June

Job ọ riamerhen obọdẹn onyerẹnkugbe rhẹ Jehova. O vwo ekrun ọduado ro vwo okugbe, ọye ọ ji dabu fe omamọ. (Job 1:​1-5) Ọrẹn, uvwre ẹdẹ owu, joma ọsoso ekwakwa ri Job o vwori ni variẹ obọ. Ọrukaro, efe yi. (Job 1:​13-17) Ọke oru, ọsoso emọyen ro vwo ẹguọlọ kpahen. Roro kpahen omiamiamo, ighweghwe ọrhẹ oja ri Job o rhiẹromẹrẹn, ọke ọye ọrhẹ aniẹ e rhon taghene ọsoso emọyen awan ikpe i hwuru ukwọgbọ. Ọrana yọ soriẹ i Job ọ bẹrẹ ewẹn yen, ji se bruotọre ọrẹ omemwurhọ! (Job 1:​18-20) Ọke oru, Echu nọ bọn kpahen omọkpokpọ i Job, ji yẹ ye emiamo ọgbogbanhon rọ lẹrhẹ awọrọ nie sakamu. (Job 2:​6-8) Bọmọke o ki kpomu, Job ohworho ra dabu họghọ riẹn uvuẹn amwa ro rhirhiẹ. Ihworho e bruie nya ya guọlọ ọkpọvi. (Job 31:18) Vwana, aye na kẹnoma riẹn. Imizie, igbehian yen ri kpẹnkpẹnren ọrhẹ idibo yi ra wian riẹn ni ten riẹn!—Job 19:​13, 14, 16. w22.06 21 ¶5-6

Ọke erhe bromarhame hin, o fori nẹ ọwan ephian i nyalele urhebro rẹ ọnyikọ Paul ọ harẹn Ilele Kristi ri ha Ephesus. Ọ ta rẹn aye nẹ aye i rhiẹ “imirẹghwa ri do te edje.” (Eph. 4:13) Ọrana o mevirhọ taghene aye ine ‘rhe ruẹ riaro uvuẹn ogame i Jehova.’ Wu ghini vwo ẹguọlọ okokodo kpahen Jehova ne. Ọrẹn, wu na ji sabu ruẹ ẹguọlọ wu vwo kpahiẹn kodorhọ. Izede ọgo? Ọnyikọ Paul ọ rionbọrhọ izede owu ra ya rhẹ Philippians 1:9. Paul ọ nẹrhomo taghene ẹguọlọ imizu ri ha i Philippi ọrhọ “gbanhanrhọ gbanhanrhọ.” Omarana, ana sabu ruẹ ẹguọlọ ọwan no kodorhọ. Ana sabu ruẹ ọrana, nyoma re ne vwo “irherhe rọ gbare ọrhẹ ọmẹrẹnvwrurhe.” Arha dabu rhe i Jehova rhọ, ẹguọlọ re vwo kpahen iruemru ọrhẹ izede ro ruẹ ekwakwa lele, ono rho kodorhọ. Ene vwo omwemẹ re ne ruẹ oborẹ ọnọ merhiẹn oma, ji kẹnoma rẹn ekwakwa rọ tenren. Ana ji wian gbanhon na mẹrẹn oborẹ ọhọriẹ o mevirhọ ọrhẹ oborẹ ene ru nyalelie. w22.08 2-3 ¶3-4

Oborẹ a ya rhẹ ọbe i Revelation o sekpahen ọwan ri rhiẹ idibo i Jehova, orhiẹ harẹn ituakpọ ephia-an. Re rhiẹ idibo i Jehova na, o vwo gbe ọwan unu arha mẹrẹnvwrurhe taghene e vwobọrhọ orugba aruẹmẹrẹn sansan ri ha uvuẹn obọdẹn ọbe ọnana-a. Ọnyikọ John rọ ho ne, o dje kpahen ọke aye ine rugba. Nọ tare: “Nyoma ẹhẹn ọfuanfon na, ni mi mẹrẹn omamẹ uvuẹn ẹdẹ Ọrovwori na.” (Rev. 1:10) Ọke i John ọ ya ẹmro erana uvwre ẹgbukpe 96 C.E., “ẹdẹ Ọrovwori na” ọ ji tonrhọ-ọ. (Matt. 25:​14, 19; Luke 19:12) Ọrẹn, sekpahen aruẹmẹrẹn i Baibol, ẹdẹ ọrana ọ tonrhọ uvuẹn ẹgbukpe 1914 ọke ra ha i Jesu mwu no rhiẹ Orodje obẹ odjuwu. Nẹ ẹgbukpe ọrana rhe na, aruẹmẹrẹn ri ha uvuẹn Revelation, ri sekpahen ihworho Osolobrugwẹ ne ruẹgba. Itiọrurhomẹmro, ọwan e nyerẹn uvuẹn “ẹdẹ Ọrovwori na” ne!—Rev. 1:3. w22.05 2 ¶2-3

Ọke aye e ji nyerẹn, ne donrẹn aranmo rọ djoma naọrhẹ ọmẹraro efian rhẹ ẹtẹrhe erhanren rọ torhẹ rhẹ isọnren. Omarana, ọke usun oseghe na ri rhiẹ evwreghrẹn Osolobrugwẹ a ji wian, ọyẹ ana ghwọghọ aye bẹmẹdẹ. Me yẹ ọnana o mevirhọ rẹn ọwan? Fọkime ọwan Ilele Kristi, ene vi vwo atamwu kpahen Jehova ọrhẹ Uvie yi. (John 18:36) O fori na sẹrorẹ emevigbanhon ọwan sekpahen usun oseghe akpọ na. Ọrẹn, aruẹ emevigbanhon ọrana ọnọ sabu bẹn, fọkime igọmẹti akpọ na ọ guọlọre taghene a hobọtua ọsoso oborẹ aye e ruẹ ọrhẹ ẹmro aye a ta. Eri ha uphẹn rẹn ọhiẹn aye, ji hobọtua igọmẹti enana, i vwo oka aranmo rọ djoma na. (Rev. 13:​16, 17) Omarana, kohworho kohworho rọ hobọtua aye, o vwo ekwerhọ i Jehova ọrhẹ arhọ i bẹmẹdẹ-ẹ. (Rev. 14:​9, 10; 20:4) Fọkiẹ ọnana, orhiẹ oborẹ ọghanren omamọ nẹ owuowọnwan ọ dabu sẹrorẹ emevigbanhon ọnẹyen, o toro ọhiẹn igọmẹti na ọnọ yẹ ọwa-an! w22.05 10-11 ¶12-13

Ẹkẹ owu wu na sabu bru yẹ, ọrẹ wu ne yono ona wu na sabu ha ruiruo. Arha wian kpahen ena ọwan, ana sabu mwuovwan ra na wian ewian erọrọ. Roro kpahen ihworho buebun ra guọlọre ri na bọn Eghọn Ukoko, Aghwẹlẹ Omẹvwa, ọrhẹ Aghwẹlẹ Uvie sansan. Imizu enana buebun i yono ena aye ọke aye e lele imizu ri tẹn ona wian kugbe. Inyenana, imizu ehworhare ọrhẹ imizu emẹse e yono ena sansan ra guọlọre na sabu hẹrote Aghwẹlẹ Omẹvwa ọrhẹ Aghwẹlẹ Uvie sansan. Nyoma izede enana ọrhẹ erọrọ, Jehova ro rhiẹ “Orodje i bẹmẹdẹ,” ọrhẹ Kristi Jesu ro rhiẹ “Orodje harẹn irodje,” e ruẹ ekwakwa igbevwunu nyoma imizu enana ra wian gbanhan na. (1 Tim. 1:17; 6:15) A guọlọ wian gbanhon na ha ena ọwan jiri Jehova, orhiẹ oma ọwa-an.—John 8:54. w22.04 24 ¶7; 25 ¶11

Solomon o feri omamọ, o ji nyerẹn obọdẹn akpọ. (1 Ki. 10:​7, 14, 15) Ọrẹn, Jesu o vwo ibiẹ ekwakwa ugboma, o ji vwo oghwa ọnẹye-en. (Matt. 8:20) Udabọ ọrana, ehworhare awanva na i ha ukẹro ro serhọ ni ekwakwa ugboma, fọkime ẹghwanren aye i vwori, o nẹ Esiri owu rhe—Jehova Osolobrugwẹ. Solomon o kweri taghene igho ọ sabu lẹrhẹ ọwan dẹ kemru kemru ra guọlọre. Ọrẹn, udabọ ọsoso efe ri Solomon o vwori, nọ mẹrẹnvwrurhe taghene o vwo ekwakwa erọrọ ri ghanren ghwẹ igho. Jerẹ udje, ọrhọ ya: “O fori ne vwo omamọ odẹ [yanghene, omamọ uruemru,” ekete ra djokarhọ] ukperẹ ono rhiẹ efe ọduado.” (Prov. 22:1) Solomon ọ ji mẹrẹnvwrurhe taghene ihworho ri vwo ẹguọlọ kpahen igho, oma ọ vwọ kiki merhen aye kpahen oborẹ aye i vwori-i. (Eccl. 5:​10, 12) Ọ ji ha orhetio phia kpahen ọrẹ ana hẹroso igho phan, fọkime igho ọ vwọ tọ-ọ.—Prov. 23:​4, 5. w22.05 21 ¶4-5

Ọke re roro kodo kpahen ebrurhọ buebun ra riamerhiẹn vwana, ne ruẹ onyerẹnkugbe ọwan rhẹ Jehova gbanhan. Erhe roro kodo kpahen ebrurhọ ri Jehova ọnọ yẹ ọwan obaro na, ọnọ lẹrhẹ ifiẹrorhọ ra na ga ye bẹmẹdẹ mwu ọwan ẹro. Enana ephian ine toroba aghọghọ re vwori ra ga i Jehova vwana. Jehova “ono vẹnrẹn” nọ chochọn ọwan ọke rọ nọ ha akpọ ọkon ọnana toba. E vwo imwẹro taghene Jehova, ro rhiẹ “Osolobrugwẹ ro brorhiẹn ọsoso,” ọ ha uphẹn rẹn akpọ Echu nọ tọ vrẹn ọke ro fo riẹ-ẹn. (Isa. 25:9) Ọwan ọrhẹ Jehova a hẹrhẹ ọke usimirhọ ọrana rhẹ erhionrin. Bọmọke ọke ọrana ono te, jene brorhiẹn re ne ni uphẹn ẹrhomo ẹnẹ ghanghanren, ne yono i Baibol na ji haye ruiruo, kugbe ọrẹ ene roro kodo kpahen ebrurhọ ọwan. Erhe ruẹ omaran, Jehova ọnọ ha userhumu rẹn ọwan vwo edirin rhẹ aghọghọ uvuẹn ogamiẹ. w22.11 13 ¶18-19

Dedevwo e dje kpahen omebrurhame i Timothy uvuẹn i Baibol na-a, ọrẹn ana sabu roro kpahen aghọghọ rọ ha ẹhẹn izie re se Eunice, ẹdẹ ọrana. (Prov. 23:25) Eunice ọ sabu vwo efikparobọ yono ọmọyen Timothy no vwo ẹguọlọ kpahen Jehova ọrhẹ Jesu Kristi ne. Timothy ọ ghwanranren uvuẹn ekrun ro vwo ẹga sansan. Ọsẹ ye onyẹ Greek, izie ọrhẹ izie ọduado itu i Jew. (Acts 16:1) Ọkezẹko Timothy ọ ha uphuphẹn ọke Eunice ọrhẹ Lois e yono kpahen ẹga ọrọrọ, nọyẹ ọrẹ aye e rhiẹ Ilele Kristi. Ọrẹn, ọsẹ ye o rhiẹ Olele Kristi-i. Ẹga ọgo yẹ Timothy ọnọ homaba? Izu ri rhiẹ Ilele Kristi inyenana, i ji vwo ẹguọlọ kpahen ekrun aye. Ọrọ mai ghanren, aye i guọlọ ha userhumu rẹn emọ aye vwo obọdẹn onyerẹnkugbe rhẹ Jehova. Omarana, Jehova o vwo ọdaremẹro okokodo kpahen omẹdamu aye. (Prov. 1:​8, 9) Jehova ọ ha userhumu rẹn izu buebun ne yono emọ aye nẹ aye i vwo ẹguọlọ kpahen Jehova ji ga ye. w22.04 16 ¶1-3

Phẹrẹkpẹ, Jehova ono fie rhẹ ọmudu ihworho re suẹn na “nẹ aye i ru oborẹ ọ ha ẹhẹn yen.” Me yo no nerhumie rhe? Omẹgbanhon usun erana ri rhiẹ “irodje ikpe” na, ina kparehaso ikoko ẹga efian ji ghwọghọ aye. (Rev. 17:​1, 2, 12, 16) Marhẹ e ru rhe taghene oba i Babylon Ọrode na o tikẹrẹ ne? Na kpahenrhọ onọ ọrana, ono rhomu arha karorhọ taghene Urhie ọduado re se Euphrates, o kinhariẹ ẹkwotọre i Babylon ọke ahwanren. Ọbe i Revelation o dje iduduru ihworho ra hobọtua i Babylon Ọrode na rhiẹ “ame” rọ sẹroriẹ. (Rev. 17:15) Ọrẹn, ọ ji ta taghene ame na ọnọ ‘ka,’ ro djephia taghene ihworho buebun ra hobọtua ukoko ẹga efian, ina sẹrerhumuje vwo. (Rev. 16:12) Aruẹmẹrẹn ọnana o ruẹgba inyenana, fọkime ihworho buebun i sẹrerhumuji ẹga efian vwo ne, aye na guọlọ ẹkpahenrhọ rẹn enọ aye uvuẹn ekete erọrọ. w22.07 5-6 ¶14-15

Arha harhomẹ, ne djephia taghene e vwo ọdaremẹro. Uvuẹn udje owu, Jesu ọ ha i Jehova dje onini rọ kpariroro vrẹn igho obuebun rẹ ọvrẹn yen ọ riosa yi, rọ nọ jọ sabu kwa. Ọrẹn, ọvrẹn ra harhomu na, o kwe gbe arodọmẹ rẹn ọvrẹn rọ riẹ ibiẹ osa mie yi-i. (Matt. 18:​23-35) Me yi Jesu o yono ọwan? Erhe vwo ọdaremẹro kpahen arodọmẹ rode ri Jehova o dje rẹn ọwan ne, ono mwu ọwan harhomu awọrọ. (Ps. 103:9) Oghwa Odẹrẹ owu re fomu phia ẹgbukpe buebun ne, ọrhọ ta ye omana: “O toro ọgbọ buebun ọwan i harhomu awọrọ-ọ, ọ sabu te ha vwanvwọn ọrẹ Osolobrugwẹ ọ harhomu ọwa-an, ọrhẹ arodọmẹ ro dje rẹn ọwan nyoma izobo Kristi-i.” Ana harhomu ihworho ra harhomu awọrọ. Jehova o gbe arodọmẹ rẹn ihworho re gbe arodọmẹ rẹn awọrọ. (Matt. 5:7) Jesu ọ dabu dje yi fiotọre ọke ro yono idibo yi oborẹ aye ina nẹrhomo lele.—Matt. 6:​14, 15. w22.06 10 ¶8-9

Jesu ọ rhiẹ otọrakpọ na jerẹ onyakpọ. Ọye ọ dabu dje omamọ uruemru Ọsẹ ye phia izede rọ gbare. (John 14:9) Omarana, nyoma i Jesu, ọwan i me rhe, ji vwo ẹguọlọ kpahen Jehova ne. A ji mẹrẹn erere nẹ iyono i Jesu ọrhẹ ọkpọvi rọ haphia, rọ ha suẹn ukoko Ilele Kristi inyenana. Jesu o yonirin ọwan oborẹ ene ru nyerẹn akpọ rọ nọ lẹrhẹ ọwan vwo ekwerhọ i Jehova. Ọwan ephian a ji mẹrẹn erere nẹ uhwu i Jesu. Ọke ra rhọmọ i Jesu, nọ ha ọbara ye ruẹ izobo ọgbagba ro “ruru ọwan fon nẹ edandan ephian.” (1 John 1:7) Vwana, ọye Orodje ro nyerẹn bẹmẹdẹ. Phẹrẹkpẹ, Jesu ọnọ ghwọghọ urhomu obodirin na. (Gen. 3:15) Oma ọnọ dabu merhen idibo i Jehova ọke ra na ghwọghọ Echu! Bọmọke ọke ọrana ono te, wu vwe fiobọrhotọre-e. Jehova Ohworho ra hẹrosua. Ono ruẹ ekwakwa irhorhomu buebun rẹn “egbamwa akpọ na ephian.” w22.07 18 ¶13; 19 ¶19

O ji fo ne vwo ẹhẹn re ne ruẹ ewene ọke re bru ẹkẹ. Mesoriẹ? Fọkime a vwa sabu sun erhirhiẹ ọwan ephia-an. Jerẹ udje: Ọnyikọ Paul ọ ha userhumu phia ha ukoko ọkpokpọ mwu uvuẹn amwa re se Thessalonica. Ọrẹn, eri kparehasuiẹ ni le i Paul nẹ amwa na. (Acts 17:​1-5, 10) Orhianẹ Paul ọ daji bi, manẹ o fiẹ arhọ imizu na rhẹ erhirhiẹ imwofẹn. Ọrẹn, Paul o fiobọrhotọre-e. Ukpomaran, no wene lele erhirhiẹ ye ro wenerin. Ọke oru, no dje i Timothy nọ yọ bọn esegburhomẹmro imizu ri ha ukoko ọkpokpọ uvuẹn Thessalonica gbanhonrhọ. (1 Thess. 3:​1, 2) Oma ọ dabu merhen imizu ri ha Thessalonica! Ana sabu yono nẹ oborẹ ọ phia rẹn Paul uvuẹn Thessalonica. Ana sabu rha wian kpahen aruẹ uphẹn ẹga owu, ọrẹn erhirhiẹ ra na ja sabu sun, ọ vwọ lẹrhẹ ọwan nyamwu ẹkẹ ọrana-a. (Eccl. 9:11) Orhianẹ ọ phia wẹn, mwuegbe wu ne bru ẹkẹ ọrọrọ wu na sabu nyamwu. w22.04 25-26 ¶14-15

Jehova ọ ha urhebro rẹn ọwan nyoma ifiẹrorhọ kpahen obaro na. Jene roro kpahen eghwẹmro ezẹko nẹ i Baibol na ri na sabu yẹ ọwan urhebro, erhe rhiẹromẹrẹn ebẹnbẹn. Uvuẹn i Baibol na, Jehova ọ yẹre ọwan imwẹro taghene o vwo emru owuorowu—tobọ te edamuni egbogbanhon—rọ nọ “sabu hẹriẹ ọwan nẹ ẹguọlọ [ọnẹye-en].” (Rom. 8:​38, 39) Jehova ọ ji yẹ ọwan imwẹro taghene “ọ kẹrẹ ọsoso ihworho re se yi” ọrẹ ẹrhomo. (Ps. 145:18) Jehova ọ ta rẹn ọwan taghene arha hẹrosuiẹ, ana sabu diẹn ebẹnbẹn ephian, ji vwo omamerhomẹ arha tobọ rioja dede. (1 Cor. 10:13; Jas. 1:2) Baibol na ọ ji karorhọ ọwan taghene ebẹnbẹn ra rioja ye ọrẹ ibiọke, arha haye vwanvwọn ebrurhọ i bẹmẹdẹ ra na riamerhiẹn. (2 Cor. 4:​16-18) Jehova ọ yẹre ọwan imwẹro taghene ono tiẹ oborẹ ọ suẹ ọsoso ebẹnbẹn ọwan nie—Echu ọrhẹ ihworho ra hẹrokele irueruo ọkon ọnẹyen. (Ps. 37:10) Wu yono eghwẹmro i Baibol ezẹko rhẹ urhomu ne, ri na ha userhumu wẹn diẹn ebẹnbẹn obaro na? w22.08 11 ¶11

Udu o bro sẹ wu na sabu rha nyalele irhi egbagba i Jehova kẹdẹkẹdẹ, yanghene kẹgbukpe kẹgbukpe? Jehova o veri taghene irueruo ọsoso ọwan, ọnọ “họhọ ukolame rọ ha urhie ọduado na.” (Isa. 48:18) Gbe rorie taghene wu ha uvuẹn okokọ urhie ọduado, we ni ukolame na ro ghonrien sa ghonrien rie. Uvuẹn erhirhiẹ ọrana rọ dabu fuoma na, wu ne roro taghene ẹdẹ owu ukolame na nọ nọ dobọji? Ẹjo! Wu rheri taghene ukolame na ọnọ rhọ ji wọnrọn ọke ephian. Irueruo ọsoso ọnọ, ọnọ sabu họhọ ukolame ọrana! Izede ọgo? Wu rhe vwo orhienbro wu guọlọ bru, kiki roro kpahen oborẹ i Jehova ọ guọlọre taghene wu ru. Ne wu nyalelie. O vwo oborẹ orhienbro na ọ gbanhon te-e, Jehova ọnọ ha userhumu wẹn neneyo wu sabu brorhiẹn ro serhọ, ne wu ji nyerẹn lele irhi egbagba Enẹyen kẹdẹkẹdẹ.—Isa. 40:​29-31. w22.08 30 ¶15-17

Ẹgbukpe 1,000 na orho hin, ne ne tiobọnu Echu. Ọke ọrana nọ nọ damoma suẹn ituakpọ beghe. Uvwrọke ọdamuni ọrana, ituakpọ ephian ri gbare ni ne vwo uphẹn aye ine djephia sẹ aye ina họghọ rẹn odẹ Osolobrugwẹ, ji hobọtua usun ọnẹyen. (Rev. 20:​8-10) Oborẹ owuowọnwan ọ kpahenrhọ omẹdamu Echu lele, yo no djephia sẹ ana ya odẹ ye rhẹ ọbe arhọ na, no ji rhirhiẹ ye bẹmẹdẹ. Ihworho ezẹko re vwe rhe uchunu aye, ina họhọ Adam ọrhẹ Eve, ji tiẹn usuon i Jehova. Me yọ nọ phia rẹn aye? Revelation 20:15 ọrhọ ta: “Ne doron i kohworho kohworho rẹ odẹ ye ọ vwọ ha uvuẹn ọbe arhọ na rhẹ uvuẹn ẹtẹrhe erhanren na.” Omaran dẹn, ana ghwọghọ eludu na nie bẹmẹdẹ. Ọrẹn, buebun ituakpọ ri gbare ina vrẹn ọdamuni rọ kẹta na. w22.09 23-24 ¶15-16

Imizu ezẹko uvuẹn ukoko Ilele Kristi erukaro na, ne tiẹ taghene ofori na samọ igehọ ri ghwẹriẹre, ọkezẹko nẹ itu i Jew na i ja ha aye guẹnzọn. (Gal. 6:12) Ọnyikọ Paul o kwerhọ iroro ọrana-a, ọrẹn ukperẹ ono ti taghene ene vi nyalele oborẹ ọ tare, nọ homariotọre kpare ẹmro na bru inyikọ na ọrhẹ ekpako ri ha Jerusalem. (Acts 15:2) Omarana, uruemruie nọ ha userhumu rẹn Ilele Kristi erana sẹrorẹ aghọghọ ọrhẹ ufuoma uvuẹn ukoko na. (Acts 15:​30, 31) Ẹghwọ ọgbogbanhon ọrhọ homaphia, e toroba ufuoma nyoma ra guọlọ ọkpọvi mie imizu ri Jehova ọ ha mwu nẹ aye i hẹrote ukoko na. Ọgbọ buebun, ana sabu mẹrẹn ọkpọvi ro nẹ Baibol rhe uvuẹn ẹbe sansan rẹ ukoko na o tiobọnu. Arha tẹnrovi ọrẹ ana nyalele ọkpọvi erana, ukperẹ ene titi oborẹ e vwo ekwerhọ kpahen, ene toroba ufuoma uvuẹn ukoko na. w22.08 22 ¶8-9

Ọnọ sabu vwo ọke ra guọlọ ta rẹn ugbehian ọwan rọ kpẹnkpẹnren oborẹ ọ ha ẹhẹn ọwan. Ọrẹn, ọ bẹn ọkezẹko. Ọnọ sabu rhirhiẹ taghene a vwa ta rẹn awọrọ kpahen iroro ọwa-an, ọnọ ji da ọwan omamọ arha mẹrẹnvwrurhe taghene ugbehian ọwan ọ ta rẹn awọrọ kpahen oborẹ a ta riẹn na. Ọrẹn, oma ọ merhen ọwan ọke ugbehian ọwan ọrhọ sẹrorẹ ẹmro odjahen! E rhẹ ekpako ra sẹrorẹ ẹmro odjahen rhẹ “ekete re tiomanuẹ harẹn aphẹrẹ na, ekete ra zẹrua” harẹn imizu ukoko na. (Isa. 32:2) E rheri taghene ana sabu lele aye tẹmro kugbe, rhẹ imwẹro na taghene aye ina sẹrorẹ ẹmro odjahen. Ọwan i vwa gba aye ta rẹn ọwan kpahen ẹmro ro fori taghene aye i vwa ta kpahe-en. Habaye, a ji họghọ rẹn ane ekpako ukoko, fọkime aye i vwa damoma riẹriẹ esa aye nọ ta rẹn aye kpahen ẹmro ro vwo fo nọ ta kpahe-en. Itiọrurhomẹmro, emru omamerhomẹ taghene a vwa tẹmro odjahen awọrọ rẹn ane ekpako-o. w22.09 11 ¶10-11

Ana sabu fiudugbere taghene Jehova ono simi idibo yi ri vwo atamwu uvwre “ukpokpogho rode” rọ sa na. (Matt. 24:21; Dan. 12:1) Ono ruẹ ọnana ọke okugbe egbamwa na re rhe rhẹ Gog ọrẹ Magog, ọnọ kparehaso idibo i Jehova ephian gbalogbalo uvuẹn akpọ na. Ọrhọ tobọ rhianẹ ọsoso okugbe ọrana yẹ ẹkwotọre 193 ri rhiẹ Okugbe Egbamwa na, aye i te emru owuorowu rẹn Ọrọ Mai Rierun na ọrhẹ emakashe enẹye-en! Jehova o veri: “Ni mi na kpare omamẹ rierun jeghwai ru omamẹ fon ji dje omamẹ harẹn egbamwa buebun; aye ni ne rhe taghene mẹmẹ yi Jehova.” (Ezek. 38:​14-16, 23) Ẹkparehaso i Gog, yo no sun riẹ uvweri Armageddon, ọke i Jehova ọnọ ghwọghọ “irodje akpọ na ephian.” (Rev. 16:​14, 16; 19:​19-21) Ọrẹ ovẹnẹ, “ihworho ọsoso na ọvo yi ne rhirhiẹ otọrakpọ na, eri sẹrorẹ emevigbanhon aye yi na daji uvuien.”—Prov. 2:​21, ekete ra djokarhọ. w22.10 16-17 ¶16-17

E rhe oborẹ ọ ha ọmudu ihworho-o; ‘Jehova ọvo yo ni ẹhẹn na sua.’ (Prov. 16:2) O vwo ẹguọlọ kpahen aruẹ ihworho ephian, ri nẹ ekete sansan rhe, ji vwo irueruo ẹkwotọre sansan. Habaye, Jehova o jirie rẹn ọwan ne “rhie ọmudu [ọwan] firhọ.” (2 Cor. 6:13) Ọwan a guọlọ izede ene ru dje ẹguọlọ phia rẹn imizu ukoko na, orhiẹ ọrẹ ana ha aye guẹnzọ-ọn. Ọnana o ji mevirhọ taghene o fo na ha awọrọ ri vwa ha ukoko na guẹnzọ-ọn. O fo ne wu ha ohworho ekruon rọ vwọ ha urhomẹmro na guẹnzọ-ọn, nyoma wu na ta, “Ọrana ọ sabu ghwẹriẹ rhiẹ ukoko na-a”? Uruemru ọrana o serhọ-ọ, ọrana uruemru ra kparoma ji dje oma ọwan rhiẹ ọvwata. Jehova ọ ha uphẹn rẹn “ihworho uvuẹn ekete ephian” nẹ aye i ghwẹriẹ. (Acts 17:30) Karorhọ taghene Jehova ọ ha ukẹro rọ sọre ni ohworho ro dje omayen rhiẹ ọvwata. Jenẹ ẹguọlọ re vwo kpahen irueruo ọsoso i Jehova ọ yẹ ọwan aghọghọ, nọ ji ha userhumu rẹn awọrọ, rọ nọ lẹrhẹ aye tikẹrẹ i Jehova ọrhẹ ọwan rhọ. w22.08 31 ¶20-22

Ana sabu fiẹrorhọ taghene ihworho ezẹko ina kparehaso ọwan uvuẹn owian aghwoghwo na. Ẹkparehaso ọrana ọnọ sabu gbanhonrhọ obaro na. (Dan. 11:44; 2 Tim. 3:12; Rev. 16:21) Ọrẹn, e vwo imwẹro taghene Jehova ọnọ yẹ ọwan userhumu ra guọlọre. Mesoriẹ? Fọkime Jehova ọ ha userhumu rẹn idibo yi wian ewian aye gba—o toro oborẹ ewian na i gbanhon te-e. Jene roro kpahen ọmẹraro Ezekiel, ro ghwoghwo rẹn itu i Jew ri ha erhirhiẹ evrẹn obẹ Babylon. Aruẹ ihworho ego yẹ Ezekiel o ghwoghwo riẹn? Jehova o djeri aye rhiẹ ihworho ri “gbanhon urhomu,” “eludu,” ọrhẹ “era kparahaso urhi.” Aye i họhọ ivwẹn ọrhẹ ikpakpasumagha ra suẹ ẹkuọn. Ọnana yọ soriẹ i Jehova ọ ta rẹn Ezekiel ọgbọ buebun: “Wu vwa zofẹ-ẹn”! (Ezek. 2:​3-6) Ezekiel ọ sabu wian owian aghwoghwo na gba, fọkime (1) Jehova yo djerie, (2) ẹhẹn ọfuanfon na o rurie gbanhon, ọrhẹ (3) Ẹmro Osolobrugwẹ o ruẹ esegburhomẹmriẹn gbanhon. w22.11 2 ¶1-2

Jehova ọ ma ekwakwa re nyerẹn uvuẹn otọrakpọ rhẹ ọke aye ine hwu, jokpanẹ ituakpọ ọvo. Ọ yẹ ituakpọ uphẹn oghẹnrensan rẹ aye ine je hwuo. Jehova ọ ji ma ọwan rhẹ ojemẹ ọgbogbanhon re ne nyerẹn bẹmẹdẹ. Baibol na ọ tare taghene Jehova “o fi bẹmẹdẹ rhẹ uvuẹn ọmudu” onyakpọ. (Eccl. 3:11) Ọrana yẹ iroro owu rọ soriẹ uhwu o rhiẹ ọvwreghrẹn ọwan. (1 Cor. 15:26) Orhianẹ e kpomu emiamo ọgbogbanhon, ọwan e fiobọrhotọre nẹ uhwu ọ ghwai kpe ọwan? Ẹjo. Ọgbọ buebun, ọwan e bru idọkitọ, ji ha imwu ri ne simi emiamo na. Itiọrurhomẹmro, ọwan e ruẹ oborẹ ana sabu ru ephian ne je hwuo. Ọke ohworho re vwo ẹguọlọ kpahen orho hwu, sẹ uphuphẹn yanghene ọ ho ne, ọ ji miamo ọwan omamọ uvwrọke jijiri. (John 11:​32, 33) Ọrẹ imwẹro, ọhọre i Jehova taghene ituakpọ i vwo ojemẹ ọrhẹ oruru aye ine yono ji nyerẹn bẹmẹdẹ. w22.12 3 ¶5; 4 ¶7

Imizu ukoko na buebun ina sabu kpomu, ha erhirhiẹ ofẹn, yanghene erhirhiẹ kologho uvuẹn ọke ebẹnbẹn enana. Damoma lele aye tẹmro. Emiamo ọrhọ homaphia, ọnọ sabu lẹrhẹ ọwan tephe rẹn owuowọnwan, tobọ te ọke ra ha uvwre imizu ukoko na. Uvwrọke ọrana, wu na sabu vwo aruẹ iroro ọnyikọ John. Ọye ọ guọlọ mẹrẹn ugbehian yen re se Gaius ọrẹ ugboma. (3 John 13, 14) Ọrẹn, John nọ mẹrẹnvwrurhe taghene ọye ọ sabu mẹrẹn Gaius uvwrọke-e. Omarana, John no ruẹ oborẹ ọnọ sabu ru; nọ ya ileta vwe i Gaius. Orhianẹ wu sabu kọn bru imizu ukoko na uvuẹn oghwa aye-e, damoma wu ne lele aye tẹmro nyoma izede erọrọ. Ọke we rhe lele imizu ukoko tẹmro kugbe, wu ne vwo omefuon ọrhẹ ufuoma rhọ. Damoma lele ekpako ukoko na tẹmro wu rhe vwo ọfiamu ọgbogbanhon, ne wu ji ha urhebro aye ruiruo.—Isa. 32:​1, 2. w22.12 17-18 ¶6-7

Baibol na ọ tare taghene uvwrọke ezẹko, a ha ejọrọ gba abọ ọrhẹ aghwẹ i Joseph, na ji gba owọriẹ mwu iteru. (Ps. 105:​17, 18) Erhirhiẹ i Joseph no biomẹrhọ. Vẹrhẹ bi, ọyẹ ọvrẹn ra dabu hẹroso, vwana ọye nẹ ohworho rọ ha ekanron kologho. Wu mẹrẹn oma uvuẹn erhirhiẹ ọgbogbanhon ro biomẹrhọ biomẹrhọ dẹ ne, udabọ ẹrhomo rọ nẹ ẹhẹn rhe wa nẹ? Ọrana ọnọ sabu phia. Jehova ọ vwọ sẹrorẹ ọwan nẹ ebẹnbẹn ephian ra dẹrughwaroghwẹ uvuẹn akpọ ọnana rẹ Echu o suẹ-ẹn. (1 John 5:19) Udabọ ọrana, wu na sabu vwo imwẹro ọnana: Jehova ọ dabu rhe oborẹ wa dẹrughwaroghwẹ, o ji vwo ọdamẹ kpahuọn. (Matt. 10:​29-31; 1 Pet. 5:​6, 7) Habaye, ọye o veri: “O vwo ọke owuorowu mi na nyajẹ owẹwẹ vwo-o, mi jeghwai zẹ jẹ owẹwẹ vwo-o.” (Heb. 13:5) Jehova ọnọ sabu ha userhumu wẹn vwo edirin ọrhọ tobọ rhianẹ erhirhiẹ wu havwọ ọ gbanhonron omamọ. w23.01 16 ¶7-8

Baibol na ọ yẹre ọwan imwẹro taghene Jehova ọ sẹrerhumuji ọwan vwo ọke erhe rusọ-ọ. Emọ Israel i ruẹ ọdandan haso i Jehova ọgbọ buebun; ọrẹn, ọke aye a ghini ghwẹriẹ, Osolobrugwẹ nọ harhomu aye. Ilele Kristi erukaro na i ji rhe taghene Jehova o vwo ẹguọlọ kpahen aye. Nyoma ẹhẹn ọfuanfon na, ọnyikọ Paul nọ ta rẹn imizu ukoko na nẹ aye i ‘harhomu ji ha urhebro’ rẹn ọhworhare ro ruẹ ọdandan ọghwaghwa na, ọrẹn ọ ghwẹriẹ ne. (2 Cor. 2:​6, 7; 1 Cor. 5:​1-5) Ọ merhoma re rhe taghene Jehova ọ vwọ tiẹn idibo yi fọkime aye i ruẹ ọdanda-an! Ukpomaran, ọ nyoma izede ẹguọlọ ha userhumu rẹn aye, kpọ aye viẹ, ji lẹrhẹ aye rharhumu rhiẹ igbehian yen. O veri taghene ono ji ruẹ omaran rẹn iruedandan ephian ri ghwẹriẹre inyenana. (Jas. 4:​8-10) Baibol na o dje ẹghwanren, orhienbro ọsoso, ọrhẹ ẹguọlọ i Jehova phia. Ọbe ọnana o djephia taghene Jehova ọ guọlọre ne rhe yi. Ọ guọlọre ne rhiẹ ugbehian yen. w23.02 7 ¶16-17

O vwo iroro ri serhọ ri na lẹrhẹ ọwan vwo ọdamẹ kpahen oborẹ ekwakwa ra phia uvuẹn akpọ na, e ru ha aruẹmẹrẹn i Baibol na te orugba. Jerẹ udje, Jesu ọ ta rẹn ọwan ekwakwa kirighwo ri na ha userhumu rẹn ọwan rhe kpahen ọke oba akpọ Echu ọnọ rhe. (Matt. 24:​3-14) Ọnyikọ Peter ọ ha urhebro rẹn ọwan na kpomavi rẹn orugba aruẹmẹrẹn sansan, neneyo esegburhomẹmro ọwan ọ sabu gbanhonrhọ. (2 Pet. 1:​20, 21) Ọ ha userhumu rẹn ọwan sẹrorẹ iroro ro serhọ, ọke re yono kpahen aruẹmẹrẹn i Baibol na. Ọ ta rẹn ọwan na “karorhọ ẹrhiọ ẹdẹ ọrẹ i Jehova.” (2 Pet. 3:​11-13) Mesoriẹ? Orhiẹ fọkime ọwan i guọlọ rhe kpahen “ẹdẹ ọrhẹ unọke” ri Jehova ọnọ ha Armageddon rhe-e, ọrẹn fọkime ọwan i guọlọ ha ọke rọ hẹrhẹre na ruẹ ‘irueruo efuanfon, ji vwo iruemru ọ ga Osolobrugwẹ.’ (Matt. 24:36; Luke 12:40) Ọwan i guọlọ sẹrorẹ uruemru ọrhẹ irueruo ri serhọ, ne ji djephia taghene omẹdamu ọwan uvuẹn ogame i Jehova, o dje ẹguọlọ okokodo re vwo kpahiẹn phia. Na tẹnrovi ọrana, ene vi ni oma ọwan so. w23.02 16 ¶4, 6

O vwo ekwakwa ro fori nẹ ‘igegede ereva’ na i ru, nẹ aye i sabu mwuovwan akpọ i Paradais. O fori ne dje ekpẹmẹ phia rẹn Jesu. Jerẹ udje, ọwan e dje ẹguọlọ ọwan phia nyoma oborẹ a ha userhumu rẹn imizu Kristi lele. Jesu ọ tare taghene ọnọ ha igegede na guẹnzọn sekpahen ọrana. (Matt. 25:​31-40) Ana sabu hobọtua imizu Kristi nyoma re ne vwobọrhọ owian aghwoghwo na ọrhẹ ọre ruẹ idibo. (Matt. 28:​18-20) O fo na hẹrhẹ ọke re ne rhirhiẹ Paradais, ne ki rhiẹ aruẹ ihworho ri Jehova ọ guọlọre uvuie-en. Vwana, ana sabu damoma rha ta urhomẹmro uvuẹn ẹmro ọrhẹ irueruo ọwan, ji vwo uruemru dẹndẹn. Ana sabu vwo atamwu kpahen Jehova, ohworho ra rọnmọren, ọrhẹ imizu ukoko na. Ọke arha damoma nyalele irhi egbagba i Jehova uvuẹn akpọ ọkon ọnana, nọ nọ phẹrẹ re ne nyerẹn mwu aye uvuẹn Paradais na. Ana ji sabu vwo iruemru ọrhẹ ena re djephia taghene ọwan e mwuegbe re ne rhirhiẹ akpọ ọrana. w22.12 11-12 ¶14-16

Ọwan i vwo ẹguọlọ kpahen Jesu ro rhiẹ Orodje ọwan fọkime ọye obọdẹn Osun. Jehova yo vi yono Ọmọyen, ji haye mwu no sun. (Isa. 50:​4, 5) Ji roro kpahen obọdẹn ẹguọlọ ri Jesu o djephia ne. (John 13:1) Ro rhiẹ Orodje ọnọ na, o fori wu dabu dje ẹguọlọ phia riẹn. O djerie fiotọre taghene ihworho ri ghini vwo ẹguọlọ kpahiẹn, ri rhiẹ ihworho ro seri igbehian, e dje ẹguọlọ phia nyoma aye a huvwele urhi enẹyen. (John 14:15; 15:​14, 15) Emru omamerhomẹ dẹn re rhiẹ ugbehian Jesu! Wu rheri taghene Jesu ohworho rọ gbare rọ dabu hẹrokele omeriotọre Ọsẹ ye. Wu yono kpahen oborẹ o ru ghẹrẹ ihworho orhọmo o kpe, ha urhebro rẹn erẹ ẹhẹn aye o seriotọre, ọrhẹ ọro simi ihworho re kpomẹ. (Matt. 14:​14-21) Wa mẹrẹn oborẹ ọ hẹrote ukoko na lele inyenana. (Matt. 23:10) Wu ji rhe taghene fọkime ọye Orodje, ono ruẹ eri vrẹn enana uvuẹn Uvie Osolobrugwẹ. Marhẹ wu ne ru djephia taghene wu vwo ẹguọlọ kpahiẹn? Nyoma wu na hẹrokele udje yi. Wu na sabu ruẹ ọrana nyoma wu na homakpahontọre rẹn Jehova, ji bromarhame. w23.03 4 ¶8, 10

Jehova yọ ma idjuwu na, otọrakpọ na, urhie eduado na ọrhẹ ekwakwa igbevwunu buebun ri havwiẹ ra na sabu yono kpahen. (Ps. 104:​24, 25) Ji roro kpahen izede ri Jehova ọ maren ọwan lele. Ọ maren ọwan rhẹ uruemru re ne vwo ọdaremẹro kpahen emama irhorhomu. O ji ruie na sabu riamerhen aruẹ emama sansan rọ maren nyoma ukẹro ọwan, erhọ ọwan, irhuen, ẹrẹnmo ọrhẹ ugboma ọwan. Baibol na o dje kpahen iroro ọghoghanren ọrọrọ, rọ nọ lẹrhe ọwan ni emama so. Aye yono ọwan kpahen iruemru i Jehova. (Rom. 1:20) Jerẹ udje, roro kpahen ona sansan ri ha uvuẹn ekwakwa ri Jehova ọ maren. Aye i vwe dje ẹghwanren i Jehova phia? Ji roro kpahen aruẹ emaren sansan ra riamerhiẹn. Ọrana ọ dabu dje ẹguọlọ ro vwo kpahen ituakpọ phia. Erhe vwẹruọ iruemru i Jehova nẹ ekwakwa rọ maren, ne rhe yi rhọ, ọrana no ji mwu ọwan tikẹriẹ rhọ. w23.03 16 ¶4-5

Fọkime akpọ na o biomẹrhọ biomẹrhọ, ana damu ẹruẹhaso ọwan kpahen urhomẹmro na ni. Ihworho ina sabu lẹrhẹ ọwan vwo ẹhẹn eveva, nọyẹ ẹhẹn eveva kpahen urhomẹmro i Baibol na yanghene sẹ Jehova ọ ghini ha ọvrẹn ra hẹrosua na mwu, no suẹn ihworho yi inyenana. Ọrẹn, erhe vwo imwẹro taghene Ẹmro i Jehova urhomẹmro ọke ephian, ana sabu tiẹn ẹkparehaso ri sekpahen esegburhomẹmro ọwan. Ene ‘brorhiẹn ra na huvwele irhi [Jehova] ọke ephian, aye ephian.’ (Ps. 119:112) “Ofa” ọ vwọ ro ọwan ra na ta rẹn awọrọ kpahen urhomẹmro na-a, jeghwai jirie rẹn aye nẹ aye i ru lele oborẹ aye e yono-o. (Ps. 119:46) Habaye, ana sabu diẹn ebẹnbẹn egbogbanhon ephian, tobọ te ẹkparehaso, “rhẹ erhionrin ọrhẹ aghọghọ.” (Col. 1:11; Ps. 119:​143, 157) Urhomẹmro ọrana, o ruẹ ọwan gbanhan, ji yono ọwan oborẹ ene ru nyerẹn obọdẹn akpọ uvuẹn akpọ ro biomẹrhọ na. Ọ yẹ ọwan ifiẹrorhọ kpahen obọdẹn obaro akpọ uvuẹn otọre usun Uvie Osolobrugwẹ. w23.01 7 ¶16-17

Uvuẹn ason na bọmọke i Jesu o ki hwu, nọ dabu nẹrhomo ọke jijiri rẹn idibo yi, rọ rẹ i Jehova nọ rhọ “dẹrẹ aye fọkiẹ ọvwọkon na.” (John 17:15) Jesu o ghini dje ẹguọlọ phia! Phẹrẹkpẹ, ọye ọnọ dẹrughwaroghwẹ ọdamuni ọgbogbanhon; ọrẹn, o vwo ọdamẹ okokodo kpahen erhirhiẹ inyikọ ye. Fọkime ọwan i guọlọ hẹrokele i Jesu, a vwa tẹnrovi edamẹ ọwan ọvo-o. Ukpomaran, a nẹrhomo kpahen imizu ukoko na ọke ephian. Erhe ruẹ omaran, na huvwele akama i Jesu rọ tare taghene e vwo ẹguọlọ kpahen owuowọnwan, ne ji dje rẹn Jehova oborẹ e vwo ẹguọlọ kpahen imizu ukoko na kodo te. E vwe kpọke ọwan fughwẹ, ọke arha nẹrhomo fọkiẹ imizu ukoko na-a. Baibol na ọ ta rẹn ọwan taghene “ẹrhomo ọvwata o vwo omẹgbanhon omamọ.” (Jas. 5:16) Imizu ukoko na i guọlọ ẹrhomo ọwan fọkime aye a dẹrughwaroghwẹ edamuni buebun. w22.07 23-24 ¶13-15