Kilukas na Dalan a Mamapawil ed Paraiso

“Inkuan nen [Jesus] ed sikato: ‘Tua kuan ko ed sika natan, Wala ka naani ed siak diad Paraiso.’”​—LUCAS 23:43.

1, 2. (a) Anto so kabaliksan na “paraiso,” tan singa anto so nayarin nengneng na tanamanan na Eden? (b) Panoy inkipatalos na Hebreon salita a para ed “hardin” diad Kristianon Griegon Kasulatan?

SAY pamilya na too so ginmapo ed Paraiso. Nipaakar ed inkapalsa na too, nabasa tayo ed ununan libro na Masanton Kasulatan: “Intuloy nen Jehova a Dios a tibukelen so too a nanlapud dabok na dalin tan insibok to ed saray eleng to so linawa na bilay, tan say too so nagmaliw a sakey a mabilay a kamarerwa. Nagkalalo ni, si Jehova a Dios so angitanem na sakey a tanamanan ed Eden, a mamaarap ed bukig, tan diman et impasen to so too a tinibukel to.” (Genesis 2:7, 8) Say ngaran ya “Eden” et kabaliksan to so “Liket,” tan sirin say tanamanan na Eden et sakey a maawang a parke na liket, a walaan na dakel tan nanduruman mararakep a nengneng.

² Say salitan “paraiso” so inagwat a nanlapud Griegon lenguahe, tan diad satan a lenguahe et kabaliksan to so singa-parken tanamanan. Say Griegon nausar diad pangipatalos ed Hebreon noun a gan, kabaliksan to so “hardin,” et pa·raʹdei·sos. Say Kasulatan a manlapud Mateo ya angga ed Apocalipsis so nisulat ed Griegon lenguahe, tan sayan Griegon salita so nausar diad impangikurit ed saray balikas nen Katawan a Jesu-Kristo sanen sikato so manasagmak ed dusa na patey diad panamairapan a kiew ed Kalbaryo nen Nisan 14 ed taon 33 K.P.

Sipan nen Jesus ed Paraiso diad Sakey a Managgaway-mauges

3. (a) Anto so kinerew na sakey a manangiyansakit a managgaway-mauges ed si Jesus? (b) Say kerew na managgaway-mauges so angipanengneng na anto nipaakar ed pananisia to ed si Jesus?

³ Diad saman a panaon, duaran managgaway-mauges so impasak a kaantabay nen Jesus. Sakey ed sikara so tinmundan mansasalita na mauges ed si Jesus diad nengneng a say komaduan matakew a nipasak ed biek a diking nen Jesus so nantultuloy a nanggawa. Say manangiyansakit a managgaway-mauges so inmarap tan kuanto: “Jesus, nonot moak sano makasabi ka ed panarian mo,” sirin ibabalikas to so pananisia a si Jesus, anggaman sikato so imbitin a kaiba to, so nidasig a para ed arapen a panarian. (Lucas 23:42; Marcos 15:32) Agaylan saman so anenyeg ed puso nen Katawan a Jesus! Saman a makaaron kriminal so anisian si Jesus so andian-na-kasalanan tan agto kanepegan so ontan ya ansakit a dusa diad inkipasak ed mapublikon kababaingan. (Lucas 23:41) Impanengneng to ed panamegley na kerew to a sikato so anisian si Jesus so napaoli a manlapud saray inaatey tan onla ed sakey a panarian. Say managgaway-mauges so angipanengneng met na pananisia a sikaton mismo so nawalaan na kioli tan si Jesus so Sakey a manawag ed sikato a manlapud saray inaatey tan palaboan to na apasimbalon bilay ed dalin.

4. Panoy inyebat nen Jesus ed kerew na managgaway-mauges, a mangipanengneng na anto?

⁴ Sanen imbaga nen Jesus ed sikato: “Tua kuan ko ed sika natan, Wala ka naani ed siak ed Paraiso,” inturo to so sakey a kikioli na saman a manangiyansakit a managgaway-mauges. Tuan saman so sakey a peteg a ligliwa ed kriminal ya angipanengneng na pananisia. Pian say kioli na saman a too so nagawa, si Jesus so nakaukolan a napaolin ununa. Insan, agamilen to so inter-na-Dios a pakayari ed panamaoli, tawagen nen Jesus iyan managgaway-mauges a manlapud saray inaatey diad agew na kikioli na mundo na katooan.​—Lucas 23:43; Juan 5:28, 29; 1 Corinto 15:20, 23; Hebreos 9:15.

5, 6. (a) Anto so impaisulat nen Gobernador Poncio Pilato ed tagey nen nipasak a Jesus? (b) Nayarin diad anton lenguahe so impansalita nen Jesus ed managgaway-mauges?

⁵ Diad anton lenguahe so impangiter nen Jesus ed saman a sipan? Pigara so nausar diman ed saman a panaon. Saya so impanengneng na saray salita ya impaisulat nen Gobernador Poncio Pilato ed tagey na ulo na impasak a Jesu-Kristo, a mangipabidbir ed sikato ed amin na saray ondaralan a mamasa. Ibabaga na salaysay ed Juan 19:19, 20: “Insulat met nen Pilato so sakey a titulo tan impasen to ed panamairapan a kiew. Nisulat: ‘Si Jesus a Nasareno ya Ari na saray Judios.’ Kanian dakel ed saray Judios so akabasa ed sayan titulo, lapud say pasen a nipasakan nen Jesus so asingger ed syudad; tan nisulat ed Hebreo, ed Latin, ed Griego.”

⁶ Diad inkianak to ed Betlehem ed birhen ya ina to, si Maria, si Jesus so nianak a sakey a Judio, odino sakey a Hebreo. Sirin, diad impanpulong to ed talora tan kapalduan taon ed dalin a nianakan to, mapatnag a nampulong ed kaplesan a Judion lenguahe, odino Hebreo. Kanian, sanen ginawa to so manamaseguron salita ed manangiyansakit a managgaway-mauges, nayarin nansalita ed Hebreo. Sirin inusar to so Hebreon salita a gan sanen tutukoyen to so Paraiso​—say salitan naromog ed Genesis 2:8. Diman, say Griegon Septuagint bersion na Sagradon Kasulatan so angusar ed salitan pa·raʹdei·sos sanen impatalos to so orihinal a salitan gan.

7. Panoy inkigloria nen Jesus sanen sikato so apaoli?

⁷ Si Jesus so apaoli a nanlapud saray inaatey ed komatlon agew kayari na inkipasak to, odino nen Nisan 16 ed kalendaryon Hebreo. Apataplon agew ed saginonor et sikato so pinmawil ed tawen, say orihinal ya ayaman to, ingen ta natan et diad nitandoron kipapasen. (Gawa 5:30, 31; Filipos 2:9) Sikato la natan so akawesan na imortalidad, sakey a kalidad ya akibiangan to ed mangatatawen ya Ama to. Si Jehova a Dios so mogmon Akankayarian na imortalidad ya anggad inkioli nen Jesus a manlapud saray inaatey ed saman a Simba, Nisan 16.​—Roma 6:9; 1 Timoteo 6:15, 16.

Nilukasan na Dondon So Dalan

8. Anto so orihinal a gagala nen Jehova nipaakar ed dalin, tan anto so mangipanengneng a sikato so mansiasiansia ed satan a gagala?

⁸ Amin na saraya so kundang ed gagala na Dios a say interon dalin so nakawesan ed malaparaison kalimgasan, on, pian magmaliw a sankagloboan a paraiso. (Genesis 1:28; Isaias 55:10, 11) Diad 1 Corinto 15:45, tutukoyen nen apostol Pablo si Jesus a bilang “say unor ya Adan.” Saya so mangipanengneng a say Dios so mangitatandoro ed orihinal a gagala to no nipaakar ed dalin tan wala so sakey a manumpal ed gagala ya ag-asumpal na inmunan Adan.

9. Anto so intarya nen Jesus ed pangilukas na dalan a mamapawil ed Paraiso?

⁹ Unong ed si Pablo, si Jesus so “angiter na mipeteken a dondon.” (1 Timoteo 2:6) Inkuan nen Jesus a mismo: “Unong a say Anak na too so sinmabi, aliwan pian panlingkoran, noagta pian manlingkor tan iter to so kamarerwa to a dondon diad kasalat na dakel.” Saya so nanggawan posibli ed saraman so mangaagamil na pananisia ed si Jesu-Kristo a makagamor na andi-anggaan a bilay.​—Mateo 20:28; Juan 3:16.

10. (a) Anto so dinetermina na Dios no nipaakar ed limitadon bilang na saray apalaboan a totoo? (b) Kapigan so inggapo na panagpili ed “melag a pulok,” tan diad panamegley na siopa?

¹⁰ Sanen sinmegep si Jesus ed tawen kayari na inkioli to a manlapud saray inaatey, ayarian ton impresenta so merito na dondon bagat to ed Dios a nisesengeg ed pamilya na too. Anggaman kuan, gagala na mangatatawen ya Ama to, si Jehova a Dios, so pangala ed saray nasyones na dalin na “sakey a totoo a para ed ngaran to.” (Gawa 15:14) Unong ed Apocalipsis 7:4 tan 14:1-4, saraya so manbilang lambengat na 144,000 indibidual, say “melag a pulok,” ya atawag ed mangatatawen a Panarian na Dios. (Lucas 12:32) Say impanpili ed sarayan nikadkaduman pinalaboan nen Jehova a Dios so ginmapo diad impanpili ed saray 12 apostoles nen Jesu-Kristo. (Mateo 10:2-4; Gawa 1:23-26) Inkuan nen Jesus ed saray pundasyon a membro na kongregasyon to: “Siak so agyo pinili, balet pinili takayo.” (Juan 15:16) Saraya so mangipangulo ed kimey na panangiyabawag ed onsasabin sankagloboan a Paraiso ed leksab na uley na Panarian.

Say Geter na Panarian

11. Kapigan so nigeter a kiletneg na Mesianikon Panarian?

¹¹ Diad ngaran nen Katawan a Jesu-Kristo, sikatayo natan so mangitultuloy a mangiyapay na pikakasi ed si Jehova diad isabi na Panarian To. (Mateo 6:9, 10; Juan 14:13, 14) Say Mesianikon Panarian so nigeter lan niletneg diad impanampot na “aturon panaon na nasyones.” (Lucas 21:24) Saraman a Panaon Hentil so asumpal ed taon 1914.a

12. Anto so agawa nen 1914 a mitukoyan ed propesiya nen Jesus ed makatantandan bengatlan mananda ed agnanengneng a kiwawala to?

¹² Saman a taon so tinandaan na inmunan guerra mundial ed awaran na too. Saya so mitukoyan ed propesiya nen Jesus nipaakar ed saray makatantandan bengatla a mananda ed agnanengneng a kiwawala to ed pakayari na Panarian diad dalin. Sikato so tinepeten na saray babangatan to: “Ibagam ed sikami, Kapigan so kagawa na sarayan bengatla, tan anto so tanda na kiwawalam tan ed konklusyon na sistema na bengabengatla?” Inmebat si Jesus: “Say nasyon so ontalindeg a sumpa ed sananey a nasyon tan panarian sumpad panarian, tan walaray kakisiran na tagano tan yegyegyeg ed nanduruman pasen, amin na sarayan bengatla so gapoan na kairapan. Tan sayan maong a balita na panarian so nipulong ed amin a panaayaman a dalin ya onkanan pantasi ed amin a nasyones; tan insan onsabi anggaan.”​—Mateo 24:3, 7, 8, 14; Marcos 13:10.

13. (a) Diad anton kipaakaran so kipupulong na maong a balita na Panarian na Dios? (b) Kaunongan kabayag la so kiyaapay na pikakasi ed Panarian na Dios, tan kasin saray tastasi to ed dalin so naksawan la a mangiyaapay ed sarayan pikakasi?

¹³ Sayan maong a balita na Panarian nen Jehova so nipupulong la natan ed masulok a 200 daldalin, tan panggugunaetan so kinatnat to ed malaknab niran teritorya. Sikato so balita, aliwan diad sakey a gobierno na mundo ya onsabi ni, noagta diad sakey a panarian a wala la natan ed pakayari, sakey a manuuley la. Satan a Panarian so niletneg nen 1914. Inggeter to so kurang na ebat diad pikakasin indatak nen Jesus ed masulok lan 1,900 taon a linmabas. Saman a pikakasi so inyapay ed Pundador na satan a Panarian nanlapulad samay sakey a magmaliw ya Ari na satan a gobierno so angibangat ed saray babangatan to a mangipikasi ed satan. Sirin say Autor na satan a Panarian so onderengel diad ikekerew ed satan ed abayaglan panaon. Sikato so aliketan diad iderengel ed pikakasi na saray tastasi to ed dalin kaleganan na amin na satan a panaon, lapud impatnag to a sikara so amemben ed pananisia ra diad isabi na satan a Panarian. Sikara so agnakekesawan a mangiyaapay na satan a pikakasi ed “Ama ed katawenan,” a singano satan so nagmaliw a bengatlan anleglemew ed sikara.​—Mateo 6:9, 10.

14. Akin a saray Tasi nen Jehova so mantutultuloy diad panangipulong ed maong a balita na Panarian na Dios?

¹⁴ Manwarin saray Tasi nen Jehova so manisia tan mangiyaabawag a satan a Panarian so niletneg ed katawenan nen 1914, sikara so mantutultuloy a mangipupulong ed sayan maong a balita na Panarian. Satan so gagawaen da lapud say niletneg a Panarian so agni angamgam na sigpot a panangontrol ed dalin noagta inabuloyan toray panarian na sayan mundo a mantultuloy a mangagamil na pakayari tan pakauley ed amin a tribu tan rasa na katooan. (Roma 13:1) Nakaukolan sirin a satan so onsabi ed sigpot a pantalos, salanti, diad kalaknab a say sigpot a gobierno so manguley ed amin a dalin.​—Daniel 2:44.

15. Anto so nagagawa nanlapulad Pentecostes 33 K.P. a wala ed babaleg a kalaknab sanen saray arari na Israel so alanaan?

¹⁵ Anggaman designado a bilang Ari na satan a Panarian, si Jesus so agmanuley a bukor. Tinuro nen Jehova a Dios so 144,000 a patumbok na maarin Anak to a magmaliw a kaiban mananawir ed Mesianikon Panarian na Dios. (Daniel 7:27) Singa unong a saray kadaanan ya arari ed Israel so alanaan na masanton panaglanan larak na atagey a saserdote, sirin nanlapulad agew na Pentecostes 33 K.P., si Jehova a Dios so nanlana ed 144,000 a kaiban mananawir nen Jesu-Kristo ed masanton espiritu To, a sikara so inilalak to ed maespiritun bilay ed katawenan a kaiba na “Ari na arari tan Katawan na kakatawan.”​—Apocalipsis 19:16; ipareng so 1 Arari 1:39.

Say Paraiso So Ipawil na “Unor ya Adan”

16. Anto so nengneng na nipaakar ed Panarian diad inkipasak nen Jesus, balet akin a sikato so aliwan sakey a manangiyabawag na lingon balita?

¹⁶ Diad inkipasak nen Jesus nen 33 K.P., singa mairap a posiblin sikato so nawalaan na sakey a panarian. Balet diad impangipulong to ed Panarian na Dios, sikato so aliwan sakey a manangiyabawag na lingon balita. Diad komatlon agew kayari na inkipasak to, say Pundador na Panarian so angipaseguro a saray babangatan nen Jesus so agmangiyaapay na pikakasi ed sakey a gobierno ya aliwan posibli. Si Jehova so amaoli ed saman a Sakey a mangirepresenta ed Sikato diad impikasin Panarian tan kinawesan to na imortalidad.

17, 18. (a) Anto so kabaliksan na inkatawag nen Jesus na “unor ya Adan”? (b) Anto so ipapanengneng na saray nagagawa ed mundo nanlapulad 1914?

¹⁷ Kabat nen Jesus a say Manamalsa na inmunan Paraiso ed dalin so mangipasakbat ed sikato na obligasyon a mangitultuloy ed Paraiso tan imanoen to so katooan na sankagloboan a hardin. Diad 1 Corinto 15:45, 47, nabasa tayo: “Nisulat: ‘Say inmunan toon Adan so nagmaliw a mabilay a kamarerwa.’ Say unor ya Adan so nagmaliw a manangiter-bilay ya espiritu. Say inmunan too so nanlapu ed dalin tan ginawa ed dabok; say komaduan too so nanlapu ed tawen.” Say komaduan Adan so linmeksab a nanlapu ed tawen tan sikato so sakey ya usaren nen Jehova ed pangiletneg-lamet na Paraiso diad dalin. Diad sayan letnegan a say Katawan a Jesus so angibaga ed manangiyansakit a managgaway-mauges: “Wala ka naani ed siak ed Paraiso.” (Lucas 23:43) Manlapud sayan tongtongan et mapatnag lamet a say Paraiso so niletneg ed dalin diad leksab na Panarian na tawen ed saray lima na niglorian Jesu-Kristo, “say unor ya Adan.”

¹⁸ Saray nagagawgawa ed mundo nanlapulad 1914 so mitukoyan ed saray propesiyan imbalikas nen Jesu-Kristo tan sirin paneknekan ton si Jesus so wala la ed pakayari nanlapulad saman. Diad masulok lan pitoran dekada natan, saray totoo ed sayan koma-20 siglon kapolian a manbibilay nanlapulad 1914 so akasagmak ed kasumpalan na saray nagagawgawan nilista ed propesiya nen Jesus a naromog ed Mateo kapitulo 24. Sirin, sayan peryodo na panaon so manasingger la ed sampot to, diad kipawil na Paraiso ed dalin ya asingsingger la.​—Mateo 24:32-35; ipareng so Salmo 90:10.

Asingsingger la So Makapasagyat a Balon-Mundon Panaon

19, 20. (a) Kayari na Armagedon, diad anto so pamalooban nen Jehova ed saray manangaro ed sikato? (b) Anto so nakaukolan a nagawa kayarin tuloy na Armagedon?

¹⁹ Aliwan makapaalipanes, makapasawan sistema na bengabengatlan iparungtal nen Jehova ed saray manangaro ed sikato kayari na pangalangon to ed sankatalbaan ya inkasoberano to ed labas na amin a panduaruwa ed lawak-na-bakalan na Armagedon. Say onsasabin panaon a para ed pamilya na too ed leksab na sankaabigan ya uley na Mesianikon Ari, si Jesus, say Anak na Dios, so peteg a makapasagyat. O, agaylan daakan so nakaukolan a nagawan makagungguna! Anggan anton deral ya atilak ed tapew na dalin a manlapud liber-na-globon gutgutan ed baetan na saray mangatatawen ya armada nen Jehova tan say puersa na mauges so napunas. Anggapo so natilak a pakasuysuyan.

²⁰ Balet anto so nipaakar ed amin na saray kagawaan ed bakal ya intilak na saray nasyones? Nisesengeg ed simbolikon pakatandaan na dukey na panaon diad kalinisan na saray napoolan a kabiangan da, say karakel so abalbaleg. (Ezequiel 39:8-10) Saray niliktar ed Armagedon so nayarin makayarin mangusar ed saray materyal na anggan anton natitilak niran kagawaan na bakal na nasyones diad mausar iran gagala.​—Isaias 2:2-4.

21. Miulibay ed eksperiensia na niliktar ed Delap, anto so kipapasen a mangarap ed saray niliktar ed Armagedon, balet diad anton baleg a pandumaan?

²¹ Say apapalar a modernon-agew a kapetekan nen Noe tan say pamilya to bilang mamilagron niliktar ed sankagloboan a Delap et sigpot ya onarap ed mangaraldalin a kipapasen a miulibay ed samay sakey ya aromog na pamilya nen Noe. Anggaman kuan, si Satanas a Diablo tan saray demonyon puersa to so agla manalot ed agnanengneng a katawenan a manliberliber ed dalin noagta sikara la so sigpot a naandi ed samploran siglos. (Apocalipsis 20:1-3) Saray niliktar ed Armagedon so walaan na manangangat a trabaho na panguley ed dalin a linmabas “ed baleg ya agew na Dios a Makapanyarin-amin,” ya onarap ed antokaman ya epekto ya intilak na saya ed sayan planeta.​—Apocalipsis 16:14.

22. Panoy ikiwas na saray niliktar ed Armagedon diad angat na panangilaknab na Paraiso ed sankadalinan?

²² Relatibon daiset ed bilang, sarayan niliktar ed bakal na Armagedon so ordinaryon nayarin nailaloan a natalagnaw sano napasakbatan ed abalbaleg a kimey na panamalaknab ed Paraiso ed sankadalinan. Balet diad kasuniyan, nalikeliketan a tuloy, sikara so maligligsa tan matulok a mangigapo ed satan. Sigpot a namoria da a sayan dalin so simbolikon gagatinan na Dios, tan sikara so masimoon a malabay a sayan mundo so nitarok diad kipapasen na karakpan tan kalimgasan a manepeg a toonan na saray sali to dia.

23. Anton pananuporta so wala ed saray niliktar ed Armagedon bilang paseguro a say kimey da ed pangipawil ed Paraiso so ontalona?

²³ Makapaliket tan makapaseseg so pakaamta a sikara so agnatilak a bukbukor tan agnatulongan kayari na panumpal da ed sayan magayagan serbisyo ed kasumpalan na madibinon kimey nipaakar ed dalin. (Ipareng so Isaias 65:17, 21-24.) Sikara so nawalaan na nagnap, andi-geter a suporta na samay Sakey ya angisipan ed Paraison nipawil tan angibaga diad agew na insegep to ed tawen: “Amin a pakauley so niiter ed siak ed tawen tan diad dalin.” (Mateo 28:18) Satan a pakauley so siansia nin kayarian to, tan sikato so makayarin manumpal ed sayan makatantandan sipan ed manangiyansakit a managgaway-mauges, a singa nanengneng tayo ed onggendan ya artikulo.

[Saray paimano ed leksab]

Repason Tepetepet

◻ Anto so ipaseguro na sipan nen Jesus ed Kalbaryo a para ed katooan tan para ed sakey a kriminal?

◻ Anto so letnegan diad kilukas na dalan a mamapawil ed Paraiso?

◻ Anto so asaew a ginawa na inmunan Adan, balet anto so gawaen na “unor ya Adan”?

◻ Kayari na Armagedon, diad anton nengneng na sistema na bengabengatla so pamalooban nen Jehova ed saray manangaro ed sikato?

[Litrato ed pahina 14]

Say artikulon “End of All Kingdoms in 1914” so pinmatnag ed “The World Magazine” na Agosto 30, 1914