Makapaliket ta Ipapanengneng nen Jehova ed Sikatayo so Dalan To
“No nipaakar ed Dios, say dalan to sikato so ayadyari: say salita nen Jehova asali.”—2 SAMUEL 22:31.
1, 2. (a) Anto so sakey ed manunan pankaukolan na amin a totoo? (b) Siopan alimbawa so maabig ya aligen tayo?
AMIN a totoo so walaay manunan pankaukolan parad panangigiya. On, nakaukolan tayo so tulong a kigiyaan tayo legan a manbibilay. Tua, pinagamoran itayo la nen Jehova na sukat na katudioan tan konsiensia ya ontulong ed sikatayon manebek ed no anto so duga manlapud aliwa. Balet nakaukolan a nipasal so konsiensia tayo ta pian magmaliw itan a napanmatalkan a giya. (Hebreos 5:14) Tan nakaukolan na nonot tayo so dugan impormasyon—ontan met ed kipasal a manetermina ed satan ya impormasyon—ta pian duga iray desisyon tayo. (Uliran 2:1-5) Anggaman ed satan, lapud saray agpakaseseguro ed bilay, nayarin agnagawa iray denesisyonan tayo unong a pinilalek tayo. (Eclesiastes 9:11) Diad inkasikatayon dili, andian itayoy napanmatalkan a paraan pian naamtaan no anto so itatarya na arapen.
2 Makasengeg ed saraya tan dakel nin rason, oniay insulat nen propeta Jeremias: “O Jehova, amtak a say dalan na too anggapo ed sikato lanlamang; aliwa a wala ed too a manakar a mangitonton ed saray kurang to.” (Jeremias 10:23) Si Jesu-Kristo, say sankatalonggaringan a toon nambilay ed kapiganman, so impaidirehi. Inkuanto: “Say Anak anggapoy nagawaan to ed inkasikato, noag say nanengneng to a gagawaen na Ama: ta ganaganay gawaen to, saraya met so gawaen na Anak ya ontan.” (Juan 5:19) Sirin, agaylan makabat so pangalig ed si Jesus tan manilalo ed si Jehova parad tulong a mangidirehi ed saray kurang tayo! Inkanta nen Arin David: “No nipaakar ed Dios, say dalan to sikato so ayadyari: say salita nen Jehova asali; sikato so kinlong ed saray amin ya onapireng ed sikato.” (2 Samuel 22:31) No panggunaetan tayoy manakar ed dalan nen Jehova imbes a tumboken so dilin kakabatan tayo, nawalaan itayoy naspot a panangigiya. Say pangipulisay ed dalan na Dios so mansumpal ed desyang.
Ipapanengneng nen Jehova so Dalan
3. Panon so impangigiya nen Jehova ed si Adan tan Eva, ya oopresian ira na antoran iilaloan?
3 Konsideraen pay kipapasen nen Adan tan Eva. Anggaman andian iray kakabosan nensaman, kaukolan day panangidirehi. Agpinaulyan nen Jehova si Adan a mangiplanon bukor nipaakar ed amin a bengatla diad marakerakep a harden na Eden. Imbes, sikatoy inikdan na Dios na gawaen. Unona, kaukolan a ngaranan nen Adan iray ayayep. Insan, inikdan nen Jehova si Adan tan Eva na saray andukey a kalat. Kaukolan dan patuloken so dalin, panoen itan na saray ilalak da, tan asikasoen iray ayayep ed dalin. (Genesis 1:28) Balbaleg iyan kimey, balet ta say pansumpalan na satan et sankamundoan a paraiso a napnoy ayadyarin rasa na too a manbibilay a mitunosan ed saray palsan ayayep. Agaylan dakep ya ilalo! Niarum ni, legan na matoor a panaakar di Adan tan Eva ed dalan nen Jehova, makapitongtong ira ed sikato. (Ikompara so Genesis 3:8.) Agaylan abig a pribilihyo—so pakawalaan na mantultuloy, personal a siglaotan ed Manamalsa!
4. Panon ya impatnag di Adan tan Eva so kaandian na panagmatalek tan katooran, tan tekep na antoran makapadesyang a resulta?
4 Insebel nen Jehova ed inmunan sankaparis a too so pangan ed bungay kiew na pikakabat ed maong tan mauges a walad Eden, tan amawala iya ed sikara na pankanawnawa a nipanengneng dan tampol so katutulok da—say pilalek dan manakar ed dalan nen Jehova. (Genesis 2:17) Balet, agnambayag et asubok itan a katutulok. Sanen inmasingger si Satanas a walaan na makapalikdo iran salita, kinaukolan ya ipanengneng di Adan tan Eva so katooran da ed si Jehova tan manmatalek ira ed saray sipan To ta pian makapansiansia iran matulok. Makapaermen, andian iray katooran tan panagmatalek. Sanen inopresian nen Satanas si Eva a nawalaay dilin-pananguley tan palson inakusaan toy Jehova na panagtila, si Eva so apalikdo kanian tinmunganga ed Dios. Si Adan so tinmumbok ed sikato a nankasalanan. (Genesis 3:1-6; 1 Timoteo 2:14) Abalbaleg so naandi ed sikara. Diad panakar ed dalan nen Jehova, lalo ira komon a manggayaga diad tuloytuloy a panumpal da ed linawa to. Imbes, say kabibilay da so napno na inkadismaya tan ot-ot anggad impatey da.—Genesis 3:16-19; 5:1-5.
5. Anto so andukey a gagala nen Jehova, tan panon ton tutulongan so matoor a totoo pian nanengneng day kasumpalan na satan?
5 Anggaman kuan, ag-inuman nen Jehova so gagala to ya onsabi agew et say dalin so magmaliw a paraiso a panayaman na ayadyari tan andiay kasalanan a totoo. (Salmo 37:11, 29) Tan sikatoy agbalot onsaew a mangiter na naspot a panangigiya ed saramay manakar ed dalan to tan maniilalon makanengneng ed kasumpalan na satan a sipan. Diad sikatayon walaan na kalayagan ya ondengel, walad benegan tayo so bosis nen Jehova, a mangibabagay: “Saya so dalan, ondalan kayo ed sikato.”—Isaias 30:21.
Arum so Nanakar ed Dalan nen Jehova
6. Siopa imay duaran laki nen inmuna iran panaon a nanakar ed dalan nen Jehova, tan tekep na antoran resulta?
6 Unong ed rekord na Biblia, daiset lambengat ed saray ilalak nen Adan tan Eva so nanakar ed dalan nen Jehova. Si Abel so inmuna ed saraya. Anggaman sinagmak toy asakbay ya impatey, sikatoy inatey a walaay pabor nen Jehova tan sirin et walaan na maseguron ilalo a kaiba ed “kioli . . . na saray matunong” diad aturon panaon na Dios. (Gawa 24:15) Diad kaunoran et nanengneng to so kasumpalan na baleg a gagala nen Jehova ed dalin tan katooan. (Hebreos 11:4) Say sakey nin nanakar ed dalan nen Jehova et si Enoc, a say propesiya ton nipaakar ed panganggaan na sayan sistema na bengabengatla so nikurit ed libro na Judas. (Judas 14, 15) Agpinmaot so bilay nen Enoc anggad posiblin dukey na bilay to. (Genesis 5:21-24) Siansia, “sikatoy awalaan na paneknek ya apaliket ton maong so Dios.” (Hebreos 11:5, NW) Sanen sikatoy inatey, sikato, a singa met si Abel, so walaan na petepeteg ya ilalo ed kioli tan sikatoy napibilang ed saramay makanengneng ed kasumpalan na saray gagala nen Jehova.
7. Panon ya impanengneng nen Noe tan say pamilya to so katooran tan panagmatalek da ed si Jehova?
7 Diad lalon kilelereg na mundo ed karelmengan nen kasakbayan na Delap, say katutulok ed si Jehova so nagmaliw a manloor a subok ed katooran. Diad panamposampot la na satan a mundo, walay melag lambengat a grupon aromog a manaakar ed dalan nen Jehova. Si Noe tan say pamilya to so tinmalineng ed Dios tan nanmatalek ira ed imbaga to. Matoor dan sinumpal iray kimey a niganggan ed sikara tan ag-ira impakalotan ed saray mauges ya agamil na mundo ed saraman a panaon. (Genesis 6:5-7, 13-16; Hebreos 11:7; 2 Pedro 2:5) Misalsalamat itayo ed katooran tan matalek ya itutulok da. Lapud satan, aliktar ira ed Delap tan nagmaliw iran inmuunan atateng tayo.—Genesis 6:22; 1 Pedro 3:20.
8. Parad nasyon na Israel, anto so nalalanor ed panakar ed dalan na Dios?
8 Sinmabi panaon, akisipanan si Jehova ed saray kapolian nen matoor a Jacob, tan sikaray nagmaliw a nikaduman nasyon to. (Exodo 19:5, 6) Intarya nen Jehova so kidirehian na akisipanan ton totoo diad panamegley na insulat a Ganggan, sakey ya inkasaserdote, tan tuloytuloy a mapropetikon panangigiya. Balet mandependi itan ed saray Israelita no tumboken da itan a panangidirehi. Onia so impaibaga nen Jehova ed propeta to diad saray Israelita: “Nia, siak yan ko ed arap yo ed sayan agew so bendision tan ayew; bendision no tuloken yo so saray ganggan nen Jehova a Dios yo, ya ingganggan ko ed sikayo ed sayan agew: Tan ayew, no agyo unoren so saray ganggan nen Jehova a Dios yo, noag say onsian kayo ed dalan ya ingganggan ko ed sikayo ed saya ya agew, ya onla a manumbok ed dirios ya agyo amta.”—Deuteronomio 11:26-28.
No Akin ya Inkaindan na Arum so Dalan nen Jehova
9, 10. Lapu ed anton situasyon a kinaukolan na saray Israelita so manmatalek ed si Jehova tan mamayubo ed katooran da ed sikato?
9 Singa ed si Adan tan Eva, kinaukolan a manmatalek iray Israelita ed si Jehova tan manmatoor ira ed sikato no labay day mansiansian matulok. Say Israel et melag a nasyon ya apaliberan na kakaabay a naynay a milalaban. Diad banda’d abalaten-sagur et say Ehipto tan Etiopia. Diad banda’d amianen-bukig et say Sirya tan Asirya. Diad kabangibangan et say Filistia, Ammon, Moab, tan Edom. Diad nanduruman panaon, amin na saraya so apaneknekan a kakabusol na Israel. Niarum ni, amin da so angagamil na palson relihyon, a pakabidbiray panagdayew ed saray talintaon dirios, astrolohiya, tan diad arum a kaso et alablabas a ritual ed sekso tan say maruksan panagbagat ed ugugaw. Maniilalo iray kakaabay na Israel ed saray dirios da a mangitarya na baleg a pamilya, mabuna iran ani, tan panbiktorya ed bakal.
10 Say Israel labat so nandayew ed sakey a Dios, si Jehova. Insipan to’d sikara a bendisionan to ira na baleg a pamilya, dakerakel ya ani, tan seguridad sumpad saray kakabusol da no tuloken daray ganggan to. (Deuteronomio 28:1-14) Makapaermen, dakel ed Israel so agnanggawa ed saya. Dakel ed saramay nanakar ed dalan nen Jehova so nanirap lapud katooran da. Arum ni ingen so pinapairap, minumudmora, sinisiplat, impapangaw, tinutupak, tan pinapatey na kaparan Israelitas. (Gawa 7:51, 52; Hebreos 11:35-38) Agaylan subok ed saray matoor! Balet, akin a dakerakel so kinmasipa ed dalan nen Jehova? Makatulong ed sikatayo so duaran alimbawa na awaray Israel pian naamtaan so ag-suston panag-isip da.
Mauges ya Alimbawa nen Acaz
11, 12. (a) Sanen inggagaem na Sirya, anto so agginawa nen Acaz? (b) Diad anton duaran lapuan so nanilaloan nen Acaz na seguridad?
11 Nanari si Acaz ed abalaten a panarian na Juda nen koma-walon siglo K.K.P. Magulogulo so impan-ari to. Diad aminsan ya inkagawa, nanmuyong so Sirya tan amianen a panarian na Israel pian mibakal ed sikato tan “say puso to pinmarok [ed giwgiw], tan say puso na baley to.” (Isaias 7:1, 2) Anggaman ontan, sanen angiyopresi na tulong si Jehova tan papasubok ed si Acaz, pangetpanget ya impulisay itan nen Acaz! (Isaias 7:10-12) Bilang resulta, atalo’d bakal so Juda tan dakerakel so inatey.—2 Awaran 28:1-8.
12 Anggaman agsinubok nen Acaz si Jehova, agto nilastog so ikekerew toy tulong ed ari na Asirya. Siansia, nantultuloy a nanirap so Juda ed saray lima na saray kakaabay to. Sanen pinmuliktar met so Asirya ed si Acaz tan “sikato so pinaermen to,” say ari so “nanbagat ed saray dirios na Damasco, a sikato so kinabil to nensaman; et inkuanto, lapud no saray dirios na saray arari ed Sirya tinulongan da ra kanian manbagat ak ed sikara, pian tulongan da ak.”—2 Awaran 28:20, 23.
13. Anto so impatnag nen Acaz diad imbaling to ed saray dirios na Sirya?
13 Diad sinmaginonor a panaon, imbaga nen Jehova ed Israel: “Siak si Jehova a Dios mo, ya angibangat ed sika na nipaakar ed nabang mo, a mangitonton ed sika ed dalan a laen mo komon. O no komon ta dinengel mo so saray bilin ko! Dia ed ontan say deen mo singa komon sakey ya ilog, tan say inkatunong mo singa komon daluyon na dayat.” (Isaias 48:17, 18) Diad imbaling to ed saray dirios na Sirya, impatnag nen Acaz no panon lay kaarawi to ed ‘dalan a laen to komon.’ Sikatoy sigpot ya apalikdo ed panag-isip na nasyones, a maniilalo ed saray palson lapuan na seguridad imbes ed si Jehova.
14. Akin ya anggapoy nibaraan nen Acaz sanen sikatoy binmaling ed palson dirios?
14 Say dirios na nasyones, a kalaktip la iramay dirios na Sirya, so abayaglan nipanengneng bilang “saray [andi-kakanaan a] talintao.” (Isaias 2:8) Kasakbayan to ni, legan na panaari nen Arin David et sankanengneng so inkatalonggaring nen Jehova ed say dirios na Sirya sanen saray Siryano so nagmaliw a managserbi ed si David. (1 Awaran 18:5, 6) Si Jehova lambengat, a “Dios na saray dirios, tan Katawan na saray kakatawan, sikato so makapanyarin-amin, tan tatakotan,” so makapangiter na tuan seguridad. (Deuteronomio 10:17) Balet, si Jehova so impulisay nen Acaz tan nanilalo ed saray dirios na nasyones parad seguridad. Makapadesyang so nansumpalan na Juda.—2 Awaran 28:24, 25.
Saray Judion Akaiba nen Jeremias Diad Ehipto
15. Diad anton dalan a nankasalanan iray Judio a walad Ehipto nen panaon nen Jeremias?
15 Lapud pirmin ag-inkamatoor na totoo to, inabuloyan nen Jehova iray taga-Babilonia a maneral ed Jerusalem tan say templo to nen 607 K.K.P. Maslak ed nasyon so adestiero ed Babilonia. Balet, walaray pigaran atilak, a sakey ed saratan et si propetan Jeremias. Sanen apatey si Gobernador Gedelias, sayan grupo so binmatik diad Ehipto tan impila ray Jeremias. (2 Arari 25:22-26; Jeremias 43:5-7) Diman et nambagat iraya ed palson dirios. Masimoon ya akikatunongan si Jeremias ed saray agmatoor a Judio, balet ta anawet-tenten ira. Ag-ira binmaling ed si Jehova tan impilit day pantultuloy a pambagat na ipapasob ed “reyna na tawen.” Akin? Lapud onia lay ginawa ra tan saray inmuunan atateng da ‘diad saray syudad na Juda, tan saray pulong na Jerusalem, ta nensaman walaan ira na masarag a tagano, tan sikara maong tan anggapo so anengneng da a mauges.’ (Jeremias 44:16, 17) Insangsang met na saray Judio: “Nanlapu nen pinaulyan mi nanpasob na insenso ed reyna na tawen tan angikalbo na nainum a bagat ed sikato, nankulang kami na amin a bengabengatla, tan naupot kami lapu ed kampilan, tan lapu ed eras.”—Jeremias 44:18.
16. Akin a sigpot ya alingo iray Judio a walad Ehipto lapud panagkatunongan da?
16 Agaylay pannodnonot da ed saray pipilaleken da! Antoray mamaneknek? Talagan nambagat iray Israelita ed palson dirios diad dalin ya inter nen Jehova ed sikara. No maminsan, singa ed panaon nen Acaz, nanirap ira lapud apostasya. Balet, si Jehova so “mapalna ya onsanok” ed say akisipanan ton totoo. (Exodo 34:6; Salmo 86:15) Imbaki toray propeta to ta pian pasesegen iran manbabawi. No maminsan, sano matoor so ari, sikatoy bendisionan nen Jehova, tan nagunggunaan so totoo ed satan a bendision, anggaman aliwan matoor so maslak ed sikara. (2 Awaran 20:29-33; 27:1-6) Agaylay impakalingo na saramay Judio a walad Ehipto a mangibabagan antokaman ya aligwas a nanggayagaan da diad dalin a binalegan da et nanlapud palson dirios da!
17. Akin a naandi na Juda so dalin tan templo to?
17 Sakbay na 607 K.K.P. et onia lay impaseseg nen Jehova ed totoo diad Juda: “Talinengen yo so bosis ko, et siak naani Dios yo, et sikayo naani so baley ko; et manakar kayo ed amin a dalan ya ibilin ko ed sikayo, pian sikato so maong ed sikayo.” (Jeremias 7:23) Mabitar a naandi ed saray Judio so templo ra pati say dalin da lapud ag-ira nanakar ed ‘amin a dalan ya imbilin nen Jehova ed sikara.’ Seguroen tayo komon so ipaliis ed ontan a makapatey a lingo.
Bebendisionan nen Jehova Iramay Manaakar ed Dalan To
18. Anto so nepeg a gawaen na saramay manakar ed dalan nen Jehova?
18 Singa nensaman, say panakar ed dalan nen Jehova natan so mankaukolan na katooran—determinasyon a manlingkor ed sikato lambengat. Mankaukolan itan na panagmatalek—nagnap a pananisia a saray sipan nen Jehova et napanmatalkan tan nagawa. Say panakar ed dalan nen Jehova so mankaukolan na katutulok—a tumboken iray ganggan to ya ag-onkakasipa tan sumpalen iray atagey ya estandarte to. “Si Jehova matunong, aroen to so katunongan: say maptek nanengneng to so lupa to.”—Salmo 11:7.
19. Antoran dirios so dadayewen na dakel natan, tan tekep na antoran resulta?
19 Nanilalo si Acaz ed dirios na Sirya parad seguridad. Saray Israelitan walad Ehipto so nanilalo ya itarok ed sikara na “reyna na tawen,” sakey a diosa ya inkalapagan a dinayew ed Pegley Bukig nensaman, so materyal ya aligwas. Natan, dakel a dirios so aliwan literal a talintao. Amasakbay si Jesus sumpad panlingkor ed saray “Kayamanan” imbes a si Jehova. (Mateo 6:24) Sinaglawi nen apostol Pablo so nipaakar ed “agum, say panagdayew ed talintao.” (Colosas 3:5) Sinalita to met so nipaakar ed saramay say “dios da [et] say eges da.” (Filipos 3:19) On, say kuarta tan materyal a bengabengatla so kabiangan ed manunan dirios a dadayewen natan. Diad tua, maslak—kalaktip so dakel a walay pisiglaotan ed relihyon—so ‘angigaton na ilalo ra ed saray kayamanan a panduaruwaan.’ (1 Timoteo 6:17) Dakel so mamapasyan manlilingkor ed sarayan dirios, tan say arum so atumangan—a manaayam ed balibali iran abung, manggagayaga ed mabmabli iran bengatla, tan mamangan na ankabli iran kakanen. Balet ta aliwan amin so manggagayaga ed ontan iran aligwas. Tan anggan saramay akagamor ed sarayan bengatla diad kaunoran so agmet mismon napepenek. Saratan so agpakaseguroan, temporaryo, tan agmakapnek ed espiritual iran pankaukolan.—Mateo 5:3.
20. Anton inkasimbang so nakaukolan tayon mantinien?
20 Tua, kaukolan tayoy magmaliw a praktikal legan itayon manbibilay ed kaunoran iran agew na sayan sistema na bengabengatla. Nakaukolan tayo so manggaway makatunongan iran kundang pian nalegpet tayoray pamilya tayo. Balet no say mas importanti ed sikatayo et say atagey ya estandarte na panagbilay, say pangegemtan ed kuarta, odino arum nin bengatla nen say panlingkor ed Dios, napepelag tayo la ed sakey a klase na idolatriya tan agtayo la manaakar ed dalan nen Jehova. (1 Timoteo 6:9, 10) Balet, anto no nidunget itayo ed problema ed bunigas, kuarta, odino arum ni? Agtayo komon aaligen iramay Judio ed Ehipto ya intetel day problema ra ed panaglingkor ed Dios. Imbes, suboken tayo si Jehova, ya agginawa nen Acaz. Matoor a paigiya ed si Jehova a Dios. Matalek ya iyaplika so panangigiya to, tan ipikasin nawalaan na biskeg tan kakabatan a mangasikaso ed kada situasyon. Insan, makompiyansan alagaren so bendision nen Jehova.
21. Antoran bendision so onsabi ed saramay manaakar ed dalan nen Jehova?
21 Diad inlabas na awaray Israel, mayamyaman a benendisionan nen Jehova iramay nanakar ed dalan to. Inkanta nen Arin David: “Ibasbas moak, O Jehova, ed tunong mo nisengeg ed saray manamusol ed siak.” (Salmo 5:8) Sikatoy pinanbiktorya nen Jehova diad impibakal ed saray kabangibang a nasyon ya anigensigen ed si Acaz diad saginonor. Diad pananguley nen Solomon, say Israel so abendisionan na kareenan tan aligwas a pinirawat na saray Judio ed Ehipto diad saginonor. Diad say anak nen Acaz a si Ezekias, sikatoy impanalo nen Jehova ed mabiskeg ya Asirya. (Isaias 59:1) On, aliwan antikey so lima nen Jehova ed saray matoor ed sikato, ya agtinmalindeg ed “dalan na saray managkasalanan” noagta say nanliketan da et say ganggan na Dios. (Salmo 1:1, 2) Tua ni itan anggad natan. Balet, panon tayon naseguro a manaakar itayo ed dalan nen Jehova? Singbaten iya ed ontumbok ya artikulo.
Kasin Natandaan Yo?
◻ Antoran kualidad so makana ed sikatayo ta pian makapanakar itayo ed dalan nen Jehova?
◻ Akin ya aliwa so panag-isip nen Acaz?
◻ Anto so makapuy ed panagkatunongan na saray Judio a walad Ehipto?
◻ Panon tayon napabiskeg so determinasyon tayon manakar ed dalan nen Jehova?
[Litrato ed pahina 13]
Nanilalo si Acaz ed dirios na Sirya imbes ed si Jehova