1 Паддзӕхты
кӕнӕ, грекъаг Септуагинтӕмӕ гӕсгӕ, ПАДДЗАХӔДТЫ ӔРТЫККАГ ЧИНЫГ
1 Паддзах Давид базӕронд+, азтӕ йыл сӕ уӕз ӕруагътой, ӕмӕ-иу ӕй дзаумӕттӕй бамбӕрзтой, фӕлӕ нал тӕфсти. 2 Ӕмӕ йын уӕд йӕ лӕггадгӕнджытӕ загътой: «Нӕ буц хицауӕн ӕнӕвнӕлд чызг бацагурӕнт+, цӕмӕй паддзахӕн лӕггад кӕна+ ӕмӕ йӕм кӕса+. Дӕ фарсмӕ хуысдзӕн+, ӕмӕ нӕ буц хицауӕн хъарм уыдзӕн»+. 3 Уӕд ӕгас Израилы зӕххыл дӕр агурын райдыдтой рӕсугъд чызг. Ӕмӕ ӕппынфӕстаг ссардтой сунемаг+ Ависагӕйы+ ӕмӕ йӕ паддзахмӕ ӕрбакодтой. 4 Уыцы чызг уыди ӕмбисонды рӕсугъд+. Гъемӕ паддзахмӕ касти ӕмӕ йын лӕггад кодта, фӕлӕ паддзах йемӕ ӕмуат никуы ’рцыд.
5 Аггифӕйы фырт+ Адони+ та йӕ сӕр бӕрзӕндты хӕссын райдыдта+ ӕмӕ дзырдта: «Ӕз уыдзынӕн паддзах!»+ Адони йӕхицӕн самал кодта бӕхуӕрдон ӕмӕ бӕхтӕрджытӕ, стӕй ма фӕндзай адӕймаджы дӕр, йӕ разӕй чи згъордтаид, ахӕмтӕ+. 6 Йӕ фыды та нӕ фӕндыд йӕ фырты фӕхъыг кӕнын ӕмӕ йын афтӕ никуы загъта, уый цы кусыс, зӕгъгӕ+. Адони йӕ мадӕн райгуырд Авессаломы фӕстӕ, ӕмӕ уый дӕр уыд хӕрзконд лӕппу+. 7 Адони сусӕгӕй баныхас кодта Саруйӕйы фырт Иоавимӕ ӕмӕ сауджын Авиафаримӕ+, ӕмӕ уыдон дӕр йӕ фарс слӕууыдысты ӕмӕ йын ӕххуыс кодтой+. 8 Фӕлӕ сауджын Садок+, Иодайы фырт Ванейӕ+, пехуымпар Нафан+, стӕй Шимей+, Риси ӕмӕ Давиды тыхджын хӕстонтӕ+ не слӕууыдысты Адонийы фарс+.
9 Иу бон Адони сфӕнд кодта Ен-Рогелмӕ+ хӕстӕг Зохелеты дуры раз нывӕндтӕ ӕрхӕссын+ – фыстӕ, галтӕ ӕмӕ хӕрзхаст родтӕ. Ӕмӕ ӕрхуыдта йе ’фсымӕрты, паддзахы фыртты се ’ппӕты дӕр+, стӕй Иудӕйы адӕмы се ’ппӕты дӕр – паддзахы лӕггадгӕнджыты. 10 Пехуымпар Нафаны, Ванейӕйы, Давиды тыхджын хӕстонты ӕмӕ йе ’фсымӕр Соломоны та нӕ фӕхуыдта. 11 Уӕд Нафан+ Вирсавийӕн+, Соломоны мадӕн+, загъта: «Аггифӕйы фырт+ Адони паддзах кӕй сси, уый нӕ фехъуыстай? Нӕ буц хицау Давид та уый тыххӕй ницы зоны. 12 Дӕ хорзӕхӕй, байхъус мын мӕ уынаффӕмӕ+. Аирвӕзын кӕн дӕхи дӕр ӕмӕ дӕ фырт Соломоны дӕр+. 13 Паддзах Давидмӕ бацу ӕмӕ йын зӕгъ: „Мӕ буц хицау, дӕ цагъар-сылгоймагӕн дӕхӕдӕг нӕ расомы кодтай, зӕгъгӕ, мӕ фӕстӕ паддзах суыдзӕн дӕ фырт Соломон ӕмӕ уый баддзӕн мӕ паддзахбадӕныл?+ Ӕмӕ уӕд Адони цӕмӕн сси паддзах?“ 14 Ды нырма паддзахимӕ ныхас кӕндзынӕ, афтӕ ӕз дӕр дӕ фӕдыл бацӕудзынӕн ӕмӕ ӕз дӕр зӕгъдзынӕн, ды цы зӕгъай, уый»+.
15 Вирсави дӕр паддзахмӕ мидӕггаг+ уатмӕ бацыд. Паддзах та тынг зӕронд уыди+, ӕмӕ йын сунемаг Ависагӕ+ лӕггад кодта. 16 Вирсави паддзахы раз йӕ зонгуытыл ӕрхауд ӕмӕ йын йӕ сӕрӕй зӕххы онг акуывта+. Паддзах ӕй бафарста: «Цы дӕ хъӕуы, зӕгъ ӕй»+. 17 Вирсави йын дзуапп радта: «Мӕ буц хицау+, дӕ цагъар-сылгоймагӕн дӕ Хуыцау Йегъовӕйӕ дӕхӕдӕг расомы кодтай: „Мӕ фӕстӕ паддзах уыдзӕн дӕ фырт Соломон, ӕмӕ уый баддзӕн мӕ паддзахбадӕныл“+. 18 Фӕлӕ ныр паддзах сси Адони+, ӕмӕ мӕ буц хицау та уый тыххӕй ницы зоны+. 19 Адони нывондӕн ӕрхаста бирӕ галтӕ, хӕрзхаст родтӕ ӕмӕ фыстӕ ӕмӕ ӕрхуыдта паддзахы фыртты се ’ппӕты дӕр+, стӕй сауджын Авиафары+ ӕмӕ ӕфсады хистӕр Иоавы+, дӕ цагъар Соломоны та нӕ фӕхуыдта+. 20 Фӕлӕ, мӕ буц хицау, паддзах, ӕппӕт Израилы адӕмӕн дӕр сӕ каст+ дӕумӕ у, цӕмӕй сын ды зӕгъай, мӕ буц хицауы фӕстӕ йӕ паддзахбадӕныл чи ӕрбаддзӕн, уый+. 21 Науӕд мӕ буц хицау йӕ фыдӕлтӕм куы баиу уа+, уӕд мӕн дӕр ӕмӕ мӕ фырт Соломоны дӕр фыдгӕнджытыл банымайдзысты».
22 Вирсави паддзахимӕ ныхас нӕма фӕци, афтӕ пехуымпар Нафан дӕр ӕрбацыд+. 23 Ӕмӕ паддзахӕн загътой, пехуымпар Нафан ӕрбацыд, зӕгъгӕ. Уӕд Нафан паддзахмӕ бацыд, йӕ разы йӕ зонгуытыл ӕрхауд ӕмӕ йын йӕ сӕрӕй зӕххы онг акуывта+. 24 Стӕй загъта: «Мӕ буц хицау, паддзах, мыййаг, афтӕ искуы загътай, мӕ фӕстӕ паддзах суыдзӕн Адони ӕмӕ уый баддзӕн мӕ паддзахбадӕныл, зӕгъгӕ?+ 25 Уый абон ацыд ӕмӕ бирӕ галтӕ, хӕрзхаст родтӕ ӕмӕ фыстӕ нывондӕн ӕрхаста+ ӕмӕ ӕрхуыдта паддзахы фыртты се ’ппӕты дӕр, стӕй ӕфсады хистӕрты ӕмӕ сауджын Авиафары+ дӕр. Уӕртӕ йемӕ фынгыл бадынц, хӕрынц ӕмӕ нуазынц ӕмӕ дзурынц: „Ӕгас цӕуӕд паддзах Адони!“+ 26 Фӕлӕ мӕн, дӕ цагъары, стӕй сауджын Садокы+, Ванейӕйы+ ӕмӕ дӕ цагъар Соломоны та нӕ фӕхуыдта+. 27 Кӕд ацы хъуыддаг мӕ буц хицауӕй у, уӕд афтӕ уайы, ӕмӕ дӕ цагъарӕй басусӕг кодтай+, мӕ буц хицауы фӕстӕ йӕ паддзахбадӕныл чи ӕрбаддзӕн, уый».
28 Уӕд паддзах Давид загъта: «Вирсавимӕ-ма+ мын фӕдзурут». Уый дӕр ӕрбацыд ӕмӕ паддзахы раз ӕрлӕууыд. 29 Ӕмӕ паддзах расомы кодта+: «Сомы дын кӕнын удӕгас Хуыцау Йегъовӕйӕ+, мӕн+ ме ’ппӕт мӕстытӕй+ дӕр чи фервӕзын кодта+, уымӕй: 30 Израилы Хуыцау Йегъовӕйӕ дын куыддӕриддӕр расомы кодтон, дӕ фырт Соломон уыдзӕн паддзах мӕ фӕстӕ ӕмӕ мӕ бӕсты уый баддзӕн мӕ паддзахбадӕныл, зӕгъгӕ, афтӕ бакӕндзынӕн тӕккӕ абон»+. 31 Уӕд Вирсави паддзахы раз йӕ зонгуытыл ӕрхауд, йӕ сӕрӕй йын зӕххы онг акуывта+ ӕмӕ загъта: «Мӕ буц хицау паддзах Давид цӕрӕд ӕнустӕм!»+
32 Уӕд паддзах Давид загъта: «Фӕдзурут сауджын Садокмӕ+, пехуымпар Нафанмӕ ӕмӕ Иодайы фырт Ванейӕмӕ»+. Уыдон дӕр паддзахмӕ ӕрбацыдысты, 33 ӕмӕ сын паддзах загъта: «Уӕ хицауы лӕггадгӕнджыты+ уемӕ акӕнут ӕмӕ ацӕут, мӕ фырт Соломоны мын мӕ хӕргӕфсыл сбадын кӕнут+ ӕмӕ йӕ Гихонмӕ акӕнут+. 34 Уым ӕй сауджын Садок ӕмӕ пехуымпар Нафан сойӕ байсӕрддзысты+ ӕмӕ йӕ Израилӕн паддзахӕй сӕвӕрдзысты. Уый фӕстӕ сыкъайӕ ныууасут+ ӕмӕ зӕгъут: „Ӕгас цӕуӕд паддзах Соломон!“+ 35 Стӕй йӕ фӕстӕмӕ ӕркӕнут. Куы ’рбацӕуа, уӕд мӕ паддзахбадӕныл ӕрбаддзӕн ӕмӕ мӕ бӕсты уыдзӕн паддзах. Ӕз ӕй Израил ӕмӕ Иудӕйӕн сӕвӕрдзынӕн разамонӕгӕй». 36 Уӕд Иодайы фырт Ванейӕ паддзахӕн загъта: «Аммен!+ Афтӕ зӕгъӕд мӕ буц хицауы, паддзахы Хуыцау Йегъовӕ дӕр+. 37 Йегъовӕ мӕ буц хицауимӕ куыд уыди+, афтӕ уӕд Соломонимӕ+ дӕр ӕмӕ йын йӕ паддзахбадӕн мӕ буц хицау Давиды паддзахбадӕнӕй кадджындӕр скӕнӕд»+.
38 Сауджын Садок+, пехуымпар Нафан+ ӕмӕ Иодайы фырт Ванейӕ+, стӕй хелефейтӕ+ ӕмӕ фелефейтӕ+ дӕр ацыдысты, Соломоны паддзах Давиды хӕргӕфсыл сбадын кодтой+ ӕмӕ йӕ Гихонмӕ ӕркодтой+. 39 Уым сауджын Садок цатырӕй+ сойӕ йедзаг сыкъа+ рахаста ӕмӕ Соломоны сойӕ байсӕрста+. Стӕй сыкъайӕ ныууасыдысты ӕмӕ адӕм се ’ппӕт дӕр ныхъхъӕр кодтой: «Ӕгас цӕуӕд паддзах Соломон!»+ 40 Уый фӕстӕ се ’ппӕт дӕр Соломоны фӕдыл ацыдысты. Адӕм уадындзтӕй цагътой+ ӕмӕ афтӕ цин кодтой+, ӕмӕ сӕ цины хъӕлӕбайӕ зӕхх+ ӕнкъуысыд.
41 Адони ӕмӕ йӕ хуынд адӕм минас куы фесты, раст уӕд фехъуыстой уыцы хъӕлӕба+. Иоав сыкъайы уасын куы фехъуыста, уӕд афарста: «Уый цӕй хъӕлӕба+ хъуысы горӕтӕй?» 42 Йӕ ныхас нӕма загъта, афтӕ ӕрбацыд Авиафары фырт Ионафан+. Адони йын загъта: «Мидӕмӕ рахиз. Ды нымад лӕг дӕ, ӕмӕ дӕм хорз хабар уыдзӕн»+. 43 Фӕлӕ Ионафан Адонийӕн дзуапп радта: «Нӕ, хорзӕй ницы. Нӕ буц хицау паддзах Давид Соломоны паддзахӕй сӕвӕрдта+. 44 Паддзах ын йемӕ арвыста сауджын Садокы, пехуымпар Нафаны, Иодайы фырт Ванейӕйы ӕмӕ хелефейты ӕмӕ фелефейты, ӕмӕ йӕ уыдон паддзахы хӕргӕфсыл сбадын кодтой+. 45 Стӕй йӕ Гихоны сауджын Садок ӕмӕ пехуымпар Нафан сойӕ байсӕрстой ӕмӕ йӕ паддзахӕй сӕвӕрдтой+. Ӕмӕ уый фӕстӕ уырдыгӕй цингӕнгӕ раздӕхтысты, ӕмӕ ӕнӕхъӕн горӕт базмӕлыд. Ӕмӕ сымахмӕ дӕр уыцы хъӕлӕба хъуысти+. 46 Уымӕй уӕлдай, Соломон ныридӕгӕн ӕрбадт паддзахбадӕныл+. 47 Ӕмӕ паддзахы лӕггадгӕнджытӕ бацыдысты нӕ буц хицауӕн, паддзах Давидӕн, раарфӕ кӕнынмӕ ӕмӕ йын загътой: „Дӕ Хуыцау дын Соломоны ном дӕ номӕй кадджындӕр скӕнӕд, ӕмӕ йын йӕ паддзахбадӕн дӕр дӕ паддзахбадӕнӕй кадджындӕр скӕнӕд!“+ Ӕмӕ паддзах йӕ хуыссӕны йӕ сӕрӕй акуывта+. 48 Паддзах ма ноджыдӕр загъта: „Табу+ Израилы Хуыцау Йегъовӕйӕн, абон мын мӕ фырты мӕ паддзахбадӕныл кӕй ӕрбадын кодта ӕмӕ уыцы хабар мӕхи цӕстӕй кӕй уынын!“»+
49 Адониимӕ чи уыд, уыцы хуынд адӕм уый куы фехъуыстой, уӕд фыртӕссӕй барызтысты. Ӕмӕ сыстадысты, ӕмӕ сӕ алчидӕр йӕ фӕндагыл ацыд+. 50 Адони дӕр Соломонӕй старст, ӕмӕ ацыд ӕмӕ нывондхӕссӕны сыкъатыл ныххӕцыд+. 51 Уый фӕстӕ Соломонӕн фӕхабар кодтой: «Адони паддзах Соломонӕй старст ӕмӕ нывондхӕссӕны сыкъатыл ныххӕцыд ӕмӕ дзуры: „Паддзах Соломон уал мын расомы кӕнӕд, йӕ цагъары кӕй нӕ амардзӕн“». 52 Уӕд Соломон загъта: «Кӕд аккаг адӕймаг разына, уӕд йӕ сӕрӕй иу хъуын+ дӕр зӕхмӕ не ’рхаудзӕн. Фӕлӕ йӕм кӕд исты ӕвзӕрдзинад разына+, уӕд удӕгасӕй нӕ баззайдзӕн»+. 53 Стӕй йӕм паддзах Соломон арвыста, ӕмӕ йӕ нывондхӕссӕнӕй ракодтой. Адони паддзах Соломонмӕ бацыд ӕмӕ йын йӕ сӕрӕй акуывта. Уый фӕстӕ йын Соломон загъта: «Ацу дӕ хӕдзармӕ»+.