Anton Nengneng na Relihyon so Inagamil na Saray Asirio?
KASLAKAN ed relihyon na Asiria so tinawir ed Babilonia, tan anggaman say dilin dios na bansa ra a si Asur so minoria na saray Asirio bilang supremo, say Babilonia so nantultuloy a minoria ra bilang manunaan a sentro na relihyon. Say ari na Asiria so nanlingkor bilang atagey a saserdote nen Asur. Sakey a selyo, ya aromog nen A. H. Layard diad saray deral na sakey a palasyo ed Asiria tan natan et nipreserba diad British Museum, so mangirerepresenta ed dios ya Asur a walaan na taloran ulo. Say pananisia ed taloran dios ontan met ed limara, odino limaran dios, so bantog ed panagdayew na saray Asirio. Say manunaan a talora so tugyopen nen Aner, a mangirerepresenta ed tawen; Bel, a mangirerepresenta ed pasen a panaayaman na too, ayayep, tan manomanok; tan Ea, a mangirerepresenta ed dalin tan danudanum. Say komaduan talora so tugyopen nen Sin, say dios-a-bulan; Shamash, say dios-ya-agew; tan Rahman, dios a bagyo, ingen say pasen to so mabetbet ya okupaan nen Istar, reyna na bibitewen. (Ipareng so 2 Arari 23:5, 11.) Insan tinumbokan na limaran dirios a mangirerepresenta ed limaran planeta. Diad pankomento ed dirios a manitibukel ed trinitaryon grupo, ikuan na Unger’s Bible Dictionary (1965, p. 102): “Sarayan dirios so no maminsan et akerewan a maminpigapiga diad saray balikas a satan so mapatnag a mangipatagey ed kipapasen na sakey diad sananey.” Anggaman kuan, insakup na saray kapilya ra so agnabilang niran abebbeban dirios, a dakel ed saratan so kinmanan patron na saray baley. Asalambit si Nisroc a bilang dadayewen nen Senakerib diad panaon na impamatey ed sikato.—Isaias 37:37, 38.
Say relihyon ya inagamil a misiglaotan ed sarayan dirios so animistiko, salanti, sinisia na saray Asirio a balang bengatla tan natural a nagawa so walaan na espiritu. Satan so niduman tuloy manlapud arum a panagdayew ed pinalsa a kasmak ed kabangibang iran nasyones lapud say bakal so sankamatuaan a balikas na inkarelihyoso. Kanian, inkuan nen Tiglath-pileser I nipaakar ed impibakal to: “Si Katawan kon ASUR so amaseseg ed siak.” Diad saray awaran to, ikuan nen Ashur-banipal: “Diad panamegley na ganggan nen ASUR, SIN, tan SHAMAS, saray ankabaleg a dirios a kakatawan ko ya analimbeng ed siak, siak so linmoob tan mananalon nanmartsa ed Minni.” (Records of the Past: Assyrian and Egyptian Monuments, Londres, 1875, Tomo V, p. 18; 1877, Tomo IX, p. 43) Maparanay a kinerew nen Sargon so tulong nen Istar sakbay a mibakal. Saray armada so nanmartsa ed benegan na pinagka-bandera a dirios, a mapatnag a ginawa ed kiew odino metal iran simbolo ed saray palitek. Saray panangipaniring so impasen ya importantin tuloy, a nabidbiran diad pangusisa ed saray altey na nibagat iran ayayep, diad tekyab na manomanok, odino diad lira na saray planeta. Ikuan na libro nen W. B. Wright ya Ancient Cities, (1886, p. 25): “Say pitutulot so manunan panaabalaan na nasyon, tan saray saserdote so andi-tundan manangibunlo ed bakal. Sikara so nagkalautlan sinuportaan diad saray asamsam ed impanlubak, a say nigeter lan porsiento ed satan so nipabtang ed sikara sakbay ya apagen na arum, lapud sayan laslasan na saray managlubak so alablabas a relihyoso.”