Watchtower ONLINE YA LIBRARYA
Watchtower
ONLINE YA LIBRARYA
Pangasinan
  • BIBLIA
  • PUBLIKASYON
  • ARAL
  • w91 7/1 p. 14-25
  • “Bibiin Mamapasyan Mikikimey ed Katawan”

Anggapoy available ya video ed pinilim.

Pasensya la, walay error na video.

  • “Bibiin Mamapasyan Mikikimey ed Katawan”
  • Say Panag-bantayan Mangipapalapag na Panarian nen Jehova—1991
  • Subheading
  • Miparan Topic
  • Say Awawey nen Jesus ed saray Bibii
  • Bibiin Nanlingkor ed si Jesus
  • Matoor Iran Kristianon Bibii Kayariy Pentecostes
  • Say Awawey Nen Pablo ed Saray Bibii
  • Saray Mamapasyan Bibii Natan
  • Saray Kaasawaan a Bibii na saray Managbaroy a Manangasikaso
  • Saray Kaasawaan a Bibii na Saray Mamatatken
  • Matoor “Iran Akukulaw”
  • Miuuley Ira ed Kristo
  • Saray Bibii et Tratratoen na Dios ya Walay Respeto tan Dignidad
    Saray Artikulo ed “Watchtower” 2012
  • Say Mapagalang a Betang na Laki tan Bii
    Say Panag-bantayan Mangipapalapag na Panarian nen Jehova—2007
  • Makanepegan na Galang tan Respeto Iray Kristianon Bibii
    Say Panag-bantayan Mangipapalapag na Panarian nen Jehova—1995
  • Pabiskegen Iray Agagin Bibii
    Say Panag-bantayan Mangipapalapag na Panarian nen Jehova (Panaralan)—2020
Mannengneng ni
Say Panag-bantayan Mangipapalapag na Panarian nen Jehova—1991
w91 7/1 p. 14-25

“Bibiin Mamapasyan Mikikimey ed Katawan”

“Ibano yo so Trifena tan si Trifosa, bibiin mamapasyan mikikimey ed Katawan.”​—ROMA 16:12.

1. Diad anton dalan a say mangaraldalin a ministeryo nen Jesus so apaneknekan a bendisyon parad bibii?

SAY mangaraldalin a ministeryo nen Jesus so peteg a bendisyon ed Judion bibii. Say kimey ya inggapo to so mangitarok na ligliwa, ilalo, tan balon dignidad ed bibii na amin a rasa. Anto iray tradisyon na Judaismo “a nanggawan andi kana ed salita na Dios.” (Mateo 15:6) Dakel ed saraman a tradisyon so manunan inter-Dios iran kanepegan na bibii.

Say Awawey nen Jesus ed saray Bibii

2. Akin a nikuan a say inyasingger nen Jesus ed bibii so isusumpa ed saraman a panaon?

2 Agaylan makatantandan pandumaan ed baetan na awawey nen Jesus ed saray bibii tan saramay relihyoson papangulon Judio! Aaonen so Encyclopaedia Judaica, say saginonor so angipasen ed saray bibii a “masiblet, managtiktik, mangiras, tan maimon.” Say pitongtong ed bii so sisimangotan, tan “satan so mamabanday ed sakey ya eskolar a mitongtong ed sakey a bii diad lansangan.” (Jerusalem in the Time of Jesus, nen Joachim Jeremias; ipareng so Juan 4:27.) Nagkalalo ni so nibaga nipaakar ed mamabaing ya awawey na papangulo na Judaismo ed saray bibii. Balet say walad tagey so magenap lan mangipanengneng ed iyaasingger nen Jesus ed bibii a peteg ya isusumpa ed saraman a panaon.

3. Anto iran agawa legan na ministeryo nen Jesus so angipanegneng a sikatoy mabulos a manbangat ed saray bibii na aralem iran espiritual a katuaan?

3 Intarok nen Jesus so ayadyarin alimbawa no panon a nawalaan iray lalaki na ampetang ingen masimpit a relasyonan ed bibii. Aglabat akitongtong ed sikara noagta imbangat to met ira na aralem iran espiritual a katuaan. Diad tua, say sankaunaan a toon angiparungtalan to na Inkamesias to so sakey a bii, tan nilikud ni ed satan et sakey a Samaritana. Niarum ni, say agawan mangilalanor ed si Marta tan Maria so malinlinew a mangipanengneng ya aliwan singa saray Judion papangulo, agnilikna nen Jesus a say bii et anggapoan na kanepegan a temporaryon manaynan na saray kaldero tan kawali to pian pabalegen so espiritual a pikakabat to. Diad saman ya okasyon, si Maria et “pinili to so maabig a betang,” ipapasen so espiritual a bengabengatlan ununa. (Lucas 10:38-42) Balet pigaran bulan ed saginonor, kayariy impatey na agi ra, si Marta, aliwan si Maria so angipanengneng na babaleg a pankaliktan a miabet ed say Katawan. Agaylan panliket tayo anggan natan sano nabasa tayo so espiritual ya impitongtong ed baetan nen Jesus tan Marta nipaakar ed ilalo na kioli!

Bibiin Nanlingkor ed si Jesus

4, 5. Nilikud ed saray apostoles, siopara so tinmunbok ed si Jesus legan na ministeryo to ed Galilea, tan panon dan nanlinkor ed sikato?

4 Inawat met nen Jesus so impanlingkor na saray bibii legan a nambaroy ed dalin. Diad salaysay to ed Ebanghelyo, sinalita nen Marcos “iray bibii . . . ya akiulopulop ed sikato [Jesus] tan nanlingkor ed sikato sanen sikato so walad Galilea.” (Marcos 15:40, 41) Sioparayan bibii, tan panon iran nanglinkor ed si Jesus? Agtayo kabat ya amin iray ngaran da, balet ipakabat nen Lucas iray pigara tan angisalaysay ed dalan a nanlikoran da si Jesus.

5 Insulat nen Lucas: “Agabayag a linma si Jesus ed saray syudades tan baryo, a nampupulong tan nangiyabawag na maong a balita na panarian na Dios. Kaiba toray labindua, tan pigaran bibii ya atambal ed saray mauges ya espiritu tan sakisakit, si Maria ya inggaran a Magdalena, ya angekalan na pitoran demonyo, tan si Juana ya asawa nen Chuza, ya opisyal nen Herodes, ta si Susana tan arum niran bibii, a manlilinkor ed saray kayamanan da.” (Lucas 8:1-3) Mabulos si Jesus ya ontumbok irayan bibii ed sikato tan mangusar ed kayaryan da a manlinkor ed materyal iran kakaukolanen to tan ed saray apostoles to.

6. (a) Siopara so akiulop ed si Jesus legan na kaunoran ya impanbaroy to ed Jerusalem? (b) Siopa so tinmulong ed si Jesus anggad impatey to, tan panon ya atumangan iray arum ed sikara? (c) Manlapud pananisia na Judaismon tradisyon, anto so marakep nipaakar ed salaysay na Juan 20:11-18?

6 Sanen si Jesus et pinatey, “amayamay a bibii diman so maniimaton ed arawi, a walan akiulop ed si Jesus a nanlapud Galilea pian manlinkor ed sikato; arum ed sikara et di Maria Magdalena, ontan met si Maria ya ina nen Santiago tan Jose.” (Mateo 27:55, 56) Sirin, dakel a matoor a bibii so tinmulong ed si Jesus ed panaon na impatey to. Makatantanda met a saray bibii so inmunan tastasi ed kioli to. (Mateo 28:1-10) Sayan mismo so pangatake ed Judion tradisyon, ta diad limog na Judaismo saray bibii so impasen ya agmakanepegan a legal a tastasi. Tekep na saya ed kanonotan, basaen so Juan 20:11-18, tan imanoen so ampetang ya emosyon a walan alikna nen Maria Magdalena ed imparaway na apaolin Katawan ed sikato, tinawag ed ngaran to, tan sikatoy inusar a bilang tasi to a mangipakabat ed babangatan to a sikatoy peteg a mabilay!

Matoor Iran Kristianon Bibii Kayariy Pentecostes

7, 8. (a) Panon tayon amta a presenti iray bibii sanen nikalbo so masanton espiritu ed Pentecostes? (b) Panon a saray Kristianon bibii et akibiang ed asakbay a panangilaknab na Inkakristiano?

7 Kayariy inkitokotok nen Jesus ed tawen, presenti iray maridios a bibii a pati saray matoor ya apostoles et tagey a kuarto ed Jerusalem. (Gawa 1:12-14) Mapatnag a walara so bibii ed limog na saraman so akalboan na masanton espiritu ed Pentecostes. Akin? Lapud sanen insalaysay nen Pedro so agawa, inaon to so Joel 2:28-30, ya espisipikon amitla ed “saray anak a bibii” tan “saray katulong,” o “ariripen a bibii.” (Gawa 2:1, 4, 14-18) Kanian saray akalboan na espiritu, alanaan iran Kristianon bibii so kabiangan na Kristianon kongregasyon nanlapulad kiletneg to.

8 Anggaman agmanuna, saray bibii so walaan na importantin pibibiang ed betang na pangikayat ed Inkakristiano. Si Maria, say ina nen Marcos tan panginaen nen Barnabas et angipausar ed baleg ya abung to parad kongregasyon na Jerusalem. (Gawa 12:12) Tan mabulos ton ginawa iya ed panaon sanen wala so kapkapanlesa na panamasegsegang a sumpad saray Kristiano. (Gawa 12:1-5) Saray apatiran ananak a bibii na ebanghelisador a Filipe so apribilehyoan a magmaliw a Kristianon propetesa.​—Gawa 21:9; 1 Corinto 12:4, 10.

Say Awawey Nen Pablo ed Saray Bibii

9. Anto so simbawan inter nen Pablo nipaakar ed Kristianon bibii ed inmunan sulat to ed saray taga-Corinto, tan anton dibinon prinsipyo so impaseseg to ed saray bibii nipaakar ed saya?

9 No maminsan si Pablo so naakusa a misogonya, salanti, panamusol tan agpanmatalek ed saray bibii. Tua, si Pablo so angidanet a saray bibii so nepeg a wala ed dugan pasen da ed Kristianon kongregasyon. Diad normal a pangikurang na saray bengatla, agda gawaen so panagbangat ed saray miting ed kongregasyon. (1 Corinto 14:33-35) No, lapud ta anggapo so Kristianon laki a presenti o lapud sikato so angipropesiya ed silong na masanton espiritu, say sakey a Kristianon bii so mansalita ed miting et nakaukolan a manusar na pandung. Sayan pandung so “sakey a tanda na pakauley,” nanengneng a prueba a say bii so mamidbir ed oksuyan na Dios nipaakar ed inkaulo.​—1 Corinto 11:3-6, 10.

10. Diad anton sengegan ya inakusa na saray arum si apostol Pablo, balet anto so mamaneknek a sayan dalem et palso?

10 Mapatnag ya aromog nen Pablo a nakaukolan a panonotan iray asakbay a Kristianos ed saray teokratikon prinsipyos pian ‘amin a bengatla so nagawa ed oksuy to’ diad saray miting ed kongregasyon. (1 Corinto 14:40) Balet kabaliksan ta na satan a si Pablo so sumpad bibii, a singa ibabaga na arum? Andi, aliwan ontan. Agta si Pablo diad pansaran kapitulo to ed sulat to ed saray taga Roma so angipasabi na ampetang a panangumosta to ed pitoran Kristianon bibii? Agta sikato so angipanengneng na aralem a panamabli ed si Febe, Prisca (Priscilla), Trifena, tan Trifosa, tatawagen irayan kaunoran a duaran “bibii a mamapasyan mikikimey ed Katawan”? (Roma 16:1-4, 6, 12, 13, 15) Tan si Pablo diad silong na inkapuyan a nansulat: “Amin kayoran abautismoan ed si Kristo so mangipasen ed si Kristo. Anggapo so Judio nisay Griego, anggapo so aripen nisay bulos, anggapo so laki nisay bii; ta amin yo et saksakey a too a mikasakey ed Kristo Jesus.” (Galacia 3:27, 28) Malinlinew ya inaro tan pinabli nen Pablo iray agagin Kristianon bibii, a pati si Lydia, ya angipanengneng na maalimbawan panamarawes legan na panaon na panalsali.​—Gawa 16:12-15, 40; Filipos 4:2, 3.

Saray Mamapasyan Bibii Natan

11, 12. (a) Panon a say Salmo 68:11 so literal a nasusumpal natan? (b) Diad anton situasyon a dakel ed saray agagin bibii tayo et naromog da so inkasikara, tan akin a nakaukolan da so panangaro tan pikakasi tayo?

11 Diad limog na Kristianon kongregasyon natan, walara so dakel a Kristianon bibii a “mamapasyan mikikimey ed Katawan.” Diad tua, ipanengneng na istatistik “iray bibiin mangiyaabawag na maong a balita a baleg ya armada,” a manugyop na baleg a kabiangan na armada na Tastasi ya uusaren nen Jehova ed sayan panaon na anggaan. (Salmo 68:11) Sarayan mamapasya a Kristianon bibii so walan akagamor na maabig a ngaran parad inkasikara legan a mipupuligesgesan a manumpal ed kimey da a bilang asawan bibii, ina, kumikimey ed abung, tan ontan met a bilang Kristianon ministros.

12 Sakey a bilang ed sarayan maabig ya agagin bibii et walaan na agmananisian kaasawaan. Walan manalona ra ed sayan kipapasen ed 24 oras ed sakey agew. Pigara so mipupuligesgesan ed loob na saray taon pian magmaliw a maong iran kaasawaan a bibii legan a dadampoten iray totontonen parad matoor iran ariripen nen Jehova. Satan so agmainomay, balet tinmalona ra, lawas maniilalo a saray kaasawaan da so “napatulok ira ya andi salita” diad panamegley na maabig a Kristianon kondukta ra. Tan agaylan gayaga so napinabangan na interon pamilya sano say ontan ya asawa et onkiwas! (1 Pedro 3:1, 2) Kaleganan to, sarayan matoor ya agagin bibii so maseguron mankaukolan na inaagin panangaro tan saray pikakasi na arum a membro na say kongregasyon. Anggan say “mareen tan mauyamo ya espiritu” ya ipapanengneng da so “mabli ed saray mata na Dios,” kanian say mapekder ya integridad da so mabli ed saray mata tayo.​—1 Pedro 3:3-6.

13. Akin a nikuan ed payunir iran agagin bibii a sikaray “bibiin mamapasyan mikikimey ed Katawan,” tan panon a sikaray impasen ed kasiksikanan dan kongregasyon?

13 Saray agagin bibii a manlilingkor bilang payunir so pihopihon nikuan a “mamapasyan mikikimey ed Katawan.” Dakel ed sikara so walaan na pamilya, sakey ya asawan laki, tan ananak ya asikasoen, niarum ed panagpulong a kimey da. Arum so walaan na part-time a trabaho pian nakapet iray materyal a pankaukolan. Amin na saya so mankaukolan na maong a panangorganisa, determinasyon, inkamapekder, tan dakel a panagkimey. Sarayan Kristianon bibii so nepeg a makalikna na panangaro tan suporta na saramay walaan na kipapasen a mangiyabuloy ed sikaran makapangideboto na malaglaem a panaon ed panagtasin kimey.

14. (a) Anton maabig ya alimbawa na inkaalwar so abitla? (b) Anto iran arum a Kristianon bibii so makanepegan na komendasyon, tan akin? Mamitla na lokal iran alimbawa.

14 Pigaran Kristianon bibii so angipanengneng na nikabkabiig ya inkakpel ed payunir a serbisyo. Diad Canada, walan asali nen Grace Lounsbury so panagpayunir nen 1914. Sikato so tinmunda ed listaan na payunir nen 1918 lapud sakit, balet nen 1924 sikato so akapawil ed sigpot-panaon a linkor. Diad panaon na impansulat ed saya, sikato ni so walad listaan na payunir, anggaman manedad la na 104! Dakel iran misioneron agagin bibii ed 1940’s so nipasal ed asakbay iran klase na Watchtower Bible School of Gilead so siansia nin matoor a manlilinkor, balangla ed lawak na misioneryo o bilang membro na pamilya na Bethel ed Brooklyn odino sakey ed saray sanga na Watch Tower Society. Amin na sarayan Kristianon bibii, tan peteg ya amin iray bibiin nanaplika ed inkasikara ed panaglinkor ed Bethel, so mangipapanengneng na dilin panagsakripisyon espiritu tan sikaray maabig ya alimbawa. Kasin ipapaamta tayo ed sikaran napabli?

Saray Kaasawaan a Bibii na saray Managbaroy a Manangasikaso

15, 16. Anton grupo na Kristianon bibii so nagkalautlan makanepegan na ampetang a komendasyon, tan akin?

15 Saray kaasawaan na saray managbaroy na manangasikaso so manugyop met na sakey a grupo na Kristianon bibii a makanepegan na ampetang a komendasyon tan panamaseseg. Sarayan inadaron agagin bibii so akaparaan ya ontulok ed saray kaasawaan dan lalaki leleg a saraya so onla manlapud sakey a kongregasyon ed sananey a kongregasyon, o manlapud sakey a sirkito ed sananey a sirkito, pian mamaalagey ed espiritual na saray agagi. Say kaslakan ed sikara so binmeneg ed saray ligliwa na sakey ya abung; sikaray unoogip ed nanduruman dukolan ed kada simba, tan lawas ya aliwan naynay a marakep ya ugipan. Balet sikaray maliket a mangawat ed antokaman ya iyopresi na saray agagi. Sikaray maabig ya alimbawa parad espiritual ya agagi ran bibii.

16 Sarayan agagin Kristianon bibii so angitarok met ed inkasikara na tulong ed kaasawaan da, a singa ed saray maridios a bibii a tinmunbok ed si Jesus “pian miulop ed sikato tan manlinkor ed sikato.” (Marcos 15:41) Ag-ira akapangusar na malaglaem a panaon ed asawa ra, a lawas ‘walaan na panaon a manggawa ed kimey na Katawan.’ (1 Corinto 15:58) Pigara ed sikara, singa si Rosa Szumiga ed Pransya, a linmoob ed sigpot-panaon a serbisyo nen 1948, so walan mamabalkot ed saray bagahe parad kaasawaan dan lalaki tan mibabaroy a kaiba ra ed loob na 30 o 40 taon. Sikaray mabulos a mansakripisyo parad si Jehova tan parad saray agagi ran lalaki tan bibii. Makanepegan ira na panamabli, panangaro tan pikakasi tayo.

Saray Kaasawaan a Bibii na Saray Mamatatken

17, 18. (a) Anto iran kalidades so nakaukolan ed saray kaasawaan a bibii na saray agagin aturo ed saray posisyon na serbisyo? (b) Anto iran sakripisyo so pikasakeyan na saray asawa na mamatatken a ginawa parad si Jehova tan saray agagi ra, tan panon a saray arum a kaasawaan et makatulong ed masiken da?

17 Legan a bibitlaen iray kakaukolanen parad saray agagin lalakin nayarin naturo a bilang mamatatken tan ministeryal ya ariripen, sinalita nen apostol Pablo so nipaakar ed saray bibii, insulat to: “Ontan met saray bibii mabenta ra komon, aliwan managpauges, madangka ra, matoor ira ed saray amin a bengatla.” (1 Timoteo 3:11) Tua, sayan karaklan a konseho so niyaplika ed amin a Kristianon bibii. Balet nipaakar ed konteksto, mapatnag a satan so tomboken ed sakey a maalimbawan dalan na saray kaasawaan a bibii na saray agagin lalaki ya aturo ed saray posisyon na serbisyo.

18 Makapaliket, saya so kipapasen na dakel a nilibon kaasawaan a bibii na saray Kristianon manangasikaso. Sikaray madangka ed saray ugali tan say panagkawes da, seryoso nipaakar ed Kristianon panagbilay, maalwar nipaakar ed no antoy salitaen da, tan masimoon iran manggunaet a matoor ed amin iran bengatla. Akikasakey met ira a mansakripisyo, ya aawaten a saray kaasawaan dan lalaki so mangideboto na panaon ed saray pamaakaran ed kongregasyon na panaon a nausar komon parad sikara. Sarayan matoor a Kristianon bibii so makanepegan na ampetang ya aro tan panamaseseg. Nayarin dakel nin agagin lalaki so makadampot parad saray pribilehyo ed limog na dakel iran kongregasyon tayo no saray kaasawaan dan bibii so mapaabeban miabobon a manggawa na ontan iran panagsakripisyo parad pankaabigan na amin.

Matoor “Iran Akukulaw”

19. Akin a dakel iran matoor “ya akukulaw” so napablin maong ed saray kongregasyon da, tan anto so nepeg a liknaan tayo ed sikara?

19 Say impanrepaso tayo ed saray bibiin abitla ed Biblia so walan akapangipanengneng ed sikatayo a say edad so agmangamper ed saray bibiin walaan na pananisia manlapud panglinkor ed si Jehova. Sayan katuaan so niyulustra ed saray kipapasen di Sara, Elizabet, tan Anna. Natan, dakel iray Kristianon bibii a maedad la a maabig iran alimbawa na pananisia tan sungdo. Niarum ni, maalwar ira a manuporta ed saray mamatatken diad itulong ed saray tobonbalon agagin bibii. Manasagyat ed andukey ya eksperiensia ra, makapangiter ira na makabat a konseho ed tobonbalo iran bibii, unong a pinauleyan ira na kasulatan a gawaen itan. (Tito 2:3-5) Nayari no maminsan a sakey ya akulaw lan agi so mankaukolan met na simbawan mismo. No ontan, say matatken so gawaen to a ‘simbawaen a singa ina.’ Saray mamatatken so nepeg “a mamagalang ed saray balo” tan, no nakakaukolan, manguksoy na materyal a tulong parad sikara. (1 Timoteo 5:1-3, 5, 9, 10) Saray inadaron akulaw ya agagi so maseguron malabay tan mamablin nalikna.

Miuuley Ira ed Kristo

20. Anton supremon pribilehyo so niyopresi ed dakel a Kristianon bibii, tan akin a say arum a karnero so maliket nipaakar ed saya?

20 Mapatpatnag a diad Kasulatan ya “anggapo so Dios a manginunang” antokaman so rasam o sekso. (Roma 2:10, 11; Galacia 3:28) Tan saya so tua met ed dalan a pamili nen Jehova ed saramay miulop ed Anak to ed gobierno na Panarian. (Juan 6:44) Agaylan pisasalamat na say baleg ya ulop na arum a karnero ta saray matoor a bibii, a singa ina nen Jesus a si Maria, Maria Magdalena, Prisila, Trypaena, Trifosa, tan grupo na arum ni ed asakbay a Kristianon kongregasyon, so mibiang la ed pananguley ed Panarian, mamapayaman ed satan a gobierno dingan na maapit a pakatalos ed saray liknaan tan eksperiensia na saray bibii! Agaylan maaron pasakbay tan kakabatan ed biang nen Jehova!​—Roma 11:33-36.

21. Anto so liknaan tayo natan ed “bibiin mamapasyan mikikimey ed Katawan”?

21 Natan makapinabang tayo ed saray liknaan nen apostol Pablo sano sikato so manasalita tekep na aro tan panamabli “ed sarayan bibii a walan nangunaet a benebenek ed maong a balita.” (Filipos 4:3) Amin ed saray tasi nen Jehova, a lalaki tan bibii, so mangikuenta ed satan bilang gayaga tan sakey a pribilehyo a mikimey ed dapag na ‘baleg ya armada na bibiin mangiyaabawag na maong a balita,’ on, “bibiin mamapasyan mikikimey ed Katawan.”​—Salmo 68:11; Roma 16:12.

Repason Tepetepet

◻ Panon ya impanengneng nen Jesus ya agakibiang ed saray panamabli na Judion relihyoson papangulo sumpad bibii?

◻ Panon a saray matakot-ed-Dios iran bibii so nanlikor ed si Jesus, tan anton baleg a pribilehyo so naawat na arum ed sikara?

◻ Anton konseho so inter nen Pablo nipaakar ed saray bibii ed saray miting ed kongregasyon?

◻ Antoran kategorya na saray agagin bibii so makanepegan na nikaduman panangaro tan suporta tayo, tan akin?

◻ Panon so nepeg a liknaan tayo ed saraman ya amin natan so “bibiin mamapasyan mikikimey ed Katawan”?

[Litrato ed pahina 20, 21]

Nanlinkor iray bibii ed si Jesus tan saray apostoles to

[Litrato ed pahina 22]

Saray dilin-managsakripisyo kaasawaan na managbiahe a manangasikaso tan arum a mamatatken et manggawa na mablin tulong ed kimey na Dios

    Publikasyon a Pangasinan (1988-2026)
    Man-Log Out
    Man-Log In
    • Pangasinan
    • Share
    • Setting Mo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondisyon ed Pangusar
    • Totontonen ed Privacy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Man-Log In
    Share