Anengneng Koy “Melag” a Nagmaliw a “Mabiskeg a Nasyon”
UNONG ED SALAYSAY NEN WILLIAM DINGMAN
Say taon et 1936; say lugar, Salem, Oregon, E.U.A. Onaatendi ak ed saman ed miting na Tastasi nen Jehova. Nitepet: “Iner so baleg a karaklan?” (Apocalipsis 7:9, King James Version) Bukbukor ko ni balo, kanian amin da so angituro ed siak tan nankuan, “Niman!”
DIAD kapegleyan na saray taon 1930, pigpigara labat ed limog na Tastasi nen Jehova so walaay ilalo unong ed Biblia a maandon panbilay ed Paraison dalin. (Salmo 37:29; Lucas 23:43) Maples so impanguman na bengabengatla nanlapulad saman. Balet labay kon istoryaen ed sikayo no antoy angitonton ed siak ya akimiting ed Salem, Oregon.
Say tatay ko so sakey a managsubskribe na The Golden Age, inmunan inkatawag ed magasin ya Awake! Sanen tin-edyer ak ni et labalabay ko lan basaen itan, tan akombinse ak a lugan toy importantin katuaay Biblia. Kanian sakey ya agew et impawit koy kupon a walad beneg na Golden Age. Mangiyoopresi itan ed managbasa na 20 bokleta, sakey a libro, tan say ngaran na sankaasinggeran a kongregasyon na Tastasi nen Jehova. Kaawat ko’d literatura, nankabkaabungan ak la tan nipalima ya amin so bokleta pati samay libro.
Diad saman et anggapo ni angiyaral ed siak nipaakar ed Biblia. Dia tua et agak nin balot akapitongtong ed anggan sakey ed Tastasi nen Jehova. Balet natan, ta wala lay address na sankaasinggeran a Kingdom Hall, nanmaneho ak na 40 kilometro ya amaarap ed Salem, Oregon, pian mimiting. Diman, sanen mantaon ak labat na 18, a nibiibiig bilang “say baleg a karaklan.”
Anggaman agak balot niparaan parad ministeryo, ginapoan koy nampulong a kaibay Salem Congregation. Pinaseseg ak a mangitekep na taloran manunan punto ed panagpulong ko. Unona, a si Jehova so Dios; komadua, a si Jesu-Kristo so aturon Ari to; tan say komatlo, a say Panarian so mogmon ilalo parad mundo. Sinalik ya impanabang itan a mensahe ed kada puertan nakar ko.
Kayari impilimog ko ed Tastasi nen Jehova diad Salem ed loob na duay taon, abautismoan ak nen Abril 3, 1938. Aliketan iray kakaaro ed Salem a nanengneng so pigara ed sikami a kabiangay “baleg a karaklan” a nampabautismo. Nen Pebrero 1939, nagmaliw ak a payunir, odino sigpot-panaon a ministro. Nen Disyembre ed satan a taon, inawat ko so imbitasyon ya onalis ed Arizona, a wala so babaleg a pankaukolan parad manangiproklamay Panarian.
Panagpayunir ed Arizona
Say kimey na Tastasi nen Jehova so balo ni ed Arizona, tan dakel so lingon pakatalos nipaakar ed sikami, kanian sanen linmoob so Estados Unidos ed Guerra Mundial II, asagmak mi pirmin panamasegsegang. Alimbawa, legan na panlilingkor ko ed Stafford, Arizona, nen 1942, wala so labir-labir a panaglusob na pangkat ed sikami na sakey a grupo na saray Mormon. Nibanbanan say panaayaman min sankaiban payunir et asingger ed abung na obispon Mormon a rerespitoen to kami tan nankuan: “No saray misioniro na Mormon et singa kaaktibo na Tastasi, di ondakel komon so Mormon Church.” Kanian diad simbaan et indepensa to kamin nankuan: “Nadngelan koy labir-labir a walay panaglusob na pangkat sumpad lalakin Tasi. Bueno, asingger ak ed panaayaman na saratan a lalaki, tan no bilang wala so panaglusob na pangkat, ipatuyong koy de-sabog manlapud alar ko. Satan a de-sabog so usaren—balet aliwan sumpad Tastasi. Nausar itan sumpad saray pangkat. Kanian no labay yoy panaglusob na pangkat, amta yo la no antoy nagawa.” Agbalot sinmabi so pangkat.
Legay taloy taon ko ed Arizona, aminpigan danay a naaresto tan nipisok kami. Aminsan et diad loob na 30 agew. Pian nalusotay pananebel na polisya, diad ministeryo mi, amorma kami na natatawag a “flying squad.” Binagaan kami na Tasin mangidadaulo’d sikami: “Singa ipapanengneng na ngaran tayo, ontan itayo. Onggapo tayo ed ala-singko odino ala-sais ed kabuasan, mangitilak na sakey a tract odino bokleta ed kada puerta, tan insan onalis tayon tampol.” Maawang so kinobrian na “flying squad” mi ed estado na Arizona. Balet, diad kaunoran et satan so intunda lapud satan a pormay panagpulong et agto kami inabuloyan a natulongan iramay interesado.
Say Gilead School tan Espisyal a Serbisyo
Nen Disyembre 1942, sakey ak ed saramay pigaran payunir ed Arizonan akaawat na sulat na imbitasyon ed balon panmisioniron eskuelaan ya inletneg na Tastasi nen Jehova. Say eskuelaan so diad inmuna et atawag a Watchtower Bible College of Gilead. Diad saginonor et satan so asalatan na Watchtower Bible School of Gilead. Nipasen so eskuelaan a ngalngali 4,800 kilometro so kaarawi to manlapud syudad na say Ithaca ed niamianen na New York.
Kayari aganon imbisita ed Oregon, nen Enero 1943, pigara ed sikamin payunir so anaynan ed Desierto na Arizona diad sakey a Greyhound bus. Pigaran agew ed saginonor et akasabi kami’d destinasyon mi tan anengneng mi so mayelon niamianen a New York. Alukasan so eskuelaan nen Pebrero 1, 1943, sanen say presidenti to, si Nathan H. Knorr, kuanto ed inaugural a paliwawa to ed sanlasus ya estudyante: “ALIWAN gagala na sayan kolehyo so panginlong ed sikayo pian magmaliw ya ordinadon ministros. Ministros ki la tan aktibo la ed ministeryo ed loob na saray taon. . . . Say kurso na panagaral ed kolehyo et nigana ed gagalan pangiparaan ed sikayo a magmaliw a kualipikadon ministro ed saray teritoryan laen yo.”
Lapud abebay aral ko, diad inmuna et agak kampanti ed Gilead. Balet natatalosan ak a maong na saray instruktor, tan nanggayagaan kon tuloy so panagaral. Say klase mi so nansumpal kayari limay bulan a malaknab a panagbangat. Kayari to et pigara ed sikami so nibaki ed sankamundoan a hedkuarter na Tastasi nen Jehova diad Brooklyn, New York, parad kaaruman a panangipasal a mangiparaan ed sikamin makapanlingkor ed panagbiahen kimey bilang manangasikso na sirkito. Say inmunan asainmin ko et say North tan South Carolina.
Diad saraman a panaon et say manangasikaso na sirkito et alis lan alis. Mansanagew kami ed sakey a melag a kongregasyon odino duaran agew no satan so baleg. Maslak a kongregasyon ed saman a panaon et melag. Kanian kayariy pansanagew, tan mabetbet ya anggad pegley labin ibibisita tan pangebat na tepetepet, ombangon ak la na ala-singko ed kaimbuasan pian manbiahe ed ontumbok a kongregasyon. Nanserbi ak ed sirkito ed loob na sakey a taon, tan kayari et nampayunir ak ya agano ed Tennessee tan New York.
Amaarap ed Cuba tan ed Puerto Rico
Nen Mayo 1945, kaibay pigara ni, nibaki ak ed inmunan panmisioniron asainmin ko ed biek taew, Cuba! Diad labin insabi mi ed Havana, say kabisira na Cuba, sikami nanmagasin a tampol. Nansiansia kami ed Havana anggad akaanap kami na napanayaman mi ed Santa Clara. Say binulan a sustento mi et $25 balang sakey parad amin a nakakaukolan mi la, pati say tagano tan abang na abung. Nanggawa kami na saray katri tan muebles mi manlapud walan materyales tan inusar so kahon na mansanas a pinagka-kaban mi.
Diad tinmumbok a taon et niasain ak ed pansirkiton kimey. Diad saman a panaon et say intiron Cuba so saksakey a sirkito. Lapud say tinumbokan kon manangasikaso na sirkito et malasway ya impanbikking tan labalabay toy manakar, saray agagi a memelag so kaukolan ya ombatik ta pian nabansagan da. Seguradon inisip dan pareho kami, kanian implano da lay amin a bengatla parad ibisitak. Ag-ira nampulong ya amin ed parparehon agew noagta inapag da iratan ed grupo tan nansusublayan iran akiulop ed siak. Diad inmunan agew sakey a grupo so angitagar ed siak ed arawdawin teritorya; diad tinmumbok ya agew sananey a grupo so angitagar ed siak ed ontan met a teritorya, tan nampatuloy. Diad sampot na bisitak et abanalan ak, balet ta nanggayagaan ko itan. Dakel so makapalikliket a nanonotan ko ed satan a kongregasyon.
Kasabi 1950 walaan kami masulok a 7,000 manangiproklamay Panarian ed Cuba, ngalngali kapareho na bilang ed Mexico. Nen Hulyo ed saman a taon, inmatendi ak ed internasyonal a kombension a Theocracy’s Increase ed Yankee Stadium diad New York City. Kayari to et naawat ko so balon panmisioniron asainmin, ed Puerto Rico. Kabiangan na balo iran misioniro so nanlapud koma-12 klase na Gilead et si Estelle tan Thelma Weakley, so kaibak ed intekkiab ya amaarap ed Puerto Rico.
Waloy taon ed saginonor nankasal kami nen Estelle ed sakey a simplin seremonya ed Bayamón, Puerto Rico, ya agawa ed sakey a plataporma legan na intermision na sirkiton asamblea. Namparaan sakbay tan kayari na kasal mi, nanlingkor ak ed pansirkiton kimey. Legan na masulok a samploy taon mi ed Puerto Rico, anengneng mi nen Estelle so baleg ya indaak—manlapud onkulang a 500 a manangipalapag anggad masulok nen 2,000. Akatulong kami ed dakel ya anggad punto na dedikasyon tan bautismo, tan akibiang kami ed panangiletneg na pigaran balo iran kongregasyon.
Nen Disyembre 1960, si Milton Henschel a nanlapud sankamundoan a hedkuarter na Tastasi nen Jehova ed Brooklyn, New York, so binmisita ed Puerto Rico tan akitongtong ed saray misioniro. Tinepet to no labay mi so paiyasain ed nanduruman asainmin. Apibilang kami nen Estelle ed saramay namboluntaryo.
Say Abung Mi ed Dominican Republic
Say balon asainmin mi et diad Dominican Republic, tan inggetar mi manbiahe na Hunyo 1, 1961, bilang petsan iyalis mi. Nen Mayo 30 say diktador na Dominica, a si Rafael Trujillo, so pinatey, tan saray itetekkiab ed bansa so akansela. Balet nitubat iray itetekkiab, tan sikami so akatekkiab ed Dominican Republic nen Hunyo 1 a singa niplano la.
Magulo so bansa diad insabi mi, tan wala so aktibidad na militar. Katatakotay kagawa na sakey a rebolusyon, tan mansusukisok iray sundalo ed balang sakey ed highway. Sikami aminpigan pinatunda ed saray checkpoint, tan balang balis mi so sinukimat. Amin so winalwal ed saray maleta mi anggad sankamelantingan a bengatla. Ontan so introduksion a nawat mi ed Dominican Republic.
Nanayam kami ed kabisira, Santo Domingo, ed loob na pigaran simba sakbay ya inyakar mi ed inmunan asainmin mi ed La Romana. Legan na inkadiktador nen Trujillo, nibalita ed publiko a saray Tastasi nen Jehova et Komunista ra tan sankaugesan a klase na totoo. Bilang resulta, pirmi impakapasegsegang na Tastasi. Anggaman kalkalna a nigeba mi itan a panangidumaduma.
Kayari aganon impankimey ed La Romana, ginapoan mi lamet so panlingkor ed pansirkiton kimey. Insan, nen 1964, sikami niasain bilang misioniro ed syudad na Santiago. Diad sinmublay a taon asagmak na Dominican Republic so sakey a rebolusyon, tan say bansa lamet so walad gulo. Legan na panbabakal niyalis kami ed San Francisco de Macorís, baley a kabkabat a panpolitiko. Anggaman kuan, sikami bulos a nampulong ya anggapoy isasalet. Anggaman ed mapolitikan gutgutan, sikami ni ingen so akapormay balon kongregasyon. Diad tinmumbok iran taon, asagmak mi so kaaruman a pananguman ed asainmin mi sakbay na inkiasain lamet ed peles a kawalaan min Santiago.
Talagan anengneng mi so panamendision nen Jehova ed kimey ed Dominican Republic. Sanen sinmabi kami nen 1961, wala labat so ngalngali 600 a Tastasi tan 20 kongregasyon. Natan et wala lay ngalngali 20,000 a manangipalapag ed maong balita na Panariay Dios ed masulok a 300 kongregasyon. Saray ilalo ed lalon ibubulaslas so abalbaleg, a singa napatnagan ed bilang na inmatendi ed Memoryal na impatey nen Kristo nen 1996 a 69,908. Ngalngali talora tan kapalduan danay ed bilang na saray manangipalapag!
Natan et Sakey a Mabiskeg a Nasyon
Anggaman say eksena na mundo so tuloytuloy a manguuman, say mensahe na Tastasi nen Jehova ya ipupulong et siansian pareho. (1 Corinto 7:31) Si Jehova so siansian Dios, si Kristo so siansian Ari, tan say Panarian so lalon mapatnag a say mogmon ilalo parad mundo.
Ontan met, say makapakelaw a panamasimbalo so nagagawa ed limog na totoo nen Jehova nanlapud inmunan impimiting ko ed Salem, Oregon, ngalngali 60 taon lay apalabas. Say baleg a karaklan, odino baleg ya ulop, so talagan nagmaliw a baleg, a manbilang na masulok a limaran milyon. A singa ed impasakbay nen Jehova ed totoo to: “Say daiset magmaliw naani a sanlibo, et say melag magmaliw naani a mabiskeg a nasyon: Siak, si Jehova, sikato naani gawaen ko a magano ed panaon to.”—Isaias 60:22.
Kayari ngalngali 60 taon ed sigpot-panaon a ministeryo, maliket ak a napanggayagaan ko ni pakapantultuloy a manpulong tan manbangat ed panmisioniron asainmin ko. Agaylan engranden pribilihyo so pakapibiang ed satan a kimey tan pakanengneng ed “melag” et nagmaliw a “mabiskeg a nasyon”!
[Litrato ed pahina 21]
Kaibak so asawak, diad Dominican Republic