E Sucunan di Bida
SUCU—probablemente bo ta uza sucu den hopi cos; entre otro den bolo, cofi, etcetera. Pero bo tawata sa cu sucu por cuminsa un revolucion den biologia cu por ta igual cu e revolucion cu e descubrimento di DNA a crea?
Resientemente cientificonan a studia con celnan ta uza sucu simpel manera glucose pa traha molecule gigantesco “cu na tamaño y complehidad ta mescos cu DNA y proteina”, segun e revista New Scientist. “Casi tur aspecto di biologia tin di aber cu sucu, por ehempel, reconoce virus, cuaha sanger y yuda cel di sperma drenta eicel.” Na mesun tempo, defectonan den nan composicion a ser relaciona cu un cantidad creciente di enfermedad, manera debilidad muscular (spierzwakte) y artritis reumatico. Segun e informe: “Ta awor numa biologonan a cuminsa compronde ki efecto e sucunan aki tin riba e curpa humano, pero den e proceso nan ta haya nan ta bolbe pensa riba e ideanan di hopi tempo atras tocante con bida ta funciona.”
Cientificonan a inventa e palabra “glycome” pa referi na e set completo di sucu cu un cel of un organismo ta produci, mescos cu e palabra “genome” ta encera henter e set di gene. Sinembargo, e glycome di un cel ta “probablemente miles di biaha mas complica cu e genome”, segun Ajit Varki, director di e Centro di Investigacion y Formacion di Glycobiologia na e Universidad di California, San Diego, Merca. Pakico e glycome ta asina complica?
Den celnan, sucunan simpel—monosacarido—ta pega hunto pa forma polisacarido. Esakinan, na nan turno, ta wordo uza pa forma molecule gigantesco cu por contene mas cu 200 unidad di sucunan mas simpel. Pa motibo di e manera tridimensional den cua e sucunan aki ta configura, cu ta masha importante pa nan funcion, “un molecule di sucu cu ta consisti di apenas seis unidad por yega na e cantidad asombroso di 12 mil miyon posibel structura”, segun New Scientist.
Varki a describi e problemanan formal cu investigadonan ta haya nan cu ne den e campo nobo aki, cu yama glycobiologia, bisando: “Ta manera cos cu nos a caba di descubri e continente di Norte America. Awor nos tin cu manda exploradonan pa haya sa con grandi esaki ta.”
Claramente, e mecanismonan complica di cel viviente ta indica un inteligencia supremo. Serca hopi hende, e echo aki ta lanta un sintimento di temor respetuoso. Abo ta sinti mescos?—Revelacion 4:11.