Onesiforo—Makpel A Managligliwa

“NONOT yo so saray nipangaw a singa wala kayo a nipangaw ed sikara; tan saray aparpairap.” (Hebreos 13:3) Sanen insulat nen apostol Pablo irayan salita nen ngalngali 61 K.P., asali to lan mismoy aminpigan inkapriso tan sagmaken to lamet sakbay na ipatey to bilang sakey a martir. (Gawa 16:23, 24; 22:24; 23:35; 24:27; 2 Corinto 6:5; 2 Timoteo 2:9; Filemon 1) Wala so inkaganatan nensaman, a singa met natan, a talimaen na saray kongregasyon iray kapananisiaan a nasusubok so pananisia ra.

Sakey ya inmunan-siglon babangatan a nagkalautlan sinononot ed satan a pankaukolan et si Onesiforo. Binisita toy Pablo legan na komaduan inkapriso to ed Roma. Nipaakar ed sikato, oniay insulat na apostol: “Say Katawan yabuloy to komon so panangasi ed abung nen Onesiforo, ta aramarama a sikato so nanligliwa ed siak, tan agto imbaing so golong-golong ko. Noag ingen, sanen wadman ed Roma, inanap toak a siseseseg tan nalmo toak.” (2 Timoteo 1:16, 17) Inumameng mo ta la no anton talagay kabaliksan na saratan a pigaran salita? Say panggawa ed satan et padaaken toy apresasyon mo ed si Onesiforo. Naimanom a sikatoy makpel a managligliwa.

Say Komaduan Inkapriso nen Pablo

Kayarin nibulos manlapud inmunan inkapriso to, wala lamet ed prisoay Roma si Pablo balet diad duman kipapasen. Dati et sikatoy napasyar na kakaaro to diad dilin inabangan ton abung, tan ompatnag a sikatoy matalek ya asingger lay kibulos to. Natan ta inkaindan na karaklan, maganggano lay ipapatey to bilang martir.​—Gawa 28:30; 2 Timoteo 4:6-8, 16; Filemon 22.

Nipriso si Pablo ed sayan okasyon ngalngalin 65 K.P. Onliligada’d sakey taon ed akadkauna​—nen Hulyo 64 K.P.​—walay baleg a pool ed Roma, a sengegay pirmin inkaderal na 10 ed 14 a rehyon na syudad. Unong ed Romanon manag-awaran a Tacitus, ag-ayarian nen Imperador Nero a “buralen so pananisian sikato kunoy amapool. Kanian, pian naekal iyan inap, inakusa tan alablabas a pinairap nen Nero so sakey a grupo a pirmin gugulaen lapud makapadimlan kiwas da, a Kristianos so tawag ed sikara na saray mibabaley. . . . Agawa so ipapatey da diad marukruksan paraan. Kinawesan na katakatat na ayayep, sikaray biningbingkas na saray aso ya inaateyan da, odino impasak ed saray krus, odino naukom ed apuy tan pool, pian pinagkasilew ed labi, sano sinmelek lay agew.”

Diad onian kipapasen tan tekep na mipadparan iilaloan a nalmoan nen Pablo a wala lamet ed prisoan. Agpankelawan a sikatoy misalsalamat ed impanbisbisita na kaaro ton Onesiforo! Balet imanoen tayo pay parehon situasyon diad punto de bista nen Onesiforo.

Ibibisita ed si Pablo a Priso

Mapatnag, nanayam ed Efeso so pamilya nen Onesiforo. (2 Timoteo 1:18; 4:19) Balanglan linma si Onesiforo ed kabisira na imperyo parad pamaakaran ton dili odino pian bisitaen labat si Pablo et agnibaga. Diad dinanman a kaso, oniay imbaga na apostol: ‘Sanen wadman si Onesiforo ed Roma, sikato so nanligliwa ed siak.’ (2 Timoteo 1:16, 17) Anton klase na ligliwa? Anggaman say tulong nen Onesiforo et lalaktipen to anganko so materyal, say kiwawala to so kinmana met bilang tambayon mamabiskeg tan mamaseseg ed si Pablo. Diad tua, oniay nabasa ed arum a patalos: “Mabetbet ton pinasayaksak so espirituk,” odino “mabetbet toak a niligliwa.”

Say pamenek ed pilalek a bisitaen so sakey a Kristianon priso ed Roma diad satan a panaon et mangipaparungtal na saray angat. Aliwan singa ed panaon na inmunan inkapriso nen Pablo, mapatnag a saray Kristiano a taga-Roma et agda naanap si Pablo. Diad baleg a syudad a singa say Roma, mairap so pananap ed sakey a priso ed limog na dakel a priso lapud nanduruman kasalanan. Kanian, nakaukolay maseet a panag-anap. Onia so impaneskribe na iskolar a si Giovanni Rostagno: “Nayarin nandurumay irap. Nagkalalo ed amin, kaukolan so nikabkabiig ya inkasilib ed panag-anap. Say pangalay impormasyon ed nambabangil a lugar tan ompatnag ya aburidon manaanap ed prisoan ya akakulongan na panatikon masiken lan priso a nalalanor ed dakerakel a krimen so nayarin pansengegan na agmanepeg a paninap.”

Malinew so impaneskribe nen managsulat a si P. N. Harrison, a kuanto: “Ompatnag a napasikmatan tayoy sakey a magunaet ya impanlupa ed limog na manaakar a karaklan, tan tumtumboken tekep na makasagyat ya interes iyan estranghero a manlapud arawin gilig na dayat na Aegean, legan ton totontonen so nansasangal ya agkabisado iran kalsada, ontotoktok ed dakel a puerta, susuysuyen so amin a pakatandaan, apasakbayan la ed kapeligroan na gagawaen to balet ta determinado to nin anapen; anggad sikatoy imbano na kabisadon bosis ed ambilunget a prisoan ya abung, tan nalmoan toy Pablo a nigolonggolong ed sakey a Romanon sundalo.” No satan a pasen et singa ed arum a prisoan ed Roma, nayarin ambetel, ambilunget, tan marutak itan a pasen, a kasmak iray golonggolong tan panamairap ed amin a nengneng.

Delikadoy pakadiskobre bilang kaaro na sakey a priso a singa si Pablo. Lalon mapeligro ni ingen so mabetbet a pamisita ed sikato. Siopaman a parungtalan ya ikabat toy inkasikato bilang Kristiano so mapeligro ed kaerel tan kapairap anggad patey. Balet agkontento si Onesiforo a bisitaen labat a maminsan odino mamidua si Pablo. Ag-ambaing nisay antakot a gawaen itan a “mabetbet.” Talagan nambilay si Onesiforo unong ed kabaliksan na ngaran to, “Manangawit na Gungguna,” a mangitatarya na makpel tan maaron tulong anggaman ed saray kapeligroan.

Akin a ginawa nen Onesiforo iyan amin? Oniay inkuan nen Brian Rapske: “Say prisoan et aliwa labat a lugar a pakapairap ed pisikal, noagta lugar na pirmin pakaaburido ed saray detdet ya itarok to ed priso. Diad ontan a kipapasen, say pisikal a kiwawala tan insangin panamaseseg na saray mananulong so mamaseseg a tuloy ed emosyon na priso.” Mabitar ya amoria nen Onesiforo itan tan sipapakpel ton sinuportaan so kaaro to. Agaylay impangapresia nen Pablo ed satan a tulong!

Anto lay Nansumpalan nen Onesiforo?

Diad komaduan sulat to ed si Timoteo, angipasabi Pablo na pabano ed sankaabungan nen Onesiforo tan inkuanto nipaakar ed sikato: “Say Katawan yabuloy to komon ed sikato a naromog to so panangasi na Katawan [Jehova] ed saman ya agew.” (2 Timoteo 1:18; 4:19) Isipen na dakel a saray salita “ed saman ya agew” et ontutukoy ed agew na panangukom na Dios tan sirin et ikuan dan inatey la si Onesiforo. No ontan so kipapasen, anganko et si “Onesiforo so agbinmisitan mabetbet ya angipalaran ed sikato, tan inmulta . . . toy bilay to,” so isusuheri nen P. N. Harrison. Siempre, nayarin anggapo labat ed abung si Onesiforo, odino nayarin sikatoy impilaktip nen Pablo ed saray pabanon impatulor to ed intiron sankaabungan to.

Sisiaen na arum a walay espisyal a kabaliksan na balikas a: “Say Katawan yabuloy to komon ed sikato a naromog toy panangasi nen Jehova ed saman ya agew.” Liknaen dan sarayan salita so mangikakatunongan ed saray pikakasi ed biang na tinmaynan iran kamarerwa a manbibilay tan nayarin maniirap diad sakey ya ayaman na saray espiritu. Balet, say ontan ya ideya so misumlangan ed bangat na Kasulatan a saray inaatey so agmakaamta ed antokaman. (Eclesiastes 9:5, 10) Anggano inatey lay Onesiforo, ibabalikas labat nen Pablo so pirawat ton makagamor so kaaro to na panangasi manlapud Dios. “Sikatayoy makanepegan a mangibalikas na panpirawat parad amin a totoo,” so inkuanen R. F. Horton. “Balet say pangipikasi ed inaatey, tan pangipoon na saray Misa parad sikara, so anggapon balot ed kanonotan na [apostol].”

Komon Ta Magmaliw Itayon Matoor Iran Managligliwa

Balanglan tudtuan inatey si Onesiforo legan ton tutulongay Pablo odino andi, talagan inrisga toy bilay to pian anapen so apostol tan bisitaen to diad prisoan. Tan agpanduaruwaan ya inapresia nen Pablo a maong so nakakaukolan a suporta tan panamaseseg ya agamoran to manlapud si Onesiforo.

Sano manasagmak iray kaparan Kristiano na subok, panamasegsegang, odino inkapriso, komon ta wala itayo’d kipapasen a manligliwa tan mamaseseg ed sikara. Ipikasi tayo ira tan simamaaron gawaen ya amin a nayarian tayo pian tulongan ira. (Juan 13:35; 1 Tesalonica 5:25) Singa si Onesiforo, komon ta magmaliw itayon makpel a managligliwa.

[Litrato ed pahina 31]

Sipapakpel si Onesiforo a nanligliwa ed niprison apostol Pablo