Kapitulo 12
Balon Sipanan na Dios Manasingger La ed Kasumpal To
1. (a) Anto so nagawa ed dalin tayo no say Dios so ag-anumpal ed sipanan to nipaakar ed agew tan nipaakar ed labi? (b) Lapud say Dios so sitotoor a nansiansia ed saray sipanan to, ed anto a sikatayo so nayarin maseguro?
ANTO so gawaen tayo no say Dios so agnagmaliw a tua ed sipan to nipaakar ed agew tan nipaakar ed labi? Imbes a wala so pansublayan na agew tan labi, say dalin tayo so liwawaan na mantultuloy a liwawa odino nasakbongan ed mantultuloy a bilunget. (Genesis 1:1, 2, 14-19) Balet say Dios so sitotoor a nansiansia ed saray sipanan to. Sirin sikatayo met so sigpot a makapanseguro a say bulan, say agew, tan saray galaksi na katawenan so agbalot naderal; nisay say dilin planeta tayon Dalin.
2. Anto so imbaga nen Jehova ed saray Judios a misiglaotan ed sipanan to ed agew tan ed labi?
2 Sasalitaen so sipanan to ed agew tan ed labi, imbaga na Dios ed saray Judios ed leksab na Panarian na maarin abung nen David: “No sikayon totoo so mamuyak ed sipanan ko ed agew tan ed sipanan ko ed labi, anggan diad oksuyan na agew tan labi so agnagawa ed panaon da, ontan met a say dilin sipanan ko so nabuyak ed si David ya aripen ko ta pian agmagmaliw a nawalaan na sakey ya anak a manuley bilang ari ed tapew na trono to.”—Jeremias 33:20, 21.
3. Anto so ipanengneng na sarayan salita nipaakar ed sipanan to ed si David a para ed andi-anggaan a Panarian?
3 Diad saratan a salita et nawalaan itayo na aliwan direktan prueba a say dalin tayo, a pati say agew tan bulan, so mansiansia lawas. (Eclesiastes 1:4) Say dalin so naokupaan na saray totoon manaayam, pian sikara so manggayaga ed karakpan na agew tan ed labi diad leksab na mananumpal-sipanan a Dios, say Amalsa ed too. Tan unong a si Jehova so nansiansian malet ed sipanan to ed agew tan ed labi, sirin sikato so nansiansian matoor ed sipan to ed si kadaanan ya Arin David a para ed andi-anggaan a Panarian ed linya na pamilya nen David. Saya so tua anggamano say yurongan na Panarian so nakaukolan ya iyalis a manlapud dalin diad agnanengneng a katawenan.—Salmo 110:1-3.
4. (a) Say sipanan na Dios ed si David a para ed andi-anggaan a Panarian so nisiglaot ed anton arum a sipanan? (b) Anto so imbaga nen Jesu-Kristo nipaakar ed satan, tan diad leksab na antoran sirkumstansya?
4 Say sipanan na Dios a para ed andi-anggaan a Panarian ed linya na kapolian a nanlapud si David so nisiglaot ed sananey a sipanan, “say balon sipanan.” Sayan sipanan so onsandi ed daan a sipanan a binitla nen Jesus. Saya so diad samay kayari na impanselebra to ed Judion Paskua a kaiba toray matoor a babangatan to ed labi na Nisan 14 nen 33 K.P. Sikato so angiletneg na samay tinawag na “say Pangdem na Katawan.” Kabat to a, diad saman lamlamang ya agew na Paskua, iyibung to so dala to ed bagat. Nisengeg ed satan, sikato so angala na sakey a kupa na ambalangan alak, balet sakbay ya ipasa to ed saray matoor ya apostoles to, inkuanto: “Sayan kupa et kabaliksan to so balon sipanan diad birtud na dala.”—Lucas 22:20; 1 Corinto 11:20, 23-26.
5. Diad siopa so akagawaan na sipan na Dios ed sakey a balon sipanan, tan kasin say Republika na Israel so makapangibaga a wala ed sayan sipanan?
5 Singa say daan a sipanan, say balon sipanan so ginawa ed sakey a nasyon balet aliwan diad anggan dinan a nasyones na Kakristianoan. Anggamano say sipan ed balon sipanan so agawa ed panamegley nen propeta Jeremias ed nasyon na Israel ed masulok lan 2,500 taon a linmabas, say Republika na Israel natan so agmamibidbir a wala ed balon sipanan. Noag ingen, say Republika na Israel so nagmaliw a membro na NU.
6. Unong ed Jeremias kapitulo 31, akin ya anengneng na Dios so pankaukolan na panggawa ed sakey a balon sipanan, tan diad anto so pansumpalan to?
6 Akin a nilabay na Dios so sakey a balon sipanan? Ipapaliwawa na Jeremias 31:31-34: “‘Nia! Walaray agew ya onsabi,’ so kuan nen Jehova, ‘tan manggawa ak ed abung na Israel tan ed abung na Juda na sakey a balon sipanan; aliwan sakey a singa say sipanan a ginawak ed saray atateng da ed agew na impangitabin ko ed lima ra pian itarok iran ompaway ed dalin na Ehipto, “a say sipanan ko et binuyak da a mismo, anggamano siak a mismo so asawan laki ya akankayarian ed sikara,” so kuan nen Jehova.’ ‘Ta saya so sipanan a gawaen ko ed abung na Israel ed kayari na saratan ya agew,’ so kuan nen Jehova. ‘Ipasen ko so ganggan ko ed dalem da, tan diad puso ra et isulat ko. Tan siak so magmaliw a Dios da, tan sikara so magmaliw a totook. Tan agda la bangatan so balang sakey a kaiba ra tan balang sakey ya agi to, a kuan da, “Kabaten si Jehova!” lapud sikaran amin so mikabat ed siak, manlapud samay kamelamelagan ed sikara ya anggad samay sankabalgan ed sikara,’ so kuan nen Jehova. ‘Ta perdonaen ko so impakalukso ra, tan say kasalanan da so agko la nonoten.’”
Sakey a Magmaong a Sipanan a Walaan na Magmaong a Manamegley
7. Kasin say balon sipanan so kasuldongan na sipanan a binuyak na saray Israelitas, tan akin a sikato so magmaong nen say Ganggan a sipanan?
7 Say balon sipanan so aliwa lambengat a kasuldongan na akadkaunan sipanan a binuyak na saray Israelitas. Andi, peteg! Lapud si apostol Pablo so nansulat ed saray Kristianos ed Roma, a kuanto: “Sikayo so anggapo ed silong na ganggan noagta diad silong na agkanepegan a panangasi.” (Roma 6:14) Sikato so peteg a sakey a balon sipanan, tan nailaloan a sikato so sakey a magmaong, lapud say Makapanyarin-amin a Dios a Jehova so makayarin mamaaligwas ed saray bengatla no nipaakar ed saraman so akuen to ed balon sipanan. Nisengeg ed sakey a bengatla, sikato so amatalindeg na sakey a magmaong a manamegley, odino mitatalosan, diad panangiletneg ed balon sipanan. Sayan Manamegley so aliwan ag-ayadyari, makasalanan a too a singa si propeta Moises.
8. (a) Anto so wala ed balon sipanan a manggawan magmaong nen say Ganggan a sipanan? (b) Siopa so Manamegley na magmaong a balon sipanan? (c) Anto so ibabaga na Hebreos 8:6, 13 nipaakar ed balon sipanan tan say inkamatalona na Manamegley to, tan diad anton epekto ed gendat a sipanan?
8 Say Ganggan a sipanan a pinegleyan ed panamegley nen propeta Moises so maabig ed inkasikaton dili. Anggaman kuan, saman a sipanan so nitarya a para ed saray bagat na ayayep a say dala ra so agmakayarin balot a manguras ed saray kasalanan na totoo. Kanian ta pian si Jehova a Dios so mangiletneg na sakey a magmaong a sipanan, nakaukolan a wala so magmaong a manamegley a walaan na magmaong a bagat. Sayan sigpot-a-nakaukolan a Manamegley et apaneknekan a si Jesu-Kristo. Ituturo to so inkamatalona na sayan Manamegley no ipareng ed si propeta Moises, iter na Biblia ed sikatayo so onggendan a paliwawa: “Balet natan si Jesus so akagamor na lalon matalunggaring a lingkor ed lapag, ta pian sikato met so manamegley ed mipetekan a magmaong a sipanan, a sikato so manepeg a niletneg ed magmaong a sipanan. . . . Diad impangikuanto na ‘sakey a balon sipanan’ et ginawa to so gendat a naandi.”—Hebreos 8:6, 13.
“Naandi” a Daan a Sipanan So Asalatan
9. (a) Diad anton agew so impanpaso na daan a sipanan? (b) Anto so agawa ed saman a kabuasan, tan diad impamekder ed anto?
9 Satan a “naandi,” odino andi-la-ed-panaon, a sipanan so nampaso ed 50 agew kayari na inkioli na Manamegley na balon sipanan. Saya so agawa ed agew na Pentecostes. Diad kabuasan na saman ya agew, say antitipo na Judion Piesta na Panagtipon so ginmapon nagawa. Panon? Bueno, 120 matoor a babangatan na Manamegley na balon sipanan so nantitipon diad atagey a kuarto ed Jerusalem tan angawat na nisipan a masanton espiritu, diad kasumpalan na propesiya ed Joel 2:28-32. Pinekderan to so gapowan na balon sipanan diad impangiter na narengel tan nanengneng a prueba ed amin a maniimaton.
10. Diad saman ya agew na Pentecostes, panon ya agawan nipatnag a saray babangatan nen Jesus so alanaan na masanton espiritu?
10 Sanen si Jesus so inminmuas ed saray danum na bautismo tan say masanton espiritu so nikalbo ed sikato, say espiritu so mamilagron insimbolo na imahen na sakey a malapatin dinmapo ed tagey na ulo to. Balet diad kipapasen na saray 120 Hebreon babangatan ed agew na Pentecostes, panon so inkipatnag na inkalanaan da na masanton espiritu? Diad impatnag na saray diladila a singano apuy ed tagey na saray kauloan da tan diad inkapalangkapan da na pakayarin mangiyabawag ed Salita na Dios ed saray sankailin salita ya agda nin balot naaralan.—Mateo 3:16; Gawa 2:1-36.
11. (a) Anto so nepeg a mabitar ed saray Judios, tan akin? (b) Panon so pikabat tayo a saray Judios so agmangibabaga ed balang sakey, “Kabaten si Jehova!” tan anton liket so anggapo ed sikara?
11 Nepeg a mapatnag ed saray Judios tan saray rabbi ra a say Mosaicon Ganggan a sipanan so agla mankukurang. Nanlapulad inkaderal na Jerusalem ed panamegley na saray armada na Romano nen 70 K.P., sikara la so andian na templo. Diad saman a panaon, saray heneologon kuritan da so abalang odino aderal. Sirin natan et agda la kabat no sioparay nanlapu ed tribu nen Levi tan no siopa so sakey a kapolian nen Aaron ta pian manserbi ed kapasidad na atagey a saserdote a para ed Judion nasyon. Imbes ya ibaga ra ed balang sakey, “Kabaten si Jehova!” ipapasen dan say pangibalikas ed madibinon ngaran so sakey a panagmodmora. Sirin sikara so agmibibiang ed liket na saray Tasi nen Jehova ed katuaan a say “naandi” a daan a sipanan so sinalatan na balon sipanan.
“Sakey ya Andi-anggaan a Sipanan”
12. Diad anton pikakasi so napikasakeyan na saray Tasi nen Jehova a manlapud puso? (b) Diad anto so akapaolian nen Jesus a manlapud saray inaatey?
12 Diad mabitar a piduma ed Judion kipapasen natan, saray Tasi nen Jehova so walaan na aktibo, onkikiwas ya Atagey a Saserdote ed nikawanan a lima na Dios ed katawenan. Sikato so Manamegley na balon sipanan, sakey a manamegley a mas lalon baleg nen si Moises. Manlapud puso, sarayan tastasi nen Jehova so makapikasakey ed pikakasi na managsulat ed Hebreos 13:20, 21: “Natan komon say Dios na kareenan, ya angitarok a manlapud saray inaatey ed baleg a pastol na karnero diad dala na sakey ya andi-anggaan a sipanan, say Katawan tayon Jesus, kinlongan to kayo ed amin a maabig a bengatla diad panggawa ed linawa to.” Lapud satan a “baleg a pastol” so angisaklang na atooan a bilay to a para “ed karnero,” sikato so napaoli a manlapud saray inaatey diad imortal, andi-dala ya espiritun laman balet walaan na kablian na dala na balon sipanan a sitotoor a niyapiger tan satan so andi-anggaan ed saray maabig ya epekto to.
13. (a) Panon a say impatey na Manamegley na balon sipanan so nanonotan a tinaon na saray Tasi nen Jehova? (b) Anto so isisimbolo na saray emblema?
13 Say sakripisyon impatey na Manamegley na balon sipanan, si Jesu-Kristo, so nanonotan a tinaon na saray Tasi nen Jehova diad anibersaryo “na Pangdem na Katawan.” Say andi-lebaduran tinapay a pibiangan na saraman so wala ed balon sipanan legan na satan a “pangdem” so mangisisimbolo ed ayadyarin laman na Manamegley, tan say alak so mangisisimbolo ed puro, ag-alaokan a dala ya, unong ed Kasulatan, kinarga to so mismon bili na bilay na Manamegley.—1 Corinto 11:20-26; Levitico 17:11.
14. Sano saramay wala ed balon sipanan so mibiang ed saray emblemas ed Memoryal, anto so gagawaen da, simbolikon panagsalita?
14 Sano saramay wala ed balon sipanan so mibiang ed kupa na alak ed Memoryal diad “Pangdem na Katawan,” dia lambengat ed piguratibon dalan a sikara so oniinum ed dala, na Manamegley na balon sipanan. Sikato met so diad sakey a simbolikon dalan a kanen da so laman to sano sikara so mibiang ed tipay na andi-lebaduran tinapay ed Memoryal. Diad panggawa ed saya, simbolikon panagsalita, ipapatnag da so pananisia ra ed dondon bagat na Anak na Dios, say Mananondon na amin a katooan.
15. (a) Panon kabayagla so impantultuloy na balon sipanan, tan panon a sikato so peteg ya apaneknekan a magmaong a sipanan? (b) Akin a saray balon sipanan so atukoy a bilang “andi-anggaan a sipanan”?
15 Say balon sipanan, natan et masulok lan 1,950 taon so kabayag to, so manasingger la ed kasumpalan na gagala to. Sikato la so nantultuloy ed saray siglos a mas andukey nen say Mosaicon Ganggan na sipanan. Unong ta sikato so niletneg ed magmaong iran sipanan tan sakey a magmaong a bagat a walaan na magmaong a Manamegley, apaneknekan a sikato so peteg a magmaong a sipanan. Lapud agla nakaukolan a sandian odino salatan na sakey a balo tan magmaong a sipanan, say maaligwas a balon sipanan so atukoy a bilang “andi-anggaan a sipanan.”—Hebreos 13:20.
16. Nipaakar ed anto so nepeg tayon pisalsalamat ed si Jehova a Dios?
16 Salamat ed Makapanyarin-amin a Dios, si Jehova, a pinatalindeg to so sakey a Manamegley a magmaong nen si Moises, a diad panamegley to et nayarian ton legal ya ekalen so Mosaicon Ganggan a sipanan diad impangipasak to ed satan ed panamairapan a kiew tan iter to so dala na andi-anggaan a balon sipanan!