Kaunongan Kabayag so Kaukolan a Panalagar na Duruka?
“No say bulos a sosyedad et agmakatulong ed dakel a duruka, satan so agmakapangisalba ed pigpigara a mayayaman.”—John F. Kennedy.
“LABAY kon ondakep so arapen parad amin—anggapoy inkaduka, anggapoy manuugip-ugip ed saray parke, sakey a paraiso!” Ontan so imbaga na 12-años a lakin taga São Paulo, ed Brazil. Balet, posibli ta’y pakaekal na inkaduka? Kaunongan kabayag so kaukolan a panalagar na duruka?
Ipapasen na arum so inkasikaran duruka lapud agda nasaliw iray bengatlan labay da. Ingen isipen pay makapasinagem a kipapasen na saramay talagan pakaskasi. Kasin naisip moy mapalalon paniirap tan paneermen na saratan? Arum so kaukolan a miunaan ed saray avestruz tan saray otot, legan a kakaykayen daray basura pian mananap na nakan! Kaunongan kabayag a sagmaken na katooan so ontan ya inkaduka? Matukotukoy lambengat so kerew nen Federico Mayor, director-general na UNESCO (United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organization): “Ikaindan tayo itan a panduaruwaan a panamaulyan a sengegay pibagay tayo ed agnapaulyan—say inkaduka, eras, tan paniirap na minilyon a totoo.”
Kasin nasumpal so pilalek a malaknab a pankaabigan? Anto so ilalon walad duruka?
Antoray Walan Pankanawnawa Parad Duruka?
Saray lider a walaay maong a getma so mangiproproponi na mas dakel a trabaho, mas atagey a sueldo, tan pinaaligwas iran programan pan-sosyedad, tan reporma ed dalin. Nayarin mipakna ira’d datin presidenti na E.U. a si John F. Kennedy: “No say bulos a sosyedad et agmakatulong ed dakel a duruka, satan so agmakapangisalba ed pigpigara a mayayaman.” Anggaman, agmagenap a mamaandi’d inkaduka iray maabig ya intensyon. Singa bilang, kasin say iyaaligwas ed ekonomya so makatulong ed amin a duruka? Aliwa met ya ontan. Inkuan na datin lider na India a si Jawaharlal Nehru: “No agnaasikaso, saray puersa na kapitalistan sosyedad et manggawan lalon onyaman iray mayaman tan lalon onpobre iray duka.” Balet, nilikud ed paniirap tan kakisiran, say liknaan na inkaandi-kana so mamapabelat ed duruka. Kasin natulongan na saray lider na too iray duka a talonaay liknaan na inkapakaskasi tan inkaandi-ilalo?
Diad tua, dakel ed maiirap so makakaarap ed inkaduka tan makatatalona ed liknaan na kakulangay dilin-respeto ed arap na ankakabaleg a problema, a singa say intulasok na presyoy sasaliwen tan say agpakaimpleyo. Niarum ni, maseguron sigpot a naandi eras, inkaandi-ayaman, tan sinagem. Kasin makapakelaw iya ed sika? Imbitaan mi kan mamasa ed ontumbok ya artikulon: “Agmanbayag, Anggapo Lay Duka!”