Pangiter ed si Jehova na Kanepegan To

UNONG ED SALAYSAY NEN TIMOLEON VASILIOU

Inerel ak lapud impanbangat na Biblia ed baryo na Aidhonochori. Inekal na polis iray sapatos ko tan pinepekpek toray dapan ko. Lapud tuloytuloy a pamepekpek to, saray salik so manalibegbeg ya agko la naliknay sakit. Sakbay kon istoryaen no antoy sengegan na sayan panangabuso, a kaslakan la ed saman ed Gresya, isalaysay ko pa ni no panon ak a nagmaliw a managbangat nipaakar ed Biblia.

KAYARIN tuloy na inkianak ko nen 1921, inmalis so pamilya mi ed baley a Rodholívos, diad bandad amianen na Gresya. Kaleganay inkatobonbalok et andiay direksion so kabibilay ko. Sanen mantaon ak na 11, siak lay mansisigarilyo. Saginonor, nagmaliw ak met lan mainum tan sugarol, tan ngalngalin kada labin siak so oonla ed agnakontrol iran party. Walay dunong ko no nipaakar ed musika, kanian akigrupo ak ed sakey a banda ed lugar mi. Diad loob na ngalngali sakey taon et sarag ko lan patogtogen lawarin amin ya instrumento na banda. Ingen, maseet ak a manaral tan kalkaliktanen koy hustisya.

Sakbay na 1940, kaleganay panasibengbeng na Guerra Mundial II, say banda mi so naimbitaan a mantogtog ed tulor na sakey a melag ya ugaw a bii. Diad sementeryo et agnapokpokay panug-ugaog na kakanayon tan kakaaro. Say anggapoy nagawaan ya inkaandiay ilalo ra so nipasepsep ed siak. Inumameng ko, ‘Akin ya ompapatey itayo? Wala ta ni magmaong ed bilay nen say antiktikey a kiwawala tayo? Iner so pakaromogan ko na saray ebat?’

Pigaran agew ed saginonor, naimanok so kopyan Balon Sipan ed salansanay libro ed abung mi. Inalak insan ko binasa. Sanen abasak iray salita nen Jesus ed Mateo 24:7 nipaakar ed bakal diad babaleg a laknab bilang kabiangan na tanda na kiwawala to, amoriak a saray salita to et talagan nagagawa ed panaon tayo. Diad tinmumbok iran simba, aminpigan binasak iyan kopya na Kristianon Griegon Kasulatan.

Insan nen Disyembre 1940, binisitak so sakey a pamilya ed kaabay mi​—biyudan walaay limaran ananak. Diad atik da et aromog koy salansan na saray bokleta, anengneng ko ditan so sakey ya apauloan na A Desirable Government, ya impalapag na Watch Tower Bible and Tract Society. Nansiansia ak ed atik da pian basaen so intiron bokleta. Kombinsido ak a tuloy ed abasak a talagan sikatayoy manbibilay la ed tatawagen na Biblia a “saray kaunoran ya agew” tan agla manbayag et panganggaen nen Jehova a Dios iyan sistema na bengabengatla tan salatan to itan na matunong a balon mundo.​—2 Timoteo 3:1-5; 2 Pedro 3:13.

Say nagkalautlan naninteresan ko et say Makasulatan ya ebidensia a saray matoor so manbilay ya ando lan ando ed mangaraldalin a paraiso tan naandi lay kairapan tan ipapatey ed satan a balon mundon walad silong na uley na Panariay Dios. (Salmo 37:9-11, 29; Apocalipsis 21:3, 4) Legan kon babasaen, akisalamat ak ed Dios diad pikakasi lapud sarayan bengatla, tan kinerew ko’d sikaton ipanengneng to ed siak iray kakaukolanen to. Alinewan ak a makanepegan si Jehova a Dios na intiron-kamarerwan debosyon ko.​—Mateo 22:37.

Onkikiwas Unong ed Naaralan Ko

Nanlapulad saman, intundak lay panagsigarilyo, panagbuanges, tan panagsugal. Dinagup koy limaran ananak na biyuda tan taloran yogtan ya agagik pian nisalaysay ko’d sikaray naaralan ko’d bokleta. Ag-abayag et sikamin amin so angikalar ed daiset a naaralan mi. Sikami akabkabat ed komunidad bilang Tastasi nen Jehova, anggaman anggapo nin balot so akabat min Tastasi. Nanlapulad gapo, angitalaga ak la na masulok a sanlasus ya oras ed kada bulan pian ipakabat ed arum iray alay abig a naaralan ko.

Sakey ed saray pari na Greek Orthodox ed lugar mi so linma ed mayor pian ireklamo kami. Balet pigaran agew sakbay to, agmi amta a walay sakey a kalangweran a Tasi ya akaromog na abalang a kabayo tan impawil to ed saray akankayarian. Lapud inkamatua to, nirespeto na mayor iray Tastasi, tan agto dinengel so pari.

Sakey ya agew na manga Oktubre 1941, legan na panpupulong ko ed tindaan, walay akasaglawin wala so sakey a Tasi nen Jehova a manaayam ed kabangibang a baley. Sikatoy datin polis a say ngaran to et Christos Triantafillou. Pinasyar ko tan naamtaan a sikatoy Tasi la nanlapulad 1932. Agaylay liket ko sanen inikdan toak na dakel a daan iran palapagan na Watch Tower! Saraya so petepeteg ya akatulong ed inyaligwas ko’d espiritual.

Nen 1943, insimbolok so dedikasyon ko ed Dios diad bautismo ed danum. Diad saman et mangikokondukta ak la na saray panangiyaral na Biblia ed taloran kabangibang iran baryo​—Dhravískos, Palaeokomi, tan Mavrolofos. Inusar ko so libron The Harp of God bilang katulongan ed panagaral na Biblia. Diad kaunoran et pribilihyok so pakaimano’d inkaporma na apatiran kongregasyon na Tastasi nen Jehova ed sayan lugar.

Nampulong Anggaman Walaray Babeng

Nen 1944, nibulos so Gresya manlapud impanakop na Aleman, tan pigaran panaon ed saginonor, nigapoy pitatalosan la ed sangan opisina na Watch Tower Society diad Atenas. Inimbitaan ak na sangan opisina a manpulong ed teritoryan anggapo ni akadngel ed mensahe na Panarian. Kayari inyakar diman, siak so nantrabaho ed sakey ya alog ed loob na taloy bulan insan inusar ko so nakekeraan a kabiangan na taon ed ministeryo.

Diad saman a taon et manlikliket ak ed impakanengneng ed impakabautismo na inak, pati met lay biyuda tan ed ananak to, nilikud ed sankayogtanan a marikit to, si Marianthi, ya abautismoan nen 1943 tan nagmaliw a pinablik ya asawa nen Nobyembre ed saman met a taon. Talomplon taon ed saginonor, nen 1974, say amak met so nagmaliw a bautismadon Tasi.

Diad kagapo na 1945 naawat mi so pilimeron nimimeograpon kopya na Say Panag-Bantayan manlapud sangan opisina. Say manunan artikulo to et apauloan na, “Go, Disciple All the Nations.” (Mateo 28:19, The Emphatic Diaglott) Tamtampol a tinaynan mi nen Marianthi so abung mi pian manpulong ed ararawin teritorya diad bandad bukig na Ilog Strymon. Ag-abayag et sikami so inibaan na arum a Tastasi.

Sikami so mabetbet a manakar ya akasalisali pian nasabi so sakey a purok, a kinilometro iray binatak mi a nilalabasan iray kelas tan kapalandeyan. Ontan so ginawa mi pian nalaniran iray sapatos mi, ta anggapo lay nisalat mi. Kaleganan na saray taon manlapud 1946 ya anggad 1949, dederalen na guerra sibil so Gresya, tan mapeligron tuloy so pambiahe. Agla iderlaw so pakanengneng na saray bangkay ed karsada.

Imbes a nadismaya ed ir-irap, sikami so nantultuloy a maseseg a nanlingkor. Aminpigan aliknak so singa ed insulat na salmista: “Anggan manakar ak ed lawak na anino na patey, agak la ontakot ed mauges: ta sika wala ka ya ibak; say baras tan say tayukor mo ligliwaen da ak.” (Salmo 23:4) Legan na sayan panaon mabetbet a sikami andi’d abung ed loob na pigaran simba, tan no maminsan et manguusar na 250 ya oras ed sakey bulan diad ministeryo.

Say Impanpulong Mi ed Aidhonochori

Sakey ed saray purok a binisita mi nen 1946 et say Aidhonochori, nipasen ed tagey na sakey a palandey. Akabat mi diman so laki ya angibagan walay duaran lalakin labay day ondengel ed mensahe na Biblia. Balet, lapud takot to’d kakaabay to, agto kami labay ya ibaan. Anggan panon et aromog mi so kaabungan da tan sikami inabrasa ra. Diad tua, kayari pigaran minuto labat et napno la so sala na totoo! Sikaray balanglan kakanayon odino maapit a kakaaro ra. Talagan pandinayewan koy onmanlan agnaapag a panangimano ra ed sikami. Ag-abayag et naamtaan min panggugunaetan da lan abayag so pakapitongtong ed Tastasi nen Jehova, balet kaleganay impanakop na Aleman et anggapoy anggan sakey ed saman a lugar. Antoy anagyat ed interes da?

Saratan ya ulo na pamilya so prominenti ed partidon Komunista ed saman a lugar, tan sikaray angimpluensia ed totoo na saray ideyan Komunista. Balet ta abasa ra so libron Government, ya impalapag na Watch Tower Society. Diad impakabasa ra et akombinse ira a say alenleneg ya ilalo parad sakey a naspot, matunong a gobierno et say Panariay Dios.

Akapitongtongan mi irayan lalaki tan saray kaaro ra anggad pegley-labi. Sikaray napnapnek ed tepetepet da lapud nibase’d Biblia iran ebat. Balet, kayarin tuloy na saman, implano na saray Komunista ed saman a purok a pateyen da ak lapud impasen dan siak so angomberti ed saray datin lider da. Ag-inilaloan, sakey ed saramay presenti ed inmunan labi et samay lakin anaglawi’d saraman ya interesado ed purok. Diad kaunoran et binmulaslas met lay pikakabat to ed Biblia, nampabautismo, tan diad saginonor et nagmaliw a Kristianon matatken.

Maruksan Panamasegsegang

Ag-abayag kayari impikabat ed sarayan datin Komunista et duaran polis so linmusob ed abung a panmimitingan mi. Sikamin apat so inerel da ya akapatuyong so paltog tan inulop da kami ed istasyon na polis. Diman et pinantamian kami na tenyente na polisya, a maapit so koneksion to’d kleron Greek Orthodox. Diad kaunoran et intepet, to “Bueno, antoy gawaen ko sirin ed sikayo?”

“Pekpeken tayo’ra!” so nankakasakey ya inyeyag na arum a polis a walad benegan mi.

Lapud lablabi la, kanian tinalakan kami na popolis ed silongan tan linma’d kaabay a lakoay alak. Sanen abuek la ra, pinawil da kami tan siak so inyakar da ed tagey.

Diad impakanengneng ed kipapasen da, amoriak ya ompan siak so pateyen da. Kanian nampikasi ak ed Dios a nasungdoan koy antokaman a sagmaken ko. Angala iray pigaran kiew a baston tan singa insalaysay ko la’d gapo et pinepekpek daray dapan ko. Kayari to et say intiron laman ko met so pinekpek da, insan da ak inyakar lamet ed silongan. Insan angala ra na sananey a biktima tan pinepekpek da met.

Kaleganan to, inanamot koy pankanawnawan iparaan iray duara nin kalangweran a Tastasi ya onarap ed arapen da lan subok. Balet imbes a sikaray isublay da, siak so pinili na popolis ya ipawil ed tagey. Nilakseban da ak, tan sikaran lima so nampepekpek ed siak ed loob na sakey oras, ya aka-boots iran ginagatinan day ulok. Insan da ak inyakar lamet ed leksab, a nalmay ed loob na ngalngali 12 oras.

Sanen asabi kibulos mi, sikami inasikaso na sakey a pamilya ed saman a labi. Kaimbuasan, sikami sinmempet la. Sikami makapkapuy tan naknaksawan lapud inkapekpek, a say impanbaroy et nagmaliw a waloy oras imbes a duay oras labat ya akaren komon. Linmalarag so laman ko lapud inkapekpek a siak so ag-abidbir lawari nen Marianthi.

Ibubulaslas Anggaman ed Isusumpa

Nen 1949, kaleganay guerra sibil et sikami inmalis ed Tesalonica. Siak so niasain a manserbi bilang assistant congregation servant ed sakey ed apatiran kongregasyon ed syudad. Kayari sakey taon say kongregasyon so dinmaak a maong a kaukolan so pamorma na sakey nin kongregasyon, tan siak so niasain bilang congregation servant, odino manangasikason manangimaton. Sakey taon ed saginonor say balon kongregasyon so ngalngali adoble lamet, tan sakey lamet a kongregasyon so aporma!

Pansyodotan na saray sumusumpa so ibubulaslas na Tastasi nen Jehova ed Tesalonica. Sakey ya agew nen 1952 sanen kasempet kon nanlapud trabaho, asabik so abung mi ya apoolan. Maong ta akabatik si Marianthi. Diad miting ed saman a labi, insalaysay mi no akin a marutak so kawes min inmatendi​—anggapoy atilak ed sikami. Saray Kristianon agagi so maabagey a tuloy tan matulong.

Nen 1961, siak so naasain ed panagbiahen kimey, a bisitaey sakey a kongregasyon ed kada simba pian pabiskegen so espiritualidad na agagi. Diad ontumbok a 27 taon, binibisita mi nen Marianthi iray sirkito tan distrito ed Macedonia, Thrace, tan Thessaly. Anggaman say pinabpablik a Marianthi so ngalngali la bulag nanlapulad 1948, sipapakpel ton nanserbin kaibak, a sinusungdoan mi so dakel a subok ed pananisia. Sikato met so inerel, binista, tan nipisok ya aminpigapiga. Asabin say sakit to so linmoor, tan sikatoy inatey nen 1988 kayari andukey ya impankanser.

Diad saman met a taon, siak so aturo bilang espisyal payunir ed Tesalonica. Natan, kayari na masulok a 56 taon na panseserbi ed si Jehova, impasya ni so pankikimey ko tan mibibiang ak ed amin a nengneng na ministeryo. No maminsan et masulok nen 20 so nikokonduktak a panangiyaral na Biblia ed saray interesado a sinimba.

Naapresiak a talagan wala itayo la’d gapo na baleg a programan panagbangat a mantultuloy anggad balon mundo nen Jehova tan anggad sanlibon taon. Ingen, liknaen kon aliwan saya so panaon a pantayamtayam, manpaleen, odino usarey panaon tayo ed pamenek ed kagletay laman tayo. Pisalamatan koy Dios ta tutulongan to ak pian natoor koy sipan ko’d gapo lapud talagan kanepegan nen Jehova so intiron-kamarerwan debosyon tan serbisyo tayo.

[Litrato ed pahina 24]

Panpapaliwawa anggaman sebel so panagpulong a kimey tayo

[Litrato ed pahina 25]

Kaibay asawak, si Marianthi