Jehova—A Biskeg Tayo
“Si Jah Jehova so biskeg ko tan pakapanyarik.”—ISAIAS 12:2.
1. (a) Akin a saray Tasi nen Jehova so dumaruman tuloy? (b) Panon so pangibalikas na Isaias 12:2 ed no anto so ginawa nen Jehova ed totoo to?
KASIN onaatendi ka ed saray miting diad Kingdom Hall na saray Tasi nen Jehova? Ditan et nanengneng mo so totoon duman tuloy a manlapud anggan siopan arum! Siopa irayan totoo, tan akin a sikara so duma? Sikatayo so dilin totoo na Dios, tan sikatayo so duma lapud itatarok tayo so sankagalgalangan ed amin a ngaran—say ngaran na maglorian Amalsa ed amin a makapakelaw a talba ed kaliberliber tayo. Say ngaran to so wala ed sikatayo. Diad ngaran to a sikatayo so magaygayagan mandaragup a mangan ed apilipilin espiritual a taganon ipaparungo “ed manepeg a panaon” diad panamegley na muyongan to. (Lucas 12:42) Bilang Tastasi nen Jehova, idaydayew tayon misalsalamat so andi-kaparan ngaran to diad saray salita na Isaias kapitulo 12, bersikulo 2, a nabasa: “Nia! Say Dios so kilalaban ko. Siak so manmatalek tan ag-antakot; ta si Jah Jehova so biskeg ko tan pakapanyarik, tan sikato so kilalaban ko.” Say Dios tayo so angiliktar ed sikatayo diad saray dakel a subok. Natan et say ultimon kilalaban tayo so manasingger la—ontan met a diad lima nen Jah Jehova!
2. (a) Panon kabetbet so inkausar na balikas a “Jah Jehova” ed Biblia, tan iner? (b) Anton kasandin pakabasa ed “pakapanyari” diad Isaias 12:2, tan akin a sikara met so matukotukoy?
2 Sayan balikas a “Jah Jehova,” a panangulit ed madibinon ngaran, so nausar lambengat ya amiddua ed Biblia, dia tan diad Isaias 26:4. Anggan saray managpatalos na King James Version so akanengneng a manepeg a satan so ipatalos a “say KATAWAN a JEHOVA.” Unong ed sakey ed paimanod-leksab ed New World Translation Reference Bible, say kasandin pamasa ed “pakapanyari” ed Isaias 12:2 so “kanta” tan “dayew.” Agaylan tua a say makapanyarin-amin a Jah Jehova, a mangiiter ed saray managdayew ed sikato na dinamikon biskeg, so makana ed saray kanta na panagdayew tayo!—Isaias 40:28-31.
3. (a) Para ed anto so angilukasan nen Jah Jehova ed dalan, tan diad letnegan na anto? (b) Anto so epekto na saray salita nen Pablo ed Roma 11:33-36 ed saray Tasi nen Jehova?
3 Say pakayari nen Jehova so sinimbangan na kakabatan, inkahustisya, tan aro. Diad pangagamil ed sarayan madibinon kalidad, si Jah Jehova so angilukas na dalan a para ed kilalaban na mananisian katooan diad letnegan na dondon nen Jesus. Diad sayan kipaakaran, si apostol Pablo so angibelyaw: “O agaylan kaaralem na saray kayamanan tan kakabatan tan pikakabat na Dios! Agaylan agnausisa iray panangukom to tan agnasuysoy iray dalan to! Ta ‘siopa so mikabat ed kanonotan nen Jehova, odino siopa so nagmaliw a mananimbawa to?’ Odino, ‘Siopa so inmuna ya angiter ed sikato, ta pian sikato so tumangan?’ Lapud manlapud sikato tan diad panamegley to tan nipaakar ed sikato so amin a bengatla. Diad sikato komon so gloria ed ando lan ando. Amen.” (Roma 11:33-36) Sirin, agaylan manepenepeg ya ompeket itayon malet ed si Jah Jehovah tan iyabawag so sigpot a kumpiansa tan talek tayo ed sikato bilang makapanyarin-amin a Dios tayo tan Soberanon Katawan!—Ipareng so Hebreos 3:14.
4. (a) Akin a si propeta Isaias so walaan na maabig a rason a mangiyabawag, ‘Siak so manmatalek tan ag-antakot’? (b) Akin a saray totoo nen Jehova so walaan na maabig a rason a manmatalek ed si Jah Jehova ed sayan koma-20 siglo?
4 Si Isaias so walaan na maabig a rason ed pangibawag, ‘Siak so manmatalek tan ag-antakot.’ Saginonor et say propeta so sikakabat a tuloy ed saray manangiliktar a gawa na Dios. Sikato so sakey ya akatasi sanen sinumpal nen Jehova so salita To diad impangipaabeba to ed Asiria tan say mapangtan ari to, si Senakirib. Diad sakey a labi, 185,000 ya Asirion sundalo so pinatey na sakey lambengat ya anghel ya imbaki na makapanyarin-amin a Dios, si Jehova! Saman ya engranden panangilaban so nansumpal lapud si Arin Hezekias tan amin a Juda so nanmatalek a mabiskeg ed si Jah Jehova. (Isaias 37:6, 7, 21, 36-38) Diad sayan koma-20 siglo, inliktar met nen Jehova so totoo a manlapud saray panamairap, panangisebel, panamasegsegang, tan saray panamairapan a pangawan. Singa saraman a mapangtan Asirio ed panaon nen Isaias, si Adolf Hitler a Nazin manuley so sinmumpa ed saray Tasi nen Jehova, ed aminsan et inyingal to, “Sayan ulop so upoten ed Alemanya!” Balet ta si Hitler tan say Nazi to so naupot. Tan natan say melag a grupo na saray Tasin Aleman a nanmatalek ed si Jehova so dinmakel ed masulok a 121,200!—Salmo 27:1, 2; Roma 8:31, 37.
5. Panon a saray salita na Isaias 12:3-5 so onaplika ed saray manmamatalek a totoo na Dios natan?
5 Inerman ya onlesa so panamasegsegang, saray manmamatalek a totoo nen Jehova so narerepreskoan tan napapabiskeg diad iyiinum ed makaiter-bilay a danum na katuaan. Sikato so unong ya imbaga na propeta na Dios ed Isaias 12:3-5: “Diad panliket et sikayon totoo so peteg ya onasol na danum a manlapud saray subol na panangilaban. Tan diad satan ya agew et sikayo so peteg a mangikuan: ‘Misalamat ed si Jehova, sikayon totoo! Ontawag ed ngaran to. Ipaamta ed limog na totoo iray pidedeneng to. Salambiten a say ngaran to so nipaatagey. Mankanta ed si Jehova, ta abalbaleg so ginawa to. Saya so nipaamta ed amin a dalin.’” Komon ta mantultuloy itayon oninum a mapalalo ed katuaan na Panarian tan misalsalamat ya alangonen so Soberanon Katawan tayo, si Jehova. Diad sigpot a panagmatalek ed si Jehova, “ipulong [tayo] so salita, gawaen a maganat ed maabig a panaon, diad magulon panaon.” (2 Timoteo 4:2) Antokaman a nayarin gawaen na saray sumusumpa, si Jah Jehova so simamaaron mangiwanwan ed sikatayo ed dalan na kilalaban!
‘Say Baley na Saray Maruksan Nasyones’
6, 7. (a) Mitukoyan ed Isaias 25:1, nipaakar ed anto so nepeg a pangigloria na saray managdayew ed si Jehova ed sikato? (b) Panon so panideskribe na Isaias 25:2, 3 ed sakey a syudad? (c) Diad anton syudad so nayarin tutukoyen na propeta, tan akin?
6 Ibukay tayo natan ed Isaias kapitulo 25. Diad bersikulo 1 et nabasa tayo: “O Jehova, sika so Dios ko. Itandoro taka, dayewen ko so ngaran mo, lapud sika so nanggawa na saray makapakelaw a bengatla, saray simbawa ed akauna ran panaon, diad katooran, diad inkanapanmatalkan.” Saray manmamatalek a mandadayew ed si Jehova so mangigogloria ed sikato nipaakar ed saray makapakelaw a kimey a ginawa to ed pegley da. Balet insan intawag nen Isaias so mabitar a pidumaan, a kuanto ed si Jehova: “Ta ginawam so sakey a syudad a lusbo na saray bato, say akutaan a baley ya akusbon deral, say panaayaman ya ilang na saray sankaili so aliwan syudad, ya agla nipaalagey-lamet ed andi-geter a panaon. . . . Say baley na saray maruksan nasyones, takotan da [si Jehova].”—Isaias 25:2, 3.
7 Anto so sayan ag-angaranan a syudad na karuksaan? Nayarin tutukoyen nen Isaias so Ar, say kabisera na Moab, a naynay a kabusol na saray totoo na Dios. Balet say konteksto dia so singa onnepeg ed sananey a sanga na muyongan nen Satanas a magmaong—say manunan kabusol a Babilonia. Diad nigeter a panaon, say Babilonia so mangaygay ed Juda tan Jerusalem, a deralen to so abung na panagdayewan ed si Jehova, tan kautiboen toray niliktar a totoo. Inaon nen Isaias so ari na Babilonia a manlalastog: “Diad katawenan et siak so onsegep. Diad tagey na saray bibitewen na Dios et ipaatagey ko so tronok, tan siak so onyurong ed tapew na palandey na duypo. . . . Gawaen ko so inkasiak a kapadpara na Sankatageyan.” Balet patalindegen nen Jehova si Ciro na Persia a mamupo ed Babilonia tan mangipawil ed totoo na Dios diad dalin da. A singa nipropesiya, say pasen na kadaanan a Babilonia so nagmaliw a mapalalon “lusbo na saray bato” tan “akusbon deral.”—Isaias 14:12-14; 13:17-22.
8, 9. (a) Diad anton sananey a Babilonia so nepeg a pilabanan na saray managdayew ed si Jehova, tan panon so inkatibukel to? (b) Panon so impaneskribe nen Isaias ed sikato, tan akin a say termino so matukotukoy?
8 Anggaman kuan, masulok a 2,500 taon kayari na inkagalpong na Babilonia, saray managdayew ed si Jehova so siansia nin onsumpa ed sananey a Babilonia—say “Babilonia a Baleg, say ina na saray balangkantis tan ed saray makapadimlan bengatla ed dalin.” (Apocalipsis 17:5) Sikato so sankamundoan ya imperyo na palson relihyon. Sikato so ginmapo ed kayarin tuloy na Delap ed agew nen Noe, sanen impaalagey nen Nimrod so orihinal a Babilonia, a nagmaliw ya andador na palso, sektaryanon relihyon. Kayari nen Jesus tan saray apostoles to ya inletneg so Inkakristiano, kinamesan na saray apostata so katuaan na Biblia diad impangiloob da ed saray paganon Binababilonian “bangabangat na saray dedemonyo,” tan say relihyoson sistema na Kakristianoan so apusnakan. (1 Timoteo 4:1) Sayan kunkunwarin Inkakristiano so nagmaliw a manunan kabiangan na “Babilonia a Baleg,” ya onnatnat ed interon sankadalinan ed amin a nasyones na katooan. Sikato so dineskribe nen Isaias a bilang sakey a ‘baley na saray maruksan nasyones.’
9 Diad masulok ya apatiran milenyo, nanlapulad inkiletneg na orihinal a Babilonia ya anggad natan, saray maruksan diktador so angusar ed saray maramsak a klero a bilang tootoo diad panamairap tan panangontrol ed saray kabanyakan a totoo. Sirin, “inuleyan na too so too ed kasakitan to.” (Eclesiastes 8:9) Inabagey nen Jesus so totoo “lapud sikara so kinatatan tan imbantak” na saray ontan a palson relihyoson papastol. Natan, say sankabandayan a grupo so abidbir a bilang “say too na kaugsan,” a tinibukel na saray mapasirayew a klero na Kakristianoan, ya angipangulo diad isusumpa tan panamasegsegang ed saray Tasi nen Jehova.—Mateo 9:36; 2 Tesalonica 2:3, 4.
10. (a) Mitukoyan ed Isaias 25:3, panon a ‘say baley na saray maruksan nasyones’ so apaskar a mangigloria ed si Jehova, tan ontan met ya ontakot ed sikato? (b) Diad Isaias 25:4, 5, panon so impansalita nen Isaias ed si Jehova, namparan nipaakar ed “sakey ya abeba” tan “saray maruksa”?
10 Nen taon 1919 et imbulos nen Jehova so tuan totoo to a manlapud panangontrol na “Babilonia a Baleg.” Satan a ‘baley na saray maruksan nasyones’ so apaskar a mangigloria ed si Jehova unong ta kinaukolan ed sikato so pakaimaton na ansakit diad “saray makapakelaw a bengatlan” ginawa to diad impangipawil to ed saray managdayew ed sikato diad dinamikon kimey. Saray palson relihyonistas so apuersan ontakot ed si Jehova, met, diad impanalaranan ed saman so akaparaan ed sikara. Diad saray siglos, saray maramsak a klero so angipaatagey ed inkasikara diad saray laigo. Balet natan et sasalitaen nen Isaias so nipaakar ed si Jehova, a kuanto: “Sika so nagmaliw a biskeg na abeba, sakey a biskeg ed duka diad kairapan a walad sikato, sakey a salimbengan a manlapud aluboob, sakey a siruman a manlapud petang, sano say iterak na saray maramsak so singa aluboob ya ombasig ed bakor. Singa petang ed amagan dalin, say ingal na saray sankaili so talonaan mo, say petang ed anino na lurem. Say kanta a mismo na saray maruksa so niyurak.”—Isaias 25:4, 5.
Anggapo So Magayagan Kanta ed “Babilonia”!
11. Akin ya anggapo so magayagan kanta ed interon nanarian na “Babilonia a Baleg,” tan panon so inkiyilustra na saya ed nansasamok-relihyoson impandaragup ed Assisi, Italya?
11 Satan, peteg, so kipapasen natan ed interon nanarian na “Babilonia a Baleg.” Anggapo so magayagan kanta a naromog ditan. Saray relihyoson papangulo to so agutgut no nipaakar ed saray dirios a nepeg dan dayewen. Saya so malinlinew a niparungtal diad nansasamok-relihyoson impandaragup ed Assisi, Italya, nen Oktubre 27, 1986. Diman, misiglaotan ed Internasyonal a Taon na Kareenan na Nasyones Unidas, impandaragup nen Papa Juan Paulo II iray papangulo na manunan relihyon na “Babilonia a Baleg.” Sikaran amin so nampikasi a para ed kareenan, arum iran monghan Budista so anggad karukey na 12 oras ed sakey ya agew. Balet diad siopa so nampikasian da? Kasin diad si Maria? Odino diad masanton Trinidad na Kakristianoan? Odino diad Hindun trinidad? Odino diad nilibulibon dirios na Budismo? Odino diad si Allah? Odino diad satan ya abeban ayep, say ason atap, satan a Shintoistan panagdayew? Odino kasin say lalon naawat a pikakasi et saraman so ginawa na Americanon Indian ed tribu na Wawak? Sikato so nibalitan ‘magloria ed marlang a kawes,’ legan a seselselan to so kuako na kareenan tan imbalikas toray pikakasi to “diad saray asewek ya ontulasok a singa insenso ed ambetel a dagem.”
12. Diad antoran salita nen Miqueas tan Isaias so agsinumpal na saraman a relihyonistas?
12 Sakey a bengatla so maseguro: Anggapo so anggan sakey ed saratan a relihyonistas, manlapud Budismon Dalai Lama ya anggad say “Katagyan To” a Methodius na Griegon Iglesian Ortudoks, so manusumpal ed saray salita na Biblia ed Miqueas 4:5: “Sikami, ed biang mi, so manakar ed ngaran nen Jehova a Dios tayo ed andi-geter a panaon, ed ando lan ando.” Sikara so agmanusumpal ed katuaan na apuyanan a balikas nen Isaias ed kapitulo 42, bersikulo 5 tan 8: “Onia so imbaga na tuan Dios, si Jehova, say Amalsa na katawenan tan say Abalbaleg a Sakey ya anginatnat ed saratan; say Sakey ya angigaton ed dalin tan say bunga to, say Sakey a mangiiter na linawa ed totoo ed tapew to, tan say espiritu na saraman so manaakar ed sikato: ‘Siak si Jehova. Satan so ngaran ko; tan say dilin gloriak so agko iter ed arum, nisay dayew ko ed saray imbolik a talintao.’”
13. Anto so peteg ya agawa ed Assisi, tan panon so impangondena nen Jesus ed saya sanen sikato so wadia ed dalin?
13 Diad Assisi, say mapangtan seremonya, nikadkaduman sutana, tan inulit-ulit a pikakasi so paraan ed panggawa na mapublikon kapangtaan. Ontan so impangondena nen Jesus ya Anak nen Jehova sanen wadia ed dalin. Inkuanto ed saray relihyoson papangulo ed agew to: “Amin na saray kimey a gagawaen da so gagawaen da pian nanengneng na totoo,” tan imbaga ton sipaparungtal ed sikara, a kuanto: “Kasi kayo la, eskribas tan Pariseos, mansimpisimpitan! lapud inkaput yo so panarian na katawenan ed arap na totoo; ta sikayon mismo so ag-onloob, nisay abuloyan yo raman so wala ed dalan da ya onloob.” (Mateo 23:5, 13; nengnengen met so Mateo 6:1-8.) Aliwan say akinpaway a panangiparungtal odino say pasen na panagdayewan so makana ed Dios. A singa imbaga nen Jesus: “Say Dios so sakey ya Espiritu, tan saramay mandadayew ed sikato so nepeg a mandayew ed espiritu tan katuaan.”—Juan 4:21, 24.
Say Tuan Sengegan na Kareenan
14. (a) Akin a saray pikakasi na saray relihyon na mundo nipaakar ed kareenan so pansimpisimpitan? (b) Anto so madibinon panangukom ed relihyon na Kakristianoan?
14 Diad pakakanengneng ed gutgutan ed saray relihyon na mundo, kasin wala so anggan siopan makulang na pikakabat diad panisip a saray pikakasi na relihyoson papangulo so makapangitarok na kareenan ed mundo? Sikara so manpipikasin mansimpisimpitan ed saray nilasus lan taon, a kaleganan to et sikara met so mibibiang a sigpot ed saray bakabakal na nasyones, saray Krusada, tan saray sankaugesan a panamasegsegang. Intepet na propeta nen Jehova: “Kasin nayarian na sakey a Cusita a salatan so baog to? odino sakey a leopardo ed saray batek to? Sikayon mismo so makayari met a manggawa na maong, a totoon nibangat a manggawa na mauges.” (Jeremias 13:23) Bilang manunan kabiangan na “Babilonia a Baleg”—say sankamundoan ya imperyo na palson relihyon—say relihyon na Kakristianoan ed partikular so asimbang ed saray madibinon simbangan tan aromog a pakaskasin kulang. Nigana la ed kadederal!—Jeremias 2:34, 35, 37; 5:29-31; Daniel 5:27.
15. Panon so pangitarok nen Jehova na magnayon a kareenan, tan panon a saramay manmamatalek ed sikato so manlilingkor a makasengeg ed kareenan?
15 Si Jehova, “say Dios na kareenan,” so mangitarok na magnayon a kareenan diad panamegley na paneral ed amin na saray makasalanan-ed-dala tan kargaan so dalin ed saray totoon peteg a manangaro ed katuaan tan inkatunong. (Filipos 4:9) Unong ed si Arin David, saray mauyamo a “manmamatalek ed si Jehova tan manggagawa na maong” so “mangayarian na dalin” tan “peteg a makaromog na liket diad inkadaakan na kareenan.” (Salmo 37:3, 11) Saramay ‘manmamatalek a naynay ed si Jehova tan manggagawa na maong’ so manlilingkor a nisesengeg ed kareenan diad nengneng a saramay mangiyaapay na kameskadon pikakasi ed saray manggugutgutan a dirios, taltalintao, tan imahen so agmakayarin balot.—Salmo 115:2-8; Isaias 44:14-20.
16. Anton piesta so itarya nen Jehova a para ed saraman so mauyamo a natitipon a manlapud “baley na saray maruksan nasyones”?
16 Agaylan pandumaan so wala ed baetan na saray pikakasi tan ilalo na saray dilin totoo na Dios tan ed saraman so manusuporta ed “Babilonia a Baleg”! Agaylan apresyaen tayon maong a “say kanta a mismo na saray maruksa so niyurak”! (Isaias 25:5) Balet sasalitaen iray mauyamo a natitipon a manlapud “baley na saray maruksan nasyones,” ituloy nen Isaias ya ibaga: “Si Jehova na saray ehersito so peteg a manggawa ed amin a totoo, ed sayan palandey, na sakey a piesta na saray malarak a tagano, sakey a piesta na alak ed saray bulirek, . . . napaitneng.” (Isaias 25:6) Say espiritual a piestan pibibiangan natan na saraman so dinmagon mandayew ed si Jehova so makapalikliket a makapnek, sakey a piestan peteg! Saray kapusoan tayo so napabiskeg a mansungdo tan saray gayaga tayo so manlippua legan a lingkoran tayo si Jehova a sigugunaet diad panatalaran ed kapasimbalo tan piesta na saray maong a bengatla ya insipan nen Jehova ed balon dalin.—Salmo 104:1, 14, 15; Mateo 19:28, KJ.
17. Antoran “makapakelaw a bengatla” so gawaen nen Jehova, a mangitarok na antoran gayaga?
17 Agla mabayag, si Jah Jehova so manggawa ed “saray makapakelaw a bengatla” diad pangekal ed aliwa lambengat a “Babilonia a Baleg” noagta ontan met “ed nilagan kimey” na kondenasyon ya amalkot ed katooan lapud kasalanan nen Adan. (Isaias 25:7) On, diad letnegan na bagat nen Jesus, say Dios tayo so manumpal ed propesiya na Isaias 25:8: “Sikato so peteg a mangakmon ed patey diad ando lan ando, tan say Soberanon Katawan a Jehova so peteg a mamunas ed saray lua a manlapud amin a lupa. Tan say kabalawan na totoo to so ekalen to a manlapud amin a dalin, lapud satan so sinalita nen Jehova a mismo.” Agaylan gayaga so pakanengneng ed Adanikon kasalanan tan patey tan abrasaen iray inad-aro legan a sikara so ompawil a manlapud saray takarang na patey! Agaylan makapaliket so pakaamta a saray matoor a tastasi nen Jehova so angiter na sigpot ya ebat ed baleg a Managbalaw, si Satanas a Diablo! (Uliran 27:11) Anggapo la so anggan siopan mangipaarap na balaw ed sikara, lapud sikara la so analtalo no nipaakar ed katooran da. “Diad katooran, diad inkanapanmatalkan,” si Jehova a mismo so manumpal ed saray bengatlan nipropesiya—saray “simbawa [to] a nanlapud akauna ran panaon.” Amin a dalin so magmaliw a matunong a paraiso, napno na saray matunong a totoo. Peteg ya engranden ilalo!
18. Anggaman ed saray pananesdes, anto so determinadon gawaen tayo, a mitukoyan ed Isaias 25:9?
18 Say panmatalek tayon naynay ed si Jehova ed sarayan ambilunget ya agew so nawalaan na peteg a tumang. Antokaman a pakadesdesan a nepeg tayon pibakalan ed saray inagew-agew a panagbilay tayo—balanglan diad panaglegpet ed saray pamilya tayo, diad panamemben a malet ed saray prinsipyo na Biblia ed eskuelaan, odino diad panangiter na panagtasi ed mairap iran teritorya—sikatayo komon so manmatalek a naynay ed si Jehova. Say pamemben tayo na maapit a siglaotan ed si Jehova a bilang say “Dumerengel na pikakasi” so mangipaseguro ed sikatayo na kilalaban. (Salmo 65:2) Sirin, sikatayo komon so determinadon mansiansia ed limog na saraman so mangibabaga, diad saray salita ed Isaias 25:9: “Nia! Saya so Dios tayo. Nanilalo itayo ed sikato, tan ilaban to itayo. Saya si Jehova. Nanilalo itayo ed sikato. Manggayaga itayo tan manliket diad panangilaban to.”
Tepetepet ed Repaso
◻ Panon a si Jah Jehova so biskeg tayo tan pakapanyari tayo?
◻ Anto so “baley na saray maruksan nasyones”?
◻ Panon a ‘say baley na saray maruksan nasyones’ so apaskar a mangigloria ed si Jehova, tan ontan met ya ontakot ed sikato?
◻ Anto so mangipanengneng ya anggapo so magayagan kanta ed “Babilonia a Baleg”?
◻ Antoray “makapakelaw a bengatla” a gawaen ni nen Jehova a para ed totoo to?