Enọ Rẹ Otu Re Se Ẹbe Ọwan I Nọren
Ọke re vwiẹ i Jesu hin, mesoriẹ Joseph ọrhẹ Mary a daji Bethlehem ukperẹ aye ina ghwẹrioma riẹ amwa aye re se Nazareth?
Baibol na ọ ta kpahiẹ-ẹn. Ọrẹn, o dje kpahen iyẹnrẹn eghoghanren ezẹko ri soriẹ aye brorhiẹn ọrana.
Ọmakashe yọ ta rẹn Mary taghene ọnọ mẹrenvwan ji vwiẹ. Ọke ọmakashe na ọ ta riẹn urhomu edje na, Mary ọrhẹ Joseph e rhirhiẹ Nazareth, ro rhiẹ amwa ri Joseph o nurhe uvuẹn Galilee. (Luke 1:26-31; 2:4) Ọke oru, ọke aye a ghwẹrioma nẹ Egypt, aye ni riẹ Nazareth. Jesu nọ ghwanranren avwaye, ji rhiẹ onyẹ Nazarene. (Matt. 2:19-23) Omarana, ana sabu rhe roro kpahen Nazareth ọke ra ta kpahen Jesu, Joseph, ọrhẹ Mary.
Mary o vwo omizu owu re se Elizabeth, ro rhirhiẹ i Judah. Elizabeth yẹ ane orherẹn Zechariah, ọye yo ji vwiẹ John ro Brawanrhame. (Luke 1:5, 9, 13, 36) Mary ọ kọn bru Elizabeth, no ji lelie rhirhiẹ emrẹ ibiamo esa uvuẹn Judah. Ọke oru, Mary nọ ghwẹrioma riẹ Nazareth. (Luke 1:39, 40, 56) Omarana, Mary o rhe ekete ezẹko uvuẹn Judah.
Ọke oru, Joseph nọ huvwele aghwoghwo na taghene ihworho i “ya ya odẹ aye rhotọre.” Omarana, Joseph nọ nya nẹ Nazareth riẹ Bethlehem, ro rhiẹ “amwa i David,” ro ji rhiẹ ekete ra mẹraruiẹ rhotọre taghene ye ne vwiẹ i Messiah na. (Luke 2:3, 4; 1 Sam. 17:15; 20:6; Mic. 5:2) Ọke i Mary o vwiẹ i Jesu hin avwaye, Joseph o fiẹrorhọ taghene Mary ọnọ nya ugbo onya oseseri ọrana ghwẹrioma riẹ Nazareth rhẹ ọmọboba-an. Aye ni daji Bethlehem, rọ ha emrẹ iroko 6 seri nẹ Jerusalem. Omarana, ọnọ phẹrẹ aye ina kpare ọmọ aye ọboban riẹ oghwa ẹga na, ji ze izobo ra guọlọ mie aye.—Lev. 12:2, 6-8; Luke 2:22-24.
Ọke ukaro, ọmakashe i Jehova ọ ta rẹn Mary taghene ọmọyen ono siyẹ “aga usun i David,” ji “sun ẹrhẹ Orodje.” Joseph ọrhẹ Mary ne roro taghene o rhiẹ oborẹ aye ina djokarhọ taghene e vwiẹ i Jesu uvuẹn amwa i David? (Luke 1:32, 33; 2:11, 17) Aye ina sabu roro taghene ono rhiẹ emru ẹghwanren aye ina daji avwaye, ji hẹrhẹ ọkpọvi ọrọrọ kpahen ọhọre i Jehova harẹn aye.
Ọwan e rhe ọke aye i rhirhiẹ i Bethlehem jiri te-e, ọke ehworhare ra ha ikereti bepha na, a rhe-e. Ọrẹn, ekrun na e rhirhiẹ oghwa ne, ọmọ aye o rhiẹ “ọmọvwerhe” ne, rhẹ ọmọboban ghwomara-an. (Matt. 2:11) Nọ họhọre taghene ukperẹ aye ina ghwẹrioma riẹ Nazareth, aye ni daji Bethlehem ọke jijiri.
Herod no jurhi taghene e kpe “ọsoso emọ ehworhare ri ha uvuẹn Bethlehem . . . nẹ ẹgbukpe eva riẹ otọre” hwu. (Matt. 2:16) Ọke i Jehova o ti Joseph orhọ kpahen urhi ọnana, Joseph ọrhẹ Mary ni zẹ riẹ Egypt rhẹ Jesu, ji daji avwaye bọmọke i Herod o ki hwu. Ọke oru, Joseph nọ kpare ekruien riẹ Nazareth. Mesoriẹ aye i vwa ghwẹrioma riẹ Bethlehem? Nẹ aye i sabu banren ọmọ i Herod, re se Archelaus, ro dumu ọkon ro rhirhiẹ Judea, jeghwai sabu nyalele orhetio i Jehova. Uvuẹn Nazareth, Joseph ọnọ sabu vwo omefuon hẹrote i Jesu no rhiẹ ọga Osolobrugwẹ.—Matt. 2:19-22; 13:55; Luke 2:39, 52.
Ọ họhọre taghene Joseph o hwuru bọmọke i Jesu o ki rhie izede firhọ rẹn ihworho ri ne riẹ odjuwu. Omarana, ana rhọmọ i Joseph rhiẹ otọrakpọ na. Buebun ihworho ina sabu rhe iyẹnrẹn erọrọ mie yin, kpahen oborẹ ọsoriẹ ọye ọrhẹ Mary a daji Bethlehem ọke re vwiẹ i Jesu hin.