TOPICO PRINCIPAL: E RESURECCION DI HESUS—KICO E TA NIFICA PA BO?
E Resureccion di Hesus—Di Berdad El A Tuma Luga?
HERODOTO, un historiador Griego cu a biba 2.500 aña pasa, a conta un relato tocante e Egipcionan di su tempo. El a skirbi: “Na bankete di hende rico, anochi despues di come, un homber tabata cana rond cu un caha di morto di mei meter pa un meter largo den cua tabatin un cadaver di palo bon graba y pinta. E tabata mustra esaki na tur hende presente y tabata bisa: ‘Bebe y pasa bon, pasobra, wak, manera e cadaver aki boso lo bira ora boso muri.’”
No ta e Egipcionan so tabatin e actitud aki pa cu bida y morto. Awe tambe hopi hende sa bisa: “Come, bebe y pasa bon.” Si bo tin cu muri un dia, pakico no gosa mas tanto posibel? Pakico lucha pa haci loke ta bon? Si morto ta pone fin na tur cos, no tin nada malo pa gosa di bida awe. Apostel Pablo a señala na e actitud ey ora el a describi actitud di hende cu no ta kere den resureccion, bisando: “Si e mortonan no ta ser lanta, ‘laga nos come y bebe, pasobra mañan nos ta muri.’”—1 Corintionan 15:32.
Claro cu Pablo mes no tabata kere cu ora un hende muri lo e pasa pa olvido. E tabata convenci cu e mortonan lo bolbe biba, cu e posibilidad di no tin cu muri nunca mas. E conviccion ey tabata basa riba un suceso veridico y di sumo importancia cu el a considera irefutabel, esta, e resurecciona di Cristo Hesus. De echo, e resureccion ey tabata e suceso di mas impresionante cu a fortalece fe di e prome discipelnan.
Pero kico e resureccion di Hesus ta nifica pa nos anto? Con nos por sa si di berdad el a tuma luga? Laga nos wak con Pablo a rasona riba e puntonan aki ora el a skirbi e cristiannan cu tabata biba na Corinto.
KICO SI CRISTO NO A LANTA FOR DI MORTO?
Algun cristian cu tabata biba na Corinto di antiguedad no tabata kere mes den resureccion, y otronan tabata confundi tocante e asunto. Den su prome carta na e cristiannan eynan, apostel Pablo a menciona kico lo tabata e consecuencianan si no tin resureccion. El a skirbi: “Si en berdad e mortonan no ta resucita, e ora ey ni Cristo no a lanta for di morto. Pero si Cristo no a ser lanta, siguramente nos predicacion ta envano, y nos fe tambe ta envano. Es mas, nos ta resulta di ta testigo falso contra Dios ... Boso fe no ta bal nada; boso ta keto bay den boso picanan. ... E ora ey esnan cu a bay sosega den union cu Cristo tambe a bay completamente perdi.”—1 Corintionan 15:13-18.
“El a aparece na mas cu 500 ruman pareu ... Despues di esey el a aparece na Santiago, caba na tur e apostelnan; ma por ultimo, el a aparece na mi tambe.”—1 Corintionan 15:6-8
Pablo a cuminsa su argumento cu un declaracion cu ningun hende no por a refuta: Si e mortonan no ta ser lanta, e ora ey Cristo, kende a muri, lo no por a ser lanta for di morto tampoco. Y si Cristo no a ser lanta for di morto, kico esey lo a nifica? Cu e predicacion di e bon noticia lo tabata envano, un mentira di marca mayor. Al fin y al cabo, e resureccion di Cristo ta un siñansa fundamental di e fe cristian y e ta estrechamente liga cu algun di e siñansanan mas basico di Bijbel, manera e soberania di Dios, su nomber, su Reino y nos salbacion. Si e resureccion no a tuma luga, e mensahe cu Pablo y e otro apostelnan a proclama lo no tabatin ningun sentido.
Pero esey lo no tabata tur cos. Si Cristo no a ser lanta for di morto, e fe cristian lo tabata envano, inutil y basa riba mentira. Ademas, Pablo y e otro apostelnan lo a gaña no solamente cu Hesus a resucita, sino tambe tocante Jehova Dios, esun cu nan tabata bisa a resucit’e. Es mas, e declaracion cu Cristo a “muri pa nos picanan” tambe lo tabata infunda, pasobra si e Salbador mes no por a ser salba for di morto, lo e no por salba niun hende tampoco. (1 Corintionan 15:3) Esey lo a nifica cu e cristiannan cu a muri, den algun caso como martir, a fayece cu un speransa falso cu nan lo a haya resureccion.
Pablo a yega na e siguiente conclusion: “Si ta den e bida aki so nos ta spera den Cristo, nos ta esnan cu hende mester tin mas duele di dje.” (1 Corintionan 15:19) Pablo, mescos cu otro cristian, a sufri perdida, a ser persigui, a pasa den dificultad y a enfrenta morto pasobra e tabata kere den e resureccion y tur loke esaki a encera. Tur esey lo tabata envano si e resureccion lo tabata nada mas cu un mentira!
DICON BO TIN CU KERE DEN E RESURECCION?
Pablo no tabata kere cu e resureccion tabata un mentira. E tabata sa cu Hesus a ser lanta for di morto. El a resumi e evidencianan pa e Corintionan, bisando cu “Cristo a muri pa nos picanan, segun e Scritura, cu nan a der’e, cu el a ser lanta for di morto riba e di tres dia, segun e Scritura, cu el a aparece na Cefas y despues na e 12 apostelnan.”b Anto Pablo a agrega: “Despues di esey el a aparece na mas cu 500 ruman pareu; algun di nan a bay sosega, ma mayoria di nan t’ey hunto cu nos ainda. Despues di esey el a aparece na Santiago, caba na tur e apostelnan; ma por ultimo, el a aparece na mi tambe.”—1 Corintionan 15:3-8.
Pablo a declara na un manera convencente cu Cristo a muri pa nos picanan, a ser dera y a ser resucita. Kico a duna Pablo e siguransa ey? Un motibo tabata e testimonio di hopi testigo ocular. Despues cu Hesus a resucita, el a aparece na varios hende (incluso na Pablo), na gruponan chikito y hasta na un multitud di 500 persona. Hopi di nan no a kere mes ora nan a tende cu Hesus a ser resucita. (Lucas 24:1-11) Mayoria di e testigonan ocular ainda tabata na bida den e dianan di Pablo y cualkier hende por a puntra nan si Hesus en berdad a aparece. (1 Corintionan 15:6) Lo tabata facil pa nenga testimonio di un of dos testigo, pero no testimonio di 500 of mas testigo ocular.
Tuma nota tambe cu Pablo a menciona dos biaha cu e morto, entiero y resureccion di Hesus tabata “segun e Scritura.” E sucesonan aki ta confirma cu e profecianan den e Scritura Hebreo tocante e Mesias a cumpli, dunando prueba cu Hesus di berdad tabata e Mesias priminti.
Pero a pesar di testimonio di testigo ocular y otro pasashinan di e Scritura, tabatin y te ainda tin hende cu ta duda cu Hesus a lanta for di morto. Algun ta bisa cu su discipelnan a horta su curpa pa despues pretende cu nan ta testigo di su resureccion. Sinembargo, e discipelnan no tabatin ni e poder ni e influencia pa lucha contra e soldaatnan Romano cu tabata staciona na entrada di e graf. Otro hende ta pretende cu loke e testigonan ey a mira tabata djis un ilusion. E echo cu Hesus a aparece dilanti di hopi hende na diferente ocasion ta contradeci e teoria ey. Ademas, no ta rasonabel pa kere cu un persona imaginario lo por a cushina y sirbi pisca, manera Hesus a haci na Galilea despues cu el a resucita. (Juan 21:9-14) Acaso un homber imaginario lo a invita mirones pa mishi cu ne?—Lucas 24:36-39.
Toch tin algun hende ta pretende cu e resureccion tabata un cuenta cu e discipelnan a inventa. Pero kico nan lo a gana cu esey? Ora nan a duna testimonio tocante e resureccion, nan a haya nan cu bofon, sufrimento y hasta morto. Pakico nan lo a risca pasa den asina tanto sufrimento djis pa apoya un mentira? Ademas, nan a duna testimonio prome na Jerusalem, den bista di nan opositornan, kendenan tabata cla pa probecha di cualkier oportunidad cu nan a haya pa condena nan.
Sin duda, ta e resureccion a duna e discipelnan curashi pa duna testimonio tocante nan Señor a pesar di e persecucion sumamente violento cu nan a haya nan cu ne. E realidad di e resureccion a bira un parti fundamental di e fe cristian. E prome cristiannan no a risca nan bida djis pa duna testimonio tocante un maestro sabi cu a ser mata. Nan a risca nan bida pa proclama e resureccion di Hesus, pasobra esey a duna prueba cu e tabata e Cristo, e Yiu di Dios, un persona bibo y poderoso cu a apoya nan y guia nan. Su resureccion a nifica cu nan tambe lo a lanta for di morto. De echo, si Hesus no a ser lanta for di morto, awe lo no tabatin cristianismo. Si Hesus no a lanta for di morto, kisas nos lo no a yega di tende di dje mes.
Pero kico e resureccion di Cristo ta nifica pa nos awe?
a Den Bijbel, e palabra Griego traduci como “resureccion” literalmente ta nifica “lanta para atrobe.” E ta encera cu un persona ta bolbe biba cu e identidad, personalidad y memoria cu e tabatin prome cu el a muri.
b Maske pa un tempo despues di e morto di Judas Iscariot tabatin solamente 11 apostel, hende tabatin custumber di yama nan “e 12 apostelnan.” Na un ocasion, ora Hesus a aparece, solamente 10 di nan a representa e 12 apostelnan, pasobra Tomas no tabata presente.—Juan 20:24.