Di fatsꞌihe nuꞌu̱ pe̱ꞌtsi yä tsꞌo thogi

Ha rä je̱ya 2020, bi nja xa ndunthi yä tsꞌo thogi ꞌne bi mu̱di rä COVID-19. ¿Te bi me̱fi yä testigo rä Jeoba pa bi matsꞌi nuꞌu̱ toꞌo bi me̱ꞌtsi yä tsꞌo thogi?

Ha rä je̱ya de gä servicio 2020,a rä Comité de Coordinadores de rä Cuerpo Gobernante bi uni nse̱ki pa bri usa 28 yä miyon de gä dolarb pa dä tꞌumbäbi rä mfatsꞌi nuꞌu̱ bi me̱ꞌtsi yä tsꞌo thogi. Ko näꞌä rä bojä bi tꞌumbäbi rä mfatsꞌi nuꞌu̱ yä jäꞌi bi me̱ꞌtsi yä xuñha po nuꞌu̱ thogi de 200 yä tsꞌo thogi, ja ngu näꞌä rä tsꞌo hñeni de rä COVID-19, yä yꞌee, yä nzo̱the ha África, mi otho rä ñhuni ha Venezuela ꞌne yä seka ha Zimbabue. Näꞌä rä bojä bi tꞌuni de gä donäsio bri usa pa bi thai rä ñhuni, rä dehe, yä dutu, yä ꞌñethi ꞌne habu̱ dä ñꞌoxi yä jäꞌi. ꞌNehe bri usa pa bi thai näꞌä te mi ja mꞌe̱di pa dä nxaha ꞌne dä xu̱ki yä nguu, pa bi thoki ꞌne bi nju̱tsꞌi mänꞌaki nuꞌu̱ yä ngu bi tsꞌoki. Ma gä handihu̱ rꞌa de nuꞌu̱ yä mfatsꞌi bi tꞌuni.

COVID-19. Po gatꞌho rä Xiꞌmhai nunä rä tsꞌo hñeni xä tsꞌombäbi rä nzaki mä kuhu̱, xä umbä yä mfeni ꞌne xä zoogi nsi rä bojä. Hänge xä thutsꞌi thogi de 800 yä Comité de gä Socorro pa dä umbäbi rä mfatsꞌi. Nuya yä comité handi te japäbi mꞌe̱di yä ku ꞌne xipäbi näꞌä rä Comité de Coordinadores pa pe̱hni näꞌä rä mfatsꞌi o̱tꞌe rä mꞌe̱di.

Gatꞌho rä je̱ya, yä Comité bi mfaxte pa njabu̱ ndunthi bi tꞌumbäbi rä ñhuni, rä dehe, yä ꞌñethi ꞌne näꞌä te mi japäbi mꞌe̱di pa xä nxaha ꞌne xä xu̱ki yä nguu. Ha rꞌa yä luga bi mfatsꞌi mähye̱gi ko yä anciano pa njabu̱ nuꞌu̱ yä ku xä hñäni näꞌä rä mfatsꞌi uni yä Gobiernu.

Asta nuꞌu̱ yä jäꞌi hingä yä Testigo xä da ngue̱nda de näꞌä rä mfatsꞌi di unihu̱. Ja ngu bi thogi ko Field Simwinga, nꞌa rä jefe de gä polisia de rä hnini Nakonde (Zambia), näꞌä bi ꞌñembäbi yä ku: «Hingi pädihu̱ hängu di jamädiꞌihe po näꞌä rä mfatsꞌi gä umbäbihu̱ nuꞌu̱ yä familia bi me̱ꞌtsi yä tso thogi».

Mi otho rä ñhuni ha Angola. Por näꞌä rä COVID-19 mi otho ndunthi rä ñhuni ha Angola, ꞌne po geꞌä xa bi mäki. Ngu mi thogi yä pa mä kuhu̱ mänꞌa xa mi japäbi xä ñhei dä dai te dä zi.

Hänge bi tꞌapäbi rä ngu Betel de rä hnini Brasil ge dä me̱mpäbi rä ñhuni nuꞌu̱ yä ku de Angola. Pa bri usa xä ñho nuꞌu̱ yä donäsio, nuꞌu̱ yä ku bi ñꞌani hanja mänꞌa xä hogi xä dai ꞌne xä me̱hni rä ñhuni, ꞌne nuꞌu̱ bi desidi bi dai yä rꞌo̱zatho. Kada nꞌa de nuꞌu̱ yä paquete bi thoki ko 20 yä kilo (44 libras) rä ñhuni ja ngu rä arro, rä ju̱u̱ ꞌne rä aseite. Bri gasta se̱he̱ 22 yä dolar. Asta nubye̱ xä ꞌme̱hni 33.544 yä paquete, ngu nꞌa 654 yä tonelada. Kongehya, ꞌne märꞌa yä mändado bi thai ha nuꞌu̱ yä lugaꞌu̱, bi za bi tꞌumbäbi te dä zi thogi de 50.000 yä jäꞌi.

¿Hanja di senti nuꞌu̱ mä kuhu̱? Alexandre, nꞌa rä ku bi ꞌmu̱i ha nꞌa rä luga xa yabu̱ de Angola, enä: «Di handi xä ñho ge Jeoba di mäkägi, ge hindi ꞌmu̱se̱ ꞌne ge pa rä hnini Jeoba xa di muui ndunthi». Mariza, nꞌa rä nänä näꞌä tedese̱ rä bätsi enä njaua: «Jeoba bi yꞌo̱de mä sadi. Xa di jamädibi Äjuä ꞌne rä hnini».

Rä seka ha Zimbabue. Ha rä je̱ya de gä servicio 2020, bi nja nꞌa rä dängä seka ha Zimbabue, näꞌä ya ma xä hyo rä thuhu yä miyontho yä jäꞌi. Yä mꞌotho yä ku mi othobi te dä zi.

Bri forma 5 yä Comité de gä Socorro pa bi me̱mpäbi rä ñhuni yä ku. Yä nthebetho yä publicador bi mfaxte pa bi hyoki yä paquete de gä ñhuni, pa bi po̱ꞌtse ha yä karro ꞌne rꞌaa asta bi hmii yä karro.c Ha näꞌä rä je̱ya de gä servicio 2020, bri gasta 691.561 yä dolar pa bi tꞌumbäbi te dä zi thogi de 22.700 yä jäꞌi.

Pa nuꞌmu̱ bi zo̱ni näꞌä rä mfatsꞌi, rꞌa de nuꞌu̱ yä ku ya xki thege nuꞌu̱ yä ñhuni xki me̱ꞌtsi. Hänge nuꞌu̱ yä ku xa bi jamädibi ndunthi rä Zi Dada Jeoba ꞌne rꞌaa asta bi tuti yä jähñä.

Ha nꞌa rä luga yoho yä nju myä zi biuda bi ma ha nꞌa rä hunta habu̱ ma xä mhää de näꞌä rä mfatsꞌi ma xä uni rꞌa yä jäꞌi hingä de gä gobiernu (ONG). Pe nuꞌu̱ bi mu̱di bi ñä de gä politika, hänge nuꞌu̱ yä nju bi ꞌñenä ge hingä ma xä me̱fi näꞌä mi tꞌapäbi pa xä tꞌumbäbi rä mfatsꞌi. Ora bi maꞌu̱ gatꞌho xa bi deni ꞌne bi ꞌñembäbiꞌu̱: «ꞌNepu̱ oxki ma gi penju̱ pa gi yꞌakägihe rä ñhuni, ¿gä o̱dehu̱?». Pe yo semänä mꞌe̱fa yä ku bi zo̱ni ha nunä luga ꞌne bi umbäbi rä ñhuni nuꞌu̱ yä nju... änte de xä zo̱ni näꞌä rä mfatsꞌi ma xä uni rä ONG.

Yä jäꞌi xa bi ñä xä ñho de nuꞌu̱ yä mfatsꞌi de gä socorro bi tꞌuni ha Zimbabue. Ma gä handihu̱ näꞌä bi thogi Prisca, näꞌä bi ꞌmu̱ ha nꞌa rä tꞌu̱kä luga. Mäske mi pe̱ꞌtsi yä xuñha po näꞌä rä seka mi ja, Prisca mi po̱ni mi ungä ntꞌo̱de gatꞌho yä pa mierkole ꞌne mbehe, ꞌnehe asta näꞌä rä temporada de gä ꞌmotꞌi. Yä jäꞌi de näꞌä lugaꞌä mi theni ꞌne mi embäbi: «¡Ma gi hyo ko rä thuhu ri familia ngeꞌä ho̱nse̱ gi yꞌobu̱ ha yä nguu!». Pe Prisca mi embäbi: «Jeoba nunka xä fayabi yä ꞌme̱go». ¿Gi pähu̱ te bi thogi? Rä hnini Äjuä bi me̱mpäbi rä ñhuni. Rꞌa de nuꞌu̱ yä besinu, himi kamfri näꞌä mi handi ꞌne bi ꞌñembäbi: «Äjuä nunka xä fayaꞌi. Di ne gä pädihe mätsꞌu̱ de geꞌä». Nubye̱ yoto de nuꞌu̱ yä besinu o̱de yä mhuntsꞌi po rä radio.

Ja ngu di jonihu̱ ha nuꞌu̱ yä gäxä pa, mänꞌa ma dä nja yä tsꞌo thogi (Mateo 24:3, 7). Xa di jamädihe ndunthi po nuꞌu̱ yä donäsio gi unihu̱ po mäde de donate.jw.org o de märꞌa yä forma. Ko nuꞌu̱ yä donäsioꞌu̱, ma dä za dä tꞌumbäbi rä mfatsꞌi nuꞌu̱ yä ku di sufri.