Bakka Waaqeffannaa Keenya Akka Gaariitti Haaqabannu
1 Addunyaa maratti gumii Dhugaa Baatota Yihowaa 94,000 ol ta’utu argama. Gumiiwwan hedduun Macaafa qulqulluu qayyabachuufi walitti dhufeenya isaan gidduu jiru cimsuuf bakka handhuura waaqeffannaa dhugaa ta’ee tajaajilu, Galma Mootummaatti walga’u.
1. Galmi Mootummaa kaayyoo akkamiitiif tajaajiluu danda’aa?
2 Sagantaa Yeroo Hundaa Galma Qulqulleessuuf Ba’e: Galma Mootummaa kunuunsuun tajaajila qulqullaa’aa dhiheessinu keessaa isa murteessaadha. Kitaabni Tajaajila keenya jedhamu fuula 61-2 irratti akkas jedha: “Obboloonni Galma Mootummaa qarshiidhaan gargaaruu qofa utuu hin ta’in, Galmicha qulqulluu, kan namatti tolu gochuufi suphuuf humnasaanii fedhaan dhiheessuu akka mirgaatti ilaaluu qabu. Keessis ta’e alli Galma Mootummaa jaarmiyaa Yihowaa kan sirriitti bakka bu’u ta’uu qaba.” Galmi Mootummaa torbanitti al baay’ee hojiirra waan ooluuf, yeroo yeroodhaan qulqulleessuufi kunuunsuun barbaachisaadha. Yeroo baay’ee obboloota Galma Mootummaa sanatti walga’an keessaa namoota fedha qabantu hojii kana hojjeta. Akkuma bara Macaafa qulqulluutti har’as nuyi tajaajiltoonni Yihowaa bakka waaqeffannaa keenyaa ‘haaressinee ijaaruuf’ carraaquu qabna.—2 Sen. 34:10.
2. Galma Mootummaa qulqulluufi kan namatti tolu godhanii qabachuun barbaachisaa kan ta’e maaliifii?
3 Sagantaan torbanii Galma Mootummaa qulqulleessuuf ba’e gabatee beeksisaarratti maxxanfamuu qaba. Tuutni qayyabannaa kitaabaa hundi, tokkoon tokkoon torbanitti Galma Mootummaa qulqulleessuuf sagantaa ba’e hordofuudhaan dabaree fudhachuu qabu. Kan danda’an hundi hojii torban torbaniin Galma Mootummaa qulqulluufi kan namatti tolu godhanii qabachuurratti hirmaachuudhaan mirga addaa kana argatu. Warri to’annaasaanii jalatti ijoolleesaanii mirga addaa kana akka dinqisiifatan barsiisuu qabu. Keessumaammoo gumiin tokkoo ol galmichatti kan gargaaraman yoo ta’e, wanti waaqeffannaa keenya keessatti barbaachisaa ta’e kun itti gaafatamummaa namoota muraasaa akka hin taaneef qindoominaan hojechuun barbaachisaadha.
3. Hojiin Galma Mootummaa qulqulleessuu kan qindaa’u akkamittii? Mirga addaa kanarrattoo eenyu fa’itu hirmaachuu danda’aa?
4 Waraqaan wantooti hojjetaman irratti galmeeffame mana meeshaan qulqullinaa keessa taa’utti maxxanfamuu danda’a. Liistiin kun haxaa’uu, kosii kuufame gatuu, lafasaa haxooluufi mana boolii qulqulleessuu dabalatee, hojiiwwan torban torbaniin hojjetaman qabachuu qaba. Hojiiwwan akka foddaa qulqulleessuu, mi’a mukarraa hojjetame miidhagsuufi teessuma, golgaafi meeshaalee ibsaa akka gaariitti qulqulleessuun wanta yeroo yeroodhaan hojjetamuu barbaadan miti. Keemikaalonni qulqulleessuuf gargaaran hundi bakka daa’imman hin geenye kaa’amuufi mallattoon irratti godhamuu qaba. Tokkoon tokkoo keemikaalaatti akkamitti akka fayyadaman ibsi gabaabaan kennamuu qaba.
4. Galmichi akkamitti qulqullaa’uu akka qabu gumiitti beeksisuuf maaltu godhamuu qabaa?
5 Galma Mootummaa keessa wanti balaa geessisu akka hin jiraanne gochuun barbaachisaadha. (Kes. 22:8) Saanduqni fuula 3 irra jiru, wantoota balaan akka hin uumamnetti yeroo yeroodhaan ilaalamuu qaban ibsa.
5. Akka balaan hin geenye ittisuun hangam barbaachisaadhaa? Wantoonni yeroo yeroodhaan ilaalamuu qaban maal fa’ii? (Saanduqa fuula 3 irra jiru ilaali.)
6 Galma Mootummaa Haaromsuu: Qaamni jaarsolii Galmi Mootummaa akka gaariitti qabamuusaa to’achuuf itti gaafatamummaa qabu. Yeroo baay’ee jaarsi ykn tajaajilaan gumii hojii kana akka qindeessuuf ni ramadama. Innis Galmichi qulqullinaan eegamuusaa, akka gaariitti suphamuusaafi meeshaa gahaan jiraachuusaa mirkaneessuudhaan guyyaa guyyaadhaan haala galmichaa to’ata. Galma keessattis ta’e naannoosaatti haalawwan balaa geessisan akka hin jiraanne gochuun barbaachisaadha. Gumiin lama ykn isaa ol ta’u Galma tokkotti kan fayyadaman yoo ta’e, Galmichaafi meeshaawwaniif haala kunuunsi itti godhamu akka qindeessan qaamni jaarsolii koree qindoominaa ni fila. Koreen kun qajeelfama qaama jaarsolii jalatti hojjeta.
6. Galma Mootummaa akka gaariitti qabuuf qindoomina akkamiitu godhamaa?
7 Galma Mootummaa ilaalchisee qorannaan gadi fageenya qabu waggaa waggaadhaan godham. Foormii “Suphaafi haaromsa Galma Mootummaa” (N-14) jedhamu kan gumii hundaaf ergamurratti ibsi dabalataa dhihaateera. Jaarsoliin wantoonni xiyyeeffannaa barbaadan akka gaariitti akka raawwataman qophii gochuuf itti gaafatamummaa qabu. Babal’istoonni hojii suphuufi haaromsuu kanarratti gargaarsa barbaachisaa ta’e akka kennan afeeramuu danda’u ta’a. Namni hundinuu wantoota xixiqqoo ta’anillee sirreessuufi dhimmawwan xiyyeeffannaa barbaadan raawwachuuf kan dammaqan ta’uu qabu.
7. (a) Galmi Mootummaa akka gaariitti suphamee qabamuusaa mirkaneessuuf waggaa waggaatti maaltu godhamaa? (b) Dhimmiwwan darbee darbee xiyyeeffannaa barbaadan maal fa’ii? (Saanduqa fuula 4 irratti argamu ilaali.)
8 Jaarsoliin Galma Mootummaa haaromsuu ilaalchisee, gorsi ykn gargaarsi akka barbaachisu yoo itti dhaga’ame, Deeskii Ijaarsa Galma Mootummaatiin mari’achuu danda’u. Kunis keenyan (girgiddaa) baqaqe, Baaxii dhimmisuufi rakkoo Galmichi jiidha gashuu hambisuu dabalata.
8. Dhimma haaromsaa ilaalchisee jaarsoliin Koree Ijaarsa Naannoosanaa wajjin kan mari’atan yoom ta’uu danda’aa?
9 Buusii Gumiitti Ogummaan Gargaaramuu: Galmi Mootummaafi dallaansaa yeroo baay’ee kan ijaaramu obboloota fedhasaaniitiin ofdhiheessaniini. Aarsaa godhanii of kennuudhaan carraaqqiin argisiisan jaalalasaanii kan ibsuufi baasiin akka hin baay’anne kan gargaarudha. Hojiiwwan tokko tokkoof Kontiraaktara qacaruun yoo barbaachise, jaarsoliin nama gatii salphaadhaan hojii kana hojjetu argachuuf caalbaasii qopheessu. Kana gochuuf wantoota hojiin kun dabalatuufi meeshaalee dhihaachuu qaban barreeffamaan qopheessuu qabu. Ulaagaa isaanirraa barbaadmu beekuu akka danda’anitti garagalchiin xalayaa kanaa namoota caalbaasiirratti hirmaatan hundaatiif kennamuu qaba. Jaarsoliin dorgomtoota hundaarraa iyyannisaanii eega sassaabanii booda, nama gatii salphaadhaan hojjetu filachuu danda’u. Hojii kana hojjechuuf ykn gatii walmadaaluun meeshaa barbaachisu dhiheessuuf obboleessi danda’u yoo jiraatellee, adeemsi hojii kun hordofamuu qaba.
9. Kontiraaktara qacaruun yoo barbaachise adeemsi hojii hordofamuu qabu isa kamii?
10 Jaarsoliin qophii qaraxarraa walaba ta’etti fayyadamuuf tarkaanfii barbaachisaa ta’e fudhatu. Gumii tokkoo oltu Galma sanatti fayyadama taanaan, koreen haala Galmichaa to’atu herreega baankii mataasaa qabaata; akkasumas qaama jaarsolii gumii hundaatiif gabaasa herreegaa ji’a ji’aan barreeffamaan dhiheessa. Kunimmoo jaarsoliin baasiin akkamitti akka godhame beekuuf isaan gargaara. Jaarsoliin qarshiin buusii gumiidhaaf godhamu ofeeggannoodhaan bahuusaa hordofuuf itti gaafatamummaa qabu.
10. Buusiin gumii akka gaariitti hojiirra ooluusaa mirkaneessuuf maaltu godhamuu qabaa?
11 Hojii Suphuufi Haaromsuu Bal’ina Qabu: Koreen qindoominaa hojii Galma Mootummaa suphuu wajjin walqabateen wanti baay’ee barbaachisu akka jiru yoo itti dhaga’ame, qajeelfama argachuuf koreen kun dhimmicha jaarsoliitti dhiheessa. Suphaafi haaromsi bal’ina qabu barbaachisuunsaa yoo murtaa’e, ykn immoo gumii Galma sanatti fayyadamuun ala gargaarsi ni barbaadama taanaan, jaarsoliin Deeskii Ijaarsa Galma Mootummaa haasofsiisu. Obboloonni muuxannoofi ga’umsa qaban kun yaada gaarii kennu; akkasumas hojicha olaantummaadhaan to’atu. Baasiin baay’een kan barbaachisu yoo ta’e, tilmaama sirrii baasichaa beekuuniifi tilmaama kana Deeskii Ijaarsa Galma Mootummaatiif ibsuun, akkasumas yaada dhihaate fudhachuusaa gumichi sagaleedhaan akka murteessu gochuun barbaachisaadha.—Saanduqa Gaaffii Tajaajila Mootummaa Guraandhala 1994 ilaali.
11. Suphaa ykn haaromsi bal’ina qabu yoo barbaachise maaltu godhamuu qabaa?
12 Galma Mootummaatti walga’uuf carra addaa arganne kana akkam dinqisiifannaa! Tasumaa walga’iiwwan keenya irraanfachuufi dantaadhabuufii hin qabnu. Hundisaanii ofeeggannaa Galma Mootummaatiif godhamurratti guutummaatti hirmaachuudhaan, fiixaanbahiinsa qophii jajjabina keenyaaf godhame kanaaf gaheesaanii bahuu danda’u. Kana gochuun keenyas waaqeffannaa dhugaa ol ol godha; akkasumas maqaa Yihowaatiif ulfina fida. Bakka waaqeffannaa keenyaa akka gaariitti qabachuuf murtoo haagoonu.
12. Walga’iiwwan Galma Motummaatti godhamanirratti hirmaachuuf mirga addaa argnne kanaaf dinqisiifannaa qabnu akkamitti argisiisuu dandeenyaa?
Ofeeggannoo Dursa Godhamuu Qabu
◻ Dhaamsituun abiddaa salphaadhumatti kan bira ga’amu ta’uufi waggaa waggaadhaan haaromfamuu qaba.
◻ Balballi guddaa, balballi yeroo balaan uumame itti bahaniifi ejjetni mallattoon akka gaariitti dubbifamu itti godhamuufi ifa gahaa qabaachuu, akkasumas yeroo walga’iin gaggeeffamu kan hin cufamne ta’uu qabu. Sibiilli qabatanii ejjeta ittiin ba’aniifi bu’an jabaataa ta’uu qaba.
◻ Kutaaleen kuusaafi manni boolii qulqulluu, kan seeraan qabamaniifi wantoota ibidda kaasanirraa walaba ta’uu qabu. Meeshaawwan dhuunfaafi kosiin achi keessa kaa’amuu hin qaban.
◻ Baaxiifi mancaroorri ilaalamuufi yeroo hunda qulqulleeffamuu qabu.
◻ Karaan miillaafi bakki konkolaataan dhaabatu ibsaa qabaachuufi wantoota mucuceessaniifi gufachiisanirraa walaba ta’uu qabu.
◻ Meeshaan elektiriikii, meeshaan ho’a kennuufi meeshaan qilleensa argamsiisan yeroo yeroon ilaalamuufi suphi barbaachisaa ta’e godhamuufii qaba.
◻ Wantoonni bishaan dhangalaasan rakkoo jiidhaa utuu hin geessisin dura hatattamaan suphamuu qabu.
◻ Namni tokkoyyuu yeroo achii hin jirretti Galmichi cufamuu qaba.
Galmichaafi Mi’a Achitti Argamuuf Eegumsa Gochuu
◻ Alasaa: Baaxiinsaa, dibatnisaa, foddaansaafi mallattoon “Galma Mootummaa Dhugaa Baatota Yihowaa” jedhu haala gaariirratti argamuu?
◻ Dallaa Keessa: Dallaan keessi akka gaariitti qabameeraa? Karaan miillaa, dallaansaafi bakki konkolaataa dhaaban haala gaariirratti argamaa?
◻ Keessasaa: Teessowwan, meeshaawwan ibsaa keenyanirratti hidhamaniifi hujummoowwan bishaanii, qalamnisaafi saanduqa dhaabbataa bareeffamni keessa kaa’amu haala gaariirratti argamaa?
◻ Meeshaalee: Ibsaaniifi meeshaan sagalee akka gaariitti hojjechaa jiruu?
◻ Manneen Boolii: Manneen boolii qulqullinaan qabamanii sirriitti faayidaa kennaa jiruu?
◻ Galmeewwan Gumii: Galmeewwan abbummaa kan si’anaafi kan sirrii ta’anidhaa? Seerichi kan gaafatu yoo ta’e qaraxni qabeenyaaf gaafatamu waggaa waggaan kaffalamaa?
(Gara fuula 7, bo’oo 1)
Akka Gaariitti Haa Qabannu
(fuula 4 irraa)