Panangisindag na Liwawa ed Utel na Kabilungetan ed Dalin

“Nia! Say kabilungetan a mismo so manakbong ed dalin, tan makapal a bilunget ed saray nasyones; balet si Jehova so onsinag ed sika, tan say dilin gloria to so nanengneng ed sika.”​—ISAIAS 60:2.

1. Anton positibon ebat so niiter ed saray tepet ya apalesa dia?

PETEG a saraya so maglorian agew a pambilayan! ‘Maglorian agew?’ so nayarin itepet na sakey. ‘Panon so pangibagam na ontan, anta say interon mundo so manpupuligesgesan ed pulitika, ekonomya, tan inkabuybuyak ed relihyon, diad utel na makdel a bilunget na panaon-nuklar ya angulabot ed nasyones?’ Ingen ta saraya so maglorian agew​—lapud maong a balitan niyaabawag natan ed sankadalinan, a liliwawaan toray totoon nanaerasan-ed-katuaan nipaakar ed kabaliksan na panaon tayo tan say maliket ya ilalo ed mas lalon maglorian agew a nayarin nanengneng dan mabilay!

2. (a) Antoran salita na panamaseseg so inter nen Jehova ed Isaias kapitulo 45 tan 60? (b) Siopa so “bii” a pinagkaasawa na Dios?

² Say Sengegan na makapakelaw ya ilalo tayo et anggapoy arum noag say Soberanon Katawan a Jehova, say baleg a Manamalsa ed tawen tan dalin. (Isaias 45:12, 18) Sikato so angiter na ganggan a nikurit ed Isaias kapitulo 60, bersikulo 1: “Ombangon ka, O bii, isindag mo so liwawam, ta say liwawam so sinmabi tan say mismon gloria nen Jehova so sinminag ed sika.” Siopa iyan “bii”? Aliwan sikato so andi-bilay ya Statue of Liberty; nisay sikato so anggan siopan silalaman a biin mangibabasinkawel ed liberasyon na bibii. Noag ingen, sikato so dinamiko, onaabante, mangatatawen a muyongan nen Jehovan Dios, say debosyonadon katambayan to a tinibukel na saray nilaksalaksan matoor ya angheles tan natan et insakup toray apaolin “sasantos”​—saraman so amaneknek ed inkasikaran matoor ya anggad patey a bilang alanaan a Kristiano ed tapew na dalin.​—Apocalipsis 11:18; 2:10.

3. Panon a say biin-pinagkaasawa na Dios so (a) ‘binmangon,’ tan (b) “angisindag na liwawa”?

³ “Ombangon ka, O bii,” so ganggan nen Jehova. Matulotulok, say mangatatawen a muyongan na Dios so binmangon a nanlapud dakel iran siglos ya inkalepes, nankibalatar a kipapasen diad impagmaliw a mabunga. Nen 1914 et inyanak to so Mesianicon Panarian. (Apocalipsis 12:1-5) Nanlapulad 1919 inyanak toray nakekeraan na alanaan ya anak to diad dalin ed sakey a “dalin,” odino kipapasen, na maglorian espiritual ya aligwas. (Isaias 66:8) Nagkalalo ni, say mangatatawen a muyongan na Dios so “angisindag na liwawa” ed saray makapakelaw a propesiya ed Panarian. Saray dakerakel ya anak to so “imbangat nen Jehova.”​—Isaias 54:1, 13.

Liwawa ed Utel na Makapal a Bilunget

4. Ibabaga nen Jehova so anton pandumaan na saray totoo na Dios tan saray nasyones na dalin?

⁴ “Say liwawam so sinmabi,” inkuan nen Jehova. Peteg, “sinminag so mismon gloria nen Jehova” ed mangatatawen a muyongan to, tan saya so nidalangirang ed makapakelaw a dalan diad nipawil a katooan nen Jehova ed dalin. Anggaman kuan, intumbok nen Jehova so kasuniyan, a kuanto: “Nia! Say kabilungetan a mismo so manakbong ed dalin, tan makapal a bilunget ed saray nasyones.” (Isaias 60:2) Agta satan so maneskriben maong ed sankagloboan a kipapasen nanlapulad 1914?

5. Akin a say palson relihyon so agmakaromog na solusyon ed saray problema ed panaon-nuklar?

⁵ Say Kakristianoan so nagkalautlan angipulisay ed mapropetikon ‘tanda na kiwawala nen Jesus tan ed konklusyon na sistema na bengabengatla.’ Kanian, sikato so nipasubsub ed onkakapal a kabilungetan ed espiritual. Saray relihyon na Kakristianoan so angipanengneng ed inkasikara a kabiangan tan kasaip na sankamundoan ya imperyo na palson relihyon, say Babilonia a Baleg​—anggapon tuloy ed liwawa na katuaan. (Mateo 24:3-14; Apocalipsis 17:3-6) Saray relihyon na mundo so ag-akapangiter na solusyon ed saray problema ed sayan panaon na nuklar, nisay nipukay to so makapal a bilunget, say makapasinagem ya inkapakaskasi, a nanlimbos ed katooan. Say impibabali na palson relihyon ed saray kurang na mapulitikan nasyones so mangipaarap a sigpot ed sikato diad dili ton kadederal.​—Apocalipsis 17:16, 17.

6, 7. (a) Panoy “insinag” na gloria nen Jehova kaleganan na taon-1919-31? (b) Anton pantok so asabi na saya nen 1931?

⁶ Diad piduma, intuloy nen Jehova ya ibaga ed mangatatawen a muyongan to: “Si Jehova so onsinag ed sika, tan say dilin gloria to so nanengneng ed sika.” (Isaias 60:2) Sayan gloria so nisindag ed saray alanaan a Kristianos ed dalin, kanian sikara met so ‘mangisindag na liwawa ra ed arap na totoo.’ (Mateo 5:16) Saray taon 1919 ya anggad 1931 so maglorian taon diad panangisindag ed liwawa na Panarian, diad sigpot ya impamultot na saray totoo na Dios diad nakekeraan a taker na Binababilonian doktrina, panag-isip, tan kustombre. Kaleganan na saraman a taon, say melag a nakdaan na saray tuan Kristianos so ginmapon mangiter na positibon ebat ed tepet a “SIOPA SO MANGIGALANG ED SI JEHOVA?”​—a saya so titulo na aaralen ya artikulo ed Enero 1, 1926, a paway na The Watch Tower.

⁷ Insan, nen 1931, say gloria nen Jehova so lalon nagnap ya anengneng ed sayan “aripen,” nen inawat da so ngaran ya inter to ed sikara​—TASTASI NEN JEHOVA. (Isaias 43:10, 12) Legan na 12 mabunga, apusek-kimey a taotaon ya anggad 1931, saray manangiyabawag na Panarian so dinmaak a nanlapud sankapirit ya anggad nilibu-libon maseseg a tastasi.

Nagkalalon ‘Panangisindag’

8, 9. (a) Nen 1931, anton sananey a grupo so angisentroan na The Watchtower? (b) Unong ed Kasulatan, panon so ‘inkamarkaan’ na saraya?

⁸ Anggaman kuan, kasin si Jehova so “onsindag” a nisesengeg lambengat ed saray alanaan na ‘melag a pulok na mananawir na Panarian’? (Lucas 12:32) Andi, ta saray taon 1931 ya anggad 1938 so apaneknekan ya engranden peryodo ed nagkalalon panagliwawa, unong a say The Watch Tower so ginmapon mangisentron mabitar ed sananey a grupo. Say aaralen ya artikulo ed Setyembre 1, 1931 a paway, so apauloan na “MAN WITH THE WRITER’S INKHORN,” a saya so nibase ed Ezequiel 9:1-11. Kayari na impangipabidbir to ed ‘managsulat’ a bilang say alanaan a nakdaan, saya so inkomento na The Watch Tower:

⁹ “Say ganggan so niiter a ‘mananda ed kamulingan na totoo a mansibek, tan mannangis, nisesengeg ed amin na saray makapadimla a nagagawa ed utel’ na Kakristianoan. . . . Ibabaga na Katawan so sakey a klase na totoo ya ‘iliktar to ed panaon na gonigon tan pansiansiaen ton mabilay tan bendisyonan ed dalin.’ (Salmo 41:1, 2) Nayarin saya so klase na totoon mabetbet ya adeskribe a bilang ‘saray minilmilyon natan a manbibilay ya aglan balot ompatey’.” Natan, peteg a makapalikliket so pakanengneng ed saray minilmilyon ed saraya a namamarkaan ed kiliktar, unong ya isusulong da so tuan Kristianon personalidad, diad dedikadon relasyon ed si Jehova diad panamegley nen Jesu-Kristo.​—Genesis 22:15-18; Sofonias 2:1-3; Efeso 4:24.

10, 11. (a) Panoy impangiyanino nen Jehu ed si Jesus? (b) Ituro no siopa so modernon-agew a “Jehonadab.”

¹⁰ Nagkalautlan makatantanda et saray aaralen ya artikulo ed paway na Watchtower a Hulyo 1 ya anggad Agosto 1, 1932. Tutukoyen da so Komaduan Arari kapitulo 9 tan 10, saraya so angipanengneng no panon a si Arin Jehu so angiyanino ed Manamatey nen Jehova, say Arin Jesu-Kristo, ya inrepresenta ed dalin na alanaan a nakdaan, a mamapasakbay ed arum nipaakar ed onsasabin panangukom nen Jehova. Balet siopa so inretrato na kaiba nen Jehu, si Jehonadab? Inmebat so The Watchtower:

¹¹ “Si Jehonadab so angirepresenta odino angiyanino ed klase na totoo natan ed dalin kaleganan na panaon a say kimey nen Jehu so nagagawa . . . a sikara so agmitukoyan ed muyongan nen Satanas, a tinmalindeg ed dapag na inkatunong, tan sikara so iliktar na Katawan diad panaon na Armagedon, a sikara so iliktar to ed satan a gonigon, tan ikdan tora na bilay ya andi-anggaan ed dalin.” Ontumbok ya impanengneng na The Watchtower a saraya man so ‘benindito na Ama’ diad parabolo nen Jesus ed ‘saray karnero tan saray kanding.’ (Mateo 25:31-46) Inkuanto: “Saraya so manibukel na ‘karnero’ a klase ya angipanengneng na pabor ed alanaan a totoo na Dios, lapud kabat da a say nilanaan na Katawan so manggagawa ed kimey na Katawan.”

12. Anton makapaliket ya inkiparungtal na madibinon katuaan so agawa nen 1935?

¹² Sarayan sindag na mapropetikon liwawa so angiparaan na letnegan ed maawaran a paliwawa ed “The Great Multitude,” a nipaliwawa nen Mayo 31, 1935, nen J. F. Rutherford, a presidente na Watch Tower Society, diad Washington, D. C., a kumbension na saray Tasi nen Jehova. Agaylan saman so panangiparungtal ed madibinon katuaan! Nipresenta ed saman a panaon so agnasuppiat a prueban pamidbir ed “baleg ya ulop” na Apocalipsis 7:9 ed saman so “arum a karnero” na Katawan ed Juan 10:16, diad Jehonadab a klase, diad saraman so amarkaan ed muling a para ed kililiktar, diad saray minilmilyon natan a manbibilay ya aglan balot ompatey, tan diad “saray karnero” a nibiig a manlapud “saray kanding” tan manawir ed andi-anggaan a bilay diad mangaraldalin a nasasakupan na Panarian na Dios. Amin na saya so nisalaysay ed The Watchtower, na Agosto 1, tan 15, 1935.

13. Anton malaknab a suhestion so agawa nen 1938?

¹³ Diad saray ontumbok a taon, say organisasyon na Dios so nantultuloy ya angiter na lalon imano diad “baleg ya ulop” tan say engranden ilalo na pakaliktar dan onloob ed nipawil a Paraiso ed dalin. Legan na Setyembre 9-11, 1938, saray Tasi nen Jehova so nankumbension ed London, Inglatera, duaran manunan paliwawa so niiter diad panamegley na direktan inkikabit na telepono ed arum iran kumbension ed sankamundoan. Diad letnegan na akauna ran ganggan a niiter ed totoo, sakey ed sarayan diskurso, apauloan na “Fill the Earth,” so angisuhirin saray “Jehonadab” a makaliktar ed baleg a kairapan so nayarin, diad sakey a panaon, mangasawa tan manilalak ed Balon Oksuy kayari na Armagedon.​—Genesis 1:28; 9:1, 7; nengnengen so The Watchtower, Oktubre 15 tan Nobyembre 1, 1938.

14. Panoy impamaaligwas nen Jehova ed totoo to kaleganan na saraman a taon?

¹⁴ Kaleganan na saraman a taon, “say Katawan na panagani,” si Jehova a Dios, so ginmapon nantipon tan angibaki na mas dakel nin komikimey. Sirin saray manangipalapag ed lawak so dinmakel ed ngalngalin 50,000 nen 1938.​—Mateo 9:37, 38.

“Arari” tan “Nasyones”

15, 16. Panoy pibibiang na “arari” ed kasumpalan na Isaias 60:3-10 (a) ed kadaanan iran panaon, tan (b) ed modernon panaon? (c) Panon so panlilingkor natan na saray “sankaili” a kaiba na “arari”?

¹⁵ Sayan panagtipon a kimey so marakerakep ya adeskribe ed Isaias kapitulo 60, bersikulo 3 ya anggad 10. Ditan et sasalitaen nen Jehova so “arari” ya ompatnag a misiglaot ed “isindag” na Sion tan manlingkor ed satan a singa-asawan-biin muyongan. Sanen saray totoo na Dios nensaman so pinmawil a nanlapud inkadakep ed Babilonia, si Arin Darius a Medo tan si Arin Ciro na Persia so angipangulo ed panangitarya a para ed kipawil na panagdayew ed si Jehova ed Jerusalem. (Daniel 5:30, 31; 9:1; Esdras 1:1-3) Diad saya, matukoy ya inretrato ra so Makapanyarin-amin ya Ari, si Jehova, tan say katambayan ton Ari, si Jesus, ya angidirihe ed kipawil na tuan panagdayew ed limog na saray totoo nen Jehova ed modernon panaon. (Apocalipsis 11:15, 17) Nagkalalo, sakey ya alanaan a nakdaan na saray tuan managdayew​—prospektibon “arari,” “kaiban mananawir nen Kristo”​—so mangipapangulo ed modernon-agew a panagtasin kimey. Saray “sankaili” so kaiba ran manlilingkor​—saraman so aliwan kabiangan na espiritual ya Israel, noagta saray magmaliw a mangaraldalin ya uuleyan na Panarian tan sikara so mibibiang natan diad panangipaalagey na teokratikon kimey ed sankadalinan.​—Roma 8:17; ipareng so Isaias 61:5, 6.

¹⁶ Si Jehovan mismo so mangiimbita ed sikatayo: “Itangwa yoray mata yo ed kaliberliber tan nengnengen yo!” Say atipon a mananawir na Panarian so pikakasakeyan natan na satan a “baleg ya ulop . . . a nanlapud amin a nasyones”! (Apocalipsis 7:9; Zacarias 8:23; Isaias 2:2, 3) ‘Saray dayew nen Jehova so iyaabawag da,’ ed maseseg a ministeryo. Ibabanikel da met so inkasikara diad saray proyekto ed panagpaalagey na Kingdom Hall a para ed panagdayew​—arum ed saraya so impaalagey ed duaran agew lambengat. Sikara so “ministro,” ed sigpot-puson pananuporta ed sankagloboan ya ilalaknab na intereses na Panarian.​—Isaias 60:4-7.

17, 18. (a) Makapaliket, anton makapaligsan ‘tekkiab’ so nagagawa la natan? (b) Panon a say panapanaon a nagagawa ed Palestina so matukoy a mangiyilustra ed sayan ‘itekkiab’?

¹⁷ Ontumbok ya intepet nen Jehova iyan makanan tepet: “Siopa irayan mantekkiab a singa lurem, tan singa malapati ed saray durongawen na ubong da?” Inmunan sinmabi ed muyongan na Dios et saray “ananak [to] a nanlapud arawi,” a sinmian a sigpot ed amin a Binababilonian relihyon. Sarayan alanaan so angitarok na angkabli ran bengatla, ya indedika ra so amin a walad sikara “ed ngaran nen Jehova,” a Dios da. Bilang “say Masanton Sakey na Israel,” inyan to so ngaran to ed sikara tan pinarakep tora diad pribilehyo na panlingkor ed sikato bilang tastasi to. Sikara so mangipapangulo ed panangitandoro ed ngaran na Soberanon Katawan da, si Jehova, a bilang say sankabalgan, say sankabantogan, say sankamagloriaan a ngaran ed amin a talba.​—Isaias 60:8, 9.

¹⁸ Makapaliket, agbukbukor na alanaan a nakdaan ed saya. Nayarin mairap no bukbukor da! Sayan ontatatken lan grupo so ondaraiset, unong a sakey-sakey et nasusumpal da so mangaraldalin a kurso ra diad katooran. Ngalngalin 9,000 natan so nakekeraan. Balet saray arum, a manbilang na minilmilyon, so ondaragsan singa malapati ed “saray durongawen na ubong” da, odino “abung-abung na malapati,” a mananap na salimbeng ed muyongan na Dios. (NW; The New English Bible) Sikara so singa ulop na saray malapatin anengneng ed Palestina diad sakey a panaon​—a mantekkiab a singa sakey a lurem, agaylan karakel a binilungetan da so tawen.

‘Maawang-Inkilukas Iran Puerta’

19. Akin a saray “puerta” na muyongan nen Jehova so mansiansian akalukas, tan anton kiwas so gawaen na “arari” tan “sankaili”?

¹⁹ Mapangpangasi, nilukasan nen Jehova a maawang iray puerta na muyongan to, a pangibabagaan to natan ed sarayan salita: “Saray puertam so peteg a mansiansian akalukas a naynay; sikara so agnakaputan ed agew odino ed labi, ta pian iyakar da ed sika iray kayamanan na nasyones.” Ontan natan so nagagawa unong a saray maaro-ed-kareenan a “baleg ya ulop” so lawas ondadaak ed bilang. Makapaliket, sarayan “sankaili” so mangiiter ed saray panaon da, biskeg, tan kayarian da diad “sagradon serbisyo ed agew tan labi.” Ipapalugar da so inkasikara ed “baleg a puerta a mangipaarap ed kimey” tan mibibiang ed saray prospektibon arari ed panangitarok na marakep a dayew ed ngaran nen Jehova.​—Isaias 60:10, 11; Apocalipsis 7:4, 9, 15; 1 Corinto 16:9.

20. (a) Siopa so “mansumpal ed kabagbag”? (b) Anton makapaliket a pandumaan so naimano tayo dia?

²⁰ Ontumbok, ibabaga nen Jehova ed muyongan to: “Anggan dinan a nasyon tan panarian ya agmanlingkor ed sika so natawtaw; tan saray nasyones so andi-saew a nabagbag.” Amin na saray makinon a minumundon nasyones tan arum iran masumpa so nimedmer ed Armagedon. Diad piduma, pasantingen nen Jehova so dilin santuaryo na panagdayew ed sikato. ‘Pagloriaen to so mismon pasen na sali,’ say mangaraldalin iran patio na baleg ya espiritual a templo na panagdayewan ed sikato, unong ta ditan et titiponen to so lawas-ondaraak a bilang na baleg ya ulop. Diad panamegley na sananey a propeta, inyabawag nen Jehova: “Yakayaken ko so amin a nasyones, tan saray kalikaliktan a bengatla ed amin a nasyones so nepeg ya onloob; tan sayan abung so panoen ko ed gloria.” (Aggeo 2:7) Ingen saray managpasegsegang, apostata, tan arum iran andian na respeton sumusumpa so napilit ya ‘ontuek’​—a bidbiren dan manngayet a saray Tasi nen Jehova so peteg a mangilalaman ed muyongan na Dios​—“say syudad nen Jehova, say Sion na Masanton Sakey na Israel.”​—Isaias 60:12-14.

21, 22. (a) Anton panamaseguro so iter dia nen Jehova? (b) Panon, diad panangilaman, a saray totoo so “manupsup ed gatas na nasyones”? (c) Anto nin makapasagyat ya aralen so manatalaran ed sikatayo?

²¹ Agbalot kaindanan nen Jehova so pinagkaasawan katulongan to anggaman panon la so pandutak na saray sumusumpa ed ‘saray ilalak ton lalaki tan bibii’ ed dalin. Imbes, ibaga to ed matoor a muyongan to: “Sika so gawaen kon sakey a bengatlan pankinonan ed ando lan ando, panggayagaan ed amin a kapolian. Tan peteg a supsupen mo so gatas na saray nasyones.” Diad piguratibon dalan saray mangaraldalin a manangilaman ed muyongan na Dios so mangusar ed amin a walan kayamanan diad pangiyabante ed tuan panagdayew. Gawaen da so praktikal a pangusar ed saray modernon pasilidad na komunikasyon, transportasyon, tan panag-imprinta pian say maong a balita so nipulong. Say maaron-panagbantay tan panangiwanwan nen Jehova so wala ed saray Tasi nen Jehova ed sayan kimey. Saraya, met, diad panseserbi a nisesengeg ed mangatatawen a muyongan, so manggagayaga diad kasusumpalan na sipan to: “Peteg a naamtaan mo a siak si Jehova, a Manangilaban mo, tan say Makapanyarin Sakey nen Jacob so Mananondon mo.”​—Isaias 60:15, 16.

²² Anto nin malaknab a panamaseseg so inter nen Jehova ed sikatayo diad Isaias 60:17-22? Satan so makapasagyat a tema na ontumbok ya aralen tayo.

Tepetepet ed Panegek

◻ Anton pandumaan so mapatnag natan ed baetan na liwawa tan bilunget?

◻ Anton progresibon ‘isisindag’ so wala kaleganan na 1919-38?

◻ Panon so kasusumpal na Isaias 60:8 ed modernon panaon?

◻ Panon a saray “arari” tan “sankaili” so onloob ed ‘maawang-inkilukas iran puerta’?