TEPET NA SARAY KABATAAN
Panon Kon Katongtongen Iray Atateng Ko ed Saray Patakaran Da?
“Nen 15 ak, OK labat iray patakaran na atateng ko, pero nen 19 ak la, dapat komon agla ra masyadon istrikto ed siak.”—Sylvia.
Kasin ontan met so naliliknam? No on, makatulong ed sika iyan artikulo pian nibagam so concern mo ed atateng mo.
No antoy kaukolan mon naamtaan
Antis mon katongtongen iray atateng mo ed patakaran da, isip mo ni iraya:
Magulo so bilay no anggapo iray ganggan o patakaran. Isip moy highway ya dakdakel so luluganan. Panon to kasi no anggapoy traffic sign, stoplight, odino speed limit? Singa saray patakaran ed karsada, kaukolan met iray patakaran ed abung pian magmaliw ya mareen tan aliwan magulo.
Saray patakaran na atateng mo et prueba ya inaro da ka. No anggapoy patakaran da, anggapo so pibabali dad sika. No ontan, nibagam kasi ya maaro iran atateng?
KASIN ANTAM? Wala met iray ganggan tan patakaran ya uunoren na saray atateng mo. Naamtaan mo itan no basaen mo so Genesis 2:24; Deuteronomio 6:6, 7; Efeso 6:4; tan 1 Timoteo 5:8.
Panon to balet no pakaliknam et singa aliwan duga so patakaran da?
No antoy nagawaan mo
Manisip ka ni antis kan mitongtong. Kasin maunor ka ed saray patakaran na atateng mo? No bilang ta andi, ompan aliwa nin panaon pian ibagam ya agda ka masyadon iistriktoan. Nengnengen so artikulo ya, “Antoy Gawaen Ko Pian Mantiwala ed Siak Iray Ateng Ko?”
No marakep so ipapanengneng mo, iparaan so ibagam ed saray atateng mo. Makatulong no isipen mo nin unona so ibagam pian nanengneng mo no kasin duga so kerewen mo. Kayari to, tepetan mo iray atateng mo no kapigan tan iner kayo kalmado tan komportable ya makapantongtong. No mitongtong ka lad atateng mo, tandaan iraya:
Magmaliw ya magalang. Ibabaga na biblia: “Say ansakit a panagsalita et palooren toy sanok.” (Proverbio 15:1) Tandaan: No mikolkol kad atateng mo o ibagam ya aliwa ra, magmaliw ya magulo so tongtongan yo.
“No igagalang ko iray atateng ko, rerespetoen da ak met. Mainomay kamin mankasundo no walay respeto mid kada sakey.”—Bianca, 19.
Ondengel. Ibabaga na Biblia ya sikatayoy “nepeg ya aliston ondengel, agbengatbengat a mansalita.” (Santiago 1:19) Tandaan, mitotongtong ka ed saray atateng mo, agka mansesermon.
“No ombabaleg tayo, say amta tayo et mas marunong tayo nen saray atateng tayo, pero aliwan tua itan. Mas maong no dengelen tayo iray bilin da.”—Devan.
Talosan ira. Iyan moy sarilim ed situasyon na atateng mo. Unor moy bilin na Biblia ya ‘anapen so pankaabigan na arum, aliwan say pankaabigan mo labat,’—diad sayan situasyon, say pankaabigan na atateng mo.—Filipos 2:4.
Parad sika, dinan so mas maabig ya paraan?
“Dati, kalaban so pakanengneng kod saray atateng ko, imbes ya kakampik. Pero atalosan ko natan ya gagawaen day amin pian naasikaso da ak ya maong, no panon ya gagawaen koy amin pian magmaliw ya responsablin adulto. Amin ya gagawaen da et panangaro da ed siak.”—Joshua, 21.
Man-suggest na solusyon. Imadyin mo ya imbaga na atateng mo ya agka nayarin man-drive na sakey oras paarap ed party ya labay mon laen. Amtaen no antoy panaaburidoan da—kasin say pan-drive mo odino amay party?
No say pan-drive mo so panaaburidoan da, ompayag kasi ira no walay itagar mon maong ya man-drive?
No say party balet so panaaburidoan da, kasin makatulong no ibagam no siopa ray onla tan siopa so mangasikaso ed party?
Magmaliw ya marespeto ed panagsalitam tan dengel kan maong ed ibaga na atateng mo. “Igalang moy amam tan inam” diad panagsalitam tan kilos mo. (Efeso 6:2, 3) Kasin payagan da ka la? Seguro. Odino ompan andi met. Pero antokaman so desisyon da . . .
Marespeto ya awaten so desisyon na atateng mo. Importante iyan maong, pero mabetbet ya ibabaliwala na ananak. No mikolkol kad atateng mo ta agda ka pinayagan, mas nairapan kan mitongtong ed sikara diad ontumbok. Balet no unoren mo ira tan agka ombarong, ompan agda ka la masyadon istriktoan diad onsublay.