Saray Naaralan Tayo ed Propesiya nen Jacob nen Asingger Lan Ompatey—Part 1

1-2. Antoy ginawa nen Jacob nen nalilikas to ya asingger lay ipatey to, tan akin? (Nengnengen met so litrato.)

NEN masiken lay Jacob, sikatoy nambiahe manlapud Canaan paonlad Ehipto kaibay pamilya to. Manlapud saman, nambilay ni na 17 ya taon si Jacob tan nansiansian matoor ed si Jehova. (Gen. 47:28) Seguradon malikeliket ta akaiba to lamet so inad-aro ton anak ya si Jose, tan sa wakas et anengneng ton kompleto lamet iray ananak to. Pero nen nalilikas to ya asingger lay ipatey to, impatawag toy amin ya ananak ton lalaki ta walay importantin ibaga to ed sikara.—Gen. 49:28.

² Nensaman no asingger lan ompatey so ulo na pamilya, normal labat ya ipatawag toy amin ya membro na pamilya to pian ibaga so sampot ya bilin tod sikara. (Isa. 38:1) Ditan to met la ibaga no siopay onsublay ed sikato ya mangidaulo ed pamilya ra.

3. Base ed Genesis 49:​1, 2, akin et importantin maong iray imbaga nen Jacob ed saray ananak to antis ya ompatey?

³ Basaen so Genesis 49:​1, 2. Pero diad tua, impatawag nen Jacob iray ananak to aliwa labat ya pian bilinen ira, noagta pian ibaga no antoy nagawad sikara tan ed pamilya da diad arapen. Saratan ya imbaga to et propesiya ya nanlapu ed si Jehova.

4. Anto ray pantongtongan tayo ed sayan artikulo? (Nengnengen met so kahon ya “Say Pamilya nen Jacob.”)

⁴ Pantongtongan tayod sayan artikulo no antoy imbaga nen Jacob ed apatiran ananak to: si Ruben, Simeon, Levi, tan Juda. Insan diad ontumbok ya artikulo, pantongtongan tayo no antoy imbaga to ed walora nin ananak to. Anggano say direktan katongtong nen Jacob et saray ananak to, nanengneng tayo naani ya nalalanor met iray magmaliw ya anak tan apo ra, ya sinmabi panaon et sikara so nagmaliw ya bansan Israel. Amtaen tayo met sirin iray agawad bansan Israel ya manpatunay ya tinmua iray propesiya nen Jacob. Tan nengnengen tayo met no antoy naaralan tayo ed saratan ya propesiya ya makatulong pian napaliket tayoy Aman Jehova.

RUBEN

5. Antoy posiblin iilaloan la nen Ruben ya ipatawir ed sikato na ama to?

⁵ Say unonan kinatongtong nen Jacob et si Ruben. Oniay inkuan tod anak to: “Sika so panguloan ko.” (Gen. 49:3) Lapud si Ruben so panguloan, ompan iilaloan to la ya doble so tawir to no ikomparad saray agagi to. Ompan iilaloan to met la ya sikato so onsublay ya ulo na pamilya no inatey lay ama to, tan onsabi panaon et ipasa to met itan ya pribilehyo ed anak to.

6. Akin et ag-inter nen Jacob ed si Ruben so tawir ya kanepegan na panguloan? (Genesis 49:​3, 4)

⁶ Pero aliwan ontan so agawa. Ag-inter nen Jacob ed si Ruben so tawir ya kanepegan komon na panguloan. (1 Awa. 5:1) Akin ey? On ta walay aliwliwan ginawa nen Ruben—nanggaway seksual ya imoralidad. Inakdolan toy Bilha, sakey ed saray onkokomaduan asawa nen ama to. Si Bilha et aripen na inar-aron asawa nen Jacob ya si Raquel, ya diad saman et inatey la. (Gen. 35:​19, 22) Anto kasi rason akin et inakdolan nen Ruben si Bilha? Ompan walay panggusto to tan agto apokpokay seksual ya pilalek to. Nia ni sakey ya posiblin rason: Say ina nen Ruben et si Lea, ya sananey nin asawa nen Jacob. Seguro inisip nen Ruben ya no akdolan toy Bilha, dimlaen la nen Jacob si Bilha tan baleg so posibilidad ya mas aroen la nen Jacob si Lea. Antokaman so rason nen Ruben, seguradon asakisakitan toy Jehova tan say ama to.—Basaen so Genesis 49:​3, 4.

7. Panon ya asumpal imay propesiya nen Jacob nipaakar ed si Ruben tan ed pamilya to? (Nengnengen met so kahon ya “Saray Impropesiya nen Jacob nen Asingger Lan Ompatey.”)

⁷ Oniay imbaga nen Jacob ed si Ruben: “Agka magmaliw a manuna.” Tinmua itan ya imbaga nen Jacob. Anggapon balot so nabasad Biblia ya walay anggan sakey ya anak o apo nen Ruben ya nagmaliw ya ari, saserdote, odino propeta. Pero inikdan nin siansia nen Jacob na tawir si Ruben, tan say pamilya to et nagmaliw ya sakey ed saray 12 tribu ed Israel. (Jos. 12:6) Diad tua, wala ray salaysay ed Biblia ya mangipapanengneng ya maong met ya too si Ruben, tan anggapo lan balot so nabasa ya sikatoy akagawa lamet na seksual ya imoralidad.—Gen. 37:​20-22; 42:37.

8. Antoy naaralan tayo ed samay agawad si Ruben?

⁸ Antoy naaralan tayo? Kaukolan tayon kontrolen so sarili tayo tan labanan tayoy pilalek ya manggaway seksual ya imoralidad. No bilang ta natutukso kan manggaway aliwa, isip mo ni no antoy nalikna nen Jehova, pati saray kapamilyam, tan arum ni. No manpadaeg kad tukso, seguradon nasakisakitan ira. Tandaan mo met may ibabaga na Biblia ya “antokaman so itatanem na sakey a too, saya met so anien to.” (Gal. 6:7) Naaralan tayo met ed samay agawa ed si Ruben ya makasin Dios si Jehova. Tua, agto tayo ipapaliis nen Jehova ed saray resulta na lingo tayo. Pero no nanengneng to ya magbabawi tayo tan pansasagpotan tayo lan gawaen so duga, bendisyonan to tayo.

SIMEON TAN LEVI

9. Antoy ginawa nen Simeon tan Levi ya ag-agustoan nen Jacob? (Genesis 49:​5-7)

⁹ Basaen so Genesis 49:​5-7. Say sinmublay ya kinatongtong nen Jacob et si Simeon tan Levi. Nanengneng ed saray imbaga to ya aga naliliketan ed sikara. Akin kasi? On ta walay aliwliwan ginawa ra. Pigaran taon lay apalabas, ni-rape na sakey ya lakin taga Canaan ya say ngaran to et Siquem so agi da ya si Dina. Sinmanok ya maong so amin ya ananak ya lalaki nen Jacob ed satan ya agawa. Natural met labat ya onsanok ira ta iyaansakit day agi da. Pero say aliwa, aga kinontrol nen Simeon tan Levi so sanok da. Walay implano ran gawaen pian makabawi ra. Insipan da ya mikareenan ira ed si Siquem tan ed saray kabaleyan to, basta manpasegat so amin ya lalaki ditan. Pinmayag ira di Siquem. Pero legan iran manpapaotot lapud impanpasegat da, inala nen Simeon tan Levi so espada ra “tan linma ra ed syudad ya anggapoy makaamta ed getma ra tan pinatey da so amin a lalaki.”—Gen. 34:​25-29.

10. Panon ya asumpal so propesiya nen Jacob nipaakar ed si Simeon tan Levi? (Nengnengen met so kahon ya “Saray Impropesiya nen Jacob nen Asingger Lan Ompatey.”)

¹⁰ Aprobleman maong si Jacob ed ginawa nen Simeon tan Levi. Impropesiya to ya say tawir da et nitaytayak ed Israel. Tinmua itan ya imbaga to kalabas na masulok ya 200 ya taon nen asakop la na saray Israelita so Insipan ya Dalin. Say apag ya dalin na tribu nen Simeon et nitaytayak ed loob na teritorya na tribu nen Juda. (Jos. 19:1) Si Levi balet ey? Say nanayaman na tribu to et 48 ya syudad ya ataytayak ed nanduruman lugar ed Israel.—Jos. 21:41.

11. Anto ray maong ya ginawa na tribu nen Simeon tan Levi?

¹¹ Aga inalig na saray apo nen Simeon tan Levi so makapuy ya alimbawa ra. Matoor so tribu nen Levi ed si Jehova. Nen kakkapangiter nen Jehova na Ganggan ed si Moises diad Palandey Sinai, dakel ed saray Israelita so nandayew ed balitok ya kilaw a baka. Pero nen tinepetan nen Moises so amin ya Israelita ya, “‘Siopay walad dapag nen Jehova?’ . . . , tinmipon ed sikato so amin a Levita” tan tinulongan day Moises ya pateyen so amin ya nandayew ed kilaw a baka. (Exo. 32:​26-29) Say tribu met nen Levi so pinili nen Jehova ya manlingkor bilang saserdote ed Israel. Baleg itan ya pribilehyo da! (Exo. 40:​12-15; Num. 3:​11, 12) Say tribu nen Simeon ey? Nen sasakopen la na saray Israelita so Insipan ya Dalin, inibaan na tribu nen Simeon so tribu nen Juda tan makmakpel iran akilaban pian nasumpal so linawa nen Jehova.—Ukom 1:​3, 17.

12. Antoy naaralan tayod agawa ed si Simeon tan Levi?

¹² Antoy naaralan tayo? Kaukolan tayon kontrolen so sanok tayo. Tua, normal labat so onsanok no walay toon nan-agrabiado ed sikatayo odino ed kapamilya tayo. (Sal. 4:4) Pero tandaan tayo ya agnaliketan si Jehova no pansalitaan tayo na ansakit iman ya too tan no gagalaen tayoy ombawi. (Sant. 1:20) Anggano asakisakitan tayo ed ginawa na arum, gawaen tayo nin siansia so anggaay nayarian tayo ya iyaplika iray prinsipyo na Biblia, balanglan say akasakit ed sikatayo et agi odino andi. No iyaplika tayo ray prinsipyo na Biblia, agtayo mansalita odino manggawa na bengatlan nasakitan so arum. (Roma 12:​17, 19; 1 Ped. 3:9) Tan no sakey kan kabataan, anggano aliwan maong ya alimbawa iray atateng mo, agmo komon iisipen ya magmaliw ka met lan singa sikara tan aglan balot naliketan si Jehova ed sika. Tandaan mo ya tulongan to ka pian nagawaan moy duga. Tan no nanengneng toy pansasagpot mo, seguradon bendisyonan to ka.

JUDA

13. Akin et nayarin aburidoy Juda nen sikato la so ontumbok ya katongtongen nen ama to?

¹³ Say onsublay lan katongtongen nen Jacob et si Juda. Seguro nen arengel nen Juda iray negatibon imbaga nen Jacob ed saray kuya to, aburidon maong tan aga makareen ta amta to ya wala met iray ginawa ton ambelat ya kasalanan. Singa bilang, kayarin pinatey nen Simeon tan Levi si Siquem tan amin ya lalakin kabaleyan to, kaiba si Juda ya nantakew ed saray kaykayarian na totoo ed saman ya syudad. (Gen. 34:27) Sikato so nankombinse ed saray agagi to ya ilako si Jose bilang aripen. Tan kaiba met si Juda ya nantila ed ama ra nen pinapaway dan sanaagi ya pinatey na masibeg ya ayep si Jose. (Gen. 37:​27, 31-33) Inakdolan to met so mismon manugang to ya si Tamar ta say amta to et sakey ya paabang a bii.—Gen. 38:​15-18.

14. Antoy imbaga nen Jacob ed si Juda, tan anto ray maong ya ginawa nen Juda? (Genesis 49:​8, 9)

¹⁴ Pero makapakelaw ta puros bendisyon tan komendasyon so imbaga nen Jacob ed si Juda. (Basaen so Genesis 49:​8, 9.) Akin kasi? Nen masiken lay Jacob, walay ginawa nen Juda ya pakanengnengan ya talagan inar-aro toy ama to. Impanengneng to met ya inar-aro toy bolirek ya agi to ya si Benjamin. Akaparaan ya magmaliw ya aripen si Juda pian naprotektaan toy agi to!—Gen. 44:​18, 30-34.

15. Panon ya asumpal imay impropesiya nen Jacob nipaakar ed si Juda?

¹⁵ Base ed samay impropesiya nen Jacob, idaulo nen Juda iray agagi to. Pero linmabas ni manga 200 ya taon insan itan agawa. Say sankaunaan ya abitla ed Biblia ya indaulo nen Juda so Israel et nen imbulos la ra nen Jehova manlapud Ehipto. Nen manbiabiahe la ra paarap ed Insipan ya Dalin, say tribu nen Juda so walad unaan tan manumtumbok iray arum ya tribu. (Num. 10:14) Kalabas na pigaran dekada, say tribu met nen Juda so angidaulo ed bansan Israel diad impilaban dad saray Canaanita pian nasakop da so Insipan ya Dalin. (Ukom 1:​1, 2) Tan sinmabi panaon, nagmaliw ya ari so apo nen Juda ya si David. Tan dakel nin arari so tinmutumbok ed sikato ya nanlapu met ed satan ya tribu. Pero wala ni arum ya impropesiya nen Jacob nipaakar ed si Juda. Anto itan?

16. Panon ya asumpal imay propesiya ya nabasa ed Genesis 49:10? (Nengnengen met so kahon ya “Saray Impropesiya nen Jacob nen Asingger Lan Ompatey.”)

¹⁶ Impropesiya met nen Jacob ya diad tribu nen Juda so panlapuan na sakey ya Manuley ya uleyan to ray totoo diad andi-anggaan. (Basaen so Genesis 49:10 tan paimanod leksab.) Sayan Manuley et tinawag nen Jacob ya Silo, tan ontutukoy itan ed si Jesu-Kristo. Oniay imbaga na sakey ya anghel nipaakar ed si Jesus: “Iter nen Jehova a Dios ed sikato so trono nen David ya ama to.” (Luc. 1:​32, 33) Diad Biblia, atawag met si Jesus ya “say Leon a nanlapud tribu nen Juda.”—Apo. 5:5.

17. Singa si Jehova, anto dapat so nengnengen tayo ed arum?

¹⁷ Antoy naaralan tayo? Benendisyonan nen Jehova si Juda anggano akagawa na seryoso iran kasalanan. Seguro mankelaw iray agagi nen Juda no anto kasi anengneng nen Jehova ed sikato. Antokaman so inisip da, say segurado et walay anengneng nen Jehova ya kamaongan ed si Juda kanian benendisyonan to. Panon tayon naalig so alimbawa nen Jehova? No akaawat na pribilehyo so sakey ya agi, ompan diad gapo et agtayo makapanisia ta amta tayo ray kakapuyan to. Pero tandaan tayo ya walay kamaongan ya anengneng nen Jehova ed satan ya agi. Say nenengnengen nen Jehova ed kada lingkor to et saray balibalin kualidad tayo. Ontan met sirin so gawaen tayo.

18. Akin et kaukolan tayoy mananos?

¹⁸ Anto ni sakey ya naaralan tayo? Kaukolan tayoy mananos. Tua, lanang ya totooren nen Jehova iray sipan to. Pero no maminsan, agto itan gagawaen diad panaon o paraan ya labay tayo. Linmabas ni dakel ya taon antis ya indaulo na tribu nen Juda so bansan Israel. Pero legan dan aalagaren ya nasumpal imay propesiya, matoor dan sinuportaan iray pinili ton mangidaulo ed bansan Israel—singa si Moises ya Levita, si Josue ya Efraimita, tan si Arin Saul ya Benjaminita. Suportaan tayo met sirin iray pinili nen Jehova ya mangidaulo ed sikatayo natan.—Heb. 6:12.

19. Base ed saray apantongtongan tayo natan, anto ray naaralan tayo nipaakar ed si Jehova?

¹⁹ Anto ray naaralan tayo ed saray imbaga nen Jacob ed apatiran ananak to? Lalo tayon apruebaan ya “si Jehova et onnenengneng ed puso.” (1 Sam. 16:7) Maan-anos ya Dios si Jehova tan akaparaan ya mamerdona. Tua, agto tayo kokonsintien no walay agawaan tayon kasalanan, pero agto met iilaloan ya agtayo lan balot nalingo. Diad tua, anggano akagawa tayo na seryoson kasalanan, bendisyonan to tayo nen Jehova no ipanengneng tayoy tuan panagbabawi tan no pansagpotan tayon gawaen no antoy duga. Pantongtongan tayo ed ontumbok ya artikulo no anto ray imbaga nen Jacob ed walora nin ananak to ya lalaki.