AARALEN YA ARTIKULO 42
‘Maliket Iramay Pansiasiansiaen Day Integridad Da’
“Maliket iramay pansiasiansiaen dan walaay integridad so panagbilay da, a manaakar unong ed ganggan nen Jehova.”—SAL. 119:1, paimanod leksab.
KANSION 124 Manmatoor
DIAD SAYAN ARTIKULOa
Sarayan agagin lalaki tan bibii et asali day apriso tan say arum et wala nid prisoan anggad natan lapud katooran dad si Jehova (Nengnengen so parapo 1-2)
1-2. (a) Antoy panagtrato na arum ya gobierno ed Saray Tasi nen Jehova, pero antoy reaksion na saray Tasi? (b) Akin et maliket tayo nin siansia anggano pairapen itayo na gobierno? (Komentoan met so litrato ed apis.)
DIAD interon mundo, walay masulok ya 30 ya bansa ya imbawal o nilimitaan na gobierno so kimey tayo. Impriso da ni ingen iray agagi tayo diad arum ed saratan ya bansa. Kasin walay mauges ya ginawa ra? Anggapo, diad pakanengneng nen Jehova. Apriso ira lapud manbabasa tan manaaral iray Biblia, ipupulong da itan ed arum, tan mimiaral ira. Agmet ira mibabali ed politika. Pero anggano impriso tan papairapen ira na gobierno, pansiasiansiaen day integridadb da. Agda labay ya ikbanan so katooran tan debosyon da ed si Jehova. Tan lapud satan et maliket ira!
2 Seguradon anengneng mo la so litrato na sarayan makpel ya agagi, tan seguro naimanom ya akaimis ira anggano ondadalan irad subok. Akin kasi? On ta amta ra ya naliliketan si Jehova ed panmamatoor da ed sikato. (1 Awa. 29:17a) Imbaga nen Jesus: “Maliket iray napapasegsegang lapud inkatunong . . . Manliket kayon maong, ta baleg so tumang [o premyo] yo.”—Mat. 5:10-12.
SAY ALIMBAWA NA SARAY APOSTOL
Say makpel ya alimbawa nen Pedro tan Juan so aaligen na saray agagi tayo ya lilitisen ed korte tan kaukolan dan idepensa so pananisia ra (Nengnengen so parapo 3-4)
3. Base ed Gawa 4:19, 20, antoy reaksion na saray apostol nen kinontra na gobierno so pampupulong da, tan akin et ontan so reaksion da?
3 Say dadalanen na sarayan agagi tayo natan et pareho ed samay naeksperiensya na saray apostol nen kinontra na gobierno so pampupulong da tungkol ed si Jesus. Aminpigan ingganggan na saray judge na korte suprema na saray Judio ya “agda lan balot itongtong odino ibangat so nipaakar ed ngaran nen Jesus.” (Gawa 4:18; 5:27, 28, 40) Antoy reaksion na saray apostol? (Basaen so Gawa 4:19, 20.) Amta ra ya mas atagey so autoridad na samay ‘angiganggan ed sikaran manpulong tan sigpot ya mantasi’ tungkol ed Kristo. (Gawa 10:42) Kanian makpel ya inmebat si Pedro tan Juan ya say Dios so nepeg dan unoren, tan ag-iran balot ontundan manpulong tungkol ed si Jesus. Singa da ibabaga ed saraman ya judge ya, ‘Akin a, mas atagey kayo sirin nen say Dios?’
4. Base ed Gawa 5:27-29, antoy ginawa na saray apostol, tan panon tayon naalig so alimbawa ra?
4 Balibalin aligen so alimbawa na sarayan apostol. Amin tayon tuan Kristiano et nepeg tayon “unoren so Dios bilang manuley imbes a saray totoo.” (Basaen so Gawa 5:27-29.) Kayarin nilelewet iray apostol, malikeliket iran pinmaway ed korte suprema. Akin ey? On ta parad sikara, baleg a pribilehyo so “napabanday nisengeg ed ngaran nen [Jesus].” Tan antoy ginawa ra? Intuloy day nampulong!—Gawa 5:40-42.
5. Anto ran tepet so kaukolan tayon ebatan?
5 Pero ompan wala ray tepet ya naisip tayo ed sayan ginawa na saray apostol. Singa bilang, kasin samay desisyon da ya unoren so Dios imbes ya saray totoo et aliwan kontra ed samay ganggan ya “manpasakop . . . ed saray atagey ya autoridad”? (Roma 13:1) Panon tayon “ontulok [ed] saray gobierno tan autoridad” ya singa insulat nen apostol Pablo legan tayon pansiasiansiaen so integridad tayo ed Dios, say sankatageyan ya Manuley?—Tito 3:1.
“SARAY ATAGEY YA AUTORIDAD”
6. (a) Siopa ray “atagey ya autoridad” ya abitlad Roma 13:1, tan panon so nepeg ya pantrato tayod sikara? (b) Akin et limitado so autoridad na saray totoon manuuley ed gobierno?
6 Basaen so Roma 13:1. Diad sayan bersikulo, “saray atagey ya autoridad” et ontutukoy ed saray totoo ya manuuley ed gobierno. Kaukolan tayoy manpasakop ed sikara ta pansiasiansiaen day deen diad komunidad, ipapatupad day batas, tan no maminsan ni ingen et idedepensa da iray lingkor nen Jehova. (Apo. 12:16) Kanian bibilinen itayo na Biblia ya manbayar tayoy buis tan arum nin obligasyon tayo ed gobierno, tan ipanengneng tayoy takot tan galang, ta kanepegan da itan. (Roma 13:7) Pero tandaan tayo ya say rason no akin ya walaan na autoridad irayan gobierno et lapud inyabuloy nen Jehova ya manuley ira. Indanet itan nen Jesus nen sikatoy lilitisen na Romanon Gobernador ya si Poncio Pilato. Nen imbaga nen Pilato ya walay autoridad ton ibulos odino ipapatey si Jesus, oniay ebat nen Jesus: “Anggapon balot so autoridad mod siak no ag-itan inter ed sika manlapud tagey.” (Juan 19:11) On, singa si Pilato, amin ya manuuley ed gobierno et limitado so autoridad da.
7. Diad anto ran situasyon ya agtayo unoren so batas na gobierno, tan antoy nepeg ya tandaan na saray manuley?
7 Uunoren na saray Kristiano so batas na gobierno ya aliwan kontra ed saray ganggan na Dios. Pero panon to no walay ipagawa rad sikatayo ya ibabawal na Dios odino walay ibawal da ya ipapagawa na Dios? Diad ontan iran situasyon, say Dios so unoren tayo, aliwan say too. Singa bilang, diad arum ya bansa et walay batas da ya kailangan ya man-military training so amin ya kabataan a lalaki pian akaparaan iran miguerra parad bansa ra.c Wala met iray bansa ya imbawal da so New World Translation tan saray publikasyon tayo ya base ed Biblia, tan sesebelan da tayon manpulong tan mandayew ya saniiba. Pero nepeg ya tandaan na saray manuley ya no papairapen da iray disipulo nen Kristo, aabusoen da lay autoridad da tan kakalabanen da lay Jehova! On, amta nen Jehova so amin ya gagawaen da!—Ecl. 5:8.
8. Antoy pandumaan nen Jehova tan saray totoon manuuley, tan akin et importante ya amta tayo itan?
8 No say sakey et indeskribe ya “atagey,” walay importante o atagey ya posisyon o rangko to. Pero no say sakey et indeskribe ya “sankatagyan,” anggapo lay mas importante o mas atagey nen say sikato. Diad Biblia, saray gobierno na too et adeskribe ya “atagey ya autoridad.” Pero si Jehova labat so adeskribe ya “Sankatagyan.”—Dan. 7:18, 22, 25, 27.
SAY “SANKATAGYAN A DIOS”
9. Anto ray anengneng nen propetan Daniel diad pasingawey?
9 Anengneng nen propetan Daniel ed pasingawey ya anggapoy gobierno ya makatalo ed autoridad nen Jehova. Walay anengneng ton apatiran angkakabaleg ya atap ya ayayep ya mangisisimbolo ed saray makapanyarin gobierno nensaman ya anggad natan—say Babilonia, Medo-Persia, Gresya, tan Roma pati say gobierno ya nanlapud satan, say alyansa na Britanya tan Amerika. (Dan. 7:1-3, 17) Insan anengneng nen Daniel so Dios ya Jehova ya akayurong ed maglorian trono to diad tawen. (Dan. 7:9, 10) Say sinmublay ya anengneng nen Daniel et nepeg ya imanoen na amin ya totoon manuuley natan.
10. Base ed Daniel 7:13, 14, 27, siopay pangiteran nen Jehova na autoridad ya manuley ed dalin, tan antoy ipapanengneng na satan tungkol ed Sikato?
10 Basaen so Daniel 7:13, 14, 27. Ekalen na Dios so autoridad na amin ya gobiernoy too tan iter to itan ed si Jesu-Kristo (ya adeskribe bilang “singa anak na too”) tan ed 144,000 (ya adeskribe bilang “masanton totoo na Sankatagyan a Dios”). Si Jesus tan say 144,000 so mas makanepegan tan walaan na pakayarin manuley diad “anggad angga.” (Dan. 7:18) On, si Jehova labat so walaan a karapatan ya mangekal tan mangiter na autoridad ta sikato so “Sankatagyan a Dios.”
11. Anto ni ray imbaga nen Daniel ya mangipapanengneng ya si Jehova so walaan na sankatageyan ya autoridad?
11 Antis ya anengneng nen Daniel imay pasingawey, wala lay imbaga to ya mikonektaan ed satan. Kuan to: “[Say] Dios na tawen [et] eekalen to iray arari tan tuturoen to iray arari.” Onia ni inyarum to: “Say Sankatagyan so Manuley ed panarian na totoo tan iter to itan ed siopaman a labay to.” (Dan. 2:19-21; 4:17) Kasin walay prueba ya si Jehova et mangeekal tan manuturo na saray arari? On, wala!
Inala nen Jehova ed si Belsazar so panarian to tan inter to itan ed Medo-Persia (Nengnengen so parapo 12)
12. Anto ray prueba ya sarasarag nen Jehova so mangekal na arari? (Nengnengen so litrato.)
12 Aminpigapiga lan pinatunayan nen Jehova ya sikato so walaan na sankatageyan ya autoridad. Niay taloran alimbawa. Inaripen na Faraon na Ehipto iray lingkor nen Jehova tan impaawet to ya agto ran talaga ibulos. Pero imbulos ira na Dios tan nilener toy Faraon diad Ambalangan Dayat. (Exo. 14:26-28; Sal. 136:15) Si Arin Belsazar na Babilonia et nampaponsia tan “nampaatagey [ed] Katawan na katawenan” tan “indayew [to] iray dirios a pilak tan balitok” imbes ya si Jehova. (Dan. 5:22, 23) Pero inyabeba na Dios iyan malastog ya ari. “Diad saman a mismon labi,” pinatey na Medo-Persia si Belsazar tan inala da so panarian to. (Dan. 5:28, 30, 31) Si Herodes Agripa I ya ari na Palestina et impapatey toy apostol Santiago tan impriso toy apostol Pedro ta labay to met ya ipapatey. Pero sinmalet si Jehova pian agnatuloy so plano nen Herodes. “Kinabil na anghel nen Jehova” si Herodes kanian inatey.—Gawa 12:1-5, 21-23.
13. Anto ray patunay ed Biblia ya sarasarag nen Jehova ya taloen iray arari anggano manaalyansa ni ra?
13 Sarasarag met nen Jehova ya taloen iray manuley anggano manaalyansa ni ra. Si Jehova so akilaban parad Israel nen tinalo da so alyansa na 31 ya arari ed Canaan tan lapud satan et asakop da so baleg a parte na Insipan a Dalin. (Jos. 11:4-6, 20; 12:1, 7, 24) Matmainomay met ya tinalo nen Jehova si Arin Ben-hadad tan say kaalyado ton 32 ya arari ed Sirya ya linmusob ed Israel.—1 Ara. 20:1, 26-29.
14-15. (a) Antoy imbaga nen Arin Nabucodonosor tan Arin Dario tungkol ed uley nen Jehova? (b) Antoy insulat na salmista tungkol ed si Jehova tan ed nasyon To?
14 On, aminpigapiga lan impanengneng nen Jehova ya sikato so Sankatagyan! Nen inlastog nen Arin Nabucodonosor so ‘biskeg, pakayari, tan gloria to,’ sikatoy dinusa na Dios tan naatapis ta agto binidbir ya si Jehova so makanepegan ya idayew. Nen pinmawil lay kalakal nen Nabucodonosor, ‘indayew to so Sankatagyan’ tan binidbir to ya ‘say uley nen Jehova et andi-anggaan.’ Onia ni imbaga to: “Anggapoy makaamper ed [si Jehova].” (Dan. 4:30, 33-35) Ontan met, nen anengneng ya mismo nen Arin Dario so impangiliktar nen Jehova ed matoor ya lingkor ton si Daniel nen sikatoy imbantak ed ungib na leon, oniay ingganggan to: “Nepeg ya onggiwgiw tan ontakot ed Dios nen Daniel so amin a totoo ed interon sakop na panarian ko. Ta sikato so mabilay a Dios tan mansiasiansia ed andi-anggaan. Agbalot naderal so panarian to, tan agmangangga so uley to.”—Dan. 6:7-10, 19-22, 26, 27.
15 Oniay insulat na salmista tungkol ed saray ginawa nen Jehova nensaman: “Inamper nen Jehova iray pakana na saray nasyon; agto inabuloyan a nagawa iray plano na totoo.” Tan oniay inyarum to: “Maliket so nasyon a say Dios to et si Jehova, saray totoon pinili to bilang kayarian to.” (Sal. 33:10, 12) On, maliket tayo no pansiansiaen tayoy integridad tayo ed Sankatagyan a Dios, si Jehova!
SAY SAMPOT YA GUERRA
Sarasarag ya taloen na armada nen Jehova so alyansa na saray bansa! (Nengnengen so parapo 16-17)
16. Antoy seguradon gawaen nen Jehova diad “baleg a kairapan,” tan akin et ontan so gawaen to? (Nengnengen so litrato.)
16 Amta tayo ray ginawa nen Jehova nensaman ta akarekord ed Biblia. Anto sirin so ilaloan tayon gawaen to diad arapen? Seguradon iliktar to iray matoor ya lingkor to diad “baleg a kairapan.” (Mat. 24:21; Dan. 12:1) Gawaen to itan no atakien la na Gog na Magog (say alyansa na saray bansa) iray matoor ya lingkor to diad interon mundo. Anggano ambonen itayo ni na amin ya 193 ya bansa ya membro na United Nations, agtayo ra nepeg ya takotan ta matmainomay iran taloen na Sankatagyan a Dios tan say armada to ed tawen! Oniay imbaga nen Jehova ya gawaen to: “Itandorok tan pasantosen koy inkasiak tan ipakabat koy inkasiak ed pakanengneng na dakerakel a nasyon; tan naamtaan da a siak si Jehova.”—Eze. 38:14-16, 23; Sal. 46:10.
17. Antoy ibabaga na Biblia ya nagawa ed saray arari ed interon dalin tan ed saramay pansiasiansiaen day integridad da?
17 No atakien la na Gog iray lingkor nen Jehova, onterak lay guerra na Armagedon. Deralen nen Jehova so amin ya “arari na interon dalin.” (Apo. 16:14, 16, 19:19-21) Kayari na Armagedon, ‘saray matunong labat so manayam ed dalin, tan saray walaay integridad so mansiansia ditan.’—Pro. 2:21, paimanod leksab.
PANSIANSIAEN TAYOY INTEGRIDAD TAYO
18. Akaparaan iray tuan Kristiano ed anto, tan akin? (Daniel 3:28)
18 Manlapu la nensaman anggad natan, pinatunayan la na dakel ya Kristiano ya inar-aro day Jehova tan sikato so bibidbiren dan Soberanon Manuley. Agda inikbanan so integridad da anggano napriso odino ompatey ni ra ingen. Inalig da so alimbawa na taloran Hebreo ya nanmatoor ed Sankatagyan a Dios kanian inliktar to ra ed mandarlang ya hurno.—Basaen so Daniel 3:28.
19. Antoy basiyan nen Jehova no ukomen to ray lingkor to? Anto sirin so nepeg tayon gawaen?
19 Walay insulat nen salmistan David tungkol ed no akin ya kaukolan tayon pansiansiaen so integridad tayo. Kuan to: “Si Jehova so mansentensia ed totoo. Ukom mo ak pa, O Jehova, unong ed inkatunong ko tan unong ed integridad ko.” (Sal. 7:8) Onia ni insulat to: “Say integridad tan kaptekan komon so manprotekta ed siak.” (Sal. 25:21) Maliket so bilay tayo no mansiansia tayon matoor ed si Jehova. Kanian anggan antoy nagawa, agtayo komon iikbanan so integridad tayo. No ontan so gawaen tayo, nalikna tayo met imay alikna na salmista ya angibagan: “Maliket iramay pansiasiansiaen dan walaay integridad so panagbilay da, a manaakar unong ed ganggan nen Jehova.”—Sal. 119:1, paimanod leksab.
KANSION 122 Magmaliw ya Mapekder tan Agnagiing!
a Ibabaga na Biblia ya kaukolan ya unoren na saray Kristiano iray atagey ya autoridad—saray gobierno ed sayan mundo. Pero wala ray gobierno ya kontran maong ed si Jehova tan papairapen da iray lingkor to. Panon tayon nipanengneng ya uunoren tayoy gobierno legan tayon pansiasiansiaen so integridad tayo ed si Jehova?
b KABALIKSAN NA SALITA: Pansiasiansiaen tayoy integridad tayod si Jehova no matoor tayod sikato tan ed uley to anggano ondadalan tayo ed graben subok.
c Nengnengen so artikulo ed sayan isyu ya “No Akiguerra Iray Israelita Nensaman, Akin Balet et Agtayo Migiguerra Natan?”