Bernabe—Say “Anak na Ligliwa”
KAPIGAY unor ya impanligliwa ed sika na kaarom? Kasin nanonotan mo ni unor ya impanligliwam ed arum? Panapanaon, amin tayo so mankaukolan na panamaseseg, tan agaylan naapresia tayo iraman so simamaaron mangiiter ed satan! Lalanoren na panligliwa so pangipanaon pian ondengel, talosan, tan ontulong. Akaparaan ka ta’n manggawa ed satan?
Sakey a toon angipatnag na ontan ya inkamabulos diad napanuliranan a paraan et si Bernabe, a “toon maong tan napno na espiritu santo tan sisia.” (Gawa 11:24) Akin ya ontan so naibaga ed si Bernabe? Antoy agawaan to ya onnepeg ed ontan a deskripsion?
Mabunlok a Mananulong
Say peteg a ngaran to et Jose, balet sikatoy inikdan na apostoles na deskriptibon apelyidon matukotukoy ed ugali to—Bernabe, kabaliksan toy “Anak na Ligliwa.”a (Gawa 4:36) Say Kristianon kongregasyon so agano nin aporma. Sinisia na arum a si Bernabe so sakey ed saray asasakbay a babangatan nen Jesus. (Lucas 10:1, 2) Balanglan tua itan odino andi, sayan laki so kinmiwas diad maabig a paraan.
Kayarin tuloy na Pentecostes 33 K.P., si Bernabe, a Levitan taga Chipre so boluntaryon angilako na arum a dalin tan inter toy kuarta ed apostoles. Akin a ginawa to itan? Ibabaga’d sikatayo na salaysay ed Gawa a diad limog na saray Kristiano ed Jerusalem diad saman a panaon et “agawa so impangiutob ed sinansakey, unong ed wala a nakaukolan na siopaman.” Mapatnag ya atebek nen Bernabe a walay pankaukolan, tan maligligsan kinmiwas unong ed satan. (Gawa 4:34-37) Nayarin sikatoy toon mayaman, balet ta agto masuyat ya angiyopresi na namparan materyal a kaykayarian to tan say inkasikato parad kiyabanti na intereses na Panarian.b “Inerman a pakaromogan nen Bernabe na totoo odino situasyon a mankakaukolay panamaseseg, gawaen toy anggaay nayarian ton mamaseseg,” so inkuanen iskolar a si F. F. Bruce. Mapatnag itan manlapud komaduan inkagawa ya inapirengan to.
Ngalngali 36 K.P., si Saul na Tarsus (say arapen ya apostol Pablo), natan et sakey lan Kristiano so manggugunaet a makapilimog ed kongregasyon diman ed Jerusalem, “[balet] sikara ya amin antakot ira ed sikato, ya ag-ira anisia a sikato so sakey a binangatan.” Panon ton nakombinse so kongregasyon a say impakakomberti to et puro tan aglambengat panamalikdo pian lalon gaygayen so kongregasyon? “Si Bernabe sikato so inala to, et inakar to ed saray apostoles.”—Gawa 9:26, 27; Galacia 1:13, 18, 19.
Agnibaga no akin a nanmatalkan nen Bernabe si Saul. Diad dinanman a kaso, say “Anak na Ligliwa” so nambilay unong ed apelyido to diad intalineng to ed si Saul tan tinulongan ton makapaway ed singa andiay ilalon kipapasen. Anggaman pinmawil ni Saul ed binalegan ton Tarsus, linmesay impankaaro ed baetan na duaran lalaki. Diad onsabi niran taon, awalaan itan na importanti iran nansumpalan.—Gawa 9:30.
Diad Antiokia
Manga 45 K.P., akasabi so balita ed Jerusalem nipaakar ed saray nikadkaduman agawa diad Antiokia na Siria—amayamay a mansasalitay-Griegon residenti ed satan a syudad so nagmaliw a mananisia. Imbaki na kongregasyon si Bernabe pian mangusisa tan mangorganisa ed kimey diman. Anggapo lay magmaong a napili ra. Inkuanen Lucas: “Sikato sanen sinmabi, tan anengneng to so grasya na Dios, nanliket; et binilin toran amin a mansiansia ra komon ed Katawan ed matalek a puso; ta sikatoy sakey a toon maong tan napno na espiritu santo tan sisia; et dakel so totoon nikasakey ed Katawan.”—Gawa 11:22-24.
Aliwan satan labat so ginawa to. Unong ed iskolar a si Giuseppe Ricciotti, si “Bernabe et sakey a praktikal a too, tan atebek ton tampol a kaukolan toy mankimey la pian naseguro a say ontan a mamapawalay ibubulaslas et tumbokan na daakan ya apit. Sirin, manunan nakakaukolan iray umaani.” Nanlapud Chipre, anganko et nipasal lay Bernabe a mideneng ed Gentiles. Anganko ta nagkalautlan alikna ton kualipikadon manpulong ed saray pagano. Balet sikatoy akaparaan a mangibali ed arum diad sayan makapasagyat tan makapaseseg a kimey.
Walad kanonotan nen Bernabe si Saul. Seguradon sikakabat si Bernabe ed mapropetikon pasingawey ed si Ananias diad panaon na impakakomberti nen Saul, a say datin managpasegsegang et ‘sakey a bason pinili, pian awiten to so ngaran nen Jesus ed saray nasyon.’ (Gawa 9:15) Kanian linma si Bernabe ed Tarsus—sakey biahen masulok a 200 kilometro—pian anapen si Saul. Nankimey iran dua bilang sankaiba ed loob na sakey taon, tan “inmuna dia ed Antiokia” sanen “saray binangatan inngaran ira a Kristiano.”—Gawa 11:25, 26.
Leleg na uley nen Claudio, sinmabi so pirmin eras ed nagsikasikmat a parti ed Imperyo na Roma. Unong ed Judion manag-awaran a si Josephus, diad Jerusalem et “dakel a totoo so inatey lapud kakulangan na nakaukolan pian makala na tagano.” Kanian, saray babangatan diad Antiokia et “unong ed nayarian na sinansakey, nannononongan da so mangipawit na payabol ed saray agagin manaayam ed Judea; a sikato met so ginawa ra ya impawit da ed saray mamasiken ed panamegley na lima [di] Bernabe tan Saul.” Kayarin sigpot a sinumpal itan a komisyon, pinmawil iran dua ed Antiokia a kaibay Juan Marcos, a ditan sikaray nikuenta a kabiangan na saray propeta tan managbangat ed loob na kongregasyon.—Gawa 11:29, 30; 12:25; 13:1.
Sakey ya Espisyal a Panmisioniron Asainmin
Insan agawa so nikadkaduman ebento. “Sanen manlilingkor ira ed Katawan, tan manayunal ira, kuan na espiritu santo: ‘Ibiig yo ed siak si Bernabe tan Saul nipaakar ed gawa ya anawagan ko ed sikara.’” Isipen pa! Ingganggan na espiritu nen Jehova a naikdan iran dua na espisyal ya asainmin. “Kanian sikara, lapud sikara so imbaki espiritu santo, linmara ed Seleucia; et nanlapudman nansakay ira ya angga ed Chipre.” Matukotukoy met a natawag si Bernabe ya apostol, odino sakey ya imbaki.—Gawa 13:2, 4; 14:14.
Kayari impanbiahe ya anggad Chipre tan ed impangomberti’d si Sergio Paulo, say Romanon gobernador ed luyag na isla, sikaray tinmuloy ed Perge, diad mamaabalaten a baybay na Asia Minor, a diman so anaynanan nen Juan Marcos tan pinmawil ed Jerusalem. (Gawa 13:13) Ompapatnag ya anggad saman et si Bernabe so walaan ni na manunan betang, anganko bilang mas eksperiensiadon kaiba. Diad satan a manpatuloy, si Saul (atawag la natan bilang Pablo) so mangidadaulo la. (Ikompara so Gawa 13:7, 13, 16; 15:2.) Kasin asakitan si Bernabe ed onian impanguman? Andi, sikatoy matakken a Kristiano a sipapaabeban amidbir a si Jehova met so manguusar ed kaiba to diad mabiskeg a paraan. Diad panamegley da, kaliktan nen Jehova ya arum nin teritorya so makadngel ed maong a balita.
Diad tua, sakbay iran duan pinataynan ed Antiokia diad Pisidia, nadngel la na intiron lugar so salitay Dios manlapud di Pablo tan Bernabe, tan pigara so angawat ed mensahe. (Gawa 13:43, 48-52) Diad Iconio, “anisia so sakey a baleg a karakel na saray Judios, tan saray Griegos.” Saya so amakiwas ed di Pablo tan Bernabe a medyo manbayag ni diman, ‘a nansalita ran makmakpel diad panamegley na autoridad nen Jehova, ya angipagamor na saray tanda tan pakelaw a nagawa diad panamegley na saray lima ra.’ Diad impakabalitan igagaem daran tupaken, sikaran dua so sikakabat a tinmaynan tan intuloy so kimey da ed Licaonia, Listra, tan Derbe. Anggaman ed mapeligro’d-bilay iran eksperiensia diad Listra, nen Bernabe tan Pablo, nansiansian “pinabiskeg da so saray kamarerwa na saray binangatan a binibilin da ra a mansiansia ed pananisia [tan kuanda], ‘Tan dia ed dakel ya irap nakaukolan ya onloob tayo ed panariay Dios.’”—Gawa 14:1-7, 19-22.
Sarayan mabiskeg a managpulong et agnampatalaw. Diad kasunian, pinmawil ira pian pabiskegen iray balon Kristiano diad lugalugar ya akaabetan da la na masebeg ya isusumpa, a maseguron tinulongan daray kualipikadon lalaki a mangidaulo ed saray balon kongregasyon.
Say Isyu na Panaggalsim
Ngalngali 16 taon kayari na Pentecostes 33 K.P., apibali si Bernabe ed makatantanda’d awaran ya inkagawa nipaakar ed isyu na panaggalsim. “Walaray totoo [ya amaarap ed Antiokia na Sirya] a nanlapu ed Judea et imbangat da so saray agagi ya inkuan da: ‘No agkayo pagalsiman unong ed ugali nen Moises agyo nayarian so nilaban.’” Amta di Bernabe tan Pablo unong ed eksperiensia ya aliwan ontan, tan sinuppiat da itan a punto. Imbes ya ipilit so autoridad da, amoria ran sayan tepet so nakaukolan ya aregloen parad kagunggunaan na intiron asosasyon na sanaagi. Kanian intupleg da itan ed mananguley ya ulop ed Jerusalem, a say report da so tinmulong a naareglo so isyu. Kayari to, di Pablo tan Bernabe et adeskribe bilang “saray inadaro . . . ya insanla ra so bilay da lapud ngaran nen Katawan tayo a Jesu-Kristo,” a sikaray kabiangan na saramay apabtangan a mangipasabi ed desisyon ed saray agagi diad Antiokia. Sanen nibasay sulat a nanlapud mananguley ya ulop tan nipaliwawa iray diskurso, say kongregasyon so ‘akaliket lapud panamaseseg’ tan ‘apaletan.’—Gawa 15:1, 2, 4, 25-32.
“Baleg a Sangsangan”
Kayari na agaylan karakel a positibon salaysay nipaakar ed sikato, nayarin liknaen tayon agtayon balot naalig so alimbawa nen Bernabe. Ingen, say “Anak na Ligliwa” et ag-ayadyari a singa met ed sikatayo. Bangta sikato tan si Pablo so manplaplano ed komaduan panmisioniron biahe pian bisitaen iray kongregasyon, agaway ag-impanpaknaan. Determinadon itagar nen Bernabe so kapinsan ton Juan Marcos, balet isipen nen Pablo ya agmanepeg, lapud sikaray tinaynan nen Juan Marcos sanen inmunan panmisioniron biahe ra. Diman agawa so “baleg a sangsangan, a nansian ira a dua, et si Bernabe inala to si Marcos, et nansakay ira a linma ed Chipre,” bangta ‘si Pablo pinili to so Silas tan sinmipot’ diad sananey a direksion.—Gawa 15:36-40.
Agaylan makapaermen! Anggaman ontan, ibabaga ed sikatayo na inkagawa so arum nin bengatla nipaakar ed personalidad nen Bernabe. “Lawas a napagalangan si Bernabe ta sikatoy akaparaan a mangipalaran tan nanmatalek ed si Marcos ed komaduan pankanawnawa,” so inkuan na sakey ya iskolar. Singa labay ya ipanengneng na satan a managsulat, nayarin “say impankompiyansa nen Bernabe ed sikato so amapawil ed dilin-kompiyansa to tan kinmanan manamaseseg ed napasimbalon pinaknaan.” Bilang nansumpalan, satan a kompiyansa so sigpot a nikatunongan, lapud sinmabi so panaon sanen binidbir ni ingen nen Pablo so inkamausar nen Marcos diad Kristianon serbisyo.—2 Timoteo 4:11; ikompara so Colosas 4:10.
Nasagyat itayo na alimbawa nen Bernabe a mangipanaon pian ondengel, talosan, tan pasesegen so nipabpaabeba tan mangiter na praktikal a tulong kapiganman a naimano tayoy pankaukolan. Say rekord na inkamabulos to pian panlingkoran so agagi to tekep na inkaulimek tan tepel, ontan met ed ekselenti iran resulta a pawalaen na saya, so panamaseseg a mismo. Agaylan bendision so pakawalaan na totoon singa si Bernabe diad loob na saray kongregasyon tayo natan!
[Saray paimano ed leksab]
a Say panawag ed sakey ya “anak na” sakey a kualidad so mangidadanet na matalonggaring ya ugali. (Nengnengen so Deuteronomio 3:18, NW, paimano’d leksab.) Diad inmunan siglo, kaslakan la so impangusar na saray apelyido a mangipaimano ed saray kualidad na too. (Ikompara so Marcos 3:17.) Satan so nengneng na panamidbir ed publiko.
b Diad pangonsidera ed niletneg la ed Mosaikon Ganggan, intepet na arum no panon a si Bernabe, anta sakey a Levita et mankayarian na dalin. (Numeros 18:20) Balet, imanoen pa ya aliwan malinew no kasin say lote et diad Palestina odino diad Chipre. Niarum ni, posiblin saya so sakey lambengat a ponponan a nala nen Bernabe ed lugar na Jerusalem. Antokaman so kaso, intalaga nen Bernabe so lote to pian nitulong ed arum.