‘Ginawa Mi so Nepeg Min Gawaen’

Unong ed Salaysay Nen George Couch

Kayari Sankabuasan A Pinankabkaabungan, Angipaway So Kaibak Na Duaran Nampalaman A Tinapay. Kayari Min Angan Et Angipaway Ak Na Sigarilyo. “Kaunongan Lay Kabayag Mo Ed Katuaan?” So Intepet To. “Nen Kalabian So Pilpilimeron Miting Ya Inatendian Ko,” So Inyebat Ko’d Sikato.

NIANAK ak nen Marso 3, 1917, diad kaumaan a ngalngali 50 kilometro ed bukig na Pittsburgh, Pennsylvania, E.U.A., ya asingger ed melag a baley na Avonmore. Diman pinabaleg na atateng ko so apatiran agagik a lalaki, say atsik, tan siak.

Agkami tanton naibangat a marelihyoso. Walay panaon a mimimisa so atateng ko, balet ta tinmunda la ra sanen ugugaw kami ni. Anggaman ontan, manisia kami ed Manamalsa, tan itutumbok mi so kabibilay na pamilya mi ed manuna iran prinsipyo a naromog ed Biblia.

Say sankaabigan ya impangipasalan ed siak na atateng ko et say nipaakar ed responsabilidad​—no panon a sakbaten tan sumpalen itan. Ontan so bilay ed kaumaan. Balet ta aliwan naynay a trabaho so kipapasey bilay mi. Pinanggayagaan mi so maabig a panagligliwaan, a singa say basketball tan baseball, panagkabayo, tan panaglangoy. Daiset so kuarta ed saman, ingen ta marakerakep so bilay ed kaumaan. Nan-elementarya kami ed saksakey a kuarton eskuelaan tan nan-haiskul kami diad baley.

Sakey a labi et kaibak so kaarok a manaakar diad baley. Walay maganganan marikit a pinmaway ed abung to pian ibano to so kaarok. Inkabat toak ed si Fern Prugh. Dugaruga, sikatoy manaayam ed kalyen kawalaay eskuelaan mi. Diad mabetbet ya ilalabas ko’d abung da, si Fern so manlilinis ed paway. Mapatnag, sikatoy makuli, ya akasagyatan ko. Akapankaaro tan akapaninaroan kamin maong insan nankasal kami nen Abril na 1936.

Impakaromog ed Katuaan na Biblia

Sakbay na inkianak ko, walay akulaw a minaltrato na totoo diad baley lapud relihyon to. Sikatoy bibisitaen nen nanay kada Sabado sano onlan mitindaan ed baley. Nililinisan nen nanay so ayaman to tan sikatoy tinmulong ed saray aasikasoen, a ginawa itan angga’d impatey na akulaw. Manisia ak a binendisionan nen Jehova si Nanay lapud ta maomaong ed sayan bii, ya Estudyante na Biblia, bilang tawag nensaman ed Tastasi nen Jehova.

Diad banda’d saginonor, biglan inatey so marikit nen panginaen ko. Say panginaen ko so ag-aligliwa na simbaan, balet ta sikatoy aligliwa ed sakey a kaabay ya Estudyante na Biblia. Impaliwawa ed sikato na Estudyante na Biblia no antoy nagawa sano ompatey so too. (Job 14:13-15; Eclesiastes 9:5, 10) Lapuan iya na baleg a ligliwa. Bilang resulta, intongtong nen panginaen ko ed si Nanay so nipaakar ed ilalon kioli. Amainteres iya ed si Nanay, lapud inatey so atateng to sanen kaugawan to tan sikatoy mapagan makaamta no antoy nagawa ed too diad patey. Saman ya eksperiensia so angipaslep ed siak na kaimportantiay lawas panganamot ed saray pankanawnawan makapantasin impormal.

Nen dekaday 1930, ginapoan nen Nanay so mandengel na saray ibrobrodkas nen Joseph F. Rutherford ed radyo kada kabuasay Simba, presidenti ed saman na Watch Tower Bible and Tract Society. Legan na saraman a taon, ginmapo met a nankabkaabungan iray Tastasi ed lugar mi. Iyapiger day bibitbiten a ponograpo ed sular mi diad silong na masirum a kiew tan paknolen daray nirekord a sermon nen Brother Rutherford. Saraman a plaka tan say Watchtower tan Golden Age (natan et Awake!) a magasin so amasiansia ed interes nen Nanay.

Pigaran taon ed saginonor, nen 1938, apawitan na postcard iray managsubskribe na Watchtower ya iimbitaan ira ed espisyal a miting ed pribadan ayaman a ngalngali 25 kilometro kaarawi. Labay nen Nanay so onatendi, kanian sikami nen Fern tan duara ed kuyak so angiba’d sikato. Si John Booth tan Charles Hessler, managbiahen manangasikaso na Tastasi nen Jehova, so nampaliwawa ed ngalngali labindua ed sikami. Kayari to, angorganisa iray sakey a grupo a mibiang ed ministeryo ed kaimbuasan to. Anggapoy namboluntaryon mila ed sikara, kanian pinili ak nen Brother Hessler tan intepet ton, “Akin ya agka mila ed sikami?” Agko amtan talaga no antoy gawaen da, balet anggapoy naisip kon rason no akin ya agko ira tulongan.

Nankabkaabungan kami anggad kinmaagwan, insan impaway nen Brother Hessler so duaran nampalaman a tinapay. Yinmurong kami ed takayay simbaan tan angan. Diad kayari impangipaway ko’d saman na sigarilyo a naamtaan nen Brother Hessler a saksakey nin miting so inatendian ko. Sikatoy akipangdem ed sikami diad saman a labi tan impaimbitaan to’d sikami iray kakaabay parad sakey a diskusyon ed Biblia. Kayari pangdem et inyaralan to kami na Biblia tan nampaliwawa ed grupo na samplora ya inmatendi. Inkuanto’d sikamin kaukolan a paiyaralan kami na Biblia kada simba. Anggaman ag-inmabobon iray kakaabay ed saya, inyareglo mi nen Fern so paiyaralan na Biblia a sinimba.

Inyaligwas ed Katuaan

Agnambayag kayari to, pinmaway kami nen Fern ed lawak a ministeryo. Wala kami’d beneg a yurongay kotsi, tan kapkapanelsel mi na sigarilyo sanen linmingaw so kuyak tan kuanto: “Akabatan ko labat ya agmansisigarilyo iray Tastasi.” Imbantak a tampol nen Fern so sigarilyo to ed bintana​—inlaos koy sigarilyok. Anggano nanliketan mi panagsigarilyo, agmi lan balot inulit so pansigarilyo.

Kayari bautismo mi nen 1940, akiaral kami nen Fern a no iner et inaral mi so artikulon mangipapaseseg na panagpayunir, bilang tawag ed sigpot-panaon a panagpulong. Nen pasempet kami la, intepet na agi: “Akin ya agkayo manpayunir nen Fern? Anggapoy mangaamper ed sikayo.” Agkami makapanrason ed sikato, kanian inlugar mi so inkasikami. Insubmitik so 30-agew ya abison sampotan ko lay kontratak ed pantratrabahoan ko, insan inyareglo mi so manpayunir.

Tinmupleg kami ed Watch Tower Society no iner so kaukolan a panserbian mi, kayari to et inmalis kami ed Baltimore, Maryland. Walad’may ayaman na saray payunir a mamantinien, tan say binulan a gastos ed ayaman tan kanen et $10. Walaan kami na tipon ya inisip min makalegpet a tuloy ed sikami anggad Armagedon. (Apocalipsis 16:14, 16) Tutal, lawas min nononoten ya asingsingger lay Armagedon. Kanian sanen nampayunir kami, tinaynan mi so abung mi tan intunda miray datin gegemtanen mi.

Nampayunir kami ed Baltimore manlapud 1942 anggad 1947. Pirmi so isusumpa ed kimey na Tastasi nen Jehova ed saraman a taon. Imbes a man-awto kami ya onla’d saray ayaman na iyaaralan mi na Biblia, no maminsan et papaitulor kami la. Diad ontan et agnasalger iray dalig na awto mi. Anggapoy malabay ed ontan ya isusumpa, balet nibagak a lawas min nanggayagaan so lawak a ministeryo. Diad tua, anggan panon et iilaloan min walay panliketan diad panggaway kimey na Katawan.

Agnambayag et naupot lay kuartan tinipon mi. Dinmaan laray dalig na awto mi, ontan met ed saray kawes tan sapatos mi. Amidua odino amitlo kamin nansakit ya abayag. Aliwan mainomay so pantultuloy, balet agmin balot inisip so ontunda. Agmi ni ingen itan pinantongtongan. Pinasimpli mi so estiloy bilay mi ta pian makapansiansia kami ed panpapayunir mi.

Saray Impanguman-uman na Asainmin

Nen 1947 akikombension kami ed Los Angeles, California. Legan min wadman, sikami nen kuyak William so naikdan na sulat a mangiyaasain ed sikami ed panagbiahen kimey pian bisitaen tan tulongan iray kongregasyon. Anggapoy nikaduman panangipasal ed sikami parad satan a kimey nensaman. Basta inawat mi itan. Diad tinmumbok a pitoy taon, nanserbi kami nen Fern ed Ohio, Michigan, Indiana, Illinois, tan New York. Nen 1954 et naimbitaan kamin onatendi ed koma-24 a klase na Gilead, say eskuelaan a pangipasalan ed saray misionaryo. Legan min wadman, apeketay polio si Fern. Makapaliket ta, sikatoy inmabig a maong, tan niasain kami ed panagbiahen kimey diad New York tan Connecticut.

Legan min manseserbi ed Stamford, Connecticut, kinerew ed sikami nen Nathan H. Knorr, presidenti ed saman na Watch Tower Society, a mansampot simba kami ed Bethel pian nakaiba mira nen akulaw to, si Audrey. Imparaanan da kami na pangdeman ya arikadoan a mananam a bistik. Kabkabat mi lara, tan kabisadok a maong a wala so walad kanonotan nen Brother Knorr likud ed panlilimog tan pangdem mi. Nen onlalabi la et intepet to’d siak, “Labay moy manserbi’d Bethel?”

“Agak segurado; anggapoy amtak ed bilay ed Bethel,” so inyebat ko.

Kayarik a nanisipan ed loob na pigaran simba, imbaga mi’d si Brother Knorr ya onla kami no labay to. Diad ontumbok a simba, akaawat kami na sulat a panrereporten da kami la ed Bethel nen Abril 27, 1957, say koma-21 ya anibersaryoy kasal mi.

Diad saman a pilimeron agew ed Bethel, inter nen Brother Knorr so malinew a direksion no antoy nailaloan. Inkuanto’d siak: “Aliwa ka lan circuit servant; wadia kan mantrabaho ed Bethel. Sankaimportantian iyan kimey a kaukolan mon gawaen, tan labay min isekar moy panaon tan biskeg mo ed pangiyaplika’d panangipasal a naawat mo dia ed Bethel. Labay mi kan mansiansia.”

Makabaliksan so Bilay ed Bethel

Say inmunan asainmin ko et diad Magazine tan Mailing Department. Saginonor, kayari ngalngali taloy taon, pinanreport ak nen Brother Knorr ed opisina to. Impaamta to’d siak a say peteg a rason ya inkatawag ko’d Bethel et say pankimey ed home. Diretsaan a tuloy iray instruksion to, “Wadia ka pian mangipakurang na Bethel Home.”

Say panangipakurang ed Bethel Home so angipanonot ed siak ed saray leksion ya imbangat na atateng ko legan na ibabaleg ko ed kaumaan. Say Bethel Home so kaparparan tuloy na kaslakan a sankaabungan na pamilya. Wadtan iray kawes ya ipepesak, ipaparaan iran putahe, sisinopan iran plato, aayosen iran katri, tan arum nira. Pagmamaliwey inkaorganisa na home so Bethel bilang komportablin napanayaman, a natawag na sakey a too a dilin ayaman to.

Manisia ak a dakel a leksion so naaralan na saray pamilya no panon so kikukurang na Bethel. Masakbay kamin ombangon ed kabuasan tan igapo mi so sanagew tekep na espiritual a kanonotan diad pangonsidera na inagew-agew a teksto ed Biblia. Iilaloan kamin mankuli tan manbilay a balansi balet ta okupado. Say Bethel et aliwan singa monasteryo, a singa isipen na arum. Dakel so nagagawaan mi lapud aka-eskedyul lan paraay kabibilay mi. Dakel so mangibabagan say inkipasal da’d dia et tinmulong ed sikara diad saginonor a mangawat na saray responsabilidad ed saray pamilya ra tan diad Kristianon kongregasyon.

Saray kalangweran a lalaki tan bibii a linmoob ed Bethel so niyasain a manlinis, manpesak, odino mankimey ed paktorya. Labay na mundo a panisiaen kamin say ontan a pisikal a kimey so mabanday tan mangiyabeba’d sikami. Ingen, inapresia na saray kalangweran ed Bethel a say ontan iran asainmin a trabaho so nakaukolan ed pamilya mi ta pian onkurang a mauksoy tan maliket.

Nayarin iyaalibansa met na mundo so kanonotan a kaukolan moy posisyon tan inkabantog ta pian magmaliw kan peteg a maliket. Lingo itan. No gawaen tayoy niyasain a gawaen tayo, ‘gagawaen tayo so nepeg tayon gawaen,’ tan makaawat tayoy bendision nen Jehova. (Lucas 17:10) Nawalaan tayo lambengat na peteg ya inkakontento tan liket no nonoten tayoy gagala na kimey tayo​—pian gawaen so linawa nen Jehova tan iyabanti so intereses na Panarian. No ipasepsep tayo itan ed kanonotan, magmaliw a makapagayaga tan makapnek so antokaman ya asainmin.

Sakey a Pribilihyon Mibiang ed Ilalaknab

Diad kombension ed Cleveland, Ohio nen 1942, masulok a sakey dekada sakbay kamin linmoob ed Bethel, impaliwawa nen Brother Knorr so teman “Peace​—Can It Last?” Impabitar ton say Guerra Mundial II, a kaplesan ed saman, so manampot tan niwala so panaon na kareenan a mangitaryay pankanawnawa parad apalaknab a kampanyan panagpulong. Niletneg nen 1943 so Gilead School a kipasalan na saray misionaryo tan say Teokratikon Eskuelaan Parad Panagministro a mamaaligwas ed abilidad na agagin manpaliwawa’d publiko. Inorganisa met iray angkabaleg a kombension. Nagkalalo lan bantog kaleganay dekada na 1950 et saramay diad Yankee Stadium, New York. Misiglaotan ed saray kombension diman nen 1950 tan 1953, akapitulongan ak a mangiyarunsa na Trailer City a panayamay sinamplon libolibo ed loob na waloy agew na kada sakey ed saraman a kombension.

Kayari na saraman a kombension, pati say sankabalgan a kombension ed amin nen 1958, baleg so indaak na saray manangipalapag na Panarian. Direktan angapekta iya ed kimey mi ed Bethel. Diad pansamposampot na dekaday 1960 tan kasakbayan na dekaday 1970, pitsido kami lan maong tan kulang iray pankuartoan na saray komikimey. Pian naasikasoy ombabaleg a pamilya mi, kaukolan a nawalaan kami ni na saray kuarton ugipan, kusina, tan pananganan.

Kinerew nen Brother Knorr ed sikami nen Brother Max Larson, say manangasikaso ed paktorya, a mananap na marakep a lugar a pamaawangan. Nen 1957, sanen sinmabi ak ed Bethel, manaayam so pamilya mi a ngalngali 500 diad sakey a baleg a residence building. Balet diad inlabas na saray taon, sinaliw tan inapiger na Sosyedad so taloran angkabaleg a kabangibang a hotel​—say Towers, say Standish, tan say Bossert​—ontan met ed dakel ya angkelag ya apartment a bilding. Nen 1986 sinaliw na Sosyedad so sular ya akaletnegay Hotel Margaret tan pinagmaliw da so wadman lan balon marakep a bilding ya ayamay ngalngalin 250 a totoo. Insan, nen kasakbayan na dekaday 1990, impaalagey so sakey a 30-gradon residence building pian napanayamay kaaruman a 1,000 a komikimey. Say Brooklyn Bethel so napanayaman tan manatagano la natan ed masulok a 3,300 a membro na pamilya mi.

Asaliw met so sular ed Wallkill, New York, a ngalngali 160 kilometro manlapud Brooklyn Bethel. Diad inlabas na saray taon, kagapoy pansamposampot na dekaday 1960, nipaalagey diman iray bilding ya ayaman tan say baleg ya imprintaan. Natan, ngalngali 1,200 a membro na pamilya min Bethel so manaayam tan mantratrabaho diman. Nen 1980 a ginmapo so panag-anap na ngalngali 250 ya ektarya na dalin a medyo asingger ed New York City tan kombinienti ya ompugta’d highway. Akalek so mangiyaahente na dalin tan inkuanto: “Iner so panalmoan yo na ontan a klase na sular? Imposibli itan.” Balet kaimbuasan to et tinmawag tan inkuanto: “Akalmo ak na sular a parad sikayo.” Natan, atawag itan bilang say Watchtower Educational Center diad Patterson, New York. Nipapakurang diman iray eskuelaan tan say pamilya et masulok a 1,300 a ministro.

Saray Leksion a Naaralan Ko

Naaralan kon say maong a manangasikaso et sarag toy manugyop na makanan impormasyon manlapud arum. Maslak ed saray ideyan apribilihyoan kon impakurang bilang manangasikaso ed Bethel et nanlapud arum.

Sanen sinmabi ak ed Bethel, dakel lay matatakken, a singa siak natan. Maslak et anggapo la ra natan. Siopa so onsalat ed saramay ontatakken tan ompatey? Aliwan lanang a saramay sankaabilidaran. Noagta saramay wadia, a matoor a mantratrabaho, ya ilulugar day inkasikara.

Say sakey nin importantin tandaan et say kakanaay maong ya asawan bii. Say panusuporta na pinablik ya asawa, si Fern, so baleg a tulong ed siak diad panusumpal ko’d teokratiko iran asainmin ko. Responsabilidad na kaasawaan a lalaki so paneguro a panggayagaay kaasawaan da iray asainmin da. Angiplano ak na bengatlan labay min gawaen nen Fern. Agla kaukolan a magastos, basta duma lambengat manlapud gendat a rotina. Akauley lay asawan laki a manggawa’d saray bengatlan mamaliket ed akulaw to. Say panaon na asawan laki ed sikato so mabli tan maples ya onlabas, kanian kaukolan ton anamoten itan.

Maliket ak ta manbibilay ak ed kaunoran iran agew a sasaglawien nen Jesus. Makapakelaw a tuloy iyan panaon ed amin ya awaray too. Abantayan tan anengneng mi tekep na matay pananisia mi no panoy pamapaaligwas na Katawan ed organisasyon to bilang preparasyon ed igapo na insipan a balon mundo. No nonoten koy intiron bilay ko’d serbisyo ed si Jehova, natalosan kon si Jehova so mangipapakurang ed sayan organisasyon​—aliwan too. Ariripen to itayo lambengat. Bilang ontan, nepeg tayon lawas a paidirehi’d sikato. Bektan indatak to lay nepeg tayon gawaen, kaukolan labat ya akaparaan tayon ontulok tan mantutulongan.

Sigpot kan mikoopera ed organisasyon, tan garantisadon nawalaan kay nagnap tan maliket a bilay. Antokaman so gagawaen mo​—balanglan diad panagpayunir, kimey ed sirkito, manlilingkor ed kongregasyon bilang manangipalapag, serbisyo ed Bethel, odino panagmisionaryo​—tumboken so nidalatdat a direksion, tan pablien moy asainmin mo. Panggunaetan mon panggayagaan so kada asainmin tan kada agew na kimey ed serbisyo’d si Jehova. Nakesawan ka, tan nayarin nabanalan ka odino nadismaya no maminsan. Diad satan a kaukolan mon nonoten so gagala na impangidedikam na bilay mo’d si Jehova. Satan et say panggaway linawa to, aliwan say linawam.

Anggapoy agew ya impantrabahok ya agko nanliketan so ginawak. Akin? Lapud sano iter tayoy inkasikatayon intiron-kamarerwa ed si Jehova, napenek tayo ed pakaamtan ‘ginawa tayoy nepeg tayon gawaen.’

[Litrato ed pahina 19]

Say Magazine Department

[Litrato ed pahina 19]

Trailer City, 1950

[Litrato ed pahina 19]

Panagpayunir ed Baltimore, 1946

[Litrato ed pahina 19]

Diad Trailer City a kaibay Fern nen 1950

[Litrato ed pahina 22]

Kaibay Audrey tan Nathan Knorr

[Litrato ed pahina 23]

Watchtower Educational Center ed Patterson, New York

[Litrato ed pahina 24]

Kaibay Fern natan