Watchtower BIBLIOTHEEK ONLINE
Watchtower
BIBLIOTHEEK ONLINE
Papiamento (Aruba)
  • BIJBEL
  • PUBLICACION
  • REUNION
  • g04 8/2 pag. 25-27
  • “Nos Ta Aprecia e Pañanan Cu Nos Ta Bisti”

No tin video disponibel pa loke bo a scoge.

Sorry, nos no por a play e video.

  • “Nos Ta Aprecia e Pañanan Cu Nos Ta Bisti”
  • Spierta! 2004
  • Articulonan Similar
  • Explorando e Tesoronan di Oaxaca
    Spierta! 2002
Spierta! 2004
g04 8/2 pag. 25-27

“Nos Ta Aprecia e Pañanan Cu Nos Ta Bisti”

DI UN ESCRITOR DI SPIERTA! NA MEXICO

ORA cu e Spañonan a yega Mexico pa prome bes den siglo 16, nan a haya un variedad di diferente cultura: Azteca, Maya y otronan. E Europeonan a extermina e culturanan aki completamente? No, nan t’ei te ainda. Rond di 12 miyon hende na Mexico ta desendiente direct di gruponan etnico cu tawata existi prome cu e yegada di Columbus. Hopi di nan ainda ta papia nan idioma antiguo. Y nan pañanan bunita ta laga nan destaca.

E estado Oaxaca den suitwest di Mexico, cu ta e area di mayor diversidad cultural den e parti suit di Norte America, ta manera un inmenso show di moda. Einan nos ta haya e pueblo Chontal, kendenan ta biba di agricultura, crio di baca, y di yag y piki cuminda y materia prima den sero. Nan hofinan di famia ta yen di fruta, berdura y flor. E Chontalnan ta demostra nan amor pa naturalesa door di borda figura di bestia y flor cora cu preto riba blusa di e hende mohenan. Mohenan soltera ta complementa nan bisti cu streki colorido den nan cabei.

Na e parti mas smal ei di Mexico—cu yama Istmo di Tehuantepec—tin mas pueblo ta biba einan hunto cu e pueblo Chontal. Nan ta e pueblo Huave y e pueblo Zapoteca. Nan ta bisti casi mescos; sinembargo, di un manera of otro e habitantenan local por identifica un hende mohe su antecedente na su pañanan. E Zapotecanan, cu ta yama nan mes hende cu ta bin di nubia, por asta determina di cua pueblito un hende mohe ta na e manera cu e ta bisti su paña. E pueblo Chinantec, cu ta biba mas den nort di e mesun estado aki, ta uza un diseño mas elabora. Hende mohe Chinantec ta conta e historia di nan antepasadonan cu simbolonan borda riba nan bisti hancho y cu manga cortico cu yama huipil. Pa ocasionnan mas formal nan ta bisti pañanan masha bunita borda cu na nan idioma yama “stoma grandi.”

Hende mohe Mixteca, cu ta biba den parti di e estadonan Oaxaca, Guerrero y Puebla, tambe gusta paña borda. Den un cierto region e mohenan ta dorna nan blusanan di catuna fini cu un tecnica cu yama “traha mi si bo por.” Mescos cu otro pueblonan Mexicano, e pueblo Mixteca cu ta biba na costa ta uza ainda e mesun tipo di tela cu nan antepasadonan tawata uza cientos di aña pasa. Bo por mira e tecnica di hila tela cu nan ta uza awe den pinturanan y den museonan cu tin figurinnan prehispanico (es decir, cu ta data di e era prome cu yegada di e Spañonan).

Vooral paña di hende homber di pueblo Maya y Azteca di antiguedad tawata hopi elabora. Awendia hende homber di mayoria grupo nativo ta bisti casi mescos cu hende cu no ta nativo di Mexico. Sinembargo, den algun pueblo nativo—manera e pueblo Huichol—ainda bo ta mira un rastro di nan preferencia pa estilonan prehispanico. Paña borda di Huichol, un simbolo di nan posicion social, tin diseño- y acesorionan asina complica cu bo mester di tempo pa studia y aprecia tur e detayenan.

E pañanan prehispanico miho conserva bo ta haya den e poblacion Nahuatl di e municipio Cuetzalan, estado Puebla. Einan hende mohe ta uza un adorno pa cabes cu ta masha yamativo y cu ta consisti di hilo cu nan ta vlecht den nan cabei (wak e potret na pagina 26), tambe nan ta uza quechquemitl, un sjaal fini decorativo. Den obranan skirbi di antiguedad bo ta mira articulonan similar pinta.

Den e seronan di estado Chiapas tin un bunita variedad di diferente grupo etnico, y algun di nan a bin di e mesun antepasadonan. Einan e pueblonan Tzotzil, Tzeltal y Tojolabal ta bisti paña cu pa nan ta paña di tur dia, pero cu pa hende djafo ta un bista remarcabel.

Hopi di nan tambe ta traha nan mes tela. Bo no ta kere cu si bo siña for di bo mama con pa traha bo mes tela, esei lo yuda bo pa ta masha conciente di bo desendencia? Hende mohe Tzotzil den e seronan friu di Chiapas ta pasa door di henter e proceso di pela carne y despues laba, peña, hila y tiña e lana cu tiña natural prome cu nan weef e tela riba un aparato portatil di weef cu nan por faha na nan sintura. Petrona, un mucha mohe di municipio Chamula, ta corda: “Na principio tawata dificil, pero mi a keda hopi contento ora cu mi a traha mi prome nagua [saya] di wol y a borda mi prome blusa di catuna. Tambe mi a traha mi faha.” Awor cu nos sa cuanto trabou tin den esei, nos ta compronde dicon e ta bisa: “Nos ta aprecia e pañanan cu nos ta bisti.”

Den e regionnan mas tradicional di e Peninsula di Yucatán, hende mohe Maya ta uza un hipil, un bisti blanco hancho borda cu dibuhonan colorido, como nan paña di tur dia. Hopi bes e paña aki ta inclui un sombra di canchi. Pa ocasionnan special hende mohe y mucha mohe—tanto den cunucu como den stad—orguyosamente ta bisti un terno, un version mas elabora di e hipil.

Pa turista, e bistinan tipico ei di Mexico por ta masha caro. Sinembargo, e hendenan nativo por disfruta di e luho aki, aunke mayoria di nan tin poco recurso, pasobra nan mes cu hopi esfuerso y diligencia ta traha e pañanan aki.

Ta un delicia pa bo bista ora bo asisti na e reunionnan cristian di e 219 congregacionnan di idioma nativo di Testigonan di Yehova na Mexico. Na e ocasionnan ei esnan presente por bisti nan pañanan formal, un herencia di nan antepasadonan; y esta bunita e pañanan aki ta!

[Mapa na pagina 26]

(Pa e texto den su formato completo, wak e publicacion)

YUCATÁN

PUEBLA

OAXACA

CHIAPAS

[Plachi na pagina 26]

Un sombra di canchi di Maya

[Plachi na pagina 26]

Paña borda di Zapoteca

[Plachi na pagina 26]

Zapoteca, Oaxaca

[Plachi na pagina 26]

Maya, Yucatán

[Plachi na pagina 26]

Nahuatl, Puebla

[Plachi na pagina 26]

Tzotzil, Chiapas

    Publicacion na Papiamento (Aruba) (2002-2024)
    Log Out
    Log In
    • Papiamento (Aruba)
    • Comparti
    • Preferencianan
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Condicionnan di Uzo
    • Maneho di Privacidad
    • Configuracion di Privacidad
    • JW.ORG
    • Log In
    Comparti