No Panon so Pakaekal ed Makaderal a Talabutob

“Mangipasen na bantay, O Jehova, ed sangik; bantayan mo so puerta na saray bibil ko.”​—SALMO 141:3.

1. Anton kapasidad so wala ed inter-na-Dios ya utek tayo?

SIKATAYO so inikdan nen Jehova na sakey ya utek, tan agaylan satan so makapakelaw! Kuan na libron The Incredible Machine: “Anggan saray sankasopistikadoan a kompyuter a namorekdek tayo so makapuy no ikumpara ed ngalngalin anggapoy anggaan ton kumpleksidad tan pleksibilidad na utek na too . . . Saray nilaksalaksan sinyal ya onkikidiam ed utek yo so diad anggan anton momento et mangaawit na ekstraordinaryon karga na impormasyon. Itarok da so balita nipaakar ed dalem na laman yo tan akinpaway iran kipapasen . . . Legan a say arum so manisinyal na kurang tan manganalisa ed impormasyon, pawalaen daray emosyon, memorya, kanonotan, odino plano a mangipaarap ed sakey a desisyon. Ngalngalin tamtampol, saray sinyal a manlapud utek yo so mangibabaga ed arum a kabiangan na laman yo no anto so gawaen . . . Kaleganan to et say utek yo so mangibabaga met ed panaglinawa yo, kemistri na dala, temperatura, tan arum iran makanan proseso a walad paway na pikakabat yo.”​—Pahina 326.

2. Anton tepet natan so mankanepegan na panalaysay?

² Peteg, say ontan a makapakelaw a langkap a nanlapud Dios so agbalot usaren a bilang bariles na dutak odino basuraan. Ingen, nayarian tayon lingon-usaren so utek diad italineng tan pangikayat ed makaderal a talabutob, odino panagpauges. Panon so pakapaliis tayo ed ontan a tongtong tan tulongan so arum ya ontunda diad pibiang ed satan?

Apresyaen Yo So Inter-na-Dios a Kanonotan

3. Akin ya anggapo so tuan Kristiano a mibiang ed makaderal a tongtong?

³ Say apresasyon ed inter-na-Dios a kanonotan tayo so mangamper ed sikatayo diad italineng ed makaderal a talabutob tan pangikayat ed satan. Say espiritu nen Jehova so agmamakiwas ed siopaman a mamano na kanonotan to ed ontan iran ideya tan usaren to so dila diad pamasakit ed siopaman. Imbes, ibabaga na Salita na Dios: “Komon ta taynanan na marelmeng a too so dalan to, tan say toon mauges ed saray kanonotan to.” (Isaias 55:7) Say kanonotan na sakey a toon marelmeng so napno na mauges iran ideya, tan sikato so aliston mamauges ed maptek. Balet agtayon balot ilaloan so ontan a panagsalita a manlapud saraman so mangaapresya ed inter-na-Dios a kanonotan.

4. No apresyaen tayo so utek tayo tan say abilidad tayon mansalita, panon so pangusar tayo ed kanonotan tayo tan dila tayo?

⁴ Say manepeg ya apresasyon so ontulong ed sikatayon ontunda a manlapud pangusar ed kanonotan tayo tan dila tayo diad pamenek ed makasalanan a laman tayo. Imbes, pansiansiaen tayo so kanonotan tayo tan panagsalita diad nitandoron kipapasen. Nayarian tayon paliisan so makaderal a talabutob diad sipipikasin panagmatalek ed samay Sakey a saray kanonotan to so atagtagey nen saray kanonotan tayo. Insimbawa nen apostol Pablo: “Antokaman a bengatlan tua [aliwan palso odino panagpauges], antokaman a bengatlan mabinta [aliwan anleglemew], antokaman a bengatlan matunong [aliwan marelmeng tan makaderal], antokaman a bengatlan malinis [aliwan agmalinis a panagpauges odino mauges iran inap], antokaman a bengatlan makapasagyat [aliwan gulgulaen tan mudmoraen], antokaman a bengatlan maong a pakatongtongan [aliwan mabanday], antokaman a birtud [aliwan mauges] tan antokaman a daydayewen [aliwan kondenaen], itultuloy ya imanoen irayan bengatla.”​—Filipos 4:8.

5. Anto so anengneng tan nadngel na saray kapananisiaan nipaakar ed si Pablo?

⁵ Inyarum nen Pablo: “Saray bengatlan naaral yo tan ontan met ya inawat tan nadngel tan nanengneng nipaakar ed siak, saraya so agamilen; tan say Dios na kareenan so wala ed sikayo.” (Filipos 4:9) Anto so anengneng tan nadngel na arum no nipaakar ed si Pablo? Saray bengatlan malinis tan makapaalagey ed espiritual. Agto pinano so kalayagan da diad sankabaloan a talabutob nipaakar ed si Lydia odino si Timoteo. Maseguro kayo a si Pablo so agtinmalineng tan ag-angikayat na tongatong nipaakar ed saray mamasiken ed Jerusalen.a Anganko, say respeto ed inter-na-Dios a kanonotan to so tinmulong ed si Pablo ya agnilanlanor ed makaderal a talabutob. Aligen tayo so ehemplo to no peteg ya apresyaen tayo so kanonotan tan dila ya inter nen Jehova ed sikatayo.

Respetoen So Dios tan Say Salita To

6, 7. (a) Panoy impangipanengneng nen Santiago ed epekto na agnabanlongan a dila? (b) Anto so nagawa no respetoen tayo so Dios tan say Salita to?

⁶ Say impapuson respeto ed Dios tan diad Sagradon Salita to so ontulong met ed sikatayon mangekal ed makaderal a talabutob. Peteg, say ontan a respeto so mamakiwas ed sikatayon ontalineng ed simbawa nen babangatan a Santiago, ya angala ed dila a mankimey. (Santiago 3:2-12) No nakontrol na sakey a too so dila, nayarian ton balungosan so interon laman to, a singa say batingal ed sangi na kabayo so makapangitonton ed satan ya ayep. Unong a say kiddiam lambengat so makayarin mamool ed interon takel, sirin say melag a dila so makapagmaliw ya apuy a mamool ed dalig na bilay. Nayarian na toon paamoen iray maatap ya ayep, manomanok, onkurong iran bengatla, tan say pinalsa ed dayat, “balet say dila, anggapo ed katooan so makayarin makapaamo,” so kuan nen Santiago. Ingen, satan so aliwan baraan diad agpambanikel a mangekal ed makaderal a talabutob.

⁷ Imbaga met nen Santiago a say dila so mamapaway na bendisyon tan ayew a manlapud parehon sangi. Saya so aliwan manepeg, lapud say sakey a subol so agmangibuga na namparan masamit tan ampait a danum. Say kiew a higos so agnayarin manbunga na olibo, tan say maasin a danum so agnayarin mamawala na masamit a danum. Siempre, legan a saray Kristianos so ag-ayadyari, say dila so agnapaamon ayadyari. Saya so manggawa ed sikatayon mapangasi ed saraman so managbabawin nankasalanan, ingen agto ipuera so makaderal a talabutob. Anggad satan so mandepende ed sikatayo, say ontan a makasamal a lingon-panangusr ed dila so agmantultuloy a nagawa no tuan rerespetoen tayo so Dios tan say Salita to.

No Panon So Pakatulong na Pikakasi

8. Panon so itulong na pikakasi ed sikatayo a mangekal ed makapasakit a talabutob?

⁸ Say tukson ontalineng ed makapasakit a talabutob tan insan ikayat so mabiskeg a tuloy. Kanian no sika so sinmuko ed ontan a tukso ed apalabas, agta kerewen mo ed Dios so panamerdona tan tulong? Sikatayo so imbangat nen Jesus a manpikasi: “Agmo kami itarok ed tukso, noagta iliktar mo kami a manlapud marelmeng.” (Mateo 6:13) Saray Kristianos a manpikasin magunaet a sikara so agtaynanan na Dios ed ontan a tukso ed mauges a tongtong so ag-ontuek ed sayan kagawaan nen Satanas; sikara so niliktar a manlapud baleg a managpauges.

9. No natukson mamauges ed siopaman, panon so nayarin pampikasi tayo?

⁹ No sikatayo so natukson manpauges ed siopaman, nayarin ipikasi tayo: “Mangipasen na bantay, O Jehova, ed sangik; bantayan mo so puerta na saray bibil ko.” (Salmo 141:3) Nayarian tayon deralen so ilalo tayo ed maandon bilay diad isuko ed tukso tan diad pangalig ed Diablo a bilang managgula, matila, manamatey a managpauges. (Juan 8:44) Insulat nen apostol Juan: “Siopaman a manggula ed agi to so sakey a managpatey, tan amta yo ya anggapo so managpatey a walaan na andi-anggaan a bilay a mansiansia ed sikato.”​—1 Juan 3:15.

Paandien na Aro So Talabutob

10. Imbes a talabutoben so arum, anto so utang tayo ed sikara?

¹⁰ Amin tayo so akautang ed arum na bengatla, balet ag-itayo akautang na panggula a managdag ed makapasakit a talabutob. “Agkayo mautang a totoo ed siopaman na sakey a bengatla nilikud ed pangaro ed balang sinansakey,” so insulat nen Pablo. (Roma 13:8) Nepeg tayon bayaran itan ya utang ya inagew-agew imbes a mansalita a sumpa ed arum tan deralen so kagalangan da. No ibabaga tayon inaro tayo si Jehova, agtayo nayarian a paugesen so kaparan managdayew, “lapud saman so agmangaro ed agi to, a nanengneng to, agto nayarian ya aroen so Dios, ya agto nanengneng.”​—1 Juan 4:20.

11. Panon a say ilustrasyon nen Jesus ed karnero tan saray kanding so mangiter ed sikatayo na tagano na kanonotan nipaakar ed makaderal a talabutob?

¹¹ Imanoen so parabolo nen Jesus ed karnero tan saray kanding. Nibaga ed saray malakanding a say ginawa ra ed agagi nen Kristo so nibilang a singa ginawa ed sikato. Kasin talabutoben yo so nipaakar ed si Kristo? No sikayo so agmansalita a sumpa ed Katawan yo tan Pangulo, agyo tatratoen iray alanaan ya agagi to ed ontan a nengneng. Agmanggagawa na kaugsan a singa ginawa na saray kanding, ya “onla ed andi-anggaan a kapegpeg.” No inaro yoray agagi nen Kristo, satan so ipanengneng diad panamegley na ibaga yo nipaakar ed sikara.​—Mateo 25:31-46.

12. Anto so belas na Uliran 16:2, tan panon so pangapekta na satan ed saray kanonotan tayo, kiwas, tan panagsalita?

¹² Lapud amin tayo so makasalanan tan mankaukolan na dondon bagat nen Jesus, no wala so malabay a manggawa na aliwan-maapabor a komento nipaakar ed sikatayo, sikato so makaromog na daakan ya ibaga. (1 Juan 2:1, 2) Siempre, nayarin isipen tayon sikatayo so manggagawa na maabig. “Amin a dalan na sakey a too so dalisay ed dilin mata to, balet si Jehova so manggawa na panangusisa ed saray espiritu.” Saray simbangan nen Jehova so agbinanking na paboritismo odino panangiduma. (Uliran 16:2; Gawa 10:34, 35) Simbangen toy espiritu tayo, ya imanoen to so disposisyon tayo tan saray liknaan a mamakiwas ed sikatayon manisip, onkiwas, tan mansalita. Peteg, sirin, agtayo labay a say Dios so makaromog a sikatayo so lingon angipasen ed sikatayo a malinis tan saray arum so marutak tan makana ed makapasakit a komento. Singa si Jehova, sikatayo so nepeg ya agmanangiduma, mapangasi, tan maaro.

13. (a) Panon a say katuaan a say “aro so manangitepel tan mapangasi” so ontulong diad pangekal ed makaderal a panagtalabutob? (b) Anto so mangamper ed sikatayo diad pansalita na sumpa ed sakey ya akaawat na pribilehyo na serbisyo ya anggapo ed sikatayo?

¹³ Say pangiyaplika ed imbaga nen Pablo ed 1 Corinto 13:4-8 so ontulong ed sikatayon mangekal ed makaderal a talabutob. Insulat to: “Say aro so manangitepel tan mapangasi.” Say sakey ya agin biin manasagmak na panamasegsegang ed naapag-apag a sankaabungan so nayarin agmakapangibano ed sikatayon masayaksak. Odino arum so matayatay ed pisikal, anganko lapud kaleteyan na kabunigasan. Agta say aro so manenyeg ed sikatayon magmaliw a maanos tan mapangasi ed ontan iran sinansakey imbes a sikara so biktimaen na kritikon panagtalabutob? ‘Say aro so aliwan maimon, agmanpasirayew, agmanpaatagey.’ Sirin, no makaawat so sananey a Kristiano na pribilehyo na serbisyo ya anggapo ed sikatayo, say aro so mangamper ed sikatayo diad pansalita na sumpa ed sikato tan pangisuhirin sikato so agmanepeg ed kimey. Say aro so mangamper ed sikatayo a manlapud pampasirayew nipaakar ed saray agamoran tayo, tongtong a nayarin mamaingongot ed saraman so andian a tanto na pribilehyo.

14. Anto ni so wala nipaakar ed aro a mangapekta ed ibaga tayo nipaakar ed arum?

¹⁴ Imbaga met nen Pablo a say ‘aro so agmanugalin mabanday, a mananap ed saray dilin pankaabiganan to, onsanok, odino mangem-em ed inkasakitan.’ Imbes a mansalita na mabanday iran aliwan makristianon bengatla, abuloyan tayo so aron onkiwas ed sikatayon mansalita na maabig ed arum tan mangonsidera ed saray intereses da. Amperen to itayo ed isanok tan pansalita na sumpa ed totoo nipaakar ed peteg odino inisip iran inkasakitan. Lapud say ‘aro so agmanliket ed ag-inkatunong noagta diad katuaan,’ amperen to itayo diad pibiang ed makaderal a talabutob nipaakar ed saray sumusumpa a manasagmak na ag-inkahustisya.

15. (a) Panon so pakaapektaan tayo ed katuaan a say ‘aro et sisiaen tan ilaloan to so amin a bengatla’? (b) Anton nengneng na aro so ontulong ed sikatayon mansiansia ed muyongan nen Jehova anggaman saray arum so mansalita na sumpa ed satan?

¹⁵ Say aro so ‘manisia tan manilalo ed amin a bengatla’ a naromog ed Salita na Dios tan pakiwasen to itayon mangapresya ed espiritual a taganon intarya na ‘matoor ya aripen’ a klase, imbes ya ontalineng ed pauges iran balikas na saray matitilan apostata. (Mateo 24:45-47; 1 Juan 2:18-21) Lapud ‘sungdoan na aro so amin a bengatla tan agbalot onsaew,’ tulongan to itayo met a mansiansian matoor ed organisasyon na Dios anggan saray “palson agagi” odino arum so mansalita a sumpa ed satan odino saray membro to.​—Galacia 2:4.

Say Respeto So Mangamper ed Talabutob

16. Panon so impantrato na saray palson agagi ed si Pablo diad Corinto?

¹⁶ Say respeto ed kapananisiaan so ontulong met ed sikatayon mangekal ed makaderal a talabutob. Lapud sikara so makapaliket ed Dios, peteg ya agtayo ra mudmoraen. Ag-itayon balot komon magmaliw a singa saray “palson agagi” a naabet nen Pablo. Anggapoy duaruwa, sikara so angibaga na mauges iran bengatla nipaakar ed sikato. (2 Corinto 11:26) Saray apostata met so nayarin amauges ed sikato. (Ipareng so Judas 3, 4.) Diad Corinto et inkuan na arum: “Saray sulat to so ambelat tan mabiskeg, balet say kiwawala to ed inkatoo so makapuy tan say panagsalita to so mudmoraen.” (2 Corinto 10:10) Saray totoo so agmanggawa na ontan a komento nipaakar ed saraman so inaro ra.

17. Diad antoran nengneng na salita so sasalitaen nen Diotrepes nipaakar ed si apostol Juan?

¹⁷ Imanoen si apostol Juan, a sikato so pinauges nen Diotrepes. “Nansulatak na bengatla ed kongregasyon,” kuan nen Juan, “balet ta si Diotrepes, a malabay a nawalaan na manunan pasen ed limog da, so agmangawat na antokaman ed sikatayo a tekep na galang. Sikato no akin, sano siak so onsabi, nonoten koray kimey to, a tatalabitaben to itayo ed saray marelmeng a salita.” (3 Juan 9, 10) Say ontan a panagtalabitab so sankaseryosoan a pamaakaran, tan no sikatayo so ontalineng odino sikatayo so mangikayat ed miulibay a tongtong natan, nepeg a tundaan tayo lan tampol itan.

18. Panoy piduma nen Demetrio ed si Diotrepes, tan panon a sayan pandumaan so nayarin mangapekta ed kondukta tayo?

¹⁸ Ipapaseseg to so respeto ed maptek, imbaga nen Juan ed si Gayo: “Magmaliw ya umaalig, aliwan diad mauges, noagta diad maong. Saman so manggawa na maong so nanlapu ed Dios. Saman so manggawa na mauges so ag-akanengneng ed Dios. Si Demetrio so nantasi ed sikato ed panamegley dan amin tan diad panamegley na katuaan a mismo. Diad tua, sikami, met, so mantatasi, tan kabat yo a say pantasin iter mi so tua.” (3 Juan 1, 11, 12) Balang sakey ed sikatayo so nayarin tepetan to so inkasikato: Kasin siak so mantatalabitab a Diotrepes, odino kasin siak so matoor a Demetrio? No rerespetoen tayo so kapananisiaan, ag-itayo manggawa na negatibon komento nipaakar ed sikara, ya ikdan tayo so arum na katunongan a manmoria ed sikatayo a bilang talabitab.

19. Panoy impananap na saray palson agagi a paneral ed si C. T. Russell?

¹⁹ Aglabat la linmesa iray palson agagi nen inmunan siglo. Kaleganan na 1890’s, saray pikewet a sinansakey a mililimog ed organisasyon na Dios so analin mangontrol ed Watch Tower Society. Sikara so nannununong a sumpad si Charles Taze Russell, ya inanap da so panganggaan to bilang inmunan presidente na Sosyedad. Kayari na impanibukel da ed ngalngalin duaran taon, say impannununong so tinmerak nen 1894. Saray palson panamakasalanan so nisentron manuna ed pakasalanan na panagsaol nen Russell ed negosyo. Arum ed saray ankelag a pakasalanan so angitapat ed getma na saray manangakusa​—say panagderal na galang ed si C. T. Russell. Saray andian na panaglabin Kristianos so angimbestiga ed pamaakaran tan sikato so aromogan dan maptek. Sirin, sayan plano a “pamabtik ed si Mr. Russell tan saray kimey to” so sinmaew. Sirin, singa si Pablo, si Brother Russell so inataki na saray palson agagi, balet sayan subok so abidbir a bilang kasiliban nen Satanas. Saray nannununong so diad kayari to et impasen ya agmanepeg a manggayaga ed Kristianon panuulop.

Saray Maabig a Gawa So Mangerep ed Makaderal a Talabutob

20. Anton kakabusan so aromog nen Pablo ed saray arum a babalon walad kalangweran?

²⁰ Kabat nen Pablo a say makaderal a talabutob so mabetbet a nisiglaot ed inkangiras, andian na daakan a maabig iran kimey. Sikato so ag-aliketan ya arum ed saray walad kalangweran a babalo so akaaral “na pagmaliw a mangiras a manakarakar ed kaabungan, tan aliwa lambengat a mangiras noagta managtalabitab tan misasalet, a tongtongen da so agda kanepegan.” Anto so remedyo? Mabunigas a kimey. Sirin, insulat nen Pablo: “Sirin lablabayen kon saray walad kalangweran so mangasawa, manilalak, mangasikaso ed abung, ya ag-ikdan so sumusumpa na anggan anton panangilukas ed mauges a tongtong.”​—1 Timoteo 5:11-14, Byington.

21. Anto so pisiglaotan na 1 Corinto 15:58 diad ipaliis ed saray patit na makaderal a talabutob?

²¹ No imaneho na saray bibii so sankaabungan, ipasal daray anak unong ed estandarte na Dios, tan mibiang ed arum iran makanan kimey, sikara so walaan na daiset a panaon diad andi-kanan tongtong a mangitonton ed makaderal a talabutob. Saray lalaki so walaan met na samet a panaon ed ontan iran tongtong no sikara so okupado ed maabig iran kimey. Say “naynay a pakawalaan na daakan a kimey a gawaen ed Katawan” so ontulong ed sikatayon amin a makapaliis ed saray patit na makaderal a talabutob. (1 Corinto 15:58) Nagkalautlan say sigpot-puson pibiang ed Kristianon ministeryo, saray pantitipon ed kongregasyon, tan arum iran maridios a gegemtan so mamasiansia ed saray kanonotan tayo ed espiritual a bengatla a sikatayo so agmagmaliw ya aliwan-okupadon managtalabutob tan mikukuat ed kabibilay na arum a totoo.

22. Anto so ibabaga na Uliran 6:16-19 nipaakar ed panmoria na Dios ed saray managpauges?

²² No sikatayo so mantultuloy a kupado ed maridios iran kimey tan bendisyonan so arum ed espiritual, sikatayo so magmaliw a matoor a kakaaro, aliwan malamang a managtongatong. (Uliran 17:17) Tan no paliisan so makaderal a talabutob, nawalaan itayo na sankaabigan a Kaaro ed amin​—si Jehova a Dios. Nonoten tayo a saray pitoran bengatlan makapadimla ed sikato et saray “mapangtan mata, matilan dila, tan saray liman managpaagos na andi-kasalanan a dala, puson managpabrika na makapasakit iran getma, salisalin mangganat ya ombatik ed kaugsan, tilan panagtasi a mangipabanto na saray katilaan, tan siopaman a mangibaki na pankukulkol ed limog na agagi.” (Uliran 6:16-19) Saray managtalabutob so mangilablabas tan mamikewet ed saray bengatla, tan saray managpauges so walaan na saray matitilan dila. Saray salita ra so miuulop ed saray sali na saraman so manggunaet a mantongtong na katilaan. Ngalngalin agnapaliisan, mansumpal ed pankukulkol. Balet no gulaen tayo so gugulaen na Dios, paliisan tayo so makapasakit a talabutob a makaderal ed maptek tan mangitarok na gayaga ed baleg a managpauges, si Satanas a Diablo.

23. No nipaakar ed panagsalita tayo, panon tayon napaliket so puso nen Jehova?

²³ Sirin, paliketen tayo so puso nen Jehova. (Uliran 27:11) Paliisan tayo so panagsalita a gulaen to, ag-ontalineng ed panagpauges, tan gawaen tayo so anggaay nayarian tayon mangekal ed makaderal a talabutob. Peteg, nagawaan tayo diad tulong na masanton Dios tayo, si Jehova.

[Paimano ed leksab]

Panon So Pangebat Yo?

◻ Panon so panulong na pikakasi ed sikatayo ya ompaliis diad pamauges ed arum?

◻ Panon a say pangiyaplika ed 1 Corinto 13:4-8 so ontulong ed sikatayon mangekal ed makaderal a talabutob?

◻ Panon a say dilin-respeto so ontulong ed sikatayon onsumpa ed anggan anton tukso na pantalabutob ed saray kapananisiaan?

◻ Antoy pisiglaotan na 1 Corinto 15:58 diad ipaliis ed saray patipatit na makaderal a talabutob?

[Picture Credit Lines ed pahina 15]

U.S. Forest Service photo