Walaan Ka ta na Espirituy Panangiter?

NAIMANOM ta la ya aliwan saksakey so rason a manadagdag ed totoon mangiter? Say regalo so nayarin sakey a balikas na panangaro, inkamabunlok, odino panangapresya. Ingen agmo ta naiimanon say panagregalo et nayarin lapud pilalek na sakey a toon namoria tekep na pabor? Odino nayarin iiter itan lapu lambengat ed pakaliknay obligasyon odino lapud walay iilaloan a kasalat na say nanregalo.

Say regalo so nayarin imbalkot tan tinakeran na marakep a ribon. Balet agta tua a marakep a regalo met so sakey a kumpol na rosas, sakey a putahe, odino sakey a gawa na kaabigan? Diad tua, saray regalon aapresyaen a tuloy et mabetbet a sasaglawien toy panangiter na sarili.

Iilaloan Mo ta so Pabor Manlapud Sakey a Too?

Kaslakan la’d sakey a too so panregalo ed sakey a nakekerewan toy pabor. Diad pigaran daldalin say sakey a balolakin manpirawat a napaibeg so napupusoan ton pakasalan so ikdan toy rosas. Aglabat onnenengneng ed regalo so sakey a makabat a bii. Kokonsideraen toy espiritu ed benegan na say impanregalo na balolaki no kasin satan so lapud aro a manggawa met ed sikato a maong ya asawan laki. Say ontan a regalo, no mangisisindag na maridios ya espiritu, so makapangitonton ed baleg a liket parad angiter tan ed angiteran.

Sasalambiten na Biblia so sakey ya inkagawa sanen si Abigail, asawa nen Nabal, so angiparaan a tampol na baleg a regalo parad si David, a binidbir to bilang say sakey a pinili na Dios a magmaliw ya ari na Israel ed arapen. Sikato met so nanilalo na pabor. Impulisay na asawa to si David tan ineyagan iray totoo nen David. Manunaan ed sakey a grupo na 400 ya armadon lalaki, inmabante si David pian deralen si Nabal tan say sankaabungan to. Sinmalet si Abigail, a tamtampol ya angipawit ed si David na dakel a regalon tagano parad totoo to. Sikaton mismo so sinmabin katumbokan na regalo to, tan kayari sipapaabeban impipulangan lapud ginawa na asawa to, apaneknekan a sikatoy walaan na baleg a pakatebek legan na pikakatunongan to ed si David.

Say gagala to so matalonggaring, tan say resulta so maabig. Inawat nen David so regalo to tan inkuanto ed sikato: “Onla ka ed kareenan ed abung mo. Nengneng mo, tinalineng ko so boses mo pian nakonsideray inkatoom.” Saginonor, si Nabal so inatey, namproponi ni ingen si David na kasal ed si Abigail, tan saman so sililigsan inawat to.​—1 Samuel 25:13-42.

Anggaman ontan, diad arum a kaso, say pabor a kekerewen na sakey so nayarin saglawien toy pangipatnag na panaglabi odino pamikewet ni ingen ed inkahustisya. Diad ontan a kaso, say regalo so sakey a pasuksok. Iisipen na mangiiter a sikatoy nagunggunaan, balet ta tatakewan toy inkasikato na kareenay nonot. Lawas wadtan so kapeligroan a naalmoan na arum, tan sikato so kaukolan a mipalinewan. Anggano say kekerewen a pabor et impagamor, naromog na sakey a manilalo a sikato la natan so kabkabat bilang sakey a walaan na paninapan a motibo. Diad pangisindag na maridios a kakabatan, mamapasakbay so Biblia sumpad ontan a regalo.​—Deuteronomio 16:19; Eclesiastes 7:7.

Say Regalo ta so Manlalapud Sakey a Mabulos a Puso?

Anggapo so panduaruwa ed satan​—say pangiter ed sakey ya inarom lapud labay mon gawaen itan so mangitatarok na lalon gayaga nen say pangiter lapud impalikas na arum ed sikan nepeg mon gawaen itan.

Nipaakar ed impantipon ed tulong a suplay parad kaparan Kristianos a mankakaukolan na materyal, indatak nen apostol Pablo so pigaran ekselentin prinsipyo ed maridios a panangiter. “No wadtan ya ununa so inkamaparaan,” insulat to, “nagkalalo lan naawat itan unong ed walad sakey a too, aliwan unong ed anggapo ed sakey a too.” Inyarum to: “Komon ta gawaen na balang sakey so unong ed aresolbi na puso to, ya aliwan ed irap na linawa odino ed silong na panamilit, ta inaro na Dios so sakey a masayaksak a manangiter.” (2 Corinto 8:12; 9:7) Kanian, mandedependin tuloy ed sika. Imbes a maka-otang lapud alablabas a panagregalo, mangagastos ka ta unong ed nayarian mo? Imbes a napipilitan a mangiter lapud pananesdes na totoo odino say komersyo, gagawaen mo ta so unong ed aresolbi na pusom? Nipaakar ed inmunan Kristianos ya angiyaplika ed ontan a maridios iran prinsipyo, oniay insulat nen Pablo: “Sikara unong ed dilin bunek da so nantultuloy a mikakasi ed sikami tekep na pirmin kerew parad pribilihyon walaay mapangasin panangiter tan parad pinanabang ed ministeryon nitalaga parad sasanto.”​—2 Corinto 8:4.

Kabaliktaran na satan, oniay inkuan na Royal Bank Letter na Nobyembre/Disyembre 1994 nipaakar ed saray simban sakbay na Krismas: “Say tiempo so nayarin moriaen bilang sakey a panaon na pankunkuanan a panliliket a dinagdag na kagunggunaay negosyo pian sagyatey totoon manaliw na bengabengatlan diad arum a paraan et agda saliwen.” No manaliw diad pan-otang, antokaman ya inkapnek a manlalapud panagregalo so nayarin biglan nasakoban sano onsabi panaon na panagbayar.

Say Manunan Responsabilidad​—Say Okasyon? Odino Panangibalikas na Aro?

Kasin naiimanom a say panagregalom et kaslakan a gagawaen ed saray okasyon a mankaukolan na ontan? No ontan, nasasaew mo so lalon gayaga ya itarok na mabulos a panangiter.

Dakel so totoon agnaliliketan ed saray resulta na panagregalo ed saray nigeter ya agew. Binidbir na sakey ya inan managsulat met ya ompapatnag so inka-agum ed ananak to legan a manasingger so agew ya iilaloan iray regalo. Inaksobi to a say dilin gayaga to parad sakey a marakep a regalo so aderal lapud sananey so iilaloan to. Dakel a report so mangibabaga a saray piestay-opisyal a walaray piesta tan pansasalatay regalo so panaon met a dakel so pirmin walad emosyonal a depresyon tan panangabuso ed alak.

Diad impakaimanon say panangidanet ed panagregalo ed panaon na piestay-opisyal so no maminsan et walaay ampait ya epekto ed ugugaw, oniay inrekomenda na sakey a propesor na sikolohya a kinopya na The New York Times: “Isipen so panregalo ed arum ya agew bilang paraan na ikepa na pakadetdetan.” Diad padesir mo kasin nawalaan itan na maong ya epekto?

Oniay insulat nen Tammy, sakey a 12-taon diad sakey a sankaabungan ya agmanseselebra na Krismas tan saray inkiyanak: “Mas makapaliket so pakaawat na regalo sano agmo itan inilaloan.” Inkuanto ya imbes a manregalon maminsan odino mamidua ed interon taon, saray ateng to so manreregalo ed sikato tan ed agi ton laki ed interon taon. Balet walay bengatlan mas importanti ed sikato nen say saraman a regalo. Singa ed inkuanto, “Siak so walaan na sakey a maliket a panpamilyan bilay.”

Oniay prangkan impangibaga na libron Secrets of Strong Families: “Maslak ed sikatayo so manguusar na panaon tan kuarta a maminpigan danay ed sakey taon ed pampili na sankamatukoyan a regalo parad saray inkiyanak, anibersaryo, odino saray piestay-opisyal parad totoon inaro tayo. Say sankaabigan a regalo ed amin et agnasaliw na kuarta. Tan agmo kaukolan ya ibalkot itan. No manisia ka, singa ed dakel a totoo, a say bilay mo so sankamablian a kayarian mo, no ontan say pigaran bekta na panaon mo so sankamablian a regalon niiter mo. Niiter tayo itan a mablin regalo diad kabaleg na panaon ya iiter tayo ed saray inad-aro tayo.”

Nipasabim itan a panangiter ed arum nilikud ed pamilyam. Say inkamabulos a panangiter pian penekey mapatnag a pankaukolan na arum so mangitatarok na nikadkaduma a kapenek. Pinaseseg itayo nen Jesu-Kristo a mangipanengneng na ontan a maaron panangiyansakit ed saray duruka, piley, tan bulag, a kuanto ni: “Magmaliw kan maliket, lapud andian ira na ibales ed sika.”​—Lucas 14:12-14.

Agano ni et inreport na Rockland Journal-News (E.U.A.) so sakey ya alimbawa na ontan a nengneng na panangiter. Sanen akusbo so ayaman na sakey ya akulaw a bulag, impaalageyan na saray kaaro na sakey a balon abung. Angidona so pigaran lokal a negosyo, tan angiter na kuarta so lokal ya ahensya na gobierno. “Balet say sankaimportantian,” kuan na peryodiko, “et say 150 odino masulok nin totoo, a dakel ed sikara so onaatendi ed Haverstraw congregation na Tastasi nen Jehova, so angiter na panaon da pian nipaalagey so abung.”

Intuloy na artikulo: “Diad pangipapaalageyan et wadman iray asareng a materyales ed abay na saray lamisaan a napnoy tagano. Diad loob na duay agew et nipaalagey na saray komikimey so ayaman a parad duaran pamilya, walaay taloran grado. . . . Kabkabat iray Tastasi nen Jehova ed abilidad dan maples a panagpaalagey. . . . Balet, say onman ya inkapeles so miduma ed inkapermanenti na misyon da: pian itarok so elet na sakey a kimey na aro. Siempre agnanengneng nen Ms. Blakely so balon ayaman to, balet ta nakarapas itan na lima to, tan natebek na puso to so kinaaralem na liknaan ya akadagdagan na puso to ed sayan andi-siblet a kiwas.”

Espirituy Inkamabunlok ed Interon Taon

Saramay talagan mabunlok so agmanaalagar na nikadkaduma iran agew. Say bilay da so agnisentro ed inkasikaran dili lambengat. Sano naawat da so sakey a maong a bengatla, panggayagaan dan ipanabang itan ed arum. Agkabaliksan na saya a sikaray bengat-bengat a mangiter na regalo. Agkabaliksan na saya ya onmanlay kalaknab na pangiter da a nasasamsamay pamilya ra. Agto labay ya ibagan sikaray mangiiter ya agda nonotey epekto ed mangawat. Ingen, sikaray totoon ‘kaugalian da la so panangiter,’ a singa imbangat nen Jesus a gawaen na babangatan to.​—Lucas 6:38.

Kabat da iray sirkumstansya na kakaaro tan kakaabay a maedad la, walaay sakit, odino mankakaukolan na panamaseseg. Say “regalo” ra so nayarin pansaliw parad sikara odino itulong ed saray kimey ed abung. Nayarin saman so panbalsig na kiew odino panpalay niyebe. Nayarin saman so sakey a yaong na imparaan a tagano odino sakey oras a pambisita tan panbasan saniba. Say bilay da so nayarin okupado balet aliwan abala parad sikaray itulong. Naaralan da manlapud eksperiensia a talagan “walay lalon liket ed panangiter nen say panangawat.”​—Gawa 20:35.

Siempre, say sankabalgan a Manangiter ed amin, et say Manamalsa tayo, si Jehova a Dios. Sikato so “mangiiter ed amin a persona na bilay tan linawa tan amin a bengabengatla.” (Gawa 17:25) Diad Biblia, tataryaan to met itayo na aralem a pakatalos nipaakar ed gagala ton panganggaen so karelmengan, sakit, tan ipapatey, tan gawaen so dalin a paraiso. (Salmo 37:10, 11; Apocalipsis 21:4, 5) Diad pakaamta ed saya, agsosoloen na saramay mabunlok itan a maong a balita. Sakey ed panlalapuan na abalbaleg a panliliket da et say panginabang da ed satan ed arum. Talagan maridios so espirituy panangiter da. Ontan ta ya espirituy babayuboan mo?

[Saray litrato ed pahina 7]

Say pigara ed sankamablian a regalo et agla kaukolan a saliwen