Tepetepet Manlapud Managbasa
Kasin kabaliksan na Mateo 28:17 ya arum ed saray apostol so nantultuloy a nanduaruwa kayari inyapireng ed sikara nen inmolin Jesus?
Andi, agkaukolan a dampoten tayo itan a konklusyon manlapud Mateo 28:16, 17, a nabasa ditan: “Saray labinsakey a binangatan linmara’d Galilea, anga ed palandey ya intoro nen Jesus ed sikara. Et sanen sikato so anengneng da, sikato’y ingalgalang da: balet saray arum nanduarua ra.”
Diad inmuna et nanggunaetan la nen Jesus a tulongan iray babangatan to a moriaen “a kaokolan to’y onla ed Jerusalem, tan mantepel na amayamay a bengatla ed saray mamasiken, tan manunaan day sacerdote tan saray escribas, tan sikatoy pateyen da et dia’d komatlo’n agew onoli ed bilay.” (Mateo 16:21) Anggaman ontan, say inkaaresto tan impatey to so anaynan ed saray babangatan a dismayado tan awetwet. Say kioli to so singa sinmabin sakey a surpresa. Tan sanen impatnag to so inkasikato ed atooan a nengneng, diad inmuna et arum so “ag da ni sisiaen a lapu’d liket.” (Lucas 24:36-41) Anggaman ontan saray impatnag kayari kioli to so peteg a tinmulong ed saray maapit a patumbok to ya awaten so katuaan na inkioli to; anggan si apostol Tomas so akumbinse a si Jesus so pinaoli.—Juan 20:24-29.
Kayari to, saray 11 matoor ya apostol so “linmara’d Galilea.” (Mateo 28:16; Juan 21:1) Legan a wadman ira, si Jesus so pinmanengneng ed “masolok a limanlasus ya agagi ya aminpinsan.” (1 Corinto 15:6) Diad sayan situasyon a sasaglawien na Mateo 28:17 ya “arum so nanduarua.” Kanian saramay walaan ni na saray panduaruwa so nayarin diad limog na saramay 500 a patumbok.
Imanoen so makapasagyat a komento nipaakar ed saya a ginawa na inmunan presidente na Watch Tower Society, si C. T. Russell:
“Agmakatunongan ya ipasen tayon saramay nanduaruwa et siopaman ed labinsakey ya apostol, ta sikara so sigpot a napnek, kumbinsidon tuloy, unong ya akauna lan imbalikas dan mismo. Sirin saramay nanduaruwa so diad limog na ‘limanlasus ya agagin’ presenti ed sayan aturon miting, ya andian na datin pililimog ed sikato nanlapulad inkioli to, tan arum ed sikara, so makatunongan a nipasen tayon mas maletey ed pananisia nen saray apostol tan nikadkaduman kakaaron akitongtongan nen Jesus kayari inkioli to. Say balikas ya ‘arum so nanduarua’ so sakey ya ebidensya ed inkaprangka na rekord na Ebanghelista. Ipapanengneng to ed sikatayo met a saray patumbok na Katawan so agbastabastan manisia, noagta mabulos a manusisa tan manimbang ed saray niparungtal ya ebidensya, tan say onggendan a seseg, biskeg tan dilin-managsakripisyon espiritu na saramay anisia so mangiiter ed sikatayo na daakan ya ebidensya ed inkasimoon na kumbiksyon da ed kioli na Katawan tayo, unong a sikara tan ontan met ed sikatayo et mamidbir a satan so mogmon tombok na pananisia tayo ed sikato. No ag-inmoli si Kristo say pananisia tayo so andi-kana tan sikatayo ni so walaan na saray kasalanan.—1 Cor. 15:17.”—Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence, Mayo 1, 1901, pahina 152.
Nayarin naimano tayo met a say paraan na panasaglawi nen Mateo ed sayan punto so mangitatarok ed sikatayo na sakey ya ebidensya na inkanapanmatalkan tan inkamatua na say Biblia. No say sakey a too so manggagawa na sakey ya es-estorya, sikato so nepeg a mangiter na saray detalyen manggawa ed inimbenton estorya ton ompatnag a napanisiaan; nayarin liknaen ton saray inekal a detalye odino mapatnag iran luang so mangiter na panduaruwa ed ginawgawa to. Komusta so nipaakar ed si Mateo?
Peteg ya agto liknaen ya obligadon mangitarok na detalyadon salaysay ed balikas to ya “arum so nanduaruwa.” Saray salaysay nen Marcos, Lucas, tan Juan so agmangibabaga na nipaakar ed saya, kanian say mismon balikas nen Mateo so nayarin ompatnag a manasaglawi ed 11 ya apostol, a sikatoy sakey ed sikara. Anggaman ontan, nankomenton antikey si Mateo, ya ag-angitarok na antokaman a pamalinew. Ngalngalin 14 taon ed saginonor, insulat nen apostol Pablo so libron Ununan Corinto. Diad liwawa na detalyen intarok to diad 1 Corinto 15:6, nadampot tayo so nayarin konklusyon a saramay nanduaruwa so aliwan saray apostol noagta saray babangatan ed Galilea ya agnanpanengnengan ni nen Jesus. Kanian, say komento nen Mateo ya “arum so nanduarua” so tua; satan so suston mangipapanengneng a walaan na sakey a matuan managsulat a mangipaparungtal na tuan salaysay ya agmanasalin isalaysay ya amin so detalye.