Watchtower BIBLIOTHEEK ONLINE
Watchtower
BIBLIOTHEEK ONLINE
Papiamento (Aruba)
  • BIJBEL
  • PUBLICACION
  • REUNION
  • g04 8/10 pag. 13-15
  • Kico Tin di Malo den Bebemento Pisa?

No tin video disponibel pa loke bo a scoge.

Sorry, nos no por a play e video.

  • Kico Tin di Malo den Bebemento Pisa?
  • Spierta! 2004
  • Subtema
  • Articulonan Similar
  • E Peligernan di Bebemento Pisa
  • Di Unda e Presion Ta Bini?
  • Kico Abo Lo Haci?
  • Con Mi Por Tene Mi Bebemento di Alcohol Bou di Control?
    Mas Topico
  • Kico Bijbel Ta Bisa Tocante Bebemento di Alcohol?
    Bo Por Disfruta di Bida pa Semper!—Curso di Bijbel Interactivo
  • Mantene un Punto di Bista Balansa di Uzo di Alcohol
    E Toren di Vigilancia Anunciando e Reino di Jehova Dios 2004
Spierta! 2004
g04 8/10 pag. 13-15

Hobennan Sa Puntra . . .

Kico Tin di Malo den Bebemento Pisa?

“Aunke nos tawatin hopi ora ta bebe caba, ami cu mi amigo a sali for di e fiesta 1 or di marduga cu nos mes boter di whisky. Nos a cuminsa cana bai cas y sigui bebe na caminda. Tur loke mi ta corda despues ta cu solo tawata saliendo, y mi a realisa cu nos a cohe caminda robes. Pa colmo, nos a cana riba un caretera principal. Ta un milager cu auto no a dal nos.”—Clay.a

TIN hende ta bisa cu ta ora un persona bira burachi, el a bebe pisa. Un informe di e Instituto Nacional Mericano Riba Mal Uzo di Alcohol y Alcoholismo a purba di ta mas spesifico. El a bisa cu bo por papia di bebe pisa “ora un hende homber dal cinco drinks of mas tras di otro y ora un hende mohe dal cuater drinks of mas tras di otro.”

Oficialnan di salu na Merca ta bisa cu bebemento pisa “ta un problema grandi di salubridad publico.” Segun un estudio cu nan a realisa serca muchanan cu ta bai scol secundario na Escocia, Inglatera y Gales, “un cuarta parti di mucha di 13 y 14 aña a bisa cu nan a yega di ‘dal’ por lo menos cinco bebida alcoholico tras di otro.” Mas o menos mitar di e cantidad di muchanan entrevista cu tin 15 y 16 aña a bisa cu nan a yega di haci mescos.

Un estudio na Merca a saca na cla cu 2 di cada 5 studiante di scol secundario a bebe di mas por lo menos un biaha durante e dos simannan prome cu e investigacion a tuma luga. Segun e Departamento di Salubridad Mericano, “rond di

10,4 miyon adolecente entre 12 pa 20 aña a bisa cu nan ta uza alcohol. Di eseinan, 5,1 miyon ta bebe pisa y, di e mesun grupo ei, 2,3 miyon ta bebedonan pisa cu ta bebe pa baster por lo menos cinco biaha pa luna.” Un estudio realisa na Australia a revela cu den e pais ei tin mas tanto mucha mohe ta bebe pisa cu mucha homber. Nan ta bebe entre 13 pa 30 drinks tras di otro!

Hopi hoben ta bebe pa motibo cu otro hobennan ta influencia nan. E investigado Carol Falkowski ta declara: “Aworaki tin yen di wega nobo di bebemento cu hopi riesgo: actividadnan di grupo cu e meta di bebe y bira burachi. Por ehempel, den algun di e weganan ei, tur e participantenan tin cu dal un shot di bebida sterki na un momento spesifico durante un show di television of combersacion den grupo.”

E Peligernan di Bebemento Pisa

Kisas algun hende ta considera bebemento pisa un wega, pero e ta un wega sumamente peligroso! Demasiado alcohol ta stroba e celebro di haya oxigeno; e por daña cierto funcionnan vital di curpa. E sintomanan por ta entre otro sacamento, baimento leu y halamento di rosea slow of iregular. Den algun caso e por causa morto. Tuma por ehempel e caso di Kim di 17 aña. Mas o menos un luna despues cu el a caba scol secundario, el a bai un fiesta den cua tur hende por a bebe cuanto cu nan tawata kier. Despues cu Kim a dal 17 drinks el a cai flou. Anto su ruman mohe mayor a bin busc’e y bai cas cu ne. E siguiente mainta, Kim su mama a lanta hay’e morto.

Masha poco biaha bebemento di mas ta causa morto directamente, pero toch e ta un peliger pa bo salu. Jerome Levin, un experto di salu mental, a bisa: “Alcohol por causa daño serio na cualkier organo den bo curpa. Bo nervionan, bo higra y bo curason tin mas chens di ser afecta.” Un articulo den e revista Discover ta bisa: “Investigacion nobo ta indica cu hobennan cu ta bebe ta busca problema pa nan curpa. Pa motibo cu e celebro di un hende di binti y pico aña ta desaroyando ainda, teenagernan cu ta bebe di mas lo por ta destruyendo un parti considerabel di nan capasidad mental.” Ademas, consumo di alcohol pa un tempo largo ta relaciona cu mas problema cu acne, lachi na edad jong, aumento di peso, daño na organonan interno, alcoholismo y adiccion na droga.

Tambe tin otro peligernan relaciona cu bebemento di mas. Ora bo bira burachi, bo por bira vulnerable pa maltrato. Bo por bira victima di atraco of asta di violacion sexual. Di otro banda, bo mes tambe por forma peliger pa otro hende door di perde bo dominio propio y cuminsa haci cosnan cu lo bo ni sikiera pensa pa haci si bo ta na tino. Pesei Bijbel ta spierta bo cu si bo bebe di mas, “bo wowonan lo mira cosnan straño, y bo curason lo expresa cosnan perverso.” (Proverbionan 23:33) E consecuencianan doloroso por encera perdida di amigo, mal prestacion na scol y na trabou, un trayectoria criminal y pobresa.b—Proverbionan 23:21.

Di Unda e Presion Ta Bini?

Apesar di e peligernan menciona, propaganda pa bebida alcoholico ta skeiro tur caminda y den hopi pais e ta facilmente disponibel. Es mas, propaganda na television y den revista ta laga parce cu consumo di bebida alcoholico ta algo fasinante. Sinembargo, hopi biaha e presion pa cuminsa bebe pisa ta bini di parti di bo pareunan.

Den un encuesta realisa na Australia pa haya dato tocante consumidonan di bebida alcoholico, 36 porshento di e hobennan entrevista a bisa cu nan ta bebe principalmente “pasobra nan no kier ta diferente for di e otro hobennan cu ta bebe na actividadnan social.” Den e ambiente caotico di un “fiesta di bebemento di cerbes”, un hoben cu otro ora ta timido, por bira e ‘atraccion’ di e fiesta segun cu su pareunan ta hinca briyo den dje pa e bebe cerbes bai gol. E hobensita Katie a pasa den un experencia asina. Na final, nan a hib’e cas den coma. Su “amigo” a dun’e bebida alcoholico y bis’e: “Ban mira, Katie, ta mucha grandi bo ta awor. Bo tin cu siña mand’e abou den un tiro.”

E deseo pa gosa di bida y pa haci loke otronan ta haci ta asina fuerte cu apesar di e evidencia combencente cu bebemento pisa ta peligroso, keto bai e ta algo popular.

Kico Abo Lo Haci?

E preguntanan cu ta lanta ta: Den loke ta toca bebemento, kico abo lo haci? Lo bo djis bai tras di bo pareunan? Corda loke Bijbel ta bisa na Romanonan 6:16: “Boso no sa cu ora boso presenta boso mes na un hende pa obedec’e como esclabo, boso ta esclabo di esun cu boso ta obedece?” Si bo laga bo pareunan controla delaster cos cu bo ta haci, bo ta bira manera nan esclabo. Bijbel ta anima bo pa bo pensa pa bo mes. (Proverbionan 1:4, BPK) E ta contene conseho cu por yuda bo evita di comete fayonan grandi. Wak kico e ta bisa di alcohol.

Eigenlijk, Bijbel no ta condena bebemento di alcohol, ni e no ta contra pa hobennan gosa di bida. Loke si e ta spierta hende contra dje ta bebemento di mas. Proverbionan 20:1 ta bisa: “Biña ta un hacido di bofon, bebida sterki un borotado; y esun cu ta bou di su influencia no ta sabi.” Si, alcohol por pone bo haci co’i kens y haci boroto. Kisas pa un rato e ta duna bo un dushi sintimento, pero si bo beb’e di mas, e “ta morde manera colebra”, lagando bo cu tur tipo di daño fisico y emocional.—Proverbionan 23:32.

Algo mas cu bo tin cu considera ta cu den hopi pais tin un edad minimo pa consumo di bebida alcoholico. Cristiannan ta obedece e leinan ei. (Tito 3:1) Nan t’ei pa bo mes proteccion.

Finalmente, y mas importante cu tur cos, pensa riba e daño spiritual cu bebemento di mas por causa. Yehova Dios kier pa bo sirbie cu “henter bo mente”—no un mente innecesariamente daña door di bebemento di mas! (Mateo 22:37) E Palabra di Dios ta condena no solamente “buracheria” sino tambe “fiesta di bebemento.” (1 Pedro 4:3) Pesei bebemento di mas ta bai contra e boluntad di nos Creador. E excesonan ei por stroba bo di disfruta di un relacion intimo cu Dios.

Kico bo mester haci si bo a cai den e trampa di bebe di mas? Busca yudansa mesora door di papia cu bo mayornan of un cristian maduro.c Acudi na Yehova Dios den oracion y rog’e pa e yuda bo. Al fin y al cabo, e ta “un pronto ausilio den tempo di angustia.” (Salmo 46:1) Ya cu hopi bes ta otro hobennan ta pone un mucha cuminsa bebe prome cu e cumpli e edad legal—y piyo ainda bebe pisa—kisas bo tin cu haci cambionan drastico den e tipo di amigo y dibirticion cu bo ta scohe. Lo no ta facil pa haci e cambionan ei, pero cu Yehova su yudansa bo por logra.

[Nota]

a A cambia algun nomber.

b Segun un estudio Mericano, “hobennan cu tin custumber di bebe pisa tawatin ocho biaha mas tanto chens di perde les, cai atras cu huiswerk, sufri lesion y causa daño na propiedad di otro hende.”

c Den algun caso kisas asta e yudansa di un profesional medico ta necesario.

[Cuadro/Plachi na pagina 15]

Estadisticanan Tragico di Bebemento Pisa

E siguiente estadisticanan ta revela e consecuencianan tristo di bebemento pisa serca studiantenan di universidad na Merca:

Morto: Tur aña 1.400 studiante di universidad di entre 18 pa 24 aña ta muri di herida relaciona cu consumo di alcohol, incluso accidente di auto

Lesion: 500.000 studiante di entre 18 pa 24 aña ta sufri lesionnan ora nan ta bou di influencia di alcohol

Ataca: Mas cu 600.000 studiante di entre 18 pa 24 aña ta ser ataca pa un otro studiante cu a bebe

Violacion Sexual: Mas cu 70.000 studiante di entre 18 pa 24 aña ta victima di violacion sexual of un asalto sexual na man di un persona cu nan a sali cu ne, y tur esei relaciona cu uzo di alcohol

[Reconocemento]

Fuente: Instituto Nacional Mericano Riba Mal Uzo di Alcohol y Alcoholismo

[Plachi na pagina 13]

Otro hobennan por influencia bo pa bo bebe bai gol

    Publicacion na Papiamento (Aruba) (2002-2024)
    Log Out
    Log In
    • Papiamento (Aruba)
    • Comparti
    • Preferencianan
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Condicionnan di Uzo
    • Maneho di Privacidad
    • Configuracion di Privacidad
    • JW.ORG
    • Log In
    Comparti