ਫੁਟਨੋਟ

a ਕੁਝ ਵਿਦਵਾਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸ਼ਬਦ “ਯਹੋਵਾਹ ਦੀ ਸ਼ਾਖ” ਮਸੀਹ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੇ ਯਰੂਸ਼ਲਮ ਦੀ ਬਹਾਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਣਾ ਸੀ। ਅਰਾਮੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਯਹੂਦੀ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿਚ, ਇਸ ਵਾਕ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ: “ਯਹੋਵਾਹ ਦਾ ਮਸੀਹਾ [ਮਸੀਹ]।” ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਯਿਰਮਿਯਾਹ ਨੇ ਵੀ ਇਹੋ ਇਬਰਾਨੀ ਨਾਂਵ (ਸਿਮੱਖ) ਵਰਤਿਆ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਮਸੀਹਾ ਨੂੰ ਦਾਊਦ ਲਈ “ਇੱਕ ਧਰਮੀ ਸ਼ਾਖ” ਸੱਦਿਆ।—ਯਿਰਮਿਯਾਹ 23:5; 33:15.