Watchtower BIBLIOTHEEK ONLINE
Watchtower
BIBLIOTHEEK ONLINE
Papiamento (Aruba)
  • BIJBEL
  • PUBLICACION
  • REUNION
  • g02 8/7 pag. 16-27
  • Un Tou Unico di Baca Blanco Salbahe

No tin video disponibel pa loke bo a scoge.

Sorry, nos no por a play e video.

  • Un Tou Unico di Baca Blanco Salbahe
  • Spierta! 2002
  • Subtema
  • Articulonan Similar
  • Puesto den e Tou
  • Instintonan Salbahe
  • Masai un Pueblo Unico y Colorido
    Spierta! 2002
  • E Gran Migracion
    Spierta! 2003
Spierta! 2002
g02 8/7 pag. 16-27

Un Tou Unico di Baca Blanco Salbahe

DI E CORESPONSAL DI SPIERTA! NA GRAN BRETANIA

CHILLINGHAM PARK, den e condado di Northumberland, na Inglatera su frontera cu Escocia, ta cas di un tou chikito di baca Blanco Salbahe. Tur aña bishitantenan ta bini di leu pa mira nan. Dicon? Pasobra e bestianan aki ta unico. Ami cu mi casa tawata entre e bishitantenan djawe.

Nan ta kere cu e bacanan Blanco Salbahe aki ta biba na Chillingham for di siglo 13, tempo cu nan a traha un muraya pa sera un parke cu a abarca 600 hectar. Den e parke nan a reuni baca salbahe pa nan come. E bestianan remarcabel aki, cu awor ta limita na 140 hectar di e parke, tin horea cora, pata preto y cara yen di purunchi. Ora nan tin mas o menos 2 aña di edad, e purunchinan ta cuminsa sali y pocopoco ta plama riba nan garganta y scouder.

Te asina leu cu nan sa, nunca e tou a produci yiu di colo of parcialmente di colo. Supuestamente nunca a rasa nan cu ningun baca domestico y nan ta distinto di e mil y pico otro bacanan di Chillingham Park, cu awor bo por haya den tounan chikito rond Gran Bretania y Norteamerica. Testnan a demostra cu e grupo di sanger di e tou aki ta unico entre e bacanan di West Europa.

E dos cachonan di e toronan ta crece bai dilanti anto di span for di otro, mientras cu e cachonan di e embranan ta crece bai patras. E forma di nan craneo y manera cu e cachonan ta crece ta similar na e oeros, e buei salbahe extermina cu bo por mira den cuadronan antiguo pinta den cuebanan di Europa. Tin autoridad ta kere cu e bacanan na Chillingham ta desendiente directo di e buei ei cu un tempo tawata biba rond riba e Islanan Britanico, pero nan origen ainda no ta masha cla.

Puesto den e Tou

Pa nos por haya un miho bista di e bacanan aki, nos ta bai hunto cu e wardado di e tou den su auto four-wheel-drive. Nos ta baha e sero lihe, coriendo riba sabana yen di buraco, y diripiente nos ta mira e tou, para den sombra di un grupo chikito di palo. Tin di nan ta wak nos yen di curiosidad, manera baca gusta haci. Dos of tres di nan ta keiro bini na nos auto y ta frega nan cachonan grandi contra e auto.

E wardado ta mustra cua ta e lider di e tou, rei toro, manera nan ta yam’e. E ta e toro mas fuerte y den miho condicion. Durante su “reinado”, cu ta dura alrededor di tres aña, lo e ta tata di tur e bishenan cu e bacanan haya. Parce cu di e manera ei ta solamente e miho sanger ta pasa di un generacion pa otro. Nan no ta permiti ningun toro dek su mes yiunan, ni ningun yiu no tin mag di tuma e trabou di dek e bacanan over for di su tata.

Instintonan Salbahe

Un tempo wolf tawata e piyo enemigo di e bestianan aki, y nan tawata yag riba e miembronan mas suak di e tou, aunke cu for di siglo 16 no tin wolf na Gran Bretania. Tin biaha, si e bacanan spanta, nan ta cuminsa core den panico, y ora cu finalmente nan stop di core, e toronan instintivamente ta forma un circulo di proteccion lagando e embranan y nan yiunan paden dje circulo, sano y salvo di cualkier posibel yagdo.

E bacanan aki di berdad ta salbahe, pesei no por cuida nan cu practicanan moderno di agricultura. Asta den winter ora tin tiki yerba, nan ta come solamente yerba seco y nan ta nenga trigo y cuminda pa baca. E bishenan ta nace cu peso hopi abou, pesei e bacanan no sa tin masha problema ora di haya nan. Y asta si un baca ta den problema ora di haya yiu, no por haci nada pa yud’e ya cu no por yama un veterinario pasobra hende ta bisa cu si un persona mishi cu un di e bacanan, e sobranan di e tou lo por mat’e.

Baca ta haya nan bishenan leu di e tou y ta tene nan scondi durante e prome siman. Despues di esei, mama cu yiu ta acerca e tou, y rei toro ta bai topa nan y escolta nan. Caba e otro bacanan ta hole y inspecciona e bishe prome cu nan lag’e forma parti di e tou. Una bes nan acept’e, nan no ta dun’e mas atencion special.

Na 1967 un epidemia grandi di e malesa di pata cu boca (mond- en klauwzeer) a yega te na 4 kilometer di Chillingham Park. Pura nan a seya e parke, y e tou a scapa. Despues di esei nan a dicidi cu como un precaucion mester pone un tou chikito di reserva na Escocia, pa evita cu ta caba cu tur. Den e caso aki no tawatin problema cu e bacanan lo a rechasa otro, pasobra a muda tur e bestianan selecta pa cuminsa e tou nobo aki pareu.

Nos a gosa di nos excursion cortico pa mira e bacanan Blanco Salbahe y siña un poco di nan historia. Podise un dia bo mes lo por bishita e bestianan unico aki den nan ambiente trankil.

[Reconocemento pa Potret na pagina 27]

Cortesia di Chillingham Wild Cattle Association

Fia pa cortesia di Lawrence Alderson

    Publicacion na Papiamento (Aruba) (2002-2024)
    Log Out
    Log In
    • Papiamento (Aruba)
    • Comparti
    • Preferencianan
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Condicionnan di Uzo
    • Maneho di Privacidad
    • Configuracion di Privacidad
    • JW.ORG
    • Log In
    Comparti