1-3. (ੳ) ਜਦੋਂ ਦੋ ਭਿਖਾਰੀਆਂ ਨੇ ਯਿਸੂ ਨੂੰ ਮਦਦ ਲਈ ਫ਼ਰਿਆਦ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ? (ਅ) ਬਾਈਬਲ ਵਿਚ ਜਿਸ ਯੂਨਾਨੀ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਤਰਜਮਾ “ਦਇਆ ਆਈ” ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਉਸ ਦਾ ਕੀ ਮਤਲਬ ਹੈ? (ਫੁਟਨੋਟ ਦੇਖੋ।)

ਯਰੀਹੋ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਦੋ ਅੰਨ੍ਹੇ ਭਿਖਾਰੀ ਸੜਕ ʼਤੇ ਬੈਠੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਹ ਰੋਜ਼ ਇਸ ਰਸਤਿਓਂ ਆਉਂਦੇ-ਜਾਂਦੇ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲੋਂ ਭੀਖ ਮੰਗਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਅੱਜ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਰੁਖ ਹੀ ਬਦਲ ਜਾਵੇਗਾ।

² ਅਚਾਨਕ ਭਿਖਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰੌਲ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਜਣਾ ਰਾਹ ਜਾਂਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਪੁੱਛਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਉਸ ਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ: “ਯਿਸੂ ਨਾਸਰੀ ਇੱਧਰੋਂ ਦੀ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਹੈ!” ਯਿਸੂ ਆਖ਼ਰੀ ਵਾਰ ਯਰੂਸ਼ਲਮ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਇਕੱਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਕ ਵੱਡੀ ਭੀੜ ਉਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ-ਪਿੱਛੇ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਯਿਸੂ ਬਾਰੇ ਸੁਣ ਕੇ ਭਿਖਾਰੀ ਉੱਚੀ-ਉੱਚੀ ਕਹਿਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ: “ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ, ਦਾਊਦ ਦੇ ਪੁੱਤਰ, ਸਾਡੇ ʼਤੇ ਰਹਿਮ ਕਰ!” ਲੋਕ ਖਿੱਝ ਕੇ ਭਿਖਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਚੁੱਪ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਕੋਈ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੁੱਪ ਨਹੀਂ ਕਰਾ ਸਕਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਯਿਸੂ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।

³ ਭੀੜ ਦੇ ਰੌਲ਼ੇ-ਰੱਪੇ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਯਿਸੂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੁਕਾਰ ਸੁਣ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਉਹ ਕੀ ਕਰੇਗਾ? ਉਸ ਦੇ ਮਨ ʼਤੇ ਕਈ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਬੋਝ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਧਰਤੀ ʼਤੇ ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਕੁਝ ਹੀ ਦਿਨ ਬਾਕੀ ਹਨ। ਉਹ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤ ਜਲਦ ਉਸ ਨੂੰ ਦੁੱਖ-ਤਕਲੀਫ਼ ਸਹਿਣੇ ਪੈਣਗੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਿਖਾਰੀਆਂ ਦੀ ਫ਼ਰਿਆਦ ਸੁਣ ਕੇ ਰੁਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਬੁਲਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਭਿਖਾਰੀ ਤਰਲੇ ਕਰਦਿਆਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: “ਪ੍ਰਭੂ, ਅਸੀਂ ਸੁਜਾਖੇ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ।” ਯਿਸੂ ਨੂੰ “ਉਨ੍ਹਾਂ ʼਤੇ ਦਇਆ ਆਈ,” ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਛੋਂਹਦਾ ਹੈ ਤੇ ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।a ਫਿਰ ਉਹ ਯਿਸੂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ-ਪਿੱਛੇ ਤੁਰ ਪੈਂਦੇ ਹਨ।—ਲੂਕਾ 18:35-43; ਮੱਤੀ 20:29-34.

4. ਯਿਸੂ ਨੇ ਜ਼ਬੂਰ 72:13 ਵਿਚ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦ ਕਿਵੇਂ ਪੂਰੇ ਕੀਤੇ?

⁴ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਦੇਖ ਯਿਸੂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ʼਤੇ ਤਰਸ ਆਇਆ ਸੀ। ਬਾਈਬਲ ਵਿਚ ਉਸ ਬਾਰੇ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ “ਉਹ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਕੰਗਾਲ ਉੱਤੇ ਤਰਸ ਖਾਵੇਗਾ।” (ਜ਼ਬੂਰਾਂ ਦੀ ਪੋਥੀ 72:13) ਯਿਸੂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ʼਤੇ ਬਿਲਕੁਲ ਪੂਰਾ ਉਤਰਿਆ। ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਿਚ ਪਹਿਲ ਕੀਤੀ। ਦਿਲ ਵਿਚ ਇਨਸਾਨਾਂ ਲਈ ਦਇਆ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਉਸ ਨੇ ਜੀ-ਜਾਨ ਨਾਲ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ। ਹਾਂ, ਯਿਸੂ ਦੀ ਕਹਿਣੀ ਤੇ ਕਰਨੀ ਤੋਂ ਦਇਆ ਦਾ ਗੁਣ ਸਾਫ਼ ਝਲਕਦਾ ਸੀ। ਆਓ ਆਪਾਂ ਦੇਖੀਏ ਕਿ ਬਾਈਬਲ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਯਿਸੂ ਦੀ ਰੀਸ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।

ਉਸ ਨੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਿਆ

5, 6. ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਮਿਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਯਿਸੂ ਇਕ ਹਮਦਰਦ ਇਨਸਾਨ ਸੀ?

⁵ ਯਿਸੂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਹਮਦਰਦ ਇਨਸਾਨ ਸੀ। ਉਹ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਦਾ ਸੀ। ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੀ ਨਹੀਂ ਗੁਜ਼ਰਿਆ, ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਮਹਿਸੂਸ ਜ਼ਰੂਰ ਕੀਤਾ। (ਇਬਰਾਨੀਆਂ 4:15) ਇਕ ਵਾਰ ਉਸ ਨੇ ਇਕ ਤੀਵੀਂ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਦਾ 12 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਲਹੂ ਵਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਯਿਸੂ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਨੂੰ “ਦਰਦਨਾਕ” ਕਿਹਾ ਜਿਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਮਝਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਤੀਵੀਂ ਨੇ ਕਿੰਨਾ ਦੁੱਖ ਝੱਲਿਆ ਸੀ। (ਮਰਕੁਸ 5:25-34) ਨਾਲੇ ਲਾਜ਼ਰ ਦੀ ਮੌਤ ਵੇਲੇ ਮਰੀਅਮ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਨੂੰ ਰੋਂਦਿਆਂ ਦੇਖ ਕੇ ਉਹ ਇੰਨਾ ਦੁਖੀ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਦਿਲ ਭਰ ਆਇਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕੁਝ ਹੀ ਪਲਾਂ ਵਿਚ ਲਾਜ਼ਰ ਨੂੰ ਜੀਉਂਦਾ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ, ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪਿਆ।—ਯੂਹੰਨਾ 11:33, 35.

⁶ ਇਕ ਹੋਰ ਮੌਕੇ ਤੇ ਇਕ ਕੋੜ੍ਹੀ ਨੇ ਉਸ ਕੋਲ ਆ ਕੇ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ: “ਜੇ ਤੂੰ ਚਾਹੇਂ, ਤਾਂ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈਂ।” ਭਾਵੇਂ ਯਿਸੂ ਖ਼ੁਦ ਕਦੇ ਬੀਮਾਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋਇਆ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਕੋੜ੍ਹੀ ਦੀ ਹਾਲਤ ਦੇਖ ਕੇ ਤੜਫ ਉੱਠਿਆ। ਹਾਂ, ਯਿਸੂ ਨੂੰ “ਉਸ ਉੱਤੇ ਤਰਸ ਆਇਆ।” (ਮਰਕੁਸ 1:40-42) ਉਹ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਕਿ ਮੂਸਾ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਮੁਤਾਬਕ ਕੋੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਅਸ਼ੁੱਧ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਉੱਠਣਾ-ਬੈਠਣਾ ਮਨ੍ਹਾ ਸੀ। (ਲੇਵੀਆਂ 13:45, 46) ਜੇ ਯਿਸੂ ਚਾਹੁੰਦਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਉਸ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਹੱਥ ਲਾਏ ਬਿਨਾਂ ਠੀਕ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ। (ਮੱਤੀ 8:5-13) ਪਰ ਯਿਸੂ ਨੇ ਉਸ ਵੇਲੇ ਉਹ ਕੀਤਾ ਜੋ ਸ਼ਾਇਦ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਉਸ ਕੋੜ੍ਹੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੋਣਾ। ਉਸ ਨੇ ਕੋੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਛੂਹਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ: “ਮੈਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਤੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਹੋ ਜਾਵੇਂ। ਤੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਹੋ ਜਾ।” ਉਸ ਦਾ ਕੋੜ੍ਹ ਝੱਟ ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਿਆ। ਵਾਕਈ, ਯਿਸੂ ਕਿੰਨਾ ਹਮਦਰਦ ਇਨਸਾਨ ਸੀ!

7. ਅਸੀਂ ਹਮਦਰਦ ਕਿਵੇਂ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਹ ਗੁਣ ਕਿਵੇਂ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ?

⁷ ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਯਿਸੂ ਵਾਂਗ ਹਮਦਰਦ ਬਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬਾਈਬਲ ਸਾਨੂੰ ਤਾਕੀਦ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ “ਦੁੱਖਾਂ ਵਿਚ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਦਾ ਸਾਥ” ਦੇਈਏ।b (1 ਪਤਰਸ 3:8) ਸਾਡੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਭੈਣ-ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਸ਼ਾਇਦ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਵੇ ਜੋ ਕਿਸੇ ਗੰਭੀਰ ਬੀਮਾਰੀ ਜਾਂ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹਨ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਜੇ ਅਸੀਂ ਖ਼ੁਦ ਇੱਦਾਂ ਦੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੀ ਨਹੀਂ ਗੁਜ਼ਰੇ। ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਕਿ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਹਮਦਰਦੀ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਰਗੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਦਾ ਸਾਮ੍ਹਣਾ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਯਿਸੂ ਆਪ ਕਦੇ ਬੀਮਾਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋਇਆ, ਫਿਰ ਵੀ ਉਸ ਨੇ ਬੀਮਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਹਮਦਰਦੀ ਜਤਾਈ। ਤਾਂ ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਹਮਦਰਦ ਕਿਵੇਂ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਾਂ? ਜਦੋਂ ਦੁਖੀ ਲੋਕ ਆਪਣਾ ਦੁੱਖ-ਦਰਦ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਜਜ਼ਬਾਤ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਬਿਆਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਧੀਰਜ ਨਾਲ ਸੁਣਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਪੁੱਛ ਸਕਦੇ ਹਾਂ: ‘ਜੇ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਹੁੰਦਾ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਕਿੱਦਾਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ?’ (1 ਕੁਰਿੰਥੀਆਂ 12:26) ਜੇ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਾਂਗੇ, ਤਾਂ ਹੀ ਅਸੀਂ “ਨਿਰਾਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲਾਸਾ” ਦੇ ਸਕਾਂਗੇ। (1 ਥੱਸਲੁਨੀਕੀਆਂ 5:14) ਹਮਦਰਦੀ ਸਿਰਫ਼ ਲਫ਼ਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ‘ਰੋਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਰੋ’ ਕੇ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।—ਰੋਮੀਆਂ 12:15.

8, 9. ਯਿਸੂ ਨੇ ਕਿਵੇਂ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਦਾ ਸੀ?

⁸ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਯਿਸੂ ਦੇ ਸਲੂਕ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਦਾ ਸੀ। ਜ਼ਰਾ ਉਸ ਮੌਕੇ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰੋ ਜਦੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਯਿਸੂ ਕੋਲ ਇਕ ਆਦਮੀ ਲਿਆਂਦਾ ਜੋ ਬੋਲ਼ਾ ਸੀ ਅਤੇ ਜਿਸ ਦੀ ਜ਼ਬਾਨ ਵਿਚ ਨੁਕਸ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਘਬਰਾਹਟ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਿਆਂ ਯਿਸੂ “ਉਸ ਨੂੰ ਭੀੜ ਤੋਂ ਦੂਰ ਲੈ ਗਿਆ।” ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਦੇ ਵੇਲੇ ਉਹ ਇੱਦਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਰਦਾ। ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਯਿਸੂ ਨੇ ਇਸ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਲੈ ਜਾ ਕੇ ਠੀਕ ਕੀਤਾ।—ਮਰਕੁਸ 7:31-35.

⁹ ਇਕ ਹੋਰ ਮੌਕੇ ਤੇ ਲੋਕ ਯਿਸੂ ਕੋਲ ਇਕ ਅੰਨ੍ਹੇ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਲਿਆਏ ਅਤੇ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰੇ। ਇਸ ਆਦਮੀ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਹੋਏ ਯਿਸੂ ਉਸ ਦਾ “ਹੱਥ ਫੜ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪਿੰਡੋਂ ਬਾਹਰ” ਲੈ ਗਿਆ। ਫਿਰ ਯਿਸੂ ਨੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਠੀਕ ਕੀਤਾ। ਯਿਸੂ ਨੇ ਇੱਦਾਂ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ? ਸ਼ਾਇਦ ਉਸ ਆਦਮੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਹਨੇਰੇ ਵਿਚ ਗੁਜ਼ਾਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਇਕਦਮ ਰੌਸ਼ਨੀ ਪੈਣ ਨਾਲ ਉਹ ਸ਼ਾਇਦ ਚੌਂਕ ਜਾਂਦਾ। (ਮਰਕੁਸ 8:22-26) ਵਾਕਈ ਯਿਸੂ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਕਿੰਨਾ ਫ਼ਿਕਰ ਸੀ!

10. ਅਸੀਂ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ?

¹⁰ ਯਿਸੂ ਦੇ ਚੇਲੇ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਕਿੰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੀਏ। ਸਾਨੂੰ ਸੋਚ-ਸਮਝ ਕੇ ਬੋਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂਕਿ ਸਾਡੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਤੋਂ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਠੇਸ ਨਾ ਪਹੁੰਚੇ। (ਕਹਾਉਤਾਂ 12:18; 18:21) ਜੇ ਅਸੀਂ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਰੁੱਖੇ ਸ਼ਬਦ ਜਾਂ ਚੁਭਵੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਹਿ ਕੇ ਕਦੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੀਵਾਂ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਵਾਂਗੇ। (ਅਫ਼ਸੀਆਂ 4:31) ਬਜ਼ੁਰਗੋ, ਤੁਸੀਂ ਭੈਣਾਂ-ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ? ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਵੇਲੇ ਸਲੀਕੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰੋ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਲਫ਼ਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਦਿਖਾਓ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਕਰਦੇ ਹੋ। (ਗਲਾਤੀਆਂ 6:1) ਮਾਪਿਓ, ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ? ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗ਼ਲਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਦੇ ਵੇਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਨਾ ਕਰੋ।—ਕੁਲੁੱਸੀਆਂ 3:21.

ਉਸ ਨੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਿਚ ਪਹਿਲ ਕੀਤੀ

11, 12. ਕਿਹੜੀਆਂ ਮਿਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਯਿਸੂ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਖ਼ੁਦ ਪਹਿਲ ਕਰ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ʼਤੇ ਦਇਆ ਕੀਤੀ?

¹¹ ਇਕ ਦਇਆਵਾਨ ਇਨਸਾਨ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਹਰਦਮ ਤਿਆਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਕੋਈ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਿ ਯਿਸੂ ਲੋਕਾਂ ʼਤੇ ਤਰਸ ਖਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਿਚ ਪਹਿਲ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਕਈ ਵਾਰ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਪੁੱਛੇ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ʼਤੇ ਦਇਆ ਕੀਤੀ। ਮਿਸਾਲ ਲਈ, ਇਕ ਵਾਰ ਇਕ ਵੱਡੀ ਭੀੜ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਯਿਸੂ ਨਾਲ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਖਾਣ ਲਈ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਪਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਯਿਸੂ ਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਲੋਕ ਭੁੱਖੇ ਸਨ ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਕੁਝ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ। ਬਾਈਬਲ ਦੱਸਦੀ ਹੈ: “ਯਿਸੂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਕੋਲ ਬੁਲਾ ਕੇ ਕਿਹਾ: ‘ਮੈਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ʼਤੇ ਤਰਸ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਤਿੰਨਾਂ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਖਾਣ ਲਈ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਮੈਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਖੇ ਨਹੀਂ ਘੱਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ, ਵਰਨਾ ਇਹ ਰਾਹ ਵਿਚ ਹੀ ਡਿਗ ਪੈਣਗੇ।’” ਹਾਂ, ਉਸ ਨੇ ਆਪ ਪਹਿਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਚਮਤਕਾਰ ਕਰ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਿਲਾਇਆ।—ਮੱਤੀ 15:32-38.

¹² ਇਕ ਹੋਰ ਮਿਸਾਲ ʼਤੇ ਗੌਰ ਕਰੋ। 31 ਈਸਵੀ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸੀ ਅਤੇ ਯਿਸੂ ਨਾਇਨ ਸ਼ਹਿਰ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਉੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਇਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦਰਦਨਾਕ ਘਟਨਾ ਦੇਖੀ। ਇਕ ਜਵਾਨ ਮੁੰਡੇ ਦੀ ਅਰਥੀ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰੋਂ ਬਾਹਰ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਲਈ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਹ ਮੁੰਡਾ “ਆਪਣੀ ਵਿਧਵਾ ਮਾਂ ਦਾ ਇੱਕੋ-ਇਕ ਪੁੱਤ ਸੀ।” ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਮਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹੋ? ਉਹ ਆਪਣੇ ਇਕਲੌਤੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਤਾਂ ਪਤੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਆਪਣਾ ਗਮ ਸਾਂਝਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਯਿਸੂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਇਸ ਬੇਚਾਰੀ ਵਿਧਵਾ ʼਤੇ ਪਈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ “ਉਸ ਤੀਵੀਂ ਉੱਤੇ ਬੜਾ ਤਰਸ ਆਇਆ।” ਕਿਸੇ ਨੇ ਯਿਸੂ ਨੂੰ ਉਸ ਵਿਧਵਾ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ, ਸਗੋਂ ਯਿਸੂ ਨੇ ਆਪ ਪਹਿਲ ਕਰ ਕੇ ਉਸ ਜਵਾਨ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਜੀਉਂਦਾ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀ ਹੋਇਆ? ਯਿਸੂ ਨੇ ਉਸ ਜਵਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਆਉਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਇ, ਉਸ ਨੇ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ “ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ” ਤਾਂਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਵਿਧਵਾ ਮਾਂ ਦੀ ਦੇਖ-ਭਾਲ ਕਰ ਸਕੇ।—ਲੂਕਾ 7:11-15.

13. ਅਸੀਂ ਯਿਸੂ ਦੀ ਰੀਸ ਕਰਦਿਆਂ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਿਚ ਕਿਵੇਂ ਪਹਿਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ?

¹³ ਅਸੀਂ ਯਿਸੂ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ʼਤੇ ਕਿਵੇਂ ਚੱਲ ਸਕਦੇ ਹਾਂ? ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਚਮਤਕਾਰ ਕਰ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਨਹੀਂ ਖਿਲਾ ਸਕਦੇ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਅਸੀਂ ਮਰੇ ਹੋਇਆਂ ਨੂੰ ਜੀਉਂਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਪਰ ਅਸੀਂ ਯਿਸੂ ਵਾਂਗ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਿਚ ਪਹਿਲ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਮਿਸਾਲ ਲਈ, ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਭੈਣ ਜਾਂ ਭਰਾ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਦੀ ਤੰਗੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਉਸ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਛੁੱਟ ਗਈ ਹੋਵੇ। (1 ਯੂਹੰਨਾ 3:17) ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਵਿਧਵਾ ਭੈਣ ਦੇ ਘਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇ। (ਯਾਕੂਬ 1:27) ਸ਼ਾਇਦ ਕਿਸੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਜ਼ੀਜ਼ ਦੀ ਮੌਤ ਕਾਰਨ ਦਿਲਾਸੇ ਜਾਂ ਮਦਦ ਦੀ ਲੋੜ ਪਵੇ। (1 ਥੱਸਲੁਨੀਕੀਆਂ 5:11) ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲੋੜਵੰਦ ਭੈਣਾਂ-ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। (ਕਹਾਉਤਾਂ 3:27) ਉਨ੍ਹਾਂ ʼਤੇ ਦਇਆ ਕਰ ਕੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਹੈਸੀਅਤ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਿਚ ਪਹਿਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਵੀ ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਕਿ ਅਸੀਂ ਤਸੱਲੀ ਭਰੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਵੀ ਦਇਆ ਦਿਖਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।—ਕੁਲੁੱਸੀਆਂ 3:12.

ਉਸ ਨੇ ਦਇਆ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ

14. ਯਿਸੂ ਨੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਕਿਉਂ ਦਿੱਤੀ?

¹⁴ ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਦੂਜੇ ਭਾਗ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਸਿੱਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਯਿਸੂ ਨੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਖ਼ਬਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਵਿਚ ਵਧੀਆ ਮਿਸਾਲ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ: “ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ . . . ਖ਼ੁਸ਼ ਖ਼ਬਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਾਂ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਨੂੰ ਇਸੇ ਕੰਮ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।” (ਲੂਕਾ 4:43) ਯਿਸੂ ਨੇ ਇਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਕਿਉਂ ਦਿੱਤੀ? ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ʼਤੇ ਤਰਸ ਆਇਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਗਿਆਨ ਦੇ ਭੁੱਖੇ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਦਇਆ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਖ਼ਾਸਕਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੱਚਾਈ ਸਿਖਾ ਕੇ। ਆਓ ਆਪਾਂ ਦੋ ਘਟਨਾਵਾਂ ʼਤੇ ਗੌਰ ਕਰੀਏ ਅਤੇ ਦੇਖੀਏ ਕਿ ਯਿਸੂ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਕਿਵੇਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਨਾਲੇ ਉਸ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ʼਤੇ ਗੌਰ ਕਰ ਕੇ ਅਸੀਂ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਆਪਣੇ ਇਰਾਦਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਸਕਾਂਗੇ।

15, 16. ਦੋ ਘਟਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸੋ ਜੋ ਦਿਖਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਯਿਸੂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਕਿਵੇਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਦਾ ਸੀ।

¹⁵ ਯਿਸੂ ਨੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤਕ ਪੂਰੀ ਵਾਹ ਲਾ ਕੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ। ਫਿਰ 31 ਈਸਵੀ ਵਿਚ ਉਸ ਨੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਖ਼ਬਰੀ ਫੈਲਾਉਣ ਲਈ ਗਲੀਲ ਦੇ “ਸਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚ” ਜਾ ਕੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ। ਮੱਤੀ ਰਸੂਲ ਦੱਸਦਾ ਹੈ: “ਭੀੜਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ʼਤੇ ਤਰਸ ਆਇਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਭੇਡਾਂ ਵਰਗੇ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਮੜੀ ਉਧੇੜ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਜੋ ਚਰਵਾਹੇ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਇੱਧਰ-ਉੱਧਰ ਭਟਕ ਰਹੀਆਂ ਹੋਣ।” (ਮੱਤੀ 9:35, 36) ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਾੜੀ ਹਾਲਤ ਦੇਖ ਕੇ ਯਿਸੂ ਦੁਖੀ ਹੋਇਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ। ਸਿੱਖਿਆ ਦੇਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਧਾਰਮਿਕ ਆਗੂਆਂ ਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਤਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਬੁਰਾ ਸਲੂਕ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਗੂਆਂ ਤੋਂ ਉਲਟ ਯਿਸੂ ਨੇ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਦੀ ਕਿਰਨ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਰਾਜ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ ਖ਼ਬਰੀ ਸੁਣਨ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ।

¹⁶ ਧਿਆਨ ਦਿਓ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਲਗਭਗ 32 ਈਸਵੀ ਦੇ ਪਸਾਹ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦੇ ਸਮੇਂ ਕੀ ਹੋਇਆ। ਯਿਸੂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਰਸੂਲਾਂ ਨੇ ਕਿਸ਼ਤੀ ਵਿਚ ਬਹਿ ਕੇ ਗਲੀਲ ਦੀ ਝੀਲ ਪਾਰ ਕੀਤੀ ਤਾਂਕਿ ਉਹ ਇਕਾਂਤ ਜਗ੍ਹਾ ਜਾ ਕੇ ਆਰਾਮ ਕਰ ਸਕਣ। ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਭੱਜ ਕੇ ਕਿਸ਼ਤੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਝੀਲ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਯਿਸੂ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ? “ਜਦ ਉਹ ਕਿਸ਼ਤੀ ਤੋਂ ਉੱਤਰਿਆ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਭੀੜ ਦੇਖੀ, ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ʼਤੇ ਤਰਸ ਆਇਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਭੇਡਾਂ ਵਾਂਗ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਚਰਵਾਹਾ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਅਤੇ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਗੱਲਾਂ ਸਿਖਾਉਣ ਲੱਗ ਪਿਆ।” (ਮਰਕੁਸ 6:31-34) ਹਾਂ, ਯਿਸੂ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ “ਤਰਸ ਆਇਆ” ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਬਾਰੇ ਸੱਚਾਈ ਸਿਖਾਉਣ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਹ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਭੇਡਾਂ ਵਾਂਗ ਇੱਧਰ-ਉੱਧਰ ਭਟਕ ਰਹੇ ਸਨ “ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਚਰਵਾਹਾ ਨਾ ਹੋਵੇ।” ਸੋ ਯਿਸੂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਫ਼ਰਜ਼ ਸਮਝ ਕੇ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ʼਤੇ ਤਰਸ ਖਾ ਕੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ।

17, 18. (ੳ) ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹੜੀ ਗੱਲ ਸਾਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਦੀ ਹੈ? (ਅ) ਅਸੀਂ ਦਇਆ ਕਿਵੇਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ?

¹⁷ ਯਿਸੂ ਦੇ ਚੇਲਿਆਂ ਵਜੋਂ ਸਾਨੂੰ ਕਿਹੜੀ ਗੱਲ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਦੀ ਹੈ? ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਨੌਵੇਂ ਅਧਿਆਇ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਪੜ੍ਹਿਆ ਸੀ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਚੇਲੇ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੌਂਪੀ ਗਈ ਹੈ। (ਮੱਤੀ 28:19, 20; 1 ਕੁਰਿੰਥੀਆਂ 9:16) ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਕੰਮ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣਾ ਫ਼ਰਜ਼ ਸਮਝ ਕੇ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਲਈ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਯਹੋਵਾਹ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਨਾਲੇ ਅਸੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਕਰਕੇ ਵੀ ਸੱਚਾਈ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਦਇਆ ਹੈ। (ਮਰਕੁਸ 12:28-31) ਤਾਂ ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਦਇਆ ਦਾ ਗੁਣ ਕਿਵੇਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ?

¹⁸ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਯਿਸੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ “ਉਨ੍ਹਾਂ ਭੇਡਾਂ ਵਰਗੇ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਮੜੀ ਉਧੇੜ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਜੋ ਚਰਵਾਹੇ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਇੱਧਰ-ਉੱਧਰ ਭਟਕ ਰਹੀਆਂ ਹੋਣ।” ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਅਜਿਹਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਰਾ ਉਸ ਲੇਲੇ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬਾਰੇ ਸੋਚੋ ਜਿਹੜਾ ਆਪਣੇ ਚਰਵਾਹੇ ਤੋਂ ਵਿਛੜ ਕੇ ਭੁੱਖਾ-ਪਿਆਸਾ ਇੱਧਰ-ਉੱਧਰ ਭਟਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਦੇਖ-ਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਹਰੇ-ਭਰੇ ਘਾਹ ਤੇ ਪਾਣੀਆਂ ਕੋਲ ਲੈ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਉਹ ਮਰ ਵੀ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਇਹ ਦੇਖ ਕੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਸ ਬੇਚਾਰੇ ਲੇਲੇ ʼਤੇ ਤਰਸ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗਾ? ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਦੀ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕਰੋਗੇ? ਅੱਜ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵੀ ਇੱਦਾਂ ਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਜ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ ਖ਼ਬਰੀ ਅਜੇ ਨਹੀਂ ਸੁਣੀ। ਧਾਰਮਿਕ ਆਗੂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਦੇਖ-ਭਾਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਲੋਕ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਗਿਆਨ ਦੇ ਭੁੱਖੇ-ਪਿਆਸੇ ਹਨ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਕੋਈ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਰ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦਾ ਗਿਆਨ ਦੇ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭੁੱਖ ਮਿਟਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਬਚਨ ਤੋਂ ਸੱਚਾਈ ਸਿਖਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਿਆਸ ਬੁਝਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। (ਯਸਾਯਾਹ 55:1, 2) ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇਹ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕਿੰਨੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੀ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ʼਤੇ ਤਰਸ ਖਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੁੰਦੇ? ਜੇ ਯਿਸੂ ਵਾਂਗ ਅਸੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ ਖ਼ਬਰੀ ਸੁਣਾਉਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗੇ।

19. ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬਾਈਬਲ ਸਟੂਡੈਂਟ ਨੂੰ ਪ੍ਰਚਾਰ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਹੌਸਲਾ ਕਿਵੇਂ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਾਂ?

¹⁹ ਅਸੀਂ ਯਿਸੂ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ-ਕਦਮਾਂ ʼਤੇ ਚੱਲਣ ਲਈ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ? ਫ਼ਰਜ਼ ਕਰੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਬਾਈਬਲ ਸਟੂਡੈਂਟ ਮੰਡਲੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਕਾਬਲ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਕੰਮ ਲਈ ਉਸ ਦਾ ਹੌਸਲਾ ਵਧਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ। ਜਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਕਿਸੇ ਭੈਣ ਜਾਂ ਭਰਾ ਨੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂਕਿ ਉਹ ਫਿਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੇ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਤਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਯਾਦ ਕਰੋ ਕਿ ਯਿਸੂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਲੋਕਾਂ ʼਤੇ “ਤਰਸ ਆਇਆ” ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੱਲਾਂ ਸਿਖਾਉਣ ਲੱਗਾ। (ਮਰਕੁਸ 6:34) ਜੇ ਅਸੀਂ ਦਇਆ ਦਾ ਗੁਣ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿਚ ਬਾਈਬਲ ਸਟੂਡੈਂਟ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਾਂਗੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਯਿਸੂ ਵਾਂਗ ਦਿਲੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਖ਼ੁਸ਼ ਖ਼ਬਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੇਗਾ। ਉਸ ਨੂੰ ਪੁੱਛੋ: “ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਰਾਜ ਬਾਰੇ ਜਾਣ ਕੇ ਤੁਹਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ʼਤੇ ਕਿਹੜਾ ਵਧੀਆ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ? ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹੋਰਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਰਾਜ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ ਖ਼ਬਰੀ ਸੁਣਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ? ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ?” ਉਸ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਾਓ ਕਿ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ।

20. (ੳ) ਯਿਸੂ ਦੇ ਚੇਲੇ ਹੋਣ ਦਾ ਕੀ ਮਤਲਬ ਹੈ? (ਅ) ਅਗਲੇ ਅਧਿਆਇ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਕੀ ਸਿੱਖਾਂਗੇ?

²⁰ ਯਿਸੂ ਦੇ ਚੇਲਿਆਂ ਵਜੋਂ ਇੰਨਾ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸਿਖਾਈਏ ਅਤੇ ਉਸ ਵਰਗੇ ਕੰਮ ਕਰੀਏ। ਸਾਡੇ “ਮਨ ਦਾ ਸੁਭਾਅ” ਵੀ ਯਿਸੂ ਵਰਗਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। (ਫ਼ਿਲਿੱਪੀਆਂ 2:5) ਅਸੀਂ ਕਿੰਨੇ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰ ਹਾਂ ਕਿ ਬਾਈਬਲ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਯਿਸੂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਜਾਂ ਕੰਮਾਂ ਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਉਸ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਤੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਦਾ ਵੀ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਅਸੀਂ ‘ਮਸੀਹ ਦੇ ਮਨ’ ਯਾਨੀ ਉਸ ਦੇ ਸੁਭਾਅ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖਾਂਗੇ, ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ। ਇੱਦਾਂ ਅਸੀਂ ਯਿਸੂ ਦੀ ਰੀਸ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਦਇਆ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਆ ਸਕਾਂਗੇ। (1 ਕੁਰਿੰਥੀਆਂ 2:16) ਅਗਲੇ ਅਧਿਆਇ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਦੇਖਾਂਗੇ ਕਿ ਯਿਸੂ ਨੇ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਲਈ ਪਿਆਰ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤਾ।

1, 2. ਯਿਸੂ ਆਪਣੇ ਰਸੂਲਾਂ ਨਾਲ ਆਖ਼ਰੀ ਪਲ ਕਿਵੇਂ ਬਿਤਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਪਲ ਉਸ ਨੂੰ ਇੰਨੇ ਪਿਆਰੇ ਕਿਉਂ ਹਨ?

ਯਿਸੂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਰਸੂਲ ਯਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿਚ ਇਕ ਚੁਬਾਰੇ ਵਿਚ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਆਖ਼ਰੀ ਰਾਤ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਬਹੁਤ ਜਲਦ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਯਹੋਵਾਹ ਕੋਲ ਵਾਪਸ ਚਲਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਕੁਝ ਹੀ ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਗਿਰਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਨਿਹਚਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਰਖੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਮੌਤ ਉਸ ਦੇ ਸਿਰ ʼਤੇ ਮੰਡਲਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਰਸੂਲਾਂ ਦਾ ਫ਼ਿਕਰ ਹੈ।

² ਯਿਸੂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਆਪਣੇ ਰਸੂਲਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਆਖ਼ਰੀ ਪਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸਾਮ੍ਹਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਕੜਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਨਾਲੇ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਬਕ ਵੀ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਰਹਿਣ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨਗੇ। ਯਿਸੂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਪਣੇ ਰਸੂਲਾਂ ਦਾ ਫ਼ਿਕਰ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਇਹ ਆਖ਼ਰੀ ਪਲ ਉਸ ਨੂੰ ਇੰਨੇ ਪਿਆਰੇ ਕਿਉਂ ਹਨ? ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਬੇਹੱਦ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।

3. ਕੀ ਯਿਸੂ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੀ ਆਖ਼ਰੀ ਰਾਤ ਵੇਲੇ ਹੀ ਦਿਖਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ?

³ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਯੂਹੰਨਾ ਰਸੂਲ ਨੇ ਲਿਖਿਆ: “ਪਸਾਹ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਯਿਸੂ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਵਾਸਤੇ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਪਿਤਾ ਕੋਲ ਜਾਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ, ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਜੋ ਉਸ ਦੇ ਆਪਣੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਉਹ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਉਹ ਮਰਦੇ ਦਮ ਤਕ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ।” (ਯੂਹੰਨਾ 13:1) ਕੀ ਯਿਸੂ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਇਸੇ ਰਾਤ ਦਿਖਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ? ਨਹੀਂ, ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਸੇਵਕਾਈ ਦੌਰਾਨ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਸਬੂਤ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਯਿਸੂ ਦੇ ਸੱਚੇ ਚੇਲੇ ਸਾਬਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਵੀ ਉਸ ਵਾਂਗ ਪਿਆਰ ਕਰੀਏ। ਆਓ ਅਸੀਂ ਦੇਖੀਏ ਕਿ ਯਿਸੂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਲਈ ਪਿਆਰ ਕਿਵੇਂ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤਾ।

ਉਸ ਨੇ ਧੀਰਜ ਰੱਖਿਆ

4, 5. (ੳ) ਯਿਸੂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨਾਲ ਧੀਰਜ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਕਿਉਂ ਸੀ? (ਅ) ਗਥਸਮਨੀ ਬਾਗ਼ ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਯਿਸੂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਤਿੰਨ ਰਸੂਲਾਂ ਨੂੰ ਸੁੱਤੇ ਪਏ ਦੇਖਿਆ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ?

⁴ ਜਿਹੜਾ ਬੰਦਾ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਧੀਰਜ ਵੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। 1 ਕੁਰਿੰਥੀਆਂ 13:4 ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ “ਪਿਆਰ ਧੀਰਜਵਾਨ” ਹੈ। ਧੀਰਜਵਾਨ ਇਨਸਾਨ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਮੀਆਂ-ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਹਿ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਯਿਸੂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨਾਲ ਧੀਰਜ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ? ਬਿਲਕੁਲ! ਅਸੀਂ ਤੀਜੇ ਅਧਿਆਇ ਵਿਚ ਦੇਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਰਸੂਲਾਂ ਨੂੰ ਨਿਮਰ ਬਣਨ ਵਿਚ ਸਮਾਂ ਲੱਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਇਸ ਗੱਲ ʼਤੇ ਬਹਿਸ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵੱਡਾ ਕੌਣ ਸੀ। ਇਹ ਦੇਖ ਯਿਸੂ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ? ਕੀ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਗੁੱਸੇ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਖਿੱਝ ਕੇ ਬੋਲਿਆ? ਨਹੀਂ। ਉਸ ਆਖ਼ਰੀ ਰਾਤ ਵੇਲੇ ਵੀ ਰਸੂਲ “ਤੈਸ਼ ਵਿਚ ਆ ਕੇ” ਇਸੇ ਗੱਲ ʼਤੇ ਬਹਿਸਣ ਲੱਗੇ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਯਿਸੂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਧੀਰਜ ਨਾਲ ਸੁਧਾਰਿਆ।—ਲੂਕਾ 22:24-30; ਮੱਤੀ 20:20-28; ਮਰਕੁਸ 9:33-37.

⁵ ਜਦੋਂ ਯਿਸੂ ਉਸੇ ਰਾਤ ਆਪਣੇ 11 ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਰਸੂਲਾਂ ਨਾਲ ਗਥਸਮਨੀ ਬਾਗ਼ ਵਿਚ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਵੀ ਧੀਰਜ ਤੋਂ ਕੰਮ ਲੈਣਾ ਪਿਆ। ਅੱਠ ਰਸੂਲਾਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਕੇ ਯਿਸੂ ਪਤਰਸ, ਯਾਕੂਬ ਅਤੇ ਯੂਹੰਨਾ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਬਾਗ਼ ਵਿਚ ਹੋਰ ਅੱਗੇ ਗਿਆ। ਯਿਸੂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ: “ਮੇਰਾ ਮਨ ਬਹੁਤ ਦੁਖੀ ਹੈ, ਮੇਰੀ ਜਾਨ ਨਿਕਲਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਠਹਿਰੋ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਜਾਗਦੇ ਰਹੋ।” ਉਹ ਥੋੜ੍ਹਾ ਹੋਰ ਅੱਗੇ ਜਾ ਕੇ ਤਰਲੇ ਕਰ ਕੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਨ ਲੱਗਾ। ਕਾਫ਼ੀ ਦੇਰ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦ ਉਹ ਵਾਪਸ ਆਇਆ, ਤਾਂ ਰਸੂਲ ਕੀ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ? ਯਿਸੂ ਦੀ ਇਸ ਔਖੀ ਘੜੀ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਤਿੰਨੇ ਗਹਿਰੀ ਨੀਂਦ ਸੁੱਤੇ ਪਏ ਸਨ! ਕੀ ਉਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਝਿੜਕਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਜਾਗਦੇ ਨਾ ਰਹਿ ਸਕੇ? ਨਹੀਂ, ਉਸ ਨੇ ਧੀਰਜ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੌਸਲਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਆਰ ਭਰੇ ਲਫ਼ਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਅਤੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਦਾ ਸੀ।a ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ: ‘ਦਿਲ ਤਾਂ ਤਿਆਰ ਹੈ, ਪਰ ਸਰੀਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੈ।’ ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਚੇਲੇ ਉਸ ਰਾਤ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਸੌਂ ਗਏ, ਫਿਰ ਵੀ ਯਿਸੂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਧੀਰਜ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਆਇਆ।—ਮੱਤੀ 26:36-46.

6. ਅਸੀਂ ਯਿਸੂ ਵਾਂਗ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲ ਧੀਰਜ ਕਿਵੇਂ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ?

⁶ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਹੌਸਲਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਯਿਸੂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰਸੂਲਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਿਚ ਕਦੇ ਹਾਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀ। ਉਸ ਦੇ ਧੀਰਜ ਰੱਖਣ ਦੇ ਚੰਗੇ ਨਤੀਜੇ ਨਿਕਲੇ ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਰਸੂਲਾਂ ਨੇ ਨਿਮਰ ਬਣਨ ਅਤੇ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਆਖ਼ਰ ਸਮਝ ਲਈ। (1 ਪਤਰਸ 3:8; 4:7) ਅਸੀਂ ਯਿਸੂ ਵਾਂਗ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲ ਧੀਰਜ ਕਿਵੇਂ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ? ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਧੀਰਜ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਭੈਣ ਜਾਂ ਭਰਾ ਕਿਸੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨਾਲ ਆਪਣੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਪ ਹੀ ਥੱਕਿਆ ਹੋਇਆ ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਵਿਚ ਉਲਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਭੈਣ ਜਾਂ ਭਰਾ ਨੂੰ ਮਦਦ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਿਚ ਢਿੱਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ, ਬਜ਼ੁਰਗ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ, ਨਰਮਾਈ ਅਤੇ ਧੀਰਜ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਦੇਣਗੇ। (2 ਤਿਮੋਥਿਉਸ 2:24, 25) ਜਦੋਂ ਬੱਚੇ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਤਾੜਨਾ ਤੇ ਸਲਾਹ ਮੁਤਾਬਕ ਨਹੀਂ ਚੱਲਦੇ, ਤਾਂ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਧੀਰਜ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮਾਪਿਓ, ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿਖਾਉਣ ਵਿਚ ਕਦੇ ਹਾਰ ਨਾ ਮੰਨੋ। ਇੱਦਾਂ ਕਰਨ ਵਿਚ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਧੀਰਜ ਵਰਗੇ ਗੁਣ ਤੁਹਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਕਿ ਧੀਰਜ ਦਾ ਫਲ ਮਿੱਠਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ!—ਜ਼ਬੂਰਾਂ ਦੀ ਪੋਥੀ 127:3.

ਉਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ

7. ਯਿਸੂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਦੀ ਹਰ ਲੋੜ ਕਿਵੇਂ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ?

⁷ ਜਿਹੜਾ ਬੰਦਾ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਦਾ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। (1 ਯੂਹੰਨਾ 3:17, 18) ਉਹ “ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੋਚਦਾ।” (1 ਕੁਰਿੰਥੀਆਂ 13:5) ਯਿਸੂ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਇਸੇ ਲਈ ਉਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਰ ਲੋੜ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਅਕਸਰ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਸੀ। ਮਿਸਾਲ ਲਈ, ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਥੱਕਿਆਂ ਹੋਏ ਦੇਖ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ: “ਆਓ ਆਪਾਂ ਕਿਸੇ ਇਕਾਂਤ ਜਗ੍ਹਾ ਚੱਲੀਏ ਅਤੇ ਥੋੜ੍ਹਾ ਆਰਾਮ ਕਰੀਏ।” (ਮਰਕੁਸ 6:31) ਨਾਲੇ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਖ ਲੱਗੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਰੋਟੀ-ਪਾਣੀ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਕੀਤਾ।—ਮੱਤੀ 14:19, 20; 15:35-37.

8, 9. (ੳ) ਸਾਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਯਿਸੂ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਲੋੜ ਕਿਵੇਂ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ? (ਅ) ਸੂਲ਼ੀ ʼਤੇ ਦਮ ਤੋੜਦਿਆਂ ਵੀ ਯਿਸੂ ਨੇ ਕਿਵੇਂ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਚਿੰਤਾ ਸੀ?

⁸ ਯਿਸੂ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਹ ਲੋੜ ਵੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। (ਮੱਤੀ 4:4; 5:3) ਸਿਖਾਉਂਦੇ ਵੇਲੇ ਉਸ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ʼਤੇ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਮਸ਼ਹੂਰ ਉਪਦੇਸ਼ ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫ਼ਾਇਦੇ ਲਈ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। (ਮੱਤੀ 5:1, 2, 13-16) ਉਹ ਮਿਸਾਲਾਂ ਦੇ ਕੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਦਿੰਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਜਦ “ਉਹ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨਾਲ ਇਕੱਲਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਗੱਲਾਂ ਸਮਝਾ ਦਿੰਦਾ ਸੀ।” (ਮਰਕੁਸ 4:34) ਯਿਸੂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇਕ “ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਅਤੇ ਸਮਝਦਾਰ ਨੌਕਰ” ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰੇਗਾ ਤਾਂਕਿ ਆਖ਼ਰੀ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦਾ ਗਿਆਨ ਮਿਲਦਾ ਰਹੇ। ਇਹ ‘ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਨੌਕਰ’ ਕੌਣ ਹੈ? ਇਹ ਪਵਿੱਤਰ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਯਿਸੂ ਦੇ ਭਰਾਵਾਂ ਦਾ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਗਰੁੱਪ ਹੈ ਜੋ 1919 ਈਸਵੀ ਤੋਂ “ਸਹੀ ਸਮੇਂ ਤੇ ਭੋਜਨ” ਯਾਨੀ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦਾ ਗਿਆਨ ਦਿੰਦਾ ਆਇਆ ਹੈ।—ਮੱਤੀ 24:45.

⁹ ਯਿਸੂ ਨੂੰ ਮਰਦੇ ਦਮ ਤਕ ਇਹੀ ਚਿੰਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਆਪਣਿਆਂ ਦਾ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਮਹਿਫੂਜ਼ ਰਹੇ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚੋ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸੂਲ਼ੀ ʼਤੇ ਦਰਦ ਨਾਲ ਤੜਫ਼ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਹ ਸਾਹ ਲੈਣ ਲਈ ਜਦੋਂ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਉੱਪਰ ਚੁੱਕਦਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਦੇ ਭਾਰ ਕਰਕੇ ਕਿੱਲਾਂ ਨਾਲ ਵਿੰਨ੍ਹੇ ਉਸ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਜ਼ਖ਼ਮ ਚੀਰੇ ਗਏ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਲਹੂ-ਲੁਹਾਨ ਪਿੱਠ ਨੂੰ ਲੱਕੜ ਦੀ ਸੂਲ਼ੀ ਤੋਂ ਰਗੜਾਂ ਲੱਗੀਆਂ। ਜ਼ਰਾ ਸੋਚੋ ਕਿ ਜੇ ਉਸ ਲਈ ਸਾਹ ਲੈਣਾ ਇੰਨਾ ਔਖਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਲਈ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਕਿੰਨੀ ਔਖੀ ਹੋਈ ਹੋਣੀ। ਪਰ ਦਮ ਤੋੜਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੇ ਸਾਰਿਆਂ ਸਾਮ੍ਹਣੇ ਆਪਣੀ ਮਾਤਾ ਅਤੇ ਲਾਗੇ ਖੜ੍ਹੇ ਰਸੂਲ ਯੂਹੰਨਾ ਵੱਲ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਕਿਹਾ: “ਮਾਂ ਦੇਖ, ਹੁਣ ਤੋਂ ਇਹ ਤੇਰਾ ਪੁੱਤਰ ਹੈ!” ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਯੂਹੰਨਾ ਨੂੰ ਕਿਹਾ: “ਦੇਖ, ਹੁਣ ਤੋਂ ਇਹ ਤੇਰੀ ਮਾਂ ਹੈ!” (ਯੂਹੰਨਾ 19:26, 27) ਯਿਸੂ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਮਰੀਅਮ ਨਾਲ ਕਿੰਨਾ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਰਸੂਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਦੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇਖ-ਭਾਲ ਕਰੇਗਾ, ਸਗੋਂ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰੱਖਣ ਵਿਚ ਵੀ ਉਸ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।b

10. ਮਾਪੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਵਿਚ ਯਿਸੂ ਦੀ ਰੀਸ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ?

¹⁰ ਕਿੰਨਾ ਚੰਗਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਯਿਸੂ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ʼਤੇ ਸੋਚ-ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ। ਜੇ ਇਕ ਪਿਤਾ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਮਿਹਨਤ ਕਰ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਕਮਾਵੇਗਾ। (1 ਤਿਮੋਥਿਉਸ 5:8) ਉਹ ਯਾਦ ਰੱਖੇਗਾ ਕਿ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮਾਪੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਬਾਰੇ ਸਿਖਾਉਣ। ਕਿਵੇਂ? ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ ਬਾਈਬਲ ਸਟੱਡੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਸਟੱਡੀ ਮਜ਼ੇਦਾਰ ਹੋਵੇਗੀ, ਤਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਹੌਸਲਾ ਮਿਲੇਗਾ। (ਬਿਵਸਥਾ ਸਾਰ 6:6, 7) ਮਾਪੇ ਆਪਣੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਤੇ ਚੰਗੀ ਮਿਸਾਲ ਰਾਹੀਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿਖਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਲਈ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋਣਾ ਸਾਡੀ ਭਗਤੀ ਦਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।—ਇਬਰਾਨੀਆਂ 10:24, 25.

ਉਹ ਮਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਸੀ

11. ਯਿਸੂ ਨੇ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਕੀ ਸਿਖਾਇਆ?

¹¹ ਜਿਹੜਾ ਬੰਦਾ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਗ਼ਲਤੀਆਂ ਮਾਫ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। (ਕੁਲੁੱਸੀਆਂ 3:13, 14) ਉਹ “ਗਿਲੇ-ਸ਼ਿਕਵਿਆਂ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ।” (1 ਕੁਰਿੰਥੀਆਂ 13:5) ਯਿਸੂ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਬਾਰੇ ਸਮਝਾਇਆ। ਉਸ ਨੇ “ਸੱਤ ਵਾਰ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਤੱਤਰ ਵਾਰ” ਯਾਨੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਤਾਕੀਦ ਕੀਤੀ। (ਮੱਤੀ 18:21, 22) ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਸਿਖਾਇਆ ਕਿ ਜੇ ਕੋਈ ਤਾੜਨਾ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੋਬਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। (ਲੂਕਾ 17:3, 4) ਉਹ ਪਖੰਡੀ ਫ਼ਰੀਸੀਆਂ ਵਰਗਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜੋ ਕਹਿੰਦੇ ਕੁਝ ਸਨ, ਪਰ ਕਰਦੇ ਕੁਝ ਹੋਰ। ਯਿਸੂ ਜੋ ਕਹਿੰਦਾ ਸੀ, ਉਹ ਕਰ ਕੇ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਸੀ। (ਮੱਤੀ 23:2-4) ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੇ ਜਿਗਰੀ ਦੋਸਤ ਪਤਰਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਯਿਸੂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਵੀ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਆਓ ਆਪਾਂ ਇਸ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ।

12, 13. (ੳ) ਜਿਸ ਰਾਤ ਯਿਸੂ ਨੂੰ ਗਿਰਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਪਤਰਸ ਕਿਹੜੀ ਗ਼ਲਤੀ ਕਰ ਬੈਠਾ? (ਅ) ਯਿਸੂ ਨੇ ਕਿਵੇਂ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਉਹ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਚਾਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਰਦਾ?

¹² ਪਤਰਸ ਇਕ ਨੇਕਦਿਲ ਇਨਸਾਨ ਸੀ ਜੋ ਝੱਟ ਹੀ ਜੋਸ਼ ਵਿਚ ਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਯਿਸੂ ਨੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਖੂਬੀਆਂ ਦੇਖੀਆਂ ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਖ਼ਾਸ ਸਨਮਾਨ ਵੀ ਬਖ਼ਸ਼ੇ। ਮਿਸਾਲ ਲਈ, ਪਤਰਸ, ਯਾਕੂਬ ਤੇ ਯੂਹੰਨਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਅੱਖੀਂ ਯਿਸੂ ਦੇ ਕੁਝ ਚਮਤਕਾਰ ਦੇਖੇ ਜੋ ਬਾਕੀ ਰਸੂਲਾਂ ਨੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖੇ। (ਮੱਤੀ 17:1, 2; ਲੂਕਾ 8:49-55) ਉਹ ਰਾਤ ਯਾਦ ਕਰੋ ਜਦੋਂ ਯਿਸੂ ਨੂੰ ਗਿਰਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਰਸੂਲਾਂ ਨਾਲ ਗਥਸਮਨੀ ਬਾਗ਼ ਵਿਚ ਗਿਆ। ਜਦ ਉਹ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅੱਗੇ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਰਸੂਲਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਗਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਤਰਸ ਇਕ ਸੀ। ਪਰ ਉਸੇ ਰਾਤ ਜਦੋਂ ਯਿਸੂ ਫੜਿਆ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਪਤਰਸ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਰਸੂਲ ਉਸ ਦਾ ਸਾਥ ਛੱਡ ਕੇ ਭੱਜ ਗਏ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਪਤਰਸ ਬੜੀ ਦਲੇਰੀ ਨਾਲ ਮਹਾਂ ਪੁਜਾਰੀ ਦੇ ਘਰ ਤਕ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਯਿਸੂ ʼਤੇ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪਰ ਪਤਰਸ ਡਰਦੇ ਮਾਰੇ ਇਕ ਵੱਡੀ ਗ਼ਲਤੀ ਕਰ ਬੈਠਾ। ਉਸ ਨੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਝੂਠ ਬੋਲ ਕੇ ਯਿਸੂ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ! (ਮੱਤੀ 26:69-75) ਇਹ ਦੇਖ ਯਿਸੂ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ? ਜੇ ਤੁਹਾਡਾ ਜਿਗਰੀ ਦੋਸਤ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜਾਣਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਰਦੇ?

¹³ ਯਿਸੂ, ਪਤਰਸ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਸੀ। ਉਹ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਕਿ ਪਤਰਸ ਆਪਣੀ ਗ਼ਲਤੀ ਕਾਰਨ ਅੰਦਰੋਂ ਟੁੱਟ ਚੁੱਕਾ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ “ਫੁੱਟ-ਫੁੱਟ ਕੇ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪਿਆ” ਸੀ। (ਮਰਕੁਸ 14:72) ਜਿਸ ਦਿਨ ਯਿਸੂ ਦੁਬਾਰਾ ਜੀਉਂਦਾ ਹੋਇਆ, ਉਹ ਪਤਰਸ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਗਿਆ। ਸ਼ਾਇਦ ਯਿਸੂ ਉਸ ਨੂੰ ਦਿਲਾਸਾ ਦੇ ਕੇ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਯਕੀਨ ਦਿਵਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। (ਲੂਕਾ 24:34; 1 ਕੁਰਿੰਥੀਆਂ 15:5) ਦੋ ਕੁ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਯਿਸੂ ਨੇ ਪਤਰਸ ਨੂੰ ਪੰਤੇਕੁਸਤ ਦੇ ਦਿਨ ਯਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿਚ ਭੀੜਾਂ ਦੇ ਸਾਮ੍ਹਣੇ ਉਸ ਬਾਰੇ ਗਵਾਹੀ ਦੇਣ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਬਖ਼ਸ਼ਿਆ। (ਰਸੂਲਾਂ ਦੇ ਕੰਮ 2:14-40) ਯਿਸੂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਰਸੂਲ ਉਸ ਦੀ ਔਖੀ ਘੜੀ ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਭੱਜ ਗਏ ਸਨ, ਪਰ ਯਿਸੂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਗੁੱਸੇ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਇ ਦੁਬਾਰਾ ਜੀਉਂਦਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ‘ਭਰਾ’ ਕਹਿ ਕੇ ਬੁਲਾਇਆ। (ਮੱਤੀ 28:10) ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਸਾਫ਼ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਯਿਸੂ ਨੇ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਸਬਕ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਿਖਾਇਆ, ਸਗੋਂ ਉਸ ਨੇ ਖ਼ੁਦ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਵੀ ਕੀਤਾ।

14. ਸਾਨੂੰ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਿਉਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਕਿਵੇਂ ਦਿਖਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਮਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਾਂ?

¹⁴ ਮਸੀਹ ਦੇ ਚੇਲਿਆਂ ਵਜੋਂ ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂ? ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਗ਼ਲਤੀਆਂ ਦੇ ਪੁਤਲੇ ਹਾਂ। ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਤੇ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਆਪਣੀ ਕਹਿਣੀ ਜਾਂ ਕਰਨੀ ਵਿਚ ਗ਼ਲਤੀਆਂ ਕਰ ਬੈਠਦੇ ਹਾਂ। (ਰੋਮੀਆਂ 3:23; ਯਾਕੂਬ 3:2) ਜੇ ਅਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਸਾਡੇ ਪਾਪ ਮਾਫ਼ ਕਰੇ, ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। (ਮਰਕੁਸ 11:25) ਤਾਂ ਫਿਰ ਜੇ ਕੋਈ ਸਾਡੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਗ਼ਲਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਕੀ ਕਰਾਂਗੇ? ਅਸੀਂ ਪਿਆਰ ਕਰਕੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਗ਼ਲਤੀਆਂ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦੇਵਾਂਗੇ। (1 ਪਤਰਸ 4:8) ਹਾਂ, ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਸਾਡੇ ਕੋਲੋਂ ਮਾਫ਼ੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਯਿਸੂ ਨੇ ਪਤਰਸ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਗਿਲੇ-ਸ਼ਿਕਵਿਆਂ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਰੱਖਣ ਦੀ ਬਜਾਇ ਸਾਨੂੰ ਗੁੱਸਾ ਥੁੱਕ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। (ਅਫ਼ਸੀਆਂ 4:32) ਇੱਦਾਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਮਨ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮਿਲੇਗੀ ਅਤੇ ਮੰਡਲੀ ਵਿਚ ਵੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣੀ ਰਹੇਗੀ।—1 ਪਤਰਸ 3:11.

ਉਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ʼਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕੀਤਾ

15. ਯਿਸੂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਮੀਆਂ-ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ʼਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ?

¹⁵ ਜਿਹੜਾ ਬੰਦਾ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਹ “ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਉੱਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।”c (1 ਕੁਰਿੰਥੀਆਂ 13:7) ਯਿਸੂ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਮੀਆਂ-ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ʼਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੂੰ ਯਕੀਨ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਚੇਲੇ ਯਹੋਵਾਹ ਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪੂਰੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਯਿਸੂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਰਾਦਿਆਂ ʼਤੇ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਮਿਸਾਲ ਲਈ, ਜਦੋਂ ਯਾਕੂਬ ਅਤੇ ਯੂਹੰਨਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਘੱਲ ਕੇ ਯਿਸੂ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਰਾਜ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਸੱਜੇ-ਖੱਬੇ ਬਿਠਾਏ, ਤਾਂ ਯਿਸੂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ʼਤੇ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਸੂਲਾਂ ਵਜੋਂ ਹਟਾਇਆ।—ਮੱਤੀ 20:20-28.

16, 17. ਯਿਸੂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਕਿਹੜੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਸੌਂਪੀਆਂ ਹਨ?

¹⁶ ਯਿਸੂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਸੌਂਪ ਕੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ʼਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਮਿਸਾਲ ਲਈ, ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਦੋ ਵਾਰ ਭੀੜਾਂ ਨੂੰ ਰੋਟੀ ਖਿਲਾਈ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਰੋਟੀ ਵੰਡਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸੌਂਪੀ ਸੀ। (ਮੱਤੀ 14:19; 15:36) ਨਾਲੇ ਆਖ਼ਰੀ ਵਾਰ ਪਸਾਹ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਯਿਸੂ ਨੇ ਪਤਰਸ ਤੇ ਯੂਹੰਨਾ ਨੂੰ ਤਿਆਰੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਯਰੂਸ਼ਲਮ ਭੇਜਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੇਲੇ, ਦਾਖਰਸ, ਬੇਖਮੀਰੀ ਰੋਟੀ, ਕੌੜੀ ਸਬਜ਼ੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਕੋਈ ਮਾਮੂਲੀ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਪਸਾਹ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮੂਸਾ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਮੁਤਾਬਕ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਮਨਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਯਿਸੂ ਲਈ ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਹਰ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਯਿਸੂ ਨੇ ਉਸ ਰਾਤ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਦੀ ਯਾਦਗਾਰ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਰੀਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਦਾਖਰਸ ਅਤੇ ਬੇਖਮੀਰੀ ਰੋਟੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲਹੂ ਤੇ ਸਰੀਰ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਸੀ।—ਮੱਤੀ 26:17-19; ਲੂਕਾ 22:8, 13.

¹⁷ ਯਿਸੂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਭਾਰੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਸੌਂਪੀਆਂ। ਮਿਸਾਲ ਲਈ, ਅਸੀਂ ਪੈਰੇ 8 ਵਿਚ ਦੇਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਪਵਿੱਤਰ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਚੁਣੇ ਹੋਇਆਂ ਦੇ ਇਕ ਛੋਟੇ ਗਰੁੱਪ ਨੂੰ “ਭੋਜਨ” ਯਾਨੀ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦਾ ਗਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਖ਼ਾਸ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੌਂਪੀ ਹੈ। (ਲੂਕਾ 12:42-44) ਨਾਲੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਚੇਲੇ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਸੌਂਪਿਆ ਹੈ। (ਮੱਤੀ 28:18-20) ਅਤੇ ਅੱਜ ਭਾਵੇਂ ਯਿਸੂ ਸਵਰਗ ਤੋਂ ਰਾਜ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਉਸ ਨੇ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਆਪਣੀ ਮੰਡਲੀ ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ “ਤੋਹਫ਼ਿਆਂ” ਵਜੋਂ ਦਿੱਤੇ ਕਾਬਲ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸੌਂਪੀ ਹੈ।—ਅਫ਼ਸੀਆਂ 4:8, 11, 12.

18-20. (ੳ) ਅਸੀਂ ਕਿਵੇਂ ਦਿਖਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਭੈਣਾਂ-ਭਰਾਵਾਂ ʼਤੇ ਭਰੋਸਾ ਹੈ? (ਅ) ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਸੌਂਪ ਕੇ ਮੰਡਲੀ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਯਿਸੂ ਦੀ ਰੀਸ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ? (ੲ) ਅਸੀਂ ਅਗਲੇ ਅਧਿਆਇ ਵਿਚ ਕੀ ਸਿੱਖਾਂਗੇ?

¹⁸ ਅਸੀਂ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲ ਯਿਸੂ ਵਾਂਗ ਕਿਵੇਂ ਪੇਸ਼ ਆ ਸਕਦੇ ਹਾਂ? ਅਸੀਂ ਭੈਣਾਂ-ਭਰਾਵਾਂ ʼਤੇ ਭਰੋਸਾ ਰੱਖ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਆਪਣਾ ਪਿਆਰ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਜੇ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਖੂਬੀਆਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਵਾਂਗੇ ਨਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਮੀਆਂ-ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਵੱਲ। ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਦੂਸਰੇ ਸਾਨੂੰ ਨਿਰਾਸ਼ ਕਰਨਗੇ, ਪਰ ਪਿਆਰ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਰਾਦਿਆਂ ʼਤੇ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੇ। (ਮੱਤੀ 7:1, 2) ਜੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਭੈਣਾਂ-ਭਰਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਸਹੀ ਨਜ਼ਰੀਆ ਰੱਖਾਂਗੇ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੌਸਲਾ ਢਾਹੁਣ ਦੀ ਬਜਾਇ ਹੌਸਲਾ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗੇ।—1 ਥੱਸਲੁਨੀਕੀਆਂ 5:11.

¹⁹ ਬਜ਼ੁਰਗੋ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਯਿਸੂ ਦੀ ਰੀਸ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਸੌਂਪਦੇ ਹੋ? ਕਿੰਨਾ ਵਧੀਆ ਹੋਵੇਗਾ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਮੰਡਲੀ ਵਿਚ ਹੋਰਨਾਂ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਾਬਲੀਅਤ ਮੁਤਾਬਕ ਢੁਕਵੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਸੌਂਪੋ। ਉਨ੍ਹਾਂ ʼਤੇ ਯਕੀਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਉਹ ਇਹ ਕੰਮ ਪੂਰੀ ਵਾਹ ਲਾ ਕੇ ਕਰਨਗੇ। ਇੱਦਾਂ ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੌਜਵਾਨ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਮੰਡਲੀ ਵਿਚ “ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਸੰਭਾਲਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼” ਕਰਦੇ ਹਨ। (1 ਤਿਮੋਥਿਉਸ 3:1; 2 ਤਿਮੋਥਿਉਸ 2:2) ਯਹੋਵਾਹ ਦੀ ਬਰਕਤ ਕਰਕੇ ਭੈਣਾਂ-ਭਰਾਵਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਬਲ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਵਧੀਆ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਦੀ ਬੇਹੱਦ ਲੋੜ ਹੈ।—ਯਸਾਯਾਹ 60:22.

²⁰ ਯਿਸੂ ਨੇ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਦਿਖਾਉਣ ਵਿਚ ਸਾਡੇ ਲਈ ਇਕ ਬਿਹਤਰੀਨ ਮਿਸਾਲ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਯਿਸੂ ਵਾਂਗ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਾਂਗੇ, ਤਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗੇਗਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਵਾਕਈ ਉਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ-ਪਿੱਛੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅਗਲੇ ਅਧਿਆਇ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਸਿੱਖਾਂਗੇ ਕਿ ਯਿਸੂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦੇ ਕੇ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਬੂਤ ਦਿੱਤਾ।