No Panon so Pagmaliw a Maong ya Ama

“Anto kasi aliwan ginawak?” Sayan tepet so manggugulod isip nen Michael,a a taga South Africa. Ginawa to met lay anggaay nayarian to pian magmaliw a maong ya ama, balet no nanononotan toy 19 años ya rebelden anak to, siansia nin iisipen to no talaga kasin nagmaliw a maong ya ateng.

Si Terry balet a taga Spain et singa mas maabig so resulta na impamabaleg tod anak to. Oniay inkuan na anak ton si Andrew: “Nanononotan ko nen ugaw ak ni ya ibabasaan to ak nen tatay ko na libro, migagalaw ed siak, tan ompapasyar kami a sikamin dua labat. Makapaliket so panagbangat to.”

Tua, aliwan mainomay so pagmaliw a maong ya ama, balet ta wala ray makatulong ya prinsipyod Biblia. Apruebaan la na dakel a kaamaan ya nabendisyonan ira, tan say pamilya da no uunoren da irayan prinsipyo. Pantongtongan tayoy arum ed saray praktikal a bilin na Biblia ya makatulong ed saray kaamaan.

1. Ikdan Moy Panaon so Pamilyam

Panon mon nipanengneng ed ananak mo ya importante rad sika? Seguradon dakel lay sakripisyom parad ananak mo, singa say pangitaryay naakan tan marakep ya ayaman da. Agmo itan gawaen no ag-ira importantid sika. Balet no daiset labat lay panaon mod sikara, ompan isipen dan mas importantid sika iray arum a bengatla a singa say trabaho, kakaaro, odino saray labalabay mon gawaen nen say sikara.

Kapigan nepeg ya igapo na ama so piulop ed anak to? Say sakey ya ina et onggagapon nawalaan na maapit a relasyon ed anak to legan na panlulukon to. Kayari na 16 a simba manlapud impannginew, nayarin onggapo lan makarengel so ugaw. Diad saratan a panaon et sarag met lan igapo na ama so pakawalaan na maapit a relasyon ed anak to. Nayarin dengelen toy parok na puso, liknaen toy isipa na ugaw, pitongtongan to tan kansionan to ni ingen.

Prinsipyod Biblia: Nensaman diad panaon na Biblia, saray kaamaan a mismo et mangibabangat ed saray anak da. Binilin iray kaamaan a regular iran miulop ed saray ananak da, a singa nabasad Biblia diad Deuteronomio 6:6, 7, a kuan to: “Saraya a salita, ya iganggan ko ed sika ed sayan agew, nepeg da so ontatak ed pusom; Tan nepeg mo ya ibangat iraya a sankakulian ed saray anak mo, tan nepeg mo ra a tongtongen kapag no manyurong ka ed abung mo, tan kapag no manaakar ka ed dalan, tan kapag no mandukdukol ka tan kapag no ombangon ka.”

2. Say Maong ya Ama et Maong ya Ondengel

Pian natalosan mon maong iray ananak mo, kaukolan a maong kan ondengel. Kaukolan mon aralen so ondengel ya agmanpapasnok a tampol.

No amta na ananak mon mainomay kan manpasnok tan lanang mo ran huhusgaan, ngalngali agda la ibagad sikay nalilikna ra. Balet no kalmado kan ondedengel, ipapanengneng mon talagan interesado kad sikara. Say epekto na satan et ibaga rad sika iray nononoten tan nalilikna ra.

Prinsipyod Biblia: Say praktikal ya karunongan a nabasad Biblia et apruebaan ya makagunggonad inagew-agew a kabibilay. Singa bilang, oniay ibabaga na Biblia: “Balang too et nepeg ya aliston ondengel, agbengatbengat a mansalita, agmain-inomay a manpasnok.” (Santiago 1:19) Mas natatalosan na saray kaamaan a manguunor ed sayan prinsipyo iray ananak da.

3. Maaron Manisiplina tan Mangiter na Komendasyon

Anggano makakapasnok kayo, say paraan na pandisiplina yo et nepeg ya pakapatnagay panangaro, a sankanonot yoy pankaabigan na anak yo anggad ibaleg da. Kaibad pandisiplina so pamilin, pangibangat, tan panlewet no nakaukolan.

Ontan met, mas magmaliw ya epektibo so disiplina no mabetbet a kokomendaan na ama so ananak ed maabig ya nagagawaan da. Walay panangibaga ra nensaman ya: “Say kanonotan a marakep so inkibalikas to et singa akortin balitok ya impatoon ed pilak.” (Probirbio 25:11, Maung a Balita) Say pangibagay komendasyon ed ananak et ontulong ed sikaran nawalaan na marakep iran ugali. Nawalaan iray talek ed sarili no sikaray naiimano tan naaapresya. Say sakey ya aman manaanap na pankanawnawa pian komendaan so ananak to et ontutulong ed sikaran nawalaan na talek tan mamabiskeg ed sikaran ag-ontutundad panggaway duga.

Prinsipyod Biblia: “Kaamaan, agyo papasyodoten so ananak yo, ta pian ag-ira nadismaya.”​—Colosas 3:21.

4. Aroen tan Respetoen so Asawam

Say panagtrato na sakey ya ama ed asawa to et walay epekto tod saray ananak to. Oniay impaliwawa na sakey ya grupo na saray ekspertod child development: “Sakey ed saray sankaabigan a nagawaan na ama parad ananak to et say pangipanengneng na respeto ed ina ra. . . . No ipapanengneng na ama tan ina so panrerespetoan da, nalikna na ananak so deen ed ayaman da.”​—The Importance of Fathers in the Healthy Development of Children.b

Prinsipyod Biblia: “Asawan lalaki, itultuloy yon aroen so kaasawaan yo . . . Komon ta aroen a maong na kada sakey ed sikayo so asawa to a singa ed pangaaro to ed laman ton dili.”​—Efeso 5:25, 33.

5. Iyaplika so Praktikal a Karunongan na Dios

Niiter na saray kaamaan a walay impapuson panangaro ed Dios so sankablian a tawir ed ananak da​—say maapit a relasyon ed Ama ran walad tawen.

Kayari pigaran dekadan impamabaleg ed anemiran ananak to, si Antonio, a sakey ed Saray Tasi nen Jehova et akaawat na sulat manlapud anak ton bii. Oniay walad sulat: “Dear Dad, labay ta kayon pisalamatan ta pinabaleg yo ak a mangarod si Jehova, ed arum tan ed sarilik​—nagmaliw ak ya responsablin indibidual. Impanengneng yod siak ya talagan inaro yoy Jehova, tan say pankaabigan koy sankanonot yo. Salamat Dad ta inyuna yoy Jehova ed bilay yo tan tinrato yo kami ran ananak yo bilang regalo manlapud Dios!”

Prinsipyod Biblia: “Et sika aroen mo si Jehova a Dios mo ed amin a pusom tan dia ed amin a kamarerwam, tan dia ed amin a pakayarim. Et saraya a salita, ya iganggan ko ed sika ed sayan agew, nepeg da so ontatak ed pusom.”​—Deuteronomio 6:5, 6.

Amta tayon dakel ni ray kaukolan ya ikonsidera bilang ama likud ed sarayan lima, tan anggano ginawam lay anggaay nayarian mo pian magmaliw a maong ya ama, agka magmaliw a perpekton ama. Balet no ipanengneng moy panangaro ed saray ananak mo tan gawaen mon amin pian niiter so pankaukolan da, talagan magmaliw kan maong ya ama.c