Apuyanan a Padron na Kristianon Misioneron Kimey
“Magmaliw kayon umaalig ed siak, a singa siak ed Kristo.”—1 CORINTO 11:1.
1. Antoray arum a paraan a no iner inletneg nen Jesus so matalonggaring ya ehemplo pian aligen na saray babangatan to? (Filipos 2:5-9)
AGAYLAN matalonggaring ya ehemplon inletneg nen Jesus ed saray babangatan to! Sigagayagan tinaynan to so mangatatawen a gloria to pian onakseb ed dalin tan miamong ed makasalanan a totoo. Sikato so mabulos a managmak na baleg a kairapan parad kilalaban na katooan tan, nagkalautla, diad kapasantos na mangatatawen a ngaran nen Ama to. (Juan 3:16; 17:4) Sanen nabibista ed bilay to, makpel ya inyabawag nen Jesus: “Nisengeg ed saya nianak ak, tan nisengeg ed saya linma ak dia ed mundo, pian tasian ko so katuaan.”—Juan 18:37.
2. Akin a nayarian ya iganggan na apaolin Jesus ed saray babangatan to ya itultuloy so kimey ya inggapo to?
2 Sakbay na impatey to, inter nen Jesus so ekselentin panangipasal ed saray babangatan to ta pian nitultuloy da so kimey a panagtasi ed katuaan na Panarian. (Mateo 10:5-23; Lucas 10:1-16) Kanian, kayari inkioli to, ayarian nen Jesus ya iganggan: “Onla kayo . . . tan manggawa na babangatan ed amin a nasyones, a binyagan yora ed ngaran na Ama tan ed Anak tan ed masanton espiritu, ya ibangat yoran mangunor na amin a bengatlan inganggan ko ed sikayo.”—Mateo 28:19, 20.
3. Panon a linmaknab so panaggaway-babangatan a kimey, balet diad antoran pasen so manunan niyapasakeyan to?
3 Diad saginonor a talora tan kapalduan taon, tinulok na saray babangatan nen Jesus iyan ganggan balet say panaggawa ra na babangatan so dia lambengat ed saray Judio, Judion proselitas, tan agalsiman iran Samaritano. Insan, nen 36 K.P., indirihe na Dios a nipulong so maong a balita ed ag-agalsiman a too, si Cornelio, tan ed sankaabungan to. Legan na saginonor a dekada, arum a Hentiles so nitarok ed loob na kongregasyon. Anggaman kuan, dakel ed kimey so mapatnag a dia lambengat ed saray pasen na mamabukig a Mediteranyo.—Gawa 10:24, 44-48; 11:19-21.
4. Anton makabaliksan ya aligwas so agawa nen ngalngali 47-48 K.P.?
4 Wala so bengatlan nakakaukolan pian bayuboan odino pakiwasen iray Kristiano a manggaway babangatan ed saray Judio tan Hentil ed arawdawi iran pasen. Kanian, diad ngalngali 47-48 K.P., naawat na mamatatken ed Antioquia na Siria iyan madibinon mensahe: “Diad amin a totoo ibiig yo ed siak si Bernabe tan Saulo parad kimey ya anawagan ko ed sikara.” (Gawa 13:2) Imanoen a si Pablo so kabkabat ni ed datin ngaran to a Saulo. Imanoen, met, a sinalambit na Dios ya inmuna so ngaran nen Bernabe nen si Pablo, angangko lapud diad saman et si Bernabe so mas akaunan niwalad katuaan ed sikaran dua.
5. Akin a say rekord na misioneron panagbaroy nen Pablo tan Bernabe so makanan tuloy ed saray Kristiano natan?
5 Say detalyadon rekord na misioneron panagbaroy nen Pablo tan Bernabe so makapaseseg a tuloy ed saray Tasi nen Jehova, nagkalautla ed saray misionero tan payunir a tinmaynan ed saray nianakan dan baley pian lingkoran so Dios ed biek-taew. Niarum ni, say panrepaso ed Gawa kapitulo 13 tan 14 so seguradon mamayubo ed dakel ni a mangalig ed si Pablo tan Bernabe tan palaknaben so biang da ed sankaimportantian a kimey a panaggaway babangatan.
Say Isla na Chipre
6. Anton ehemplo so inletneg na saray misionero ed Chipre?
6 Saray misionero so andi abalan nansakay manlapud doongan na Siria ed Seleucia ya amaarap ed isla na Chipre. Kayari indoong ed Salamina, sikaray agsinmuwawi noagta “ginmapon angiyabawag na salita na Dios diad saray sinagoga na Judios.” Diad pananumbok ed padron nen Kristo, sikaray agkontenton manpirmi ed atan a syudad tan alagaren iray taga-isla ya ondago ed sikara. Imbes, nantultuloy iran nanpulong ed “interon isla.” Andi duaruwan insakup na saya so mabetbet ya akaran tan mansasalat iran pundoan, lapud say Chipre et baleg ya isla, tan say panagbaroy da so angitarok ed sikara manlapud sampot ya anggad sampot na sankabalgan a kabiangan na isla.—Gawa 13:5, 6.
7. (a) Anton matalonan ebento so agawa ed Pafo? (b) Sayan rekord so mamaseseg ed sikatayo a nawalaan na anton awawey?
7 Diad sampot na impansiansia ra, sarayan duaran lalaki so atumangan na makapakelaw ya eksperiensia ed syudad na Pafo. Say manuley na isla, si Sergio Paulo, so tinmalineng ed mensahe ra tan “nagmaliw a mananisia.” (Gawa 13:7, 12) Insulat nen Pablo ed saginonor: “Anengneng yo so impanawag to ed sikayo, agagi, ya anggapo so dakel a makabat unong ed laman, anggapo so dakel a makapanyari, anggapo so dakel a mabli a too, ed saray atawag.” (1 Corinto 1:26) Anggaman kuan, sakey ed saray makapanyari a kinmiwas et si Sergio Paulo. Sayan eksperiensia so nepeg a mamaseseg ed amin, nagkalautla ed saray misionero, pian nawalaan na positibon awawey nipaakar ed panagtasi ed saray opisyal na gobierno, unong ya ipapaseseg na 1 Timoteo 2:1-4 a gawaen tayo. No maminsan saray totoo ed autoridad so akapangiter na baleg a tulong ed ariripen na Dios.—Nehemias 2:4-8.
8. (a) Anton nauman a siglaotan so linmesa ed baetan nen Bernabe tan si Pablo manlapud sayan panaon a manpatuloy? (b) Diad anton dalan a si Bernabe so sakey a maabig ya ehemplo?
8 Diad silong na impluensya na espiritu nen Jehova, si Pablo so walaan na manunan betang diad inkakumberti nen Sergio Paulo. (Gawa 13:8-12) Ontan met, manlapud sayan panaon a manpatuloy, ompatnag a si Pablo so angidaulo. (Ipareng so Gawa 13:7 ed Gawa 13:15, 16, 43.) Mitunosan iya ed madibinon kimey ya inawat nen Pablo diad panaon na inkakumberti to. (Gawa 9:15) Angangko ta atan ya inkagawa so anubok ed kaumildian nen Bernabe. Anggaman ontan, imbes a moriaen iyan pananguman bilang arap-arapan a panangopendi, ompatnag a si Bernabe so nambilay unong ed kabaliksan na ngaran ton, “Anak na Ligliwa,” tan matoor a sinuportaan to si Pablo ed interon misioneron panagbaroy tan kayari to sanen arum a Judion Kristianos so anuppiat na ministeryo ra ed ag-agalsiman iran Hentil. (Gawa 15:1, 2) Agaylan maabig iyan ehemplo ed sikatayon amin, a pati ed saramay wala ed saray ayaman a misionero tan Bethel! Sikatayo so nepeg a lawas mabulos a mangawat na saray teokratikon pananguman tan iter tayo so sigpot a suporta ed saramay aturon mangidaulo ed sikatayo.—Hebreos 13:17.
Say Patar na Asia Minor
9. Anto so naaralan tayo manlapud inkamabulos nen Pablo tan Bernabe a manbaroy a mamaarap ed Antioquia na Pisidia?
9 Manlapud Chipre, si Pablo tan Bernabe so nansakay ed amianen a mamaarap ed kontinente na Asia. Diad arum ya ag-amtan rason, saray misionero so agnansiansia ed baybay noagta nanggawa ra na mayatyat tan mapeligron panagbaroy a ngalngali 110 milyas a mamaarap ed Antioquia na Pisidia, a walad pegley a patar na Asia Minor. Isakup na saya so itatdang ed sakey a palandey tan ilasor ed sakey a patar a ngalngali 3,500 piye ed tagey na palatas na dayat. Ikuan na eskolar ed Biblia a si J. S. Howson: “Say makapuy tan tinatakew iran ugali na manaayam ed saraman a palandey a mangibiig ed patar . . . manlapud saray patar ed abalaten a baybay, so kabkabat ed amin iran parte na kadaanan ya awaran.” Niarum ni, saray misionero so nidunget ed kaatapan manlapud natural iran elemento. Inyarum nen Howson, “anggapoy distrito ed Asia Minor a lalon nikadkaduma lapud ‘agos na delap’ to nen say kapalandeyan na Pisidia, a ditan saray ilog so linmepwa ed dalem na angkabaleg iran lawak, odino maksil ya inmagos ed mainget iran kelas.” Sarayan detalye so ontulong ed sikatayon mangiretrato ed nengneng na saray panagbaroy a mabulos a gawaen na saray misionero diad pangikayat ed maong a balita. (2 Corinto 11:26) Ontan met natan, dakel ed ariripen nen Jehova so mansusungdo ed amin a nengneng na saray babeng pian nadampot so totoo tan nipanabang ed sikara so maong a balita.
10, 11. (a) Panon nen Pablo ya impansiansia so kaslakan a basiyan ed saray dumerengel to? (b) Akin a dakel a Judios so nayarin nikelawan a makadngel ed saray kairapan na Mesias? (c) Anton nengneng na kilalaban so imparungtal nen Pablo ed saray dumerengel to?
10 Lapud wala so Judion sinagoga ed Antioquia na Pisidia, saray misionero so inmunan linmad man pian saramay mikabisadon tuloy ed Salita na Dios so naikdan na pankanawnawan mangawat ed maong a balita. Sanen naimbitaan a mansalita, si Pablo so inmalagey tan angiter na onsianon publikon diskurso. Diad interon paliwawa, impansiansia to so kaslakan a basiyan ed saray Judio tan proselitan walad dumerengel. (Gawa 13:13-16, 26) Kayari introduksion to, nirepaso nen Pablo so kabkabat ya awaran na Judios, ya impanonot ton saray atateng da so pinili nen Jehova tan sikaray inliktar to manlapud Ehipto, ontan met ed no panon toran tinulongan a manalona ed saray manaayam ed Insipan a Dalin. Insan impabitar nen Pablo iray pidedeneng nen Jehova ed si David. Atan ya impormasyon so makapasagyat ed saray Judio nen inmunan siglo lapud iilaloan dan say Dios so mamatalindeg na sakey a kapolian nen David bilang manangilaban tan andi-anggaan a manuley. Diad sayan punto, makpel ya inyabawag nen Pablo: “Diad poli na sayan too [si David] say Dios unong ed sipan to so angitarok ed Israel na sakey a manangilaban, si Jesus.”—Gawa 13:17-23.
11 Anggaman kuan, say nengneng na manangilaban ya aalagden na dakel a Judios et sakey a bayani ed militar a mangiliktar ed sikara manlapud Romanon panangaripen tan mangitandoro ed Judion nasyon manlapud amin. Kanian, andi-duaruwan nikelawan iran makadngel ed inkuan nen Pablo a say Mesias so niyawat pian pateyen na dilin relihyoson papangulo ra. “Balet sikato so pinaoli na Dios manlapud inaatey,” makpel ya inyabawag nen Pablo. Diad sampot na paliwawa to, impanengneng to ed dumerengel to a nayarian dan gamoran so makapakelaw a nengneng na kilalaban. “Komon . . . amtaen yo,” kuanto, “a diad panamegley na sayan Sakey nipakabat ed sikayo so kaperdona na saray kasalanan; tan diad saray amin a bengatlan agyo akapatunongan ed ganggan nen Moises, siopaman a manisia so napatunong diad panamegley na sayan Sakey.” Sinampotan nen Pablo so paliwawa to diad impamaseseg ed dumerengel ton ag-ira komon kabiangan na dakel ya impasakbay na Dios a mangikaindan ed sayan makapakelaw a probisyon na kilalaban.—Gawa 13:30-41.
12. Anto so nansumpalan na diskurso nen Pablo, tan panon a saya so nepeg a mamaseseg ed sikatayo?
12 Agaylay abig a diskurson nibased-Kasulatan! Panon so inkiwas na saray dumerengel? “Dakel ed saray Judio tan ed proselitas a nandayew ed Dios so tinmumbok ed Pablo tan Bernabe.” (Gawa 13:43) Agaylan makapaseseg ed sikatayo natan! Gawaen tayo met komon so anggaay nayarian tayon mangiparungtal ed katuaan ya epektibo, balanglan diad publikon ministeryo tayo odino diad saray komento tan paliwawa diad saray miting ed kongregasyon tayo.—1 Timoteo 4:13-16.
13. Akin a saray misionero so nakaukolan ya ompikal ed Antioquia na Pisidia, tan antoran tepet so onlesa nipaakar ed saray balon babangatan?
13 Agnitepel na saray balobalon interesado ed Antioquia na Pisidia ya ag-ibaga iyan maong a balita. Bilang resulta, “diad tinmumbok a sabaton ngalngalin amin ed syudad so nantitipon pian ondengel ed salita nen Jehova.” Tan ag-abayag say mensahe so kinmayat ed interon syudad. Diad tua, “say salita nen Jehova so nantultuloy a niyabawag ed interon nasyon.” (Gawa 13:44, 49) Imbes ya awaten iyan katuaan, saray maimon a Judios so tinmalonan amatakyas ed saray misionero ed syudad. (Gawa 13:45, 50) Panon iyan angapekta ed saray balon babangatan? Kasin sikaray adismaya tan tinmunda?
14. Akin ya ag-apatunda na saray sumusumpa so kimey ya inggapo na saray misionero, tan anto so naaralan tayo ed saya?
14 Andi, lapud saya et kimey na Dios. Ontan met, saray misionero so angiletneg na putel a pundasyon na pananisia ed apaolin Katawan a Jesu-Kristo. Mabitar, sirin, a si Kristo so minoria na saray balon babangatan a bilang Pangulo ra, tan aliwan saray misionero. Kanian, nabasa tayon sikaray “nantultuloy a napno na gayaga tan masanton espiritu.” (Gawa 13:52) Agaylan makapaseseg iya ed saray misionero tan arum iran managgaway babangatan natan! No sikatayo so mapaabeba tan maseseg a manggawa na betang tayo, bendisyonan nen Jehova a Dios tan si Jesu-Kristo so ministeryo tayo.—1 Corinto 3:9.
Iconio, Listra, tan Derbe
15. Anton metodo so tinumbok na saray misionero ed Iconio, tekep na antoran resulta?
15 Natan si Pablo tan Bernabe so nanbiahe na ngalngali 90 milyas ed mamabukig a mamaarap ed ontumbok a syudad, say Iconio. Say takot ed panamasegsegang so ag-angamper ed sikaran manumbok ed namparan oksuyan a singa ed Antioquia. Bilang resulta, ikuan na Biblia: “Sakey a baleg a karaklan na namparan Judios tan saray Griego so nagmaliw a mananisia.” (Gawa 14:1) Lamet, saray Judion ag-angawat ed maong a balita so amalesa na isusumpa. Balet saray misionero so nansungdo tan angusar na malaem a panaon ed Iconio a tinulongan daray balon babangatan. Insan, sanen akabatan dan saray Judion sumusumpa ra so ngalngalin manupak ed sikara, si Pablo tan Bernabe so maalwar a pinmikal ya amaarap ed ontumbok a teritorya, “say Listra tan Derbe tan say kabangibang a nasyon.”—Gawa 14:2-6.
16, 17. (a) Anto so agawa’d si Pablo ed Listra? (b) Panon a saray pidedeneng na Dios ed apostol so angapekta ed sakey a malangwer a lakin taga Listra?
16 Sipapakpel “sikaray nantultuloy ya angiyabawag na maong a balita” ed sayan balo, ununan nakimeyan a teritorya. (Gawa 14:7) Sanen nadngelan na Judios ed Antioquia na Pisidia tan Iconio so saya, sikaray amaarap ed Listra tan sinagyat daray ulop a manupak ed si Pablo. Lapud anggapoy panaon na ipuslit, si Pablo so atupak, ya abaloan na saray sumusumpa to a sikatoy inatey la. Sikatoy ingayugoy da’d paway na syudad.—Gawa 14:19.
17 Kasin naisip yo so gonigon a pinalesa na saya ed saray balon babangatan? Balet makapakelaw a tuloy, sanen niliktob da si Pablo, sikatoy inmalagey! Ag-ibabaga na Biblia no kasin say malangwer a lakin manngaran na Timoteo so sakey ed sarayan balon babangatan. Seguradon saray pidedeneng na Dios ed si Pablo ed pigaran panaon so nipakabat ed sikato tan nipurek ed malangwer a kanonotan to. Insulat nen Pablo ed komaduan sulat to ed si Timoteo: “Tinumbok mon maapit so bangat ko, say kurang na bilay ko, . . saray nengneng na bengatlan agawad siak ed Antioquia, ed Iconio, ed Listra, saray nengneng na panamasegsegang ya intepel ko; et ingen diad saratan ya amin siak so inlaban na Katawan.” (2 Timoteo 3:10, 11) Ngalngalin sakey odino duaran taon kayari inkatupak nen Pablo, sikatoy pinmawil ed Listra tan aromog ton say malangwer a Timoteo so sakey ya ehemplon Kristiano, “walaan na maong a pakatongtongan diad saray agagi ed Listra tan Iconio.” (Gawa 16:1, 2) Kanian sikatoy pinili nen Pablo a kaiban managbaroy. Saya so tinmulong ed si Timoteo ya ombulaslas ed espiritual a kipapasen, tan asabi panaon a sikatoy kualipikadon ibaki nen Pablo ya ondalaw ed nanduruman kongregasyon. (Filipos 2:19, 20; 1 Timoteo 1:3) Ontan met, natan, saray maseseg ya ariripen na Dios so makapasagyat ya impluensya ed saray kalangweran, a dakel ed sikara so ombaleg pian magmaliw a mablin ariripen na Dios, a singa si Timoteo.
18. (a) Anto so agawa’d saray misionero ed Derbe? (b) Anton pankanawnawa so nilukas natan ed sikara, balet anton kurso so pinili ra?
18 Diad kabuasan kayari inkalegyas to ed patey ed Listra, si Pablo so pinmikal ya amaarap ed Derbe a kaiba si Bernabe. Diad sayan pankanawnawa, anggaporay sumusumpan tinmumbok, tan ikuan na Biblia a ‘sikaray akagawa na dakel a babangatan.’ (Gawa 14:20, 21) Kayari impangiletneg na sakey a kongregasyon ed Derbe, kaukolan a mandesisyon si Pablo tan Bernabe. Say marantal a lansangan a ginawa na saray Romano so pinmanat manlapud Derbe anggad Tarsus. Manlapud man et atan so antikey a biahen mamaarap ed Antioquia na Siria. Nayarin atan so sankakumbinientian a dalan pian ompawil, tan nayarin liknaen na saraman a misionero a natan et kanepegan da so manpainawa. Ingen, diad panangalig ed Katawan da, alikna nen Pablo tan Bernabe so babaleg a pankaukolan.—Marcos 6:31-34.
Sigpot a Panggawa ed Kimey na Dios
19, 20. (a) Panon nen Jehova a benindisyonan iray misionero diad impawil ed Listra, Iconio, tan Antioquia? (b) Anton leksion so iter na saya ed saray totoo nen Jehova natan?
19 Imbes ya onla ed antikey a dalan ya onsempet, saray misionero so sipapakpel a pinmawil tan dinmalaw lamet ed mismon syudades no iner a saray bilay da so walad kaatapan. Kasin benindisyonan ira nen Jehova ed sayan andi-siblet a panagpaga ed saray balon karnero? On, peteg, lapud ikuan na salaysay a sikaray tinmalonan “amabiskeg ed kakamarerwa na saray babangatan, a pinaseseg daran mansiansia ed pananisia.” Matukoy, inkuan da ed saraman a balon babangatan: “Diad panamegley na dakel iran kairapan nakaukolan ya onloob itayo ed panarian na Dios.” (Gawa 14:21, 22) Impanonot met nen Pablo tan Bernabe so inkatawag da a bilang kaiban mananawir ed onsasabin Panarian na Dios. Natan, nepeg tayon iter so parehon panamaseseg ed saray balon babangatan. Napabiskeg tayo ran mansungdo ed saray subok diad pangipanonot ed sikara na ilalon andi-anggaan a bilay ed dalin diad silong na uley na atan met a Panarian na Dios ya impulong nen Pablo tan Bernabe.
20 Sakbay ya ompikal ed kada syudad, si Pablo tan Bernabe so tinmulong ed lokal a kongregasyon pian lalon naorganisa. Mabitar, impasal daray kualipikadon lalaki tan tinuro daran mangidaulo. (Gawa 14:23) Andi duaruwan saya so angitarok na kaaruman ya inlaknab. Ontan met natan, saray misionero tan saray arum, kayari dan tulongan iray ag-eksperiensiado ya onaligwas ya anggad nayarian dan sakbaten so responsabilidad, so no maminsan et onalis tan mangituloy ed maabig kimey da diad arum iran pasen no iner a babaleg so pankaukolan.
21, 22. (a) Anto so agawa kayari inkasumpal na misioneron panagbaroy nen Pablo tan Bernabe? (b) Antoran tepet so palesaen na saya?
21 Sanen diad kaunoran et pinmawil iray misionero ed Antioquia na Siria, sikaray nanliknan sigpot ya apenek. On, ibabaga na rekord na Biblia a “sigpot a sinumpal” da so kimey ya inmatalek na Dios ed sikara. (Gawa 14:26) Malinew, say impangisalaysay ed saray eksperiensia ra so amalesa na “baleg a gayaga ed amin ya agagi.” (Gawa 15:3) Balet komusta so arapen? Kasin sikaray kontento la ed aligwas tan agmanggaway antokaman a kaaruman a sagpot, a singa panangibaga? Andin peteg. Kayari indalaw ed mananguley ya ulop diad Jerusalem pian laen so desisyon ed isyu na panaggalsim, sarayan dua so pinmikal lamet ed saray misioneron panagbaroy. Diad sayan pankanawnawa sikaray linma ed nanduruman direksion. Inawit nen Bernabe si Juan Marcos tan linma ed Chipre, bangta aromog nen Pablo so balon kaiba, si Silas, tan nanbaroy ya anggad Siria tan Silicia. (Gawa 15:39-41) Diad sayan panagbaroy a pinili to si malangwer a Timoteo tan inawit to.
22 Ag-ipaparungtal na Biblia iray resulta na komaduan impanbaroy nen Bernabe. Balet nipaakar ed si Pablo, sikato so nantultuloy ed balon teritorya tan angiletneg na saray kongregasyon ed ngalngalin limaran syudades—Filipos, Bereoa, Tesalonica, Corinto, tan Efeso. Anto so tombok ed matalonan aligwas nen Pablo? Kasin say parehon prinsipyo so onaplika parad saray Kristianon managgaway babangatan natan?
Kasin Nanonotan Yo?
◻ Akin a si Jesus so matalonggaring ya ehemplon aligen?
◻ Diad anton dalan a si Bernabe so sakey ya ehemplo?
◻ Anto so naaralan tayo ed diskurso nen Pablo diad Antioquia na Pisidia?
◻ Panon nen Pablo tan Bernabe a ginawan sigpot so asainmin da?
[Litrato ed pahina 13]
Say impansungdo nen apostol Pablo ed panamasegsegang so magnayon ya anagyat ed malangwer a lakin Timoteo