Watchtower BIBLIOTECA HA INTERNET
Watchtower
BIBLIOTECA HA INTERNET
Ñañu
O̱
  • Ä
  • ä
  • E̱
  • e̱
  • O̱
  • o̱
  • U̱
  • u̱
  • ꞌ
  • RÄ MÄKÄ TꞌOFO
  • YÄ HE̱ꞌMI
  • YÄ MHUNTSꞌI
  • Nꞌa ꞌmai rä ꞌmini mi faspi
    Nuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
    • Moisés handätho hanja zo̱ nꞌa ꞌmai rä ꞌmini

      RÄ NTHEKE 18

      Nꞌa mꞌai rä ꞌmini mi faspi

      Moisés bi mꞌu̱i 40 yä je̱ya ha Madián. Durante nuꞌu̱ yä je̱yaꞌu̱, bi nthäti ꞌne bi me̱ꞌtsi yä bätsi. Nꞌa rä pa mi fadi yä de̱ti getbu̱ de rä tꞌo̱ho̱ Sinaí ꞌne himi tsa dä gamfri näꞌä mi handi. Nꞌa mꞌai rä ꞌmini mi faspi, ¡pe himi tsätꞌi! Ora bi uatꞌi pa dä hyandi te mi thogi, bi yꞌo̱de nꞌa rä voz näꞌä mi embäbi: «¡Moisés! Ya ogi kuatꞌi. Kꞌoꞌti ri thiza ngeꞌä xä nsunda näꞌä luga habu̱ gi mꞌai». Mi geꞌä Jeoba, näꞌä bi usa nꞌa rä e̱nxe̱ pa dä ñäui Moisés.

      Oraꞌä, Moisés xa bi ntsu ꞌne bi goꞌmi rä hmi. Jeoba bi ꞌñembäbi: «Xtä handi hanja yä israelita xa bi sufri ndunthi. Nuga ma gä ju̱kiꞌu̱ de Egipto ꞌne ma gä tsitsꞌi ha nꞌa rä hogä hai. ꞌNe di ne ge nuꞌi gi ju̱ki mä hnini de Egipto». ¿Te gi kamfri bi mbeni Moisés?

      Moisés bi yꞌambäbi Jeoba: «¿Te ma gä thädi mu̱ yä israelita dä ñꞌani toꞌo bi me̱nkägi?». Jeoba bi ꞌñembäbi: «Xipäbi ge Jeoba, näꞌä rä Zi Dada Abrahán, rä Zi Dada Isaac, ꞌne rä Zi Dada Jacob go geꞌä bi me̱hnäꞌi». Moisés bi ꞌñembäbi: «¿Pe xiꞌmu̱ hinto dä gamfrigi?». Jeoba bi umbäbi nꞌa rä prueba ge näꞌä ma xä matsꞌi. Bi ꞌñembäbi dä yꞌe̱i ha rä hai näꞌä rä zaa mi o ha rä yꞌe̱, ꞌne oraꞌä; ¡näꞌä rä zaa bi mpu̱ngä kꞌeñä! Nubye̱ Moisés bi gu̱ näꞌä rä kꞌeñä po ra kola, ꞌne näꞌä bi mpu̱ngä zaa mänꞌaki. Nubye̱ Jeoba bi ꞌñembäbi Moisés: «Xki ꞌñuti yä israelita nunä milagro, nuꞌu̱ ma dä gamfri ge go xtä pe̱hnäꞌi».

      Pe Moisés bi ꞌñenä: «Xa di jaki xä ñhei gä ñä ante märꞌa yä jäꞌi». Jeoba bi prometebi: «Nuga go ma gä xiꞌi te debe gi mää, pe ꞌnehe ma gä pe̱hni ri ku Aarón pa dä maxꞌäꞌi». Nubye̱, Moisés ya mi pädi ge Jeoba ma xä matsꞌi, hänge bi mengi pa Egipto ko rä ꞌme̱hñä ꞌne yä bätsi.

      «Oxti ma dä durimu̱ihu̱ de hanja o te ma gi mäñhu̱, [...] ngeꞌä nu rä ora ma gi ñähu̱, Äjuä go dä rꞌaꞌähu̱ yä noya» (Mateo 10:19).

      Yä ntꞌani: ¿Te bi hyandi Moisés nuꞌmu̱ mi fadi yä de̱ti? ¿Te bi yꞌapäbi Jeoba dä me̱fi?

      Éxodo 3:1–4:20; Hechos 7:30-36.

  • Nuꞌu̱ hñuu yä mu̱di plaga
    Nuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
    • Moisés ꞌne Aarón ꞌmai ante rä faraón

      RÄ NTHEKE 19

      Nuꞌu̱ hñuu yä mu̱di plaga

      Yä israelita mi mꞌe̱go ha Egipto, ꞌne yä egipcio xa mi obligabi dä mpe̱fi ndunthi. Hänge Jeoba bi me̱hni Moisés ꞌne Aarón pa bi ꞌñembäbi rä faraón: «Hyopäbi dä bo̱ni mä hnini pa dä xo̱kämbenigi ha rä yꞌotꞌä hai». Pe rä faraón xa mi rä orgulloso ꞌne bi ꞌñenä: «Hindi mportagi näꞌä mängä Jeoba. Hingä ma gä he̱gi dä bo̱ni yä israelita». Mꞌe̱fa de geꞌä, rä faraón mänꞌa bi obligabi yä israelita dä mpe̱fi mä ndunthi. Pe Jeoba ma xä ꞌñudi mi toꞌoꞌä. ¿Gi pädi te bi me̱fi? Bi me̱hni rꞌe̱tꞌa yä plaga ha Egipto. Jeoba bi ꞌñembäbi Moisés: «Rä faraón hingi o̱tkägi. Xudi nꞌitꞌho, näꞌä ma dä ma ha rä río Nilo. Ri ma ꞌne xipäbi ge gatꞌho rä däthe ma dä mpu̱ngä ji, ngeꞌä hinxä hyopäbi dä bo̱ni mä hnini de Egipto». Moisés bi yꞌo̱te Jeoba ꞌne bi ma bä nuu rä faraón. Nubye̱ rä faraón bi hyandi hanja Aarón bi me̱tꞌi rä río Nilo ko rä zaa, ꞌne rä dehe bi mpu̱ngä ji. Gatꞌho rä däthe bi mu̱di bi xägi, yä jäꞌi himi tsa dä zi näꞌä dehe ꞌne bi du gatꞌho yä peskado. Pe mäske njabu̱, rä faraón himbi hyopäbi dä bo̱ni yä israelita.

      Mi thogi yoto yä pa, Jeoba bi me̱hni mänꞌaki Moisés pa bi ꞌñembäbi rä faraón: «Mu̱ hingi hyopäbi dä bo̱ni mä hnini, Egipto ma dä ñudi ko yä ranä». Pe koꞌmu̱ rä faraón himbi yꞌo̱de, Aarón bi maki rä zaa, ꞌne gatꞌho rä hnini bi ñudi ko yä ranä. Yä ranä bi yu̱tꞌi ha yä ngu yä egipcio, ha yä tꞌähä ꞌne ha yä ñhuni... ¡Habu̱räza mi ja yä ranä! Nubye̱ rä faraón bi ꞌñembäbi Moisés: «Bäntebi Jeoba pa dä hñäki nunä plaga. Nubye̱ hää ma gä hopäbi dä bo̱ni yä israelita». Hänge Jeoba bi japi dä tsaya näꞌä rä plaga, ꞌne yä egipcio bi mundo gatꞌho nuꞌu̱ yä ranä xki du. Rä hnini Egipto bi mu̱di bi xägi, pe rä faraón himbi hyopäbi mänꞌaki yä israelita dä bo̱ni de gehni.

      Mꞌe̱fa, Jeoba bi ꞌñembäbi mänꞌaki Moisés: «Xipäbi Aarón dä me̱tꞌi rä hai ko näꞌä rä zaa o ha rä yꞌe̱, ꞌne xti jabu̱, näꞌä rä fonthai ma dä mpu̱ngä sankudu». ¿Gi pädi te bi thogi? Bi thogi ja ngu xki mängä Jeoba, nuꞌu̱ yä sankudu mi po̱ni habu̱räza ꞌne mi tsa yä jäꞌi. Hänge rꞌa yä egipcio bi ꞌñembäbi rä faraón: «¡Nunä plaga go xpä pe̱hnä Jeoba!». Pe mäske njabu̱, rä faraón himbi hyopäbi dä bo̱ni yä israelita.

      Gehya nuꞌu̱ mu̱di hñuu yä plaga bi nja ha Egipto: rä río Nilo bi mpu̱ngä ji, bi ñudi ko yä ranä ha Egipto ꞌne bi ñudi ko yä sankudu

      «Nubye̱ ma gi pädihu̱ tengu mä tsꞌe̱di, ꞌne ma gi pähu̱ ge mä thuhu Jeoba» (Jeremías 16:21).

      Yä ntꞌani: ¿Ndaꞌu̱ nuꞌu̱ hñuu yä mu̱di plaga? ¿Por hanja bi me̱hni Jeoba nuya yä plaga?

      Éxodo 5:1-18; 7:8–8:19; Nehemías 9:9, 10.

  • Mä rꞌato yä plaga
    Nuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
    • Xa ndunthi yä kꞌoto

      RÄ NTHEKE 20

      Mä rꞌato yä plaga

      Moisés ꞌne Aarón bi ma bä nuu mänꞌaki rä faraón pa dä xipäbi nuꞌu̱ yä noya xki mängä Äjuä, ꞌne bi ꞌñembäbi: «Mu̱ hingi hyopäbi dä bo̱ni mä hnini, ma gä pe̱hni yä däta giꞌue ha Egipto». Nuꞌu̱ yä däta giꞌue bi za yä jäꞌi, ꞌne bi yu̱tꞌi ha yä ngu yä egipcio: tanto nuꞌu̱ yä riko ngu nuꞌu̱ yä hyoya. Gatꞌho Egipto bi ñudi ko yä däta giꞌue. Pe ha Gosén, habu̱ mi ꞌmu̱i yä israelita, himbi zo̱ni nuꞌu̱ yä däta giꞌue. Nunä rä goho rä plaga ꞌne nuꞌu̱ märꞌa bi sigi mꞌe̱fa, ho̱nse̱ bi yꞌo̱tpäbi rä dañu yä egipcio, pe yä israelita hinä. Hänge rä faraón bi bäntebi Moisés: «Yꞌapäbi Jeoba dä hñäki nuya yä giꞌue, ꞌnepu̱ gä hopäbi dä bo̱ni rä hnini». Pe mi hñäki Jeoba nunä rä plaga, rä faraón bi paati rä mfeni mänꞌaki. ¿Gi kamfri ge rä faraón ma dä hye̱gi de dä no̱ꞌtuäbi Jeoba?

      Mꞌe̱fa de geꞌä, Jeoba bi ꞌñenä: «Mu̱ rä faraón hindä hyopäbi dä bo̱ni mä hnini, yä zuꞌue yä egipcio ma dä hñeni ꞌne ma dä du». Rä hyaxꞌä, bi thogi ja ngu xki mängä Jeoba, pe nuꞌu̱ yä zuꞌue yä israelita hinte bi ja. Pe rä faraón bi megi rä koraso ꞌne bi yꞌo̱tꞌä ngogu, hänge himbi hyopäbi dä bo̱ni rä hnini Äjuä.

      Nubye̱ Jeoba bi me̱hni Moisés mänꞌaki pa dä nuu rä faraón ꞌne bi mändabi dä päntsꞌi yä ꞌmospi. Nuꞌu̱ yä ꞌmospi bi mpu̱ngä fonthai ha gatꞌho rä hnini Egipto, ꞌne bi japi bi fo̱xä yä däta säsi ha yä ndoyꞌo yä jäꞌi ꞌne yä zuꞌue. Pe mänꞌaki rä faraón himbi hyopäbi dä bo̱ni yä israelita.

      Gehya nuꞌu̱ mä hñuu yä plaga bi nja ha Egipto: yä däta giꞌue, bi hñeni yä zuꞌue ꞌne bi fo̱xä yä däta säsi ha yä ndoyꞌo yä jäꞌi

      Jeoba bi me̱hni mänꞌaki Moisés pa dä nuu rä faraón ꞌne bi mända dä ꞌñembäbi: «¿Tobe hingi ne gi hye̱gi dä bo̱ni mä hnini? Xudi ma gä japi dä dagi yä ndo». Rä hyaxꞌä, Jeoba bi me̱hni yä ndo, yä ngani ꞌne yä hue̱i. Nunka xki dagi nꞌa rä däyꞌe ngunä ha Egipto. Nuꞌu̱ yä ndo bi huati yä arbol ꞌne yä planta, ho̱nse̱ ha rä hnini Gosén hinte mä ndo bi dagi. Hänge rä faraón bi ꞌñenä: «Yꞌapäbihu̱ Jeoba dä tsaya nunä yꞌee ꞌne yä ndo, ꞌne dä za gi mahu̱». Pe mi uadi rä yꞌee ꞌne yä ndo, rä faraón bi paati rä mfeni mänꞌaki.

      Hänge Moisés bi ꞌñenä: «Nubye̱ yä däta kꞌoto ma dä zi gatꞌho näꞌä bi yꞌe̱gi yä ndo». ꞌNe geꞌä bi thogi, yä miyontho yä kꞌoto bi huati gatꞌho nuꞌu̱ yä arbol ꞌne yä planta xki yꞌe̱gi rä ndo. Nubye̱ rä faraón bi ꞌñembäbi Moisés: «Yꞌapäbi Jeoba ge dä hñäki nuya yä kꞌoto». Pe mi hñäki Jeoba nuꞌu̱ yä kꞌoto, rä faraón bi sigi bi yꞌo̱tꞌä ngogu.

      Mꞌe̱fa de geꞌä, Jeoba bi ꞌñembäbi Moisés: «Ju̱xä ri yꞌe̱ pa mähetsꞌi». Mi gu̱xä yä yꞌe̱ Moisés, nguntꞌä bi ꞌme̱xui. Durante hñupa, yä egipcio hinte bi za bi hyandi. Pe habu̱ mi mꞌu̱i yä israelita hää mi ja rä hyaꞌtsi.

      Gehya nuꞌu̱ mä hñuu yä plaga bi nja ha Egipto: yä ndo, yä kꞌoto ꞌne rä ꞌme̱xui

      Nubye̱ rä faraón bi ꞌñembäbi Moisés: «Nuꞌi ꞌne ri hnini dä za gi mahu̱, pe ri zuꞌuehu̱ ma dä gohi». Moisés bi ꞌñembäbi: «Pe̱ꞌtsi te gä tsixe pa gä umbäbihe ngu de gä ofrenda mä Zi Dadahe». Rä faraón xa bi nkue̱ ꞌne bi ꞌñembäbi Moisés: «¡Po̱ni de gekua. Mu̱ gä hantꞌäꞌi mänꞌaki, ma gä hoꞌi!».

      «Nuꞌähu̱ ma gi hyandihu̱ hanja hingä mähye̱gi nꞌa rä jäꞌi näꞌä o̱tꞌe rä justisia ꞌne näꞌä o̱tꞌe rä tsꞌomꞌu̱i, ꞌne entre nꞌa rä jäꞌi näꞌä pe̱päbi Äjuä ꞌne näꞌä hingi pe̱päbi» (Malaquías 3:18).

      Yä ntꞌani: ¿Ndaꞌu̱ nuꞌu̱ mä rꞌato yä plaga bi me̱mpäbi Jeoba yä egipcio? ¿Por hanja mi nꞌañꞌo de nuꞌu̱ mä hñuu yä mu̱di plaga?

      Éxodo 8:20–10:29.

  • Rä gäxä plaga
    Nuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
    • Nꞌa rä israelita kotsꞌi rä ji nthetsꞌi de rä goxthi

      RÄ NTHEKE 21

      Rä gäxä plaga

      Moisés bi prometebi rä faraón ge ya hingä ma xä nuu mänꞌaki. Pe änte de dä ma, Moisés bi ꞌñembäbi: «Xti zo̱ho̱ mäde rä xui, ma dä du gatꞌho nuꞌu̱ yä mu̱di tꞌu̱ ri hnini: tanto näꞌä ri mu̱di tꞌu̱, ꞌne yä mu̱di tꞌu̱ nuꞌu̱ ri ꞌme̱go».

      Jeoba bi ꞌñembäbi yä israelita: «Hyokihu̱ nꞌa rä ñhuni. Hyohu̱ nꞌa rä de̱ti o nꞌa rä tꞌäxi de gä nꞌa nje̱ya, ꞌne näꞌä rä ji, debe gi kotsꞌihu̱ ha yä nthetsꞌi ri goxthihu̱. Hñäxihu̱ näꞌä rä ngo̱ ꞌne tsihu̱ ko rä thuhme näꞌä hingi ñꞌoui rä lebadura. Ñhokihu̱ pa gi po̱nihu̱, hyehu̱ ri dutuhu̱ ꞌne tiꞌti ri thizahu̱. Nunä xui ma gä ju̱kꞌäꞌihu̱ de Egipto». ¿Dä za gi imäjinä hängu rä johya bi senti yä israelita?

      Mi zo̱ho̱ mäde rä xui, rä e̱nxe̱ Jeoba bi thogi ha gatꞌho yä ngu yä egipcio. ꞌNe ha nuꞌu̱ yä ngu hixki joxä rä ji, rä e̱nxe̱ Jeoba bi hyo gatꞌho nuꞌu̱ yä mu̱di tꞌu̱. Pe ha nuꞌu̱ yä ngu hää xki joxä rä ji, rä e̱nxe̱ Jeoba hinte bi yꞌo̱tpäbi nuꞌu̱ mu̱di yä tꞌu̱. Gatꞌho yä egipcio bi du nuꞌu̱ yä mu̱di tꞌu̱, pe himbi du nixi nꞌa de nuꞌu̱ yä mu̱di tꞌu̱ yä israelita.

      Asta näꞌä rä mu̱di tꞌu̱ rä faraón bi du. Mꞌe̱fa de geꞌä, rä faraón ya himbi ze̱ti ꞌne bi ꞌñembäbi Moisés ꞌne Aarón: «¡Gi mahu̱ de gekua! ¡Po̱nihu̱ de mä hnini ꞌne guä xo̱kämbenihu̱ ri Zi Dadahu̱! ¡Tsixu̱ ri zuꞌuehu̱ ꞌne gi mahu̱ de gekua!».

      Näꞌä rä xuiꞌä mi xo̱ge rä zänä. Yä israelita bi bo̱ni de Egipto ꞌne mi ꞌmu̱i organisado po yä familia ꞌne yä tribu. Bi bo̱ni 600.000 yä ñꞌo̱ho̱, ꞌne yä mꞌotho yä ꞌme̱hñä ꞌne yä bätsi. ꞌNe ndunthi yä egipcio bi de̱ni yä israelita pa dä xo̱kämbeni rä Zi Dada Jeoba. ¡Por fin nuꞌu̱ mi ꞌmu̱i libre!

      Pa yä israelita nunka xä pumfri ge Jeoba go xki gu̱kiꞌu̱ de Egipto, nuꞌu̱ ma xä hyoki nꞌa rä ntꞌoxi tatꞌä je̱ya. Näꞌä ntꞌoxiꞌä bi tꞌembäbi rä Paskua.

      Yä israelita ya bi bo̱ni de Egipto

      «Xtä he̱kꞌäꞌi pa gi ndä, ngeꞌä di ne dä nhekä mä tsꞌe̱di ha geꞌi, pa dä fädi toꞌogi ꞌne tengu mä tsꞌe̱di ha gatꞌho rä xiꞌmhai» (Romanos 9:17).

      Yä ntꞌani: ¿Ndaꞌä näꞌä rä gäxä plaga? ¿Te bi me̱fi yä israelita pa himbi zu̱di näꞌä rä plagaꞌä?

      Éxodo 11:1–12:42; 13:3-10.

  • Nꞌa rä milagro ha rä mar Rojo
    Nuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
    • Rä faraón ꞌne rä ejército

      RÄ NTHEKE 22

      Nꞌa rä milagro ha rä mar Rojo

      Nuꞌmu̱ rä faraón bi yꞌo̱de ge yä israelita xki bo̱ni de Egipto, näꞌä xa bi arrepenti ngeꞌä xki hyopäbiꞌu̱ dä ma. Rä faraón bi mändabi yä soldado: «Hyokihu̱ gatꞌho mä karro de gä tuhni, ꞌne ma gä te̱tihu̱. Pa te dä hopäbihu̱ bi maꞌu̱». Nubye̱, rä faraón ꞌne yä soldado bi mu̱di bi te̱ti yä israelita.

      Pe rä Zi Dada Jeoba go mi gu̱hni rä hnini. Durante rä pa, mi gu̱hni po mäde de nꞌa rä gui ꞌne durante rä xui, mi gu̱hni po mäde de nꞌa rä tsibi. Jeoba bi zitsꞌi rä hnini asta ha rä mar Rojo ꞌne bi ꞌñembäbiꞌu̱ ge ja xä ntsayani.

      Mꞌe̱fa, yä israelita bi hyandi ge xki ꞌñehni faraón ꞌne nuꞌu̱ yä soldado. Yä israelita mi ꞌmai entre rä mar Rojo ꞌne rä ejército yä egipcio. Nubye̱ yä israelita bi mu̱di bi mafi ꞌne bi ꞌñembäbi Moisés: «¡Ma gä tuhe! ¿Pa te guä ju̱gägihe de Egipto?». Pe Moisés bi dätuäbiꞌu̱: «Ogi tsuhu̱. To̱ꞌmihu̱ ꞌne hyandihu̱ hanja Jeoba ma dä ñängägihu̱». ¿Hänge Moisés mi pe̱ꞌspäbi ndunthi rä komfiansa Jeoba?

      Mꞌe̱fa, Jeoba bi ꞌñembäbi yä israelita ge dä gu̱xä yä kampamento. Näꞌä xuiꞌä, Jeoba bi japi ge näꞌä rä gui xä gohi entre yä egipcio ꞌne yä israelita. De rä lado yä egipcio mi ja rä ꞌme̱xui, pe de rä lado yä israelita mi ja rä hyaꞌtsi.

      ꞌNepu̱, Jeoba bi ꞌñembäbi Moisés ge dä tu̱ngi rä yꞌe̱ ha rä mar Rojo. Nubye̱ Jeoba bi japi bi ñꞌo nꞌa rä bu̱nthi gatꞌho rä xui. Rä mar Rojo bi mu̱di bi hege ꞌne bi japi bi yꞌotꞌi rä ꞌñuu. Yä miyontho yä israelita bi thogi po nꞌa rä ꞌñuuꞌä, mientra nuꞌu̱ yä dehe bi gohi ngu nꞌa rä jädo ha yä ñꞌe̱i ꞌne ha yä ngähä.

      Yä israelita yꞌo po rä yꞌotꞌä hai mäde de rä mar Rojo

      Rä ejército rä faraón bi yu̱tꞌi ꞌnehe ha rä mar Rojo pa bi te̱ti yä israelita. Pe Jeoba bä hämpäbi ndunthi yä xuñha yä egipcio. Jeoba bi hñäkuäbi yä rueda nuꞌu̱ yä karro, hänge yä soldado rä faraón xa bi ntsu ꞌne bi mu̱di bi mafi: «¡Maha de gekua! ¡Jeoba go geꞌä di ntuhni po yä israelita kontra nuju̱!».

      Nubye̱ Jeoba bi ꞌñembäbi Moisés: «Tu̱ngi ri yꞌe̱ ha rä mar Rojo». ꞌNe nse̱kitho, bi njotꞌi rä mar Rojo ꞌne bi goꞌmi yä egipcio. Rä faraón ꞌne gatꞌho nuꞌu̱ yä soldado bi du. Himbi bongi nixi nꞌa de geꞌu̱.

      Pe ha näꞌä mä nꞌa lado de rä mar Rojo, yä israelita bi nsunda Äjuä ko nꞌa rä jähñä: «Ma gä tutuäbi rä Zi Dada Jeoba nꞌa rä thuhu, ngeꞌä xä ꞌñudi tengu rä tsꞌe̱di. Yä fani ꞌne yä to̱ge bi yꞌe̱ntꞌä ha rä mar». Mientra rä hnini mi ntuhu, yä ꞌme̱hñä mi pe̱i yä pandereta ꞌne mi nei. Gatꞌho xa mi johya ngeꞌä nubye̱ hää mi ꞌmu̱i libre.

      «Hänge ko mä jamfrihu̱ dä za gä eñhu̱: Äjuä go geꞌä faxkägi; hänge hingä tsu ninꞌa rä jäꞌi de nuꞌä beni te dä yꞌo̱tkägi» (Hebreos 13:6).

      Yä ntꞌani: ¿Por hanja xa bi ntsu yä israelita nuꞌmu̱ bi zo̱ni ha rä mar Rojo? ¿Te bi me̱fi rä Zi Dada Jeoba pa bi ñäni yä israelita?

      Éxodo 13:21–15:21; Nehemías 9:9-11; Salmo 106:9-12; 136:11-15; Hebreos 11:29.

  • Yä israelita bi ja nꞌa rä promesa
    Nuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
    • Yä israelita ꞌmai ha rä uä rä tꞌo̱ho̱ Sinaí

      YÄ NTHEKE 23

      Yä israelita bi ja nꞌa rä promesa

      Yo nzänä mꞌe̱fa de xki bo̱ni yä israelita de Egipto, bi zo̱ni ha rä tꞌo̱ho̱ Sinaí ꞌne ja bi ꞌñegini yä kampamento. Nubye̱ rä Zi Dada Jeoba bi ꞌñembäbi Moisés ge dä bo̱tsꞌe ha näꞌä rä tꞌo̱ho̱. Bi ꞌñembäbi: «Nuga go dä ju̱ki yä israelita de Egipto. Mu̱ nuyu̱ dä yꞌo̱tkägi ꞌne dä kumpli nuꞌu̱ mä ley, nuga ma gä huahniꞌu̱ ngu mä hnini». Mi gäi Moisés de näꞌä rä tꞌo̱ho̱, bi metuäbi yä israelita gatꞌho näꞌä xki mängä Jeoba. ¿Te bi dädiꞌu̱? Nuꞌu̱ bi ꞌñenä: «Ma gä pe̱fihe gatꞌho näꞌä dä mändagihe Jeoba».

      ꞌNepu̱, Moisés bi bo̱tsꞌe mänꞌaki ha näꞌä rä tꞌo̱ho̱. Jeoba bi ꞌñembäbi: «Dentro de hñupa ma gä nzofo rä hnini. Xipäbi yä jäꞌi ge hingi debe dä bo̱tsꞌe ha rä tꞌo̱ho̱ Sinaí». Nubye̱ Moisés bi gäi de rä tꞌo̱ho̱ ꞌne bi ꞌñembäbi yä israelita ge dä ñhoki pa dä yꞌo̱de te ma xä mängä Jeoba.

      Yä israelita handi yä hue̱i ꞌne nꞌa rä ꞌmo gui ha rä ndehe rä tꞌo̱ho̱ Sinaí

      Rä hñupaꞌä, yä israelita bi hyandi yä hue̱i ꞌne nꞌa rä mꞌo gui ha rä ndehe rä tꞌo̱ho̱ Sinaí. ꞌNehe bi yꞌo̱deꞌu̱ nꞌa rä däta ngani ꞌne ꞌñenä toꞌo mi pixti nꞌa rä ndäni. Mꞌe̱fa Jeoba bi gäi ha rä tꞌo̱ho̱ mädetho de nꞌa rä tsibi. Yä israelita xa mi tsu, ngeꞌä bi hyandi ge mi hmäni näꞌä rä tꞌo̱ho̱ ꞌne xa mi ja yä ꞌmifi. ꞌNehe, nuꞌu̱ bi yꞌo̱de nꞌa rä ruido ꞌñenä toꞌo mi pixti xa ntsꞌe̱di rꞌa yä ndäni. Nubye̱ Jeoba bi ꞌñenä: «Nuga go geki Jeoba. Nuꞌähu̱ hingi debe gi xo̱kämbeni märꞌa yä zidada».

      Moisés bi bo̱tsꞌe mänꞌaki ha rä tꞌo̱ho̱, ꞌne ja gehni Jeoba bi umbäbi yä ley pa rä hnini. Ha nuꞌu̱ yä ley bi ꞌñembäbiꞌu̱ hanja mi debe xä xo̱kämbeni Jeoba ꞌne hanja mi debe xä porta. Moisés bi yꞌofo näꞌä bi mängä Jeoba ꞌne mꞌe̱fa bi hñeti ante gatꞌho rä hnini. Nuꞌu̱ bi promete: «Ma gä pe̱fihe gatꞌho näꞌä xä mängä Jeoba». ¿Bi kumpli näꞌä promesa bi jaꞌu̱?

      «Mädi Äjuä ri Hmuu ko ngatꞌho ri mu̱i, ko ngatꞌho ri tsꞌe̱di, ꞌne ko ngatꞌho ri mfeni» (Mateo 22:37).

      Yä ntꞌani: ¿Te bi thogi ha rä tꞌo̱ho̱ Sinaí? ¿Te bi promete yä israelita?

      Éxodo 19:1–20:21; 24:1-8; Deuteronomio 7:6-9; Nehemías 9:13, 14.

  • Himbi kumpli yä promesa
    Nuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
    • Yä israelita tuhu ꞌne nei ndelante de nꞌa rä tꞌu̱kä doro

      RÄ NTHEKE 24

      Himbi kumpli yä promesa

      Rä Zi Dada Jeoba bi ꞌñembäbi Moisés: «Po̱tsꞌe kongeki nuua ha rä tꞌo̱ho̱. Ma gä ofo nuꞌu̱ mä mhända ha rꞌa yä nxindo ꞌne ma gä rꞌaꞌi». Nubye̱ Moisés bi bo̱tsꞌe ha rä tꞌo̱ho̱ ꞌne ja bi gohni 40 yä pa ꞌne 40 yä xui. Mientra mi yꞌoni, Jeoba bi yꞌofo nuꞌu̱ rꞌe̱tꞌa yä mhända ha yoho yä nxindo ꞌne bi umbäbi Moisés.

      Moisés bi tehmi nuꞌu̱ yoho yä nxindo mi hñä

      Mi thogi rꞌa yä pa, yä israelita bi hñuyämu̱i ge Moisés ya hingä ma xä mengi. Hänge nuꞌu̱ bi ꞌñembäbi Aarón: «¡Di nehe toꞌo dä gu̱nkägihe. Hyogägihe nꞌa rä zidada!». Aarón bi dädi: «Guä hähu̱ näꞌä rä oro gi pe̱ꞌtshu̱». Hänge näꞌä bi deni näꞌä rä oro ꞌne bi hyoki kongeꞌä nꞌa rä tꞌu̱kä doro. Yä israelita bi ꞌñenä: «¡Nunä doro gehnä mä zidadahu̱ näꞌä bä ñängägihu̱ de Egipto!». Hänge nuꞌu̱ bi yꞌo̱tꞌe nꞌa rä ngo ꞌne bi mu̱di bi ndäne näꞌä rä tꞌu̱kä doro de gä oro. ¿Bi hogi näꞌä bi me̱fiꞌu̱? Hinä, ngeꞌä nuꞌu̱ ya xki prometebi Jeoba ge ho̱nse̱ꞌä ma xä xo̱kämbeni. Pe nuꞌu̱ himbi kumpli ko yä promesa.

      Jeoba mi handätho te mi pe̱fi yä israelita, hänge nubye̱ bi ꞌñembäbi Moisés: «Nguntꞌä käi, ngeꞌä mä hnini ya xä ꞌuege de geki. Nuꞌu̱ bi xo̱kämbeni nꞌa rä hyate zidada». Nubye̱ Moisés nguntꞌä bi gäi de rä tꞌo̱ho̱ ko nuꞌu̱ yoho yä nxindo xki umbäbi Jeoba.

      Dende yabu̱, Moisés bi yꞌo̱de ge yä israelita mi tuhu. Mi zo̱ni ha rä kampamento, bi hyandi ge nuꞌu̱ mi nei ꞌne mi xo̱kämbeni nꞌa rä tꞌu̱kä doro. Moisés xa bi bo̱ rä kue̱ ꞌne bi tehmi nuꞌu̱ yoho yä nxindo mi hñä. Nubye̱, Moisés nguntꞌä bi xutꞌi näꞌä rä tꞌu̱kä doro ꞌne bi ꞌñembäbi Aarón: «¿Te bi rꞌaꞌi rä hnini pa gä pe̱fi nunä tsꞌo tꞌo̱tꞌe?». Aarón bi dädi: «Ogi nkue̱, ya gi pädi tengu rä hnini. Nuyu̱ bi yꞌadi nꞌa rä zidada, hänge dä e̱ntꞌi rä oro ha rä tsibi ꞌne bi bo̱ni nunä rä tꞌu̱kä doro». Himbi hogi näꞌä bi me̱fi Aarón. Nubye̱, Moisés bi bo̱tsꞌe mänꞌaki ha rä tꞌo̱ho̱ ꞌne bi bäntebi Jeoba ge dä pumbäbi rä hnini po näꞌä xki me̱fi.

      Rä Zi Dada Jeoba bi pumbäbi nuꞌu̱ toꞌo hää bi arrepenti. Ja ngu di handihu̱, yä israelita mi debe dä me̱fi gatꞌho näꞌä mi xipäbi Jeoba po mäde de Moisés.

      «Ora te gi prometebi Äjuä, jutꞌi nguntꞌä, ngeꞌä näꞌä hingi numäñho nuꞌu̱ hingi kumpli näꞌä mää. Näꞌä gi promete, jutꞌi» (Eclesiastés 5:4).

      Yä ntꞌani: ¿Te bi me̱fi yä israelita nuꞌmu̱ Moisés mi yꞌo ha rä tꞌo̱ho̱? ¿Te bi me̱fi Moisés nuꞌmu̱ bä käi de rä tꞌo̱ho̱?

      Éxodo 24:12-18; 32:1-30.

  • Nꞌa rä jäꞌtsi pa drä so̱kämbeni Jeoba
    Nuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
    • Rä tabernáculo

      RÄ NTHEKE 25

      Nꞌa rä jäꞌtsi pa drä so̱kämbeni Jeoba

      Nuꞌmu̱ Moisés mi yꞌo ha rä tꞌo̱ho̱ Sinaí, Jeoba bi mändabi dä hyoki nꞌa rä jäꞌtsi. Näꞌä rä jäꞌtsi bi fädi ngu rä tabernáculo ꞌne ja mi so̱kämbenini Jeoba. Yä israelita bi hñätsꞌi näꞌä rä tabernáculo habu̱ gatꞌho bi ma.

      Nubye̱ Jeoba bi ꞌñembäbi Moisés: «Yꞌapäbi rä hnini dä uni de nuꞌu̱ yä ñho pe̱ꞌtsi pa dä thoki rä tabernáculo». Hänge yä israelita bi hñätsꞌi rä oro, rä plata, rä kobre, yä do xa mähotho ꞌne märꞌa yä hogä tꞌo̱tꞌe. ꞌNehe bi ungä yä xiyꞌo, rä lino, yä xifri yä zuꞌue ꞌne märꞌa yä tꞌo̱tꞌe. Yä israelita bi uni de nuꞌu̱ yä ñho mi pe̱ꞌtsi ko ndunthi rä johya. Hänge Moisés pe̱ꞌtsi te bi ꞌñembäbiꞌu̱: «Ya dä geꞌä. Ya ogi hähu̱ märꞌa yä tꞌo̱tꞌe».

      Yä israelita bi hä yä ꞌmo̱ñhä pa dä thoki rä tabernáculo

      Ndunthi yä ñꞌo̱ho̱ ꞌne yä ꞌme̱hñä bi mfaxte pa bi thoki rä tabernáculo. Rä Zi Dada Jeoba bi umbäbiꞌu̱ rä mfädi ꞌne gatꞌho näꞌä mi pe̱fiꞌu̱, mi po̱ni xä ñho. Rꞌaa mi hoki yä thähi, märꞌaa mi ꞌue̱di o mi ja märꞌa yä ꞌme̱fi ko rä oro, ko yä do o ko yä zaa.

      Rä hnini Israel bi hyoki rä tabernáculo ja ngu bi mändabi Jeoba. Bi thoki nꞌa rä cortina xa mähotho pa bi heke rä tabernáculo ꞌne bi nja yoho yä kuarto: nꞌaa bi fädi ngu rä Santo ꞌne näꞌä mä nꞌaa ngu rä Santísimo. Ha rä Santísimo ja mi tidini rä arka de rä pacto, nunä arka xki thoki ko yä zaa de gä acacia ꞌne ko rä oro. Ha rä Santo ja mi tidini nꞌa rä mfoxyoo de gä oro, nꞌa rä mexa ꞌne näꞌä rä altar habu̱ mi tsꞌätꞌi rä tꞌutsꞌi. Ha rä patio mi tidi nꞌa rä palanganä de gä kobre ꞌne mi ja nꞌa rä däta altar. Nuꞌmu̱ yä israelita mi handi näꞌä rä arka de rä pacto, mi bembäbiꞌu̱ ge nuꞌu̱ xki promete dä yꞌo̱te rä Zi Dada Jeoba. ¿Gi pädi te me̱ꞌä nꞌa rä kohi? Näꞌä nꞌa rä promesa.

      Jeoba bi huahni Aarón ꞌne nuꞌu̱ yä tꞌu̱ pa bi mpe̱fi de gä majhä ha rä tabernáculo, ꞌne nuꞌu̱ go mi nkargo dä tsätꞌi yä ofrenda. Pe ho̱nse̱ Aarón mi tsa dä yu̱tꞌi ha rä Santísimo nꞌa mꞌiki tatꞌä je̱ya, pa mi uni nꞌa rä ofrenda po nuꞌu̱ yä pekado xki yꞌo̱tꞌe rä familia ꞌne po gatꞌho yä israelita.

      Bi uadi bi thoki rä tabernáculo nꞌa nje̱ya mꞌe̱fa de xki bo̱ni de Egipto yä israelita. Nubye̱ hää mi pe̱ꞌtsi nꞌa rä luga pa dä xo̱kämbeni rä Zi Dada Jeoba.

      Jeoba bi goꞌmi rä tabernáculo ko nꞌa rä gui ꞌne njabu̱ bi ꞌñudi ge xa mi johya. Jeoba bi gu̱hni yä israelita ko näꞌä rä gui. Por ejemplo, mu̱ näꞌä rä gui mi ꞌmu̱tho mäñä de rä tabernáculo, yä israelita ja mi ꞌmu̱hnitho. Pe mu̱ näꞌä rä gui mi nju̱tsꞌi, nuꞌu̱ mi pädi ge mi debe dä mponi ꞌnehe, hänge nguntꞌä mi häki rä tabernáculo ꞌne mi de̱ni rä gui.

      «ꞌNe dä o̱de nꞌa rä noya de mähetsꞌi bi ñä ntsꞌe̱di, mi enä: ¡Hyandi! Äjuä ꞌmu̱hui yä jäꞌi. ꞌNe ma dä mꞌu̱i kongeꞌu̱ pa nzäntho ꞌne nuꞌu̱ go geꞌu̱ rä hniniꞌä. Äjuä go gese̱ꞌä ma dä mꞌu̱huiꞌu̱ ngeꞌä go geꞌä yä Äjuäꞌu̱» (Apocalipsis 21:3).

      Yä ntꞌani: ¿Te bi mändabi Jeoba dä me̱fi Moisés? ¿Te mä ꞌme̱fi bi tꞌumbäbi Aarón ꞌne nuꞌu̱ yä tꞌu̱?

      Éxodo 25:1-9; 31:1-11; 40:33-38; Hebreos 9:1-7, TNM.

Biblioteka ha Internet Otomí (Valle del Mezquital) (2000-2025)
Kotˈi ri kuenta
Ku̱tˈi ha ri kuenta
  • Ñañu
  • Pe̱mpäbi märꞌaa
  • Paati hanja di nheki
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Condiciones de Uso
  • Política de privacidad
  • Configuración de privacidad
  • JW.ORG
  • Ku̱tˈi ha ri kuenta
Pe̱mpäbi märꞌaa