akalipo ndipo munangoyo akubwera koma akanati kufika. Akadzafika, an’dzakhala kwa kanthawe kakucepa.” Mautongi yentse yakukwana 7, yomwe Sathani ayaphatisa basa, yakuyezezeredwa na “misolo” thangwe yana mphanvu kwene-kwene. Mautongi yamweya yadatonga kale wanthu wa Mulungu ayai kuwacitira cinthu cinango. Mu nthawe ya mpostolo Juwau, maxanu mwa maumambo yamphanvuya, yakhadatonga kale dziko lapantsi ndipo yakhadagwa. Maumamboyo ngaya: Edjipito, Asiriya, Babiloniya, Amedi na Aperisi, na Gresiya. Umambo bwaci 6 ni bwa Roma ndipo bukhatonga pa nthawe yomwe Juwau adawonesedwa masomphenyaya. Kodi mbani angadadzakhala msolo waci 7 ayai utongi bwaci 7, bomwe ni bwakumalizira?

8. Kodi msolo waci 7 wa cirombo cire ni mbani?

8 Tsapano tiniwona kuti polofesiya ya bukhu la Daniyeli in’tithandiza kuzindikira kuti msolo waci 7 wa cirombo cire ni mbani. Kodi ni boma liponi lamphanvu pa dziko lentse lomwe likutonga mu ntsiku zakumalizira zino ayai “ntsiku ya Mbuya”? (Apokalipse 1:10) Boma limweri ni mbverano wa maboma mawiri, boma la Reino Unido na la Estados Unidos da América, kulewa kunango tingati ni Utongi Bwamphanvu pa Dziko Lentse bwa Grã-Bretanha na América. Ndipopa tingalewe kuti utongi bumwebu ni msolo waci 7 wa cirombo comwe cimbalewedwa pa Apokalipse 13:1-4.

Cirombo comwe cina nyanga ziwiri ninga za mwana wa bira cimbafotokozedwa mu bukhu la Apokalipse. Ico cidacokera ku msolo waci 7 wa cirombo comwe cina misolo 7 ndipo cin’dzathusidwa mu thawale la moto

CIROMBO COMWE CINA NYANGA ZIWIRI NINGA ZA MWANA WA BIRA

Ico cikucokera “pa dziko la pantsi” ndipo cimbalewalewa “ninga cinyoka.” Ico “cidacitisa moto kugwa pa dziko la pantsi kucokera kudzulu” ndipo cidacita bzakudabwisa ninga “mpolofeta wakunama.” (Apokalipse 13:11-15; 16:13; 19:20) Utongi bwa Grã-Bretanha na América bomwe bumbayezezeredwa na cirombo comwe cina nyanga ziwiri, bumbacemeredwa kuti mpolofeta wakunama thangwe rakuti bumbapumpsa wanthu wa pa dziko la pantsi kuti “akonze cifanikiso ca cirombo” comwe cina misolo 7 na nyanga 10. (Onani ndime 9))

9. Kodi cirombo comwe cina nyanga ziwiri ninga mwana wa bira ni mbani?

9 Kapitulo 13 ya bukhu la Apokalipse imbatiuza kuti msolo waci 7, omwe ni Utongi Bwamphanvu pa Dziko Lentse bwa Grã-Bretanha na América, umbacitambo bzinthu ninga cirombo comwe cina ‘nyanga ziwiri ninga za mwana wa bira, koma cimbalewalewa ninga cinyoka.’ Ciromboci “cidacita bzakudabwisa bzikulu-bzikulu, mwakuti cidacitisa moto kugwa pa dziko la pantsi kucokera kudzulu wanthu akuwona.” (Apokalipse 13:11-15) Makapitulo 16 na 19 yambalewambo kuti cirombo cimweci ni “mpolofeta wakunama.” (Apokalipse 16:13; 19:20) Mpolofeta Daniyeli adalewambo mafala ninga yamweya, pomwe adalewa kuti Utongi Bwamphanvu pa Dziko Lentse bwa Grã-Bretanha na América ‘bungadadzapfudza mwakuti bwerani mudzawone.’ (Daniyeli 8:19, 23, 24) Bzimwebzi mpsomwe bzidacitika pa Nkhondo Yaciwiri ya pa Dziko Lentse. Masiyentista yomwe yadakonza mabomba mawiri yomwe yadacitisa kuti nkhondoyi imale ku Pacífico, yakhali ya ku Grã-Bretanha na ya ku América. Ndipopa tingalewe kuti Utongi Bwamphanvu pa Dziko Lentse bwa Grã-Bretanha na América “[budacitisadi] moto kugwa pa dziko la pantsi kucokera kudzulu.”

Puta adapakira cirombo cifuira comwe cina misolo 7 na nyanga 10. Cirombo cin’dzathusidwa mu thawale la moto.

CIROMBO CIFUIRA KWENE-KWENE

Ico cidapakiridwa na puta omwe ni Babiloniya Mkulu. Cirombo cimweci cikulewedwa kuti mambo waci 8. (Apokalipse 17:3-6, 8, 11) Pakuyamba putayu ndiye akhatsogolera ciromboci, tsono cidadzamuphindukira cicimudya. Puta umweyu ni magereja yakunama ya pa dziko lentse. Ndipo ntsiku zino ciromboci ni bungwe la Nações Unidas lomwe limbathandizira nkhani za ndale za pa dziko lentse la pantsi. (Onani ndime 10, 14-17)

10. Kodi “cifanikiso ca cirombo” ni mbani? (Apokalipse 13:14, 15; 17:3, 8, 11)

10 Tsapano mbatiwoneni pomwe cirombo cinango. Cirombo cimweci cidakhala ninga cirombo comwe cina misolo 7 cire, tsono kusiyana n’kwakuti cirombo cimweci n’cifuira. Ndipo Bibliya limbalewa kuti ico ni “cifanikiso ca cirombo” na “mambo waci 8.”c (Werengani Apokalipse 13:14, 15; 17:3, 8, 11.) Bibliya limbalewa kuti “mambo” umweyu aniwonekera ndipo imbafika nthawe yomwe ambanyembereka ndipo ambadzawonekera pomwe. Bzomwe Bibliya likulewabzi mpsomwe bzidacitikira bungwe la Nações Unidas, lomwe limbathandizira nkhani za ndale za pa dziko lentse. Pakuyamba bungwe limweri likhadziwika na dzina lakuti Liga das Nações. Tsono pa nthawe ya Nkhondo Yaciwiri ya pa Dziko Lentse, bungweri lidaima kuphata basa. Pomwe nkhondoyi idamala, bungweri lidadzawonekera pomwe ndipo lidadzayamba kudziwika na dzina lakuti Nações Unidas.

11. Kodi bzirombo bzire bzimbacita ciyani ndipo thangwe ranyi ifepano tin’funika lini kubzigopa?

11 Bzirombo bzimwebzi, ayai maboma, bzimbacitisa wanthu kucita nkhondo na Yahova pabodzi na wanthu wace. Ndipo Mpostolo Juwau adalewa kuti bzirombobzi bzimbakhala ninga kuti bzikutsonkhanisa “amambo wa pa dziko lentse lakukhalidwa na wanthu” ku nkhondo ya Armagedo yomwe ni “ntsiku ikulu ya Mulungu Wamphanvu-zentse.” (Apokalipse 16:13, 14, 16) Tsono ifepano tin’dzagopa lini cinthu. Thangwe Yahova Mulungu wathu an’dzawapfudziratu kuti apulumuse wanthu wentse omwe ambathandizira utongi bwace. — Zakiyeri 38:21-23.

12. Kodi n’ciyani cin’dzacitikira bzirombo bzentse?

12 Kodi n’ciyani cin’dzacitikira bzirombo bzentsenebzi? Timbagumana mtawiro wa mbvunzoyu pa Apokalipse 19:20, pomwe pambati: “Ciromboco cidaphatidwa pabodzi na mpolofeta wakunama, omwe akhacita bzakudabwisa, bzomwe bzikhapumpsa wale omwe adatambira cizindikiro ca cirombo na omwe akhanamata cifanikiso cace. Bzentse bziwiri bzikhana moyo pomwe bzidathusidwa mu thawale la moto wakugaka mwamphanvu.” Ndipopa mautongi yamweya, yomwe ni anyamadulanthaka wa Mulungu, yan’dzapfudzidwa pomwe yakadatonga ndipo yan’dzawoneka lini pomwe.

13. Kodi atongi wa dzikoli ambafuna kuti Akristau wentse acite ciyani?

13 N’ciyani comwe tin’funika kucita? Pakuti ndife Akristau, tin’funika kukhala wakukhulupirika kwa Mulungu na Umambo bwace. (Juwau 18:36) Kuti tikwanise kucita bzimwebzi, tin’funika kutcenkha kupitira nkhani za ndale. Kucita bzimwebzi kungakhale kwakunesa, thangwe atongi wa m’dzikoli ambafuna kuti ifepano tiwathandize mwa mafala na bzicito bzathu. Tsono wanthu omwe ambabvuma kucita bzomwe atongi wa m’dzikoli akufuna, ambatambira cizindikiro ca cirombo. (Apokalipse 13:16, 17) Ndipo ali-wentse omwe ambatambira cizindikiro cimweci, ambadzonga uxamwali bwace na Yahova ndipo an’dzatambira lini moyo wakusaya kumala. (Apokalipse 14:9, 10; 20:4) Ndipopa mpsakufunika kwene-kwene kutcenkha kupitira nkhani za ndale, napo atongi wa dzikoli ayezere kutipumpsa kuti tikhale ku mbali yawo.

KUPFUDZIDWA KWAKUPASA MANYAZI KWA PUTA MKULU

14. Kodi ni bzinthu bziponi bzakudabwisa bzomwe Juwau adawona? (Apokalipse 17:3-5)

14 Mpostolo Juwau adadabwa kwene-kwene na cinthu cibodzi comwe adawona. Kodi cinthuco cikhali ciyani? Akhali mkazi omwe akhadapakira cirombo cakugopswa. (Apokalipse 17:1, 2, 6) Iye akhadziwika na dzina lakuti “puta mkulu” na “Babiloniya Mkulu.” Iye ambacita “uputa” na “amambo wa pa dziko la pantsi.” — Werengani Apokalipse 17:3-5.

15-16. Kodi “Babiloniya Mkulu” ni mbani, ndipo tikudziwa tani bzimwebzi?

15 Kodi “Babiloniya Mkulu” n’ciyani? Mkazi umweyu angakhale lini bungwe la ndale, thangwe bukhu la Apokalipse likulewa kuti iye akucita uputa na atsogoleri wa ndale wa m’dzikoli. (Apokalipse 18:9) Kulewa cadidi, iwo ambayezera kutonga atsogoleriwa, bzomwe bziri ninga kuwapakira. Ndipo angakhale lini anyamalonda wa m’dziko la Sathaniri thangwe bukhu la Apokalipse limbawagumambo pawokha kuti “anyamalonda wa pa dziko la pantsi.” — Apokalipse 18:11, 15, 16.

16 Mu Bibliya, fala lakuti “puta” lingaphatisidwembo basa pakulewa bza wanthu omwe ambati ambanamata Mulungu, koma ambanamata bzifanikiso ayai kucita bzinthu bzakulatiza kuti iwo mbaxamwali wa dzikoli. (1 Nkhani 5:25; Tiyago 4:4) Tsono wanthu omwe ambatumikira Mulungu mwakukhulupirika ambalewedwa kuti “mbakucena” ayai ‘madende.’ (2 Akolinto 11:2; Apokalipse 14:4) Kale-kale, mzinda wa Babiloniya ukhali likulu la kunamata kwakunama. Ndipopa tingalewe kuti Babiloniya Mkulu ni kunamata kwentse kwakunama. Inde, Babiloniya Mkulu ni magereja yakunama ya pa dziko lentse. — Apokalipse 17:5, 18; onani nkhani yakuti “Kuzindikira ‘Babulo Mkulu’” pa tsamba 219 m’bukhu lakuti Kodi Bibliya Limbapfunzisa Ciyani Maka-maka?

17. Kodi n’ciyani cin’dzacitikira Babiloniya Mkulu?

17 Kodi n’ciyani cin’dzacitikira Babiloniya Mkulu? Pa Apokalipse 17:16, 17 timbagumana mtawiro wa mbvunzo umweyu. Pamwepa pambati: “Nyanga 10 zomwe wawona na cirombo cire, bzin’dzawenga putayo, ndipo bzin’dzamutengera bzinthu bzace bzentse bzicimusiya pezi, ndipo bzin’dzadya thupi lace bzicidzamutentha na moto. Thangwe Mulungu an’dzawapasa makumbukidwe yakucita bzomwe iye akufuna.” Inde, Yahova an’dzacitisa kuti mitundu ya wanthu iphatise basa cirombo cifuira, comwe ni bungwe la Nações Unidas kuti apfudze magereja yakunama ya pa dziko lentse na kuyamalisiratu. — Apokalipse 18:21-24.

18. Kodi tingacite tani kuti tireke kubverana na Babiloniya Mkulu?

18 N’ciyani comwe tin’funika kucita? Ifepano tin’funika kucita ciri-centse kuti kunamata kwathu kupitirize kukhala “kwakucena na kwakusaya kupswipizidwa kwa Mulungu.” (Tiyago 1:27) Tin’funika kutcenkha kumbatetekera bzinthu bzakunama, kumbanyoza mitemo ya Mulungu na kumbacita bzinthu bza mizimu bzomwe wanthu wa m’Babiloniya Mkulu ambacita. Ndipo tin’funika kupitiriza kucenjeza wanthu kuti ‘acoke’ mu Babiloniya Mkulu kuti aleke kudzakhala na mulandu wa pikado zace kwa Mulungu. — Apokalipse 18:4.

KUPFUDZIDWA KWA NYAMADULANTHAKA MKULU WA MULUNGU

Cinyoka cifuira ninga moto comwe cina misolo 7, nyanga 10 na korowa 10 cikupereka mphanvu kwa bzirombo bzakufotokozedwa mu bukhu na Daniyeli na la Apokalipse. Cinyokaci cin’dzathusidwa mu thawale la moto.

CINYOKA CIKULU CIFUIRA NINGA MOTO

Sathani ndiye ambapasa mphanvu cirombo. (Apokalipse 12:3, 9, 13; 13:4; 20:2, 10) Sathani ni nyamadulanthaka mkulu wa Yahova ndipo iye an’dzathusidwa ku ciphompho ndipo an’dzamala magole 1000 ali kumweko. Iye akadzacosedwa kumweko, an’dzamangidwa acithusidwa “mu thawale la moto.” (Onani ndime 19-20)

19. Kodi “cinyoka cikulu cifuira ninga moto” ni mbani?

19 Bukhu la Apokalipse limbalewambo bza “cinyoka cikulu cifuira ninga moto.” (Apokalipse 12:3) Cirombo cimweci cidamenyana na Jezu pabodzi na anjo wace. (Apokalipse 12:7-9) Ndipo cinyoka cibodzi-bodzici cimbacitambo nkhondo na atumiki wa Mulungu ndipo ndico cimbapereka mphanvu kwa bzirombo ayai mautongi ya wanthu. (Apokalipse 12:17; 13:4) Kodi cinyoka cimweci ni mbani? Ico ni “cinyoka cakale-kale cire, cakucemeredwa Dyabu na Sathani.” (Apokalipse 12:9; 20:2) Ico ndico cimbatonga ayai kuthandizira anyamadulanthaka wa Yahova.

20. Kodi n’ciyani cin’dzacitikira cinyoka?

20 Kodi n’ciyani cin’dzacitikira cinyoka? Pa Apokalipse 20:1-3 pambalewa kuti anjo m’bodzi an’dzamanga Sathani acimuthusa ku ciphompho. Bzimwebzi bzin’funa kulewa kuti iye an’dzakhala ninga ali m’kawoko. Sathani ‘an’dzapumpsa lini pomwe wanthu [mpaka kumala] kwa magole 1000.’ Pakumalizira, Sathani na madimonyo yace an’dzathusidwa “mu thawale la moto wakugaka.” Bzimwebzi bzin’funa kulewa kuti an’dzapfudzidwa ndipo an’dzawoneka lini pomwe. (Apokalipse 20:10) Yezezerani kubziwona kuti muli mu dziko lomwe liribe Sathani na madimonyo yace! Kulewa cadidi, limweri lin’dzakhala dziko labwino kwene-kwene.

21. Thangwe ranyi tingakomedwe na bzomwe tapfunza m’bukhu la Apokalipse?

21 Kudziwa thandauzo la bzirombo bzomwe bzimbalewedwa m’bukhu la Apokalipse kwatilimbikisa kwene-kwene. Mu nkhani ino, tiribe kundodziwa anyamadulanthaka wa Yahova basi, koma takwanisambo kuwona bzomwe bzin’dzawacitikira. Ndipopa tikutawiriza mafala yakuti: “An’kondwa mbale omwe aniwerenga mwakukuwa na wale omwe an’tetekera mafala ya m’polofesiyayi”! (Apokalipse 1:3) Tsono, wanthu wakukhulupirika an’dzatambira mabaibai yaponi, anyamadulanthaka wa Mulungu akadzapfudzidwa? Tin’dzapfunza bzimwebzi mu nkhani yomwe ikubwerayi, yomwe ni nkhani yakumalizira pa nkhani zitatu zakufotokoza bukhu la Apokalipse.

KODI MUKUKUMBUKIRA?

  • Kodi n’ciyani cingatithandize kubvesesa thandauzo la bzirombo bzakufotokozedwa m’bukhu la Apokalipse?

  • Thangwe ranyi tin’funika kupitiriza kutcenkha kumbapitira nkhani za ndale?

  • Kodi tingacite ciyani kuti tireke kutewezera “Babiloniya Mkulu”?

NYIMBO 23 Yahova Wayamba Kutonga

a Bukhu la Apokalipse limbatithandiza kudziwa kuti anyamadulanthaka wa Mulungu ni mbani mwakuphatisa basa bzirombo bzakuyezezera. Ndipo bukhu la Daniyeli limbatithandiza kudziwa kuti bzirombo bzimwebzi bzimbathandauza ciyani. Mu nkhani ino tiniwona kundendemerana komwe kulipo pakati pa mapolofesiya manango ya m’bukhu la Daniyeli na ya m’bukhu la Apokalipse. Tikacita bzimwebzi, tin’dzakwanisa kuwadziwa anyamadulanthaka wa Mulungu. Tikamala, tin’pfunza bzomwe bzin’dzawacitikira.

b Cinthu cinango comwe cikulatiza kuti cirombo comwe cina misolo 7 ni mautongi yentse yamphanvu n’cakuti ico cina “nyanga 10.” Nthawe zinango Bibliya limbaphatisa basa número 10 pakufuna kulewa cinthu cipulumira.

c Cifanikiso ca ciromboci n’cakusiyana na cirombo cakuyamba cire thangwe nyanga zace ziribe korowa. (Apokalipse 13:1) Bzimwebzi bziri tenepo thangwe ico cidacokera mwa amambo 7 wale, ndipo cimbathemba iwo kuti cikhale na mphanvu. — Onani nkhani ya pa jw.org ya msolo wakuti “Kodi Chilombo Chofiira Kwambiri Chomwe Chimatchulidwa M’chaputala 17 cha Chivumbulutso Chimaimira Chiyani?”

    Mabukhu ya Cinyungwe (2008-2025)
    Bulani
    Pitani
    • Cinyungwe
    • Tumizani
    • Bzomwe mumbafuna
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mitemo Yomwe Mun'funika Kuteweza
    • Mtemo Wacintsintsi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Pitani
    Tumizani