E Mito Cu pa Nada di Mundo no Kier Muri
DI E CORESPONSAL DI SPIERTA! NA FRANCIA
MUCHANAN rond mundo stim’e sin fin. Den un aña resien, servicio postal di Francia a ricibi casi 800.000 carta p’e, principalmente di muchanan entre 3 pa 8 aña. E personahe simpatico di Papa Pasco (Santa Claus), cu su barba blanco y mantel cora cu rand di lana blanco, aparentemente ta un di e atraccionnan mas popular di e festividadnan di dianan di fiesta. Pesei, bo por imagina bo anto cu nan ta kima un popchi di dje? Esei ta precis loke a sosode mas cu 50 aña pasa na Dijon, Francia. Dia 23 di december 1951, nan a “ehecuta” Papa Pasco dilanti mas o menos 250 mucha.
Ki malo el a haci? E corant France-Soir a informa cu e ehecucion aki a tuma luga “cu aprobacion di clero, kendenan a condena Papa Pasco di sacrilegio y di tuma honor cu no a toc’e” y a acus’e di a “pone Pasco bira pagano.” Segun un comunicado, e ehecucion tawata “un acto simbolico.” “Falsedad no por stimula sintimento religioso den mucha y sigur e no ta e manera pa educa nan.”
Algun miembro di clero tawata di opinion cu e custumbernan relaciona cu Papa Pasco a pone hende desvia di “e berdadero nificacion cristian” di e nacemento di Hesus. De echo, den e edicion di maart 1952 di e revista Les Temps Modernes (Tempo Moderno), Claude Lévi-Strauss, un analista di cultura, a yama e keremento den Papa Pasco “un di e cunanan mas activo di paganismo serca hende moderno” y a declara cu iglesia tin bon motibo pa denuncia e creencia aki. Lévi-Strauss a remarca tambe cu Papa Pasco a origina cu e rei di Saturnalia. Den antiguo Roma nan tawata celebra e fiesta di Saturnalia di 17 pa 24 di december. Durante e siman ei, nan a dorna edificionan cu blachi of mata berde y a duna otro regalo. Mescos cu Pasco, den e dianan di Saturnalia nan tawata haci hopi fiesta.
Con catoliconan na Francia ta considera Papa Pasco awe, mas cu 50 aña despues cu nan a kima e popchi di Papa Pasco? E famia djaleu aki di e Saturnalia di Roma tambe ta un parti integral di Pasco, mescos cu e figura di Hesus den pesebre. De bes en cuando, un pasto ta denuncia Santa Claus como un forma di comercialismo cu ta saca Cristo for di Pasco. Sinembargo, pa mayoria di nan, si acaso e raiznan pagano di Papa Pasco a molestia nan consenshi mes, e echo cu publico en general a acept’e cu brasa habri a pone nan lubida tur esei.
[Plachi na pagina 13]
DR/© Cliché Bibliothèque nationale de France, Paris