Pananalo ed Bakal a Sumpad Depresyon

“SAY sankamanangapusan a bengatlan nakaukolan kon piarapan,” so impatua nen Lola, “et say gonigon na liknaan na inkaandian-na-ilalo lapud, lapud bilang sakey ed saray ariripen nen Jehova, inisip kon agko nepeg a liknaen so ontan.” Sayan kaslakan a lingon-pakatalos so mabetbet ya ununan kabusol a nepeg a taloen na sakey a Kristianon nalelemay. Inyarum nen Lola: “Diad bektan itundak so panaeg ed inkasiak diad kanonotan nisengeg ed panlikna na ontan tan iyapasakey ko so iyabig, magmaong a napiabetan ko so depresyon.” On, say depresyon ed inkasikaton dili so aliwan rason ed panisip yon asaew yo so Dios.

Say sengegan na depresyon so nayarin sikolohikal. Nen 1915, abayag ni sakbay na agano nin panagsukimat ya insiglaot so dakel iran pisikal a beblay ed depresyon, imbaga na The Watch Tower: “Sayan inkabelat na espiritu, odino liknaan na inkabegtebegtew tan depresyon, so natural no maminsan ed amin a katooan . . . [Sikato so] ombiskeg ed arum a kalaknab diad kondisyon na pisikal a bunigas.” Sirin, no pawilpawil so liknaan na kalelemay, nayarin makatulong so panrikonisi na doktor. No say kipapasen so alablabas, nayarin labay na sakey a tambalen so gonigon diad panamegley na sakey a propesyonal ya espesyalista ed depresyon.a

Balet anggaman sano say sengegan so aliwan pisikal, aliwan realistiko so panilalon say sakey ed saray ariripen na Dios so aglan balot onermen odino nadismaya. Imanoen pa no panon a si Ana so ‘pinmait ed kamarerwa tan nannangis a tuloy.’ (1 Samuel 1:​7, 10) Si Nehemias met so ‘nannangis tan nanagugol ed dakel iran agew’ tan walaan na “kaermenan ed puso.” (Nehemias 1:​4; 2:2) Minudmora nen Job so bilay to tan alikna ton sikato so kinaindanan na Dios. (Job 10:​1; 29:​2, 4, 5) Inkuan nen Arin David a say espiritu to so nalmay ed dalem to tan say puso to so kinmapuy. (Salmo 143:4) Tan sinalita nen apostol Pablo so impakawalaan to na “takot ed dalem” tan “naermenan” odino “alespag” ed emosyon.​—2 Corinto 4:​9; 7:​5, 6.

Anggaman amin na saraya so matoor ya ariripen na Dios, saray nanduruman gonigon, sesga, odino ampait iran pakadismayaan so diad sakey a panaon et manggawa ed sikaran maermen. Ingen, sikara so agkinaindanan na Dios odino inekal to so masanton espiritu to. Say nalelemay a liknaan da so aliwan nisesengeg ed espiritual ya insaew. Aminsan sanen si David so agonigon, sikato so kinmerew ed pikakasi: “Paliket mo so kamarerwa na aripen mo.” Si David so niligliwa na Dios kaleganan na sayan ‘agew na gonigon’ tan tinulongan to, ed asabin panaon, a manliket. (Salmo 86:​1, 4, 7) Tulongan met nen Jehova so ariripen to natan.

Lapud say depresyon so aliwan paneknek na balanglan insaew ed espiritual odino kaleteyan na nonot, say sakey a Kristianon sinalot na satan so nepeg ya agmansiansian ag-oneseesel lapud inkadismaya. Imbes, nepeg ton alaen so sakey ed saray sankaimportantian a kundang diad pamakal ed sayan kaguloan. Anto ’tan?

Iwalwal Moray Liknaan Mo

Nepeg ton itongtong itan ed arum. Ibabaga na Uliran 12:​25: “Say kapagaan ed puso na sakey a too so manggawa ed satan ya ontuek, balet say maabig a salita so manggawa ed satan a manliket.” Anggapo so arum a toon makaamta ed kabiskeg na kapagaan ed pusom likud no sika so mangilukas tan manongtong ed satan. Diad pangibesngaw ed sakey a toon maabagey a makayarin ontulong ed sika, nayarin naamtaan mo a saray arum so walaan na miulibay iran liknaan tan problema. Ontan met, say pangyan ed saray liknaan diad salita so sakey a kurang na iyabig, lapud palemewen to so puso a mangiter na balikas diad ansakit ya eksperiensia imbes a satan so ememan. Sirin, saray nalelemay a kamarerwa so nepeg a mangibesngaw ed asawa, ateng, odino diad maabagey tan kualipikado ed espiritual a kaaro.​—Galacia 6:1.

Say kabiangan na problema nen Marie et inememan to so mangogonigon iran emosyon ya angitonton ed sikato ed depresyon. “Diad inlabas na saray taon, siak so akitulot ed ontan a pankunkunwari,” inkuanto. “Agbalot kugipen na arum a siak so walaan na ontan a gonigon a manasaglawi ed sarayan liknaan na inkaandi-kakanaan.” Balet si Marie so angilukas ed sakey a matatken ed kongregasyon. Say matatken diad panamegley na mananebek iran tepet so ‘angagwat’ ed puso to ed kapagaan ya aakbibiten to tan sikato so tinulongan ton mantalos a magmaong ed inkasikato. (Uliran 20:5) Saray maabig a salita to a nanlapud Kasulatan so angiter ed sikato na paseguro. “Diad ununan pankanawnawa, siak so ginmapon mangala na tulong diad pangarap ed saray liknaan a tinmulong ed depresyon ko,” so impaliwawa nen Marie.

Sirin say pitongtong ed sakey a makatalos a matatken so nayarin mangiter na espiritual a makarepreskon “danum” ed sakey a say “kamarerwa to so singa napgaan a dalin.” (Isaias 32:​1, 2; Salmo 143:6) Say makatebek a managsimbawa ed espiritual so nayarin ontulong ed sikan makanengneng ed no panon so pakapanggawam ed saray praktikal a kundang diad pangarap ed saman so nayarin impasen mon andian-la-na-ilalon kipapasen. (Uliran 24:6) Balet nagkalalo ni so nakaukolan nen say basta pangibesngaw ed sananey.

Bidbir Mo So Peteg a Kablian Mo

Saray liknaan na inkaandi-kakanaan so baleg a sengegan na depresyon. Anganko ta lapud aliwan-maliket ya impanugaw, arum a Kristiano so walaan na abebbeban panangipasen ed inkasikara. Balet anggaman say pisikal, emosyonal, odino seksual ya inkaabuso ed apalabas so angitilak na piglat ed emosyon, saya so agmanguman ed kablian na sakey a too. Sirin, nepeg mon pambanikelan so pakawalaan na asimbang a panmoria ed tuan kablian mo bilang sakey a persona. “Ibagak ed balang sakey ed sikayo,” so impaseseg nen apostol Pablo, “ya agto ipapasen so inkasikato ed labas na peteg a kablian to, balet ta manggawa na asimbang a panguenta ed inkasikato.” (Roma 12:​3; Charles B. Williams) Manwarin manbabantay a sumpad kalastogan, nepeg mon agsalien so onla ed pagpag ya inkalablabas. Saramay walaan na siglaotan ed Dios so mabli, kalikaliktan ed sikato, lapud pipilien to so totoon magmaliw a “nikabkabiig a kayarian” to. Agaylan matalunggaring a pribilehyo!​—Malaquias 3:​17; Aggeo 2:7.

Ontan met, agaylan kagalangan so pagmaliw a “kaiban komikimey na Dios” diad pibiang ed Kristianon kimey na panaggaway babangatan. (1 Corinto 3:​9; Mateo 28:​19, 20) Dakel iran nalelemay a Kristianos so akaromog a sayan kimey so mamabiskeg na panamabli-ed-dilin inkasikara. “Anggan diad kayari na impagmaliw a sakey a Kristiano, siak so nanliknan agmakagenap a tuloy,” so inako nen Marie. Ingen, sikato so nantultuloy ed kimey na panagpulong, tan sakey ya agew et nabet to so sakey ya aderal-ed-utek a biin walad kalangweran a malabay a nibangat ed Biblia. “Nakaukolan to so sakey a maanos ed sikato, lapud sikato so matantan a manaral,” so kuan nen Marie. “Lapud inala to so malaem ya imanok, alingwanan ko la so inkasiak tan saray agko pakagenap. Kinaukolan to so tulong ko, tan amoriak a nayarian kon iter ed sikato diad tulong nen Jehova. Say impakanengneng ko ed sikaton abautismoan so amabiskeg ed siak diad labas na saray salita. Say abebbeban-panangipasen ko ed inkasiak so binmaleg, tan say seryoson depresyon so naandi a nansumpal ed maabig.” Agaylan tua a “say sakey a mabulos a manalog ed arum so mabulbulos met a nasalog”!​—Uliran 11:25.

Ingen, dakel a totoon nalelemay so kinmiwas a singa ginawa na mapalalon nalelemay a Kristianon bii, ya angako: “Anggaman siak so mankimey na impasya a manlinis tan manluto tan manankaili, siak so ompuliktar tan guloen ko so inkasiak ed kada melanting a lingo.” Say ontan ya agmakatunongan a panag-anap-na-lingo et mamakapuy a tuloy ed abebbeban-panangipasen ed laman. Nonoten a say Dios so makatalos tan “agmantultuloy ed amin a panaon a mananap na lingo.” (Salmo 103:​8-10, 14) No si Jehova, a walaan na atagtagey a pantalos ed duga nen say sikatayo, so agmangonigon ed sikatayo ed amin a melanting a lingo tan sikato so mabulos a mangipatnag na ontanlan anos, agta sikato so pambanikelan tayon aligen diad pangarap tayo ed inkasikatayo?

Amin tayo so walaan na kakabusan tan kaleteyan. Ingen, walaan itayo met na biskeg. Ag-inilaloan nen apostol Pablo so katalunggaringan ed inkasikato ed amin na saray gunaet to. “Anggamano siak so aliwan marunong ed panagsalita, peteg a siak so agmikakabat,” so kuanto. Agnilikna nen Pablo so inkaabeba lapu labat ta nayarin sikato so aliwan matalunggaring bilang managpaliwawa ed publiko. (2 Corinto 11:6) Ontan met, saray nagogonigon so nepeg a mangiyapasakey ed saray bengatlan maabig a nagagawaan da.

“Say kakabatan so wala ed saray mauyamo,” odino diad saraman so mamidbir tan mangawat ed saray limitasyon da. (Uliran 11:2) Balang sakey ed sikatayo so sakey a nikadkaduman kamarerwa a walaan na saray mandurumaan a sirkumstansya, pisikal a biskeg, tan abilidad. Legan a lingkoran yo si Jehova a sigpot-kamarerwa, a gawaen so nayarian yo, sikato so napaliket. (Marcos 12:​30-33) Say Dios so aliwan sakey ya agbalot napenek ed saray sagpot na debosyonadon ariripen to. Si Leora, sakey a Kristianon matalonan akilaban ed depresyon to, so angikuan: “Agko gawaen so singa inkaabig na amin ed arum a bengatla, a singa saray presentasyon ed lawak na ministeryo. Balet ta sasalien ko. Say gawaen ko so sankaabigan ko.”

Panamemben ed Saray Lingo tan Agpantatalosan

Anto, anggaman kuan, no sika so makagawa na seryoson lingo? Anganko ta manlikna kan singa si Arin David, a ‘nanakar a maermen a sanagew’ lapud saray kasulitan to, odino kasalanan. Ingen sayan mismon liknaan so nayarin ebidensyan sika so ag-akaarawin tuloy tan akapanggawa na agnaperdonan kasalanan! (Salmo 38:​3-6, 8) Saray liknaan na kagonigon so nayarin mangipanengneng a say sakey a nankasalanan so walaan na masimpit a puso tan maabig a konsiensia. Sirin panon so nayarin pamemben ed kagonigonan? Bueno, kasin impikasim so panamerdona na Dios tan angala na saray kundang a pametek ed lingo? (2 Corinto 7:​9-11) No ontan, nawalaan na pananisia ed panangasi na samay Sakey a mamerdonan malaknab, bangta determinadon agla mangulit ed kasalanan. (Isaias 55:7) No agkani adisiplinaan, agka ‘ontutunda sano napetek, lapud say inaro nen Jehova so disiplinaan to.’ (Hebreos 12:​5, 6) Say ontan a panametek so walaan na gagala diad panulong a mangiligen ed onkakasipan karnero. Agto ipaliis a manlapud kablian to a bilang sakey a persona.

Anggamano say dilin puso tayo so mangondena ed sikatayo, agtayo nakaukolan ya ibagan sikatayo so kinondena nen Jehova. “Ipaseguro tayo so kapusoan tayo ed arap to no nipaakar ed antokaman a nayarin pangondenaan na kapusoan tayo, lapud say Dios so babaleg nen saray kapusoan tayo tan kabat to so amin a bengatla.” (1 Juan 3:​19, 20) Nanengneng nen Jehova so nagkalalo nen saray kasalanan tan lingo tayo. Kabat toray onkakapuy a sirkumstansya, say interon kurang na bilay tayo, saray motibo tayo tan saray getma. Say kinabalgan na pikakabat to so makayari ed sikaton ondengel a tekep na panangabagey ed saray magunaet a pikakasi tayo diad panamerdona, a singa impakadngel to ed si David.

Saray agpantatalosan ed arum tan alablabas a mapaga diad pakawalaan na abobon da so ontulong met diad kiwawala na kakulangan na panamabli-ed-laman, anganko ta anggan diad liknaan na inkipulisay. Lapud ag-inkayadyari, say sakey a Kristiano so nayarin mansalita ed sika ed nengneng a singa makapasakit odino maramsak. Ingen, saray dakel ya agpantatalosan so napalinew diad pangibaga ed too no panon so inkaapektaan mo diad imbaga to. (Ipareng so Mateo 5:​23, 24.) Ontan met, insimbawa nen Solomon: “Agmo iiter so pusom ed amin a salitan nayarin salitaen na totoo.” Akin? “Lapud kabat a maong na dilin pusom ed anggan dakel a danay a nayarian mo, anggan sika, so kinmerew na mauges ed arum.” (Eclesiastes 7:​21, 22) Agmaniilalo na aliwan realistko na inkayadyari ed inkasika odino ed saray siglaotan mo ed arum ya ag-ayadyarin totoo. Aliston mamerdona tan mangitepel ed arum.​—Colosas 3:13.

Nagkalalo ni, say tuan kablian mo so agsinukat a manuna ed no kasin sika so inaro na arum odino andi. Si Kristo so “impasen . . . a singano anggapoy kuenta,” tan sikato so ‘pinabli [ed] imaton na arum’ a samsamet. (Isaias 53:​3; Zacarias 11:13) Kasin saya so anguman na peteg a kablian to odino say nengneng na impamabli na Dios ed sikato? Andi, ta anggamano sikatayo so ayadyari, a singa si Jesus, agtayo napaliket so amin.

Biskeg a Mansungdo

No maminsan, say seryoson depresyon so nayarin pawilpawil anggaman ed saray sagpot tayon manalona ed satan. Say emosyonal ya ot-ot so nayarin anggan managdag ed arum a Kristianon manlikna a singa si Jonas: “Say ipatey ko so magmaong nen say kipapasen kon mabilay.” (Jonas 4:​1-3) Ingen, say kairapan to so aliwan permanente. Satan so atalonaan to. Kanian no say depresyon so manggawa ed bilay mon singa agla nasungdoan, nonoten a satan so singa say kairapan ya imbaga nen Pablo a “temporaryo.” (2 Corinto 4:​8, 9, 16-18) Onsabi ed panampot! Anggapo so situasyon ya andian-na-ilalo. Insipan nen Jehova “a bilayen so puso na saraman so maniirap.”​—Isaias 57:​15, Lamsa.

Agbalot ontutundan manpikasi, anggano saray pikakasi yo so ompatnag a kaapaan. Si David so akikasi: “Dengel ka, O Dios, diad kerew a kelyaw ko . . . sano say pusok so onkapuy. Komon ta siak so itonton mo ed tapew na sakey a dampay ya atagtagey nen say siak.” (Salmo 61:​1, 2) Panon so pangitonton na Dios ed sikatayo diad akindalem a talek a singa agnasabi na dilin biskeg tayo? Si Eileen, ya akipuligesgesan ed depresyon diad dakel iran taon, so onebat: “Si Jehova so ag-angiyabuloy ed siak ya onsuko. Saya so mangiter ed siak na ilalo a no itultuloy kon salien, sikatayo so mantultuloy ya ontulong. Say pikabat ed katuaan na Biblia so literal ya amasiansia ed siak a mabilay. Diad panamegley na dakel iran nanduruman dalan​—pikakasi, say ministeryo, saray miting, saray palapagan, pamilya, tan kakaaro​—si Jehova so angiter na biskeg ed siak a mantultuloy a manali.”

Moriaen so kaguloan a bilang sakey a subok na pananisia yo. “Sikayo so makapanmatalek ed Dios,” so impaseguro nen apostol Pablo. “Agto kayo abuloyan a nasubok ed labas na saman so natalindegan yo. Balet sano sikayo so nasubok, Sikato met so manggawa na dalan a pawayan pian natepelan yo.” (1 Corinto 10:​13, Beck) On, say Dios so mangiter ed sikayo na “biskeg ed labas na saman so gendat” diad panakbat ed anggan anton emosyonal ya awit.​—2 Corinto 4:7.

Sakey a Balon Mundon Andian na Depresyon!

Insipan na Dios a magano to lan ekalen, diad panamegley na mangatatawen a Panarian to, so amin a makapalemay iran kipapasen ed dalin tayo. Ibabaga na Salita to: “Palsaen ko so balon katawenan tan sakey a balon dalin; tan saray gendat a bengatla so agla ra nanonotan, nisay sikara so onsabi ed puso. Balet manliket, sikayon totoo, tan manggayaga ed ando lan ando ed palsaen ko.” (Isaias 65:​17, 18) Sarayan salita so inmunan asumpal nen 537 K.K.P., diad samay panaon sanen say kadaanan a nasyon na Israel so nipawil ed dilin dalin to. Diad saman et inkanta na katooan to: “Nagmaliw kamin singa saraman so mankukugip. Diad satan a panaon et say sangi mi so napno na elek, tan say dila mi ed magayagan kelyaw.” (Salmo 126:​1, 2) Agaylan lalon engrande so magano-lan-nasumpal ya unor a kasumpalan na sayan makapaligsay-puson propesiya ed balon mundo na Dios!​—2 Pedro 3:​13; Apocalipsis 21:​1-4.

Diad silong na Panarian na Dios (say “balon katawenan”), sakey a matunong a sosyedad na totoo ed dalin (say “balon dalin”) so nipawil ed inkayadyari diad emosyon, pisikal, tan espiritual a kabunigasan. Aliwan lapud saraya so andian la na pakanonot ed apalabas, noagta nisesengeg ed amin na saray makapaliket a bengatlan onwala ed satan a nonoten da tan panliketan, anggapo la so rason na pakanonot da odino pangiteen na imano ed amin na saray makapaermen ya asagsagmak ed abenegan. Nonoten, kada kabuasan et onliing a walaan na kristal-kabitar a kanonotan, magunaet ya onggapo ed kimey diad agew​—agla pegetan na nalmay a kipapasen!

Kumbinsidon nagnap ed kapetegan na sayan ilalo, inkuan nen Lola (asalambit ed gapo): “Say pannodnonot a say Panarian nen Jehova so mametek ed sayan problema so sankabalgan a tulong ko. Amtak a say depresyon so agmagnayon ed ando lan ando.” On, makapanseguro kayo a magano lan gawaen na Dios a posibli so absoluton pambiktorya ed depresyon!

[Paimano ed leksab]