Mangiiter si Jehova na Kareenan tan Katuaan ed Inkadaakan
“Siak so manambal ed sikara tan iparungtal ed sikara so inkadaakan na kareenan tan katuaan.”—JEREMIAS 33:6.
1, 2. (a) Nipaakar ed kareenan, anto so rekord na nasyones? (b) Nen 607 K.K.P., anton leksion so imbangat nen Jehova ed Israel nipaakar ed kareenan?
KAREENAN! Agaylan panpirawatan itan, ingen mataltalag itan ed awaran na too! Nagkalalo la, say koma-20 siglo so aliwan siglo na kareenan. Imbes, asagmak to so duaran sankamakaderalan a bakal diad awaran na too. Kayari inmunan guerra mundial, niletneg so Liga na Nasyones pian namantini sankamundoan a kareenan. Ingen, sinmaew itan ya organisasyon. Kayari komaduan guerra mundial, say organisasyon a Nasyones Unidas so niletneg ed parehon kalat. Diad panbasa lambengat ed saray inagew-agew a peryodiko et nanengneng tayon agaylan absoluton satan met so onsasaew.
2 Kasin nasurprisa itayo ed agpakapangitarok na saray organisasyon na too ed kareenan? Andin balot. Masulok a 2,500 a taon ed apalabas, say pinilin totoo na Dios, say Israel, so abangatan na sakey a leksion nipaakar ed saya. Nen koma-piton siglo K.K.P., asigensigen so kareenan na Israel na say tinmumbok a pakayari mundo, say Babilonia. Nanilalo so Israel ed Ehipto parad kareenan. Sinmaew so Ehipto. (Jeremias 37:5-8; Ezequiel 17:11-15) Nen 607 K.K.P., gineba na saray armada na Babilonia iray pader na Jerusalem tan pinoolan so templo nen Jehova. Diad ontan naaralan na Israel ed mairap a dalan so inkaapa na isaral ed saray organisasyon na too. Imbes di nanggayagaan komon so kareenan, pinilit so nasyon ed inkadakep ed Babilonia.—2 Awaran 36:17-21.
3. Diad kasumpalan na saray salita nen Jehova ed panamegley nen Jeremias, antoray maawaran ya ebenton angibangat ed Israel ed komaduan makanan leksion nipaakar ed kareenan?
3 Balet, sakbay na inkaplag na Jerusalem, imparungtal la nen Jehova a sikato, ya aliwan say Ehipto, so mangitarok na peteg a kareenan ed Israel. Diad panamegley nen Jeremias et insipan to: “Siak so manambal ed sikara tan iparungtal ed sikara so inkadaakan na kareenan tan katuaan. Tan ipawil ko iray akautibo na Juda tan saray akautibo na Israel, tan ipaalagey ko ira a singa dia ed gapo.” (Jeremias 33:6, 7) Ginmapon asumpal so sipan nen Jehova nen 539 K.K.P. sanen tinalo so Babilonia tan nitarok so kawayangan ed saray adakep ya Israelita. (2 Awaran 36:22, 23) Diad bandad saginonor na 537 K.K.P., sakey a grupo na Israelitas so nanselebra ed Piesta na Kobong-kobong ed dalin nen Israel diad sankaunaan a pankanawnawa kayari 70 taon! Kayari piesta, inyuksoy da ya ipaalagey-lamet so templo nen Jehova. Antoy alikna ra nipaakar ed saya? Kuan na rekord: “Sikaray inmeyag tekep na maksil a paneyag diad panangidayew ed si Jehova lapu ed kigaton na pundasyon na say abung nen Jehova.”—Esdras 3:11.
4. Panon a sinagyat nen Jehova so Israel a sumpalen so panangipaalagey ed templo, tan anto so insipan to nipaakar ed kareenan?
4 Balet, kayari na saman a maliket a gapoan, dinismaya na saray sumusumpa iray Israelita ya intunda ra so panangipaalagey ed templo. Pigaran taon ed saginonor, pinalesa nen Jehova iray propeta a singa di Aggeo tan Zacarias pian sagyaten iray Israelita a kompletoen so panangipaalagey-lamet. Maseguron agaylan makapasagyat iman parad sikara a narengelan so ibaga nen Aggeo nipaakar ed templon ipaalagey: “‘Babaleg so pagmaliwan na say gloria na sayan onsaginonor ya abung nen say samay dati,’ inkuan nen Jehova na saray armada. ‘Tan diad sayan pasen et iter ko so kareenan’”!—Aggeo 2:9.
Totooren nen Jehova Iray Sipan To
5. Anto so makatantanda nipaakar ed komawalon kapitulo na Zacarias?
5 Diad libro ed Biblia a Zacarias, nabasa tayo so dakel ya apuyanan a pasingawey tan propesiya ya amabiskeg ed totoo na Dios nen komanem a siglo K.K.P. Saraya met lanlamang a propesiya so mamapaseguro ed sikatayo ed pananuporta nen Jehova. Saratan so mangiiter ed sikatayo na amin a rason a panisiaan ya iter nen Jehova so kareenan ed totoo to diad agew tayo met. Alimbawa, diad komawalon kapitulo na libron mangaakbibit ed ngaran to, amin-samplon danay ya imbalikas nen propeta Zacarias iray salitan: ‘Onia so inkuan nen Jehova.’ Balang bekta, ipaparungtal toy madibinon deklarasyon a misiglaotan ed kareenan na totoo na Dios. Arum ed sarayan sipan so asumpal la ed agew nen Zacarias. Amin so asumpal la odino nasusumpal natan.
“Manimon Ak Parad Sion”
6, 7. Diad antoran paraan a si Jehova so ‘maimon parad Sion tekep na baleg a sanok’?
6 Inmunan napatnagan so balikas diad Zacarias 8:2, a ditan et nabasa tayo: “Onia so inkuan nen Jehova na saray armada, ‘manimon ak parad Sion tekep na baleg a panimon, tan tekep na baleg a sanok siak so manimon parad sikato.’” Say sipan nen Jehova a manimon, nawalaan na baleg a seseg, parad totoo to et kabaliksan ton sikato so aliston mangipawil ed kareenan da. Say kipawil na Israel ed dilin dalin to tan say panangipaalagey-lamet ed templo so pakapatnagan ed satan a seseg.
7 Balet, komusta iramay sinmumpa ed totoo nen Jehova? Say seseg to parad totoo to so nasimbangan na “baleg a sanok” to ed sarayan kabusol. Sanen nandayew iray matoor a Judio ed nipaalagey-lamet a templo, sikaray makapangisindag ed ampait a pawayan na makapanyarin Babilonia, a natan et naplag la. Nanonotan da met ed satan so sigpot ya insaew na kakabusol ya analin mangamper ed panangipaalagey-lamet ed templo. (Esdras 4:1-6; 6:3) Tan kaukolan a pisalamatan da si Jehova ta sinumpal toy sipan to. Say seseg to so angitarok ed sikara na itatalona!
“Say Syudad na Inkamatua”
8. Diad saray agew nen Zacarias, panon a say Jerusalem so nagmaliw a syudad na inkamatua diad pidumaan ed asasakbay iran panaon?
8 Diad komaduan danay et insulat nen Zacarias: “Onia so inkuan nen Jehova.” Antoray salita nen Jehova ed sayan okasyon? “Ompawil ak ed Sion tan manayam diad leet na Jerusalem; tan segseguradon say Jerusalem so natawag a say syudad na inkamatua, tan say palandey nen Jehova na saray armada, say masanton palandey.” (Zacarias 8:3) Sakbay na 607 K.K.P., petepeteg a say Jerusalem et aliwan syudad na inkamatua. Saray saserdote tan propetas to so abulok, tan agmatoor iray totoo to. (Jeremias 6:13; 7:29-34; 13:23-27) Natan et impaalagey-lamet na totooy Dios so templo, ya ipapanengneng so panangitalaga ra ed puron panagdayew. Diad espiritual a paraan et nanayam lamet si Jehova diad Jerusalem. Saray katuaan na puron panagdayew so sinalita lamet ed sikato, kanian say Jerusalem so natawag a “say syudad na inkamatua.” Say atagtagey a lugar to so natawag a “say palandey nen Jehova.”
9. Anton makatantandan impanguman ed kipapasen so asagmak na “say Israel na Dios” nen 1919?
9 Manwarin sarayan duan deklarasyon so makabaliksan ed kadaanan ya Israel, baleg met so kabaliksan na saratan parad sikatayo natan legay pansamposampot na sayan koma-20 siglo. Ngalngali 80 taon ed apalabas, legan na inmunan guerra mundial, say pigpigaran libon alanaan a mangilalaman ed saman ed “say Israel na Dios” so akautibo diad espiritual a paraan, no panon ya akautibo met so kadaanan ya Israel diad Babilonia. (Galacia 6:16) Mapropetikon sikaray adeskribe bilang bangkay ya akarukol ed saray lansangan. Balet siansian walaan ira na masimoon a pilalek a mandayew ed si Jehova “diad espiritu tan katuaan.” (Juan 4:24) Kanian, nen 1919, imbulos ira nen Jehova manlapud inkakautibo, a pinaoli ira manlapud inatey ed espiritual a kipapasen da. (Apocalipsis 11:7-13) Diad ontan et inmebat si Jehova tekep na makbaw ya On ed mapropetikon tepet nen Isaias: “Kasin niwala so dalin tekep na pasakit diad saksakey ya agew? Odino kasin niyanak so sakey a nasyon a maminpinsan?” (Isaias 66:8) Nen 1919, aminsan lamet a saray totoo nen Jehova so niwala bilang sakey ya espiritual a nasyon diad dilin “dalin” da, odino espiritual a sakop ed dalin.
10. Ginmapo nen 1919, antoran bendisyon so nanggayagaan na alanaan a Kristianos ed “dalin” da?
10 Maligen ed saman a dalin, nanlingkor iray alanaan a Kristiano diad baleg ya espiritual a templo nen Jehova. Sikaray adesigna bilang “say matoor tan makabat ya aripen,” ya aawatey responsabilidad ya asikasoen iray mangaraldalin a kayarian nen Jesus, pribilihyon siansian panggagayagaan da legay iyaasingger na konklusyon na koma-20 siglo. (Mateo 24:45-47) Naaralan dan maong so leksion a si Jehova so “say mogmon Dios na kareenan.”—1 Tesalonica 5:23.
11.Panon a nipapanengneng na relihyoson papangulo na Kakristianoan a sikaray kakabusol na totoo na Dios?
11 Komusta so nipaakar ed kakabusol na Israel na Dios? Say seseg nen Jehova parad totoo to so parengan na sanok to ed saray sumusumpa. Legan na inmunan guerra mundial, pirmin pananesdes so intarok na relihyoson Kakristianoan legan a sasalien da—tan sinmaew—a mamatunda ed sayan melag a grupo na mansasalitay-katuaan a Kristianos. Legan na komaduan guerra mundial, nankakasakey iray ministro na Kakristianoan ed saksakey labat a bengatla: Diad namparan dapag na panlalaban, pinaseseg daray gobierno pian amperen iray Tastasi nen Jehova. Anggan natan, diad dakel a daldalin et sasagyaten na relihyoson papangulo iray gobierno pian pegetan odino isebel so Kristianon panagpulong na Tastasi nen Jehova.
12, 13. Panon ya ibabalikas nen Jehova so sanok to sumpad Kakristianoan?
12 Naimano iya nen Jehova. Kayari na inmunan guerra mundial, say Kakristianoan, pati ed amin nin kabiangay Babilonia a Baleg et akasagmak na inkaplag. (Apocalipsis 14:8) Say kapetegan na inkaplag na Kakristianoan so akabatan na publiko sanen, nanlapulad 1922 et sakey a serye na simboliko iran bakbak so inkalbo, diad mapublikon impangiwalwal ed inatey a kipapasen to’d espiritual tan ed panangipasakbay ed onsasabin kadederal to. (Apocalipsis 8:7–9:21) Bilang ebidensya a say panangikalbo ed sarayan bakbak et mantultuloy, say paliwawan “Asingger la so Anggaan na Palson Relihyon” so nipaliwawa ed sankamundoan nen Abril 23, 1995, a tinumbokan na panangibunog na nilasus minilyon a kopya na espisyal a paway na Kingdom News.
13 Natan, walad pakaskasin kipapasen so Kakristianoan. Diad loob la na interon koma-20 siglo, saray membro to so manpapateyan diad maruksan bakabakal a benibendisyonan na papari tan ministros to. Diad arum a daldalin et say impluensya to so ngalngali la anggapo. Sikatoy nigagana parad kadederal a kaibay amin nin kabiangan na Babilonia a Baleg.—Apocalipsis 18:21.
Kareenan Parad Totoo nen Jehova
14. Anton propetikon panangilitrato ed salita so niiter ed totoo na kareenan?
14 Diad biek a dapag, diad sayan taon a 1996, panggagayagaan na totoo nen Jehova so daakan a kareenan diad nipawil a dalin da, a singa adeskribe ed komatlon deklarasyon nen Jehova: “Onia so inkuan nen Jehova na saray armada, ‘Walara ni onyurong a mamasiken tan akukulaw ed saray publiko iran pulongan na Jerusalem, kada sakey met pati ed tayukor ed lima to lapud inkadaakan na saray agew to. Tan saray publikon pulongan na mismon syudad so napano na ugugaw a lalaki tan bibii a manggagalaw diad saray publikon pulongan to.’”—Zacarias 8:4, 5.
15. Anggaman ed saray bakal na nasyones, anton kareenan so panggagayagaan na ariripen nen Jehova?
15 Sayan makapaligsan panangilitrato ed salita so bengatlan makatantanda ed sayan natatabek-na-bakal a mundo—totoon walad kareenan. Nanlapulad 1919, nasusumpal iray mapropetikon salita nen Isaias: “‘Niwalay tuloy-tuloy a kareenan ed sakey ya arawrawi tan ed sakey ya asingger,’ inkuan nen Jehova, ‘tan sikatoy tambalen ko. Balet . . . anggapo so kareenan,’ kuan na Dios ko, ‘parad saray marelmeng.’” (Isaias 57:19-21) Siempre, saray totoo nen Jehova, bangta agkabiangan na mundo so agmakapaliis ed pakaapekto ed kasigensigen na nasyones. (Juan 17:15, 16) Diad arum a daldalin, susungdoan da so pirmi iran ir-irap, tan pigara so pinatey ni ingen. Ingen, saray peteg a Kristiano so walaan na kareenan diad duaran manunan dalan. Ununa, walaan ira na “kareenan ed Dios diad panamegley na Katawan [dan] Jesu-Kristo.” (Roma 5:1) Komadua, walaan ira na kareenan ed limog da. Babayuboan da so “kakabatan a manlalapud tagey,” a “manuna et masimpit, insan mareen.” (Santiago 3:17; Galacia 5:22-24) Niarum ni, paniilaloan da so panggayaga ed kareenan diad sankasigpotan a pantalos sano “saray mauyamo a mismo so mangayarian ed dalin, tan sikara so talagan makaromog na ligsa ra diad inkadaakan na kareenan.”—Salmo 37:11.
16, 17. (a) Panon a “saray mamasiken tan akukulaw” ontan met ed “ugugaw a lalaki tan bibii” so mamapabiskeg ed organisasyon nen Jehova? (b) Anto so mangidedemostra ed kareenan na totoo nen Jehova?
16 Siansian walaray “mamasiken tan akukulaw” ed limog na totoo nen Jehova, alanaan ya atandaan daray asakbay ya itatalona na organisasyon nen Jehova. Say inkamatoor tan panagsungdo ra so naaapresyan tuloy. Saray mas malangwer ya alanaan so angidaulo legan na mangapuy-apoy iran agew na saray taon 1930, tan Guerra Mundial II, ontan met ed tinmumbok iran taon na makapasagyat ya imbulaslas. Niarum ni, nagkalalo la nen 1935, a nipapatnag na “baleg ya ulop” na “arum a karnero” so inkasikato. (Apocalipsis 7:9; Juan 10:16) Legan ya ontatatken tan ondaraiset so alanaan a Kristianos, say arum a karnero so angala ed panagpulong tan inanatnat itan ed interon dalin. Diad agano niran taon et ondadagsa so arum a karnero a mamaarap ed dalin na totoo na Dios. Agayla, nen katantaon lambengat et 338,491 ed sikara so abautismoan diad panangisimbolo na dedikasyon da ed si Jehova! Saratan a balo ni so talagan malangwer ni, diad espiritual a panagsalita. Say inka-alerto tan entusiasmo ra so papablien legan a paparakelen da so dagup na saramay mankakanta na pisasalamat a panangidayew ed “Dios tayo, ya akayurong ed trono, tan ed say Kordero.”—Apocalipsis 7:10.
17 Natan, ‘saray publikon pulongan so napapano na ugugaw a lalaki tan bibii,’ Tastasin walaan na singa-tobonbalon biskeg. Diad 1995 a serbisyon taon, naawat iray report manlapud 232 a daldalin tan pulpulo ed kadayatan. Balet anggapo so internasyonal a panlalaslasan, anggapo so panbubusolan na saray tribu, anggapo so agmanepeg a panimon, ed baetan na alanaan tan arum a karnero. Amin so ombubulaslas a saniiba diad espiritual a paraan, nankakasakey diad aro. Say sankamundoan ya impanaagi na Tastasi nen Jehova so talagan nikadkaduma ed eksena na mundo.—Colosas 3:14; 1 Pedro 2:17.
Mairap a Tuloy Parad si Jehova?
18, 19. Diad saray taon nanlapulad 1919, panon a susumpalen nen Jehova so ompatnag a singano mairap a tuloy manlapud punto-de-bista na too?
18 Nen 1918 sanen say alanaan a nakdaan so tugyopen na pigpigaran libo a dismayadon kakamarerwa diad espiritual ya inka-kautibo, anggapo so makaamta lan ununa ed kurang na saray ebento. Anggaman kuan, amta nen Jehova—unong a pekderan na komapat a mapropetikon deklarasyon to: “Onia so inkuan nen Jehova na saray armada, ‘Anggaman ompatnag a satan so mairap a tuloy diad kamataan na saray nakekeraan ed sayan totoo diad saraman ya agew, ompatnag ta itan a mairap a tuloy met ed saray matak?’ so balikas nen Jehova na saray armada.”—Zacarias 8:6.
19 Nen 1919, say espiritu nen Jehova so amilay ed totoo to parad kimey ed arapen. Siansia, kaukolan so pananisia pian ombenben a malet ed melag ya organisasyon na saray managdayew nen Jehova. Sikaray dagdaiset a maong, tan dakel a bengatlay agmalinew. Anggaman ontan, sandaraiset a pinabiskeg ira nen Jehova diad organisasyonal a paraan tan kininlongan toran gawaen so Kristianon kimey a panangipulong na maong a balita tan panaggaway babangatan. (Isaias 60:17, 19; Mateo 24:14; 28:19, 20) Kalkalna, tinulongan toran makatebek ed ontan iran makanan isyu a singa say neutralidad tan sankatalbaan ya inkasoberano. Mairap ta’n tuloy parad si Jehova a sumpalen so linawa to diad panamegley na satan a melag a grupo na Tastasi? Say ebat so petepeteg ya andi! Saya so pepekderan ed saray pahina 12 ya anggad 15 na sayan magasin, a nidatak ditan so tsart na aktibidad na Tastasi nen Jehova legan na 1995 a serbisyon taon.
“Siak a Mismo so Magmaliw a Dios Da”
20. Panon kalaknab so pananugyop na totoo na Dios ed inkipropesiyaan to?
20 Nipapanengneng ni na komaliman deklarasyon so maliket a kipapasen na Tastasi nen Jehova natan: “Onia so kuan nen Jehova na saray armada, ‘Nia isasalbak iray totook manlapud dalin na ibubutay tan manlapud dalin na iseselek na banwa. Tan siak so maseguron mangiloob ed sikara, tan sikara so nepeg a manayam ed leet na Jerusalem; tan sikara so nepeg a magmaliw a totook, tan siak a mismo so magmaliw a Dios da ed inkamatua tan diad inkatunong.’”—Zacarias 8:7, 8.
21. Diad anton dalan a say daakan a kareenan na totoo nen Jehova so napansiasiansia tan ninanatnat?
21 Dia ed 1996 sikatayo so agmasuyat a makapangibagan say maong a balita so nipupulong la ed interon mundo, manlapud “dalin na ibubutay” ya anggad “dalin na iseselek na banwa.” Saray babangatan et tugyopen na totoo ed amin a nasyon, tan naiimano ra la so kasumpalan na sipan nen Jehova: “Amin ya ananak yo so totoon bangatan nen Jehova, tan say kareenan na ananak yo so magmaliw a daakan.” (Isaias 54:13) Walaan itayo na kareenan lapud nibabangat itayo nen Jehova. Tekep na ontan a gagala ed kanonotan tayo, say literatura so nipapalapag ed masulok a 300 a lenguahe. Nen katantaon lambengat, 21 a kaaruman a lenguahe so niarum. Say Panag-Bantayan a magasin so ipapalapag la natan a manbabansag diad 111 lenguahe, tan say Awake! diad 54. Itatarok na saray nasyonal tan internasyonal a kombension so panangidemostra ed publiko na kareenan na totoo na Dios. Saray sinimban miting so mamapakasakey ed sikatayo tan mangiiter ed sikatayo na nakakaukolan a panamaseseg pian mansiansian masekder. (Hebreos 10:23-25) On, ibabangat nen Jehova iray totoo to “diad inkamatua tan diad inkatunong.” Iikdan toy totoo to na kareenan. Agaylan abenditoan itayon manginabang ed satan a daakan a kareenan!
Kasin Nisalaysay Yo?
◻ Diad modernon panaon, panon a si Jehova so ‘maniimon tekep na baleg a sanok’ parad totoo to?
◻ Panon a napanggagayagaan na totoo nen Jehova so kareenan, anggan diad natatabek-na-bakal a daldalin?
◻ Diad anton dalan a ‘saray publikon pulongan so napapano na ugugaw a lalaki tan bibibi’?
◻ Antoran probisyon so nitatarok ta pian saray totoo nen Jehova so nibangat to?
[Tsart ed pahina 12-15]
1995 SERBISYON TAON A REPORT NA SARAY TASI NEN JEHOVA ED SANKAMUNDOAN
(Nengnengen so tomo)
[Litrato ed pahina 8, 9]
Diad komanem a siglo K.K.P., saray matoor a Judio ya angipaalagey lamet na templo so akaaral a si Jehova so mogmon napanmatalkan a lapuan na kareenan