Ligsa tan Petang na Liknaan

SAY emosyon so manunan parti ed bilay na too. Sano ibebesngaw na sakey a too so emosyon to, ipaparungtal to so walad puso to, say klase na akindalem ya inkatoo to, say liknaan to nipaakar ed saray kipapasen tan totoo. Lapud mairap iran asagmak da ed bilay​—tan diad arum a kipapasen et lapud saray impluensya na kultura—​popokoken na dakel a totoo iray emosyon da. Balet papasesegen itayo nen Jehova a bayuboan so maabig iran kalidad diad akindalem ya inkatoo tan insan mangiter na matukoy a panangipatnag ed samay wadtan.​—Roma 12:10; 1 Tes. 2:7, 8.

Sano mansalita itayo, saray salitan usaren tayo so nayarin dugan mangipaamta ed emosyon tayo. Balet no agnibalikas iray salita tayo unong ed walan nalilikna tayo, nayarin manduaruwa ed inkasimoon tayo iramay ondedengel ed sikatayo. Diad biek a dapag, no saray salita so nibalikas unong ed matukoy a liknaan, say paliwawa tayo so nawalaan na karakpan tan kabaliksan a nayarin manenyeg ed puso na saramay ontatalineng.

Panangipatnag na Ligsa. Say maligsan liknaan so mabetbet a nisiglaot ed kaisipan nipaakar ed totoo. Sirin, sano sasaglawien tayo so nipaakar ed pinabpabli iran kalidad nen Jehova tan sano ibabalikas tayo so apresasyon tayo ed kaabigan nen Jehova, say boses tayo so nepeg a maligsa. (Isa. 63:7-9) Tan sano mitotongtong itayo ed saray kaparan totoo, say paraan na panagsalita tayo so nepeg met a mangipasabi ed makapasagyat a ligsa.

Dinmago so sakey ya akating ed si Jesus tan akikasi a natambal. Isipen pa so tono na boses nen Jesus sanen inkuanto: “Labay ko, nalinisan ka komon.” (Mar. 1:40, 41) Iretrato met so eksena nipaakar ed sakey a biin manpaparala ed loob la na 12 taon, andi-esel ya inmasingger ed si Jesus a nanlapud benegan tan diniwit to so saloy na kawes to. Diad impakamoria ton agla makalimot, inmarap so bii a manggiwgiw, dinmakmomo ed saray sali nen Jesus, tan impaamta to ed amin a totoo no akin a diniwit to so kawes nen Jesus tan no panon so inkatambal to. Isipen pa so paraan na impangibaga nen Jesus ed sikato: “Ana’ko, say pananisiam pinaabig to ka; laka la ed kareenan.” (Luc. 8:42b-48) Say ligsan impatnag nen Jesus ed saratan ya inkagawa so manenyeg ed kapusoan tayo ya anggad natan.

Singa si Jesus, sano nalikna tayo so panangabagey ed totoo tan sano talagan labay tayo ran tulongan, nipapatnag itan diad paraan na pansalita tayo ed sikara. Say ontan a panangipanengneng na ligsa so masimoon, aliwan alablabas. Baleg so nagawaan na inkaligsa tayo ed no panon so ikiwas na totoo. Maslak ed saray bengatlan ibabaga tayo ed lawak na ministeryo so makapasagyat a kipatnagan na ligsa, nagkalalo la sano sikatayo so mankakatunongan, mamapaseseg, mamibilin, tan mangaabagey.

No walaan ka na maligsan liknaan ed arum, ipatnag mo itan ed lupam. No ipatnag mo so ligsa, napaapit ed sika iray dumerengel mo a singa say apoy ed ambetel a labi. No agnapatnagan so inkaligsa ed lupam, nayarin agnakombinse iray dumerengel mo a sika so masimoon a mangiyaansakit ed sikara. Agnisulong a singa maskara so inkaligsa​—nepeg a tudtua itan.

Nepeg met a napatnagan so inkaligsa ed boses mo. No anawet, maganalgal so boses mo, nayarin mairap mon ipatnag so inkaligsa diad panagsalitam. Balet nagawaan mo no ikdan na panaon tan sinononot a pansagpotan. Say sakey a bengatlan makatulong, no nipaakar ed dugan paraan et say pangimano a say pansalitan matalabit tan mantundatunda so manggawa ed panagsalita ya anggapoy ligsa. Aralen a parukeyen so mas alemek a tanol diad saray salita. Saya so ontulong ed kiwala na inkaligsa diad panagsalitam.

Anggaman ontan, say nagkalalon importante et say pangiyapasakey ed paninteresan mo. No saray kanonotan mo so nisentron masimoon ed saramay pitotongtongan mo tan walaan ka na magunaet a pilalek a mangipasabi na bengatlan pakagunggonaan da, say ontan a liknaan so nipatnag diad paraan na panagsalitam.

Say mabilabilay a paliwawa so makapasagyat, balet nakaukolan met so matamoy a liknaan. Aliwan naynay a magenap so panangguyor tayo ed kanonotan; nepeg tayo met a tenyegen so puso.

Panangipatnag ed Arum a Liknaan. Saray emosyon a singa say kapagaan, takot, tan depresyon so nayarin napatnagan ed sakey a toon nagogonigon. Say gayaga so sakey ya emosyon a nepeg a naimanon maong ed bilay tayo tan mabulbulos tayon ipatnag itan sano mitotongtong ed arum. Diad biek a dapag, walaray emosyon a kaukolan a pokpokan. Saratan iramay aliwan matukoy ed Kristianon personalidad. (Efe. 4:31, 32; Fil. 4:4) Saray amin a nengneng na emosyon so nipasabi diad panamegley na saray salitan pilien tayo, tono na boses tayo, say biskeg na panagsalita tayo, ipatnag na lupa tayo, tan saray panag-andawes.

Inkurit na Biblia so interamentin laknab na emosyon na too. No maminsan et basta saglawien na satan so emosyon. No arum, isalaysay na satan iray agawa odino mangaon ed saray balikas a mangipapatnag na emosyon. No basaen mon maksil so ontan a materyal, walaan itan na baleg ya epekto, ed sika tan ed saraman so ondedengel, no say boses mo so mangipatnag ed saratan ya emosyon. Pian nagawaan itan, nakaukolan mon ipasen so inkasika ed pasen na saraman so pangibabasaan mo. Anggaman ontan, say paliwawa so aliwan panangipalabas, kanian aglablabasen. Ipaslep a maong ed kanonotan na saray ontatalineng so babasaen.

Matukoy ed Materyal. No nipaakar ed entusiasmo, say ligsa ed panangibalikas mo tan arum ya emosyon ya ipatnag mo so mandependin tuloy ed saman so ibabagam.

Ibukay ed Mateo 11:28-30 tan imanoen so ibabaga to. Insan basaen so panangondena nen Jesus ed saray eskriba tan Fariseo, a singa nikurit ed Mateo kapitulo 23. Agtayo naisip a say pangibabalikas to ed sarayan ansakit a salita na panangondena et diad matabtabang tan makalkalinatey a paraan.

Anton nengneng na liknaan so sisiaen mon kakaukolanen na salaysay a singa samay wala ed Genesis kapitulo 44 nipaakar ed kerew nen Juda para ed agi ton Benjamin? Imanoen so emosyon a nibalikas ed bersikulo 13, say napatnagan ed bersikulo 16 ed no panon so alikna nen Juda nipaakar ed sengegan na agawan kaermenan, tan no panon so inkiwas a mismo nen Jose, a singa nibaga ed Genesis 45:1.

Sirin, balanglan manbabasa odino mansasalita itayo, pian nagawaan ya epektibo itan et nepeg tayon nonoten met so liknaan a katekep na saray salita tan ideya.