ਫੁਟਨੋਟ

a ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਸੱਪਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਵੇਲੇ ਉੱਥੇ ਅਜਿਹੇ ਸੱਪ ਆਮ ਹੀ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਮਾਲਟਾ ਵਿਚ ਇਹ ਸੱਪ ਨਹੀਂ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ। ਸਦੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਉੱਥੇ ਕੁਦਰਤੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲੀ ਆਉਣ ਕਰਕੇ ਜਾਂ ਟਾਪੂ ʼਤੇ ਇਨਸਾਨਾਂ ਦੀ ਜਨਸੰਖਿਆ ਵਧਣ ਕਰਕੇ ਇਹ ਸੱਪ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੁਪਤ ਹੋ ਗਏ।