En Busca Di Un Bida Sigur
PA CADA hende, siguridad ta nificá algu diferente. Pa esun, siguridad ta nificá tin un trabou, pa e otro, esei ta nificá rikesa, i un di tres ta haña cu siguridad ta un ambiente liber di crímen. E ta nificá algu otro pa bo?
Sea loke sea bo opinion, sin duda bo ta haci lo necesario pa bo bida por ta mas sigur posibel. Considerá loke hende na Europa ta haciendo pa logra un midí di siguridad personal.
Educacion Avansá
Segun Jacques Santer, presidente dje Comision Europeo, 20 porciento dje hóbennan den Union Europeo ta sin trabou. P’esei pa nan, hopi ta dependé di un cos: Con mi por haña un trabou cu lo haci mi bida sigur? Hopi hende ta kere cu nan tin mas chens di logra esaki cu educacion avansá, loke, manera The Sunday Times di Londen ta comentá, ta duna studiantenan “un bentaha hopi mas grandi riba mercado laboral.”
Por ehempel, na Alemania, “e deseo pa haña un educacion i un título académico ta mas grandi cu nunca,” segun Nassauische Neue Presse. Esaki ta asina apesar dje echo cu biba como studiante pa e duracion di un estudio universitario den e pais ei ta costa, como promedio, un 100.000 florin.
Nos ta encomendá hóbennan cu ta tuma educacion na serio i cu ta deseá siguridad laboral. I hopi bes un hende siñá i cualificá tin un bentaha ora di busca trabou. Pero ta cierto cu educacion avansá semper ta duna siguridad laboral? Un studiante a bisa: “Mi tabata sa for di cuminsamentu mes cu mi estudio lo no duná mi un trabou claramente definí i cu lo e no ofrecé siguridad.” Su caso no ta único. Den un aña recien, e cantidad di graduado di universidad desempleá na Alemania a alcansá un máximo.
Na Francia, segun un korant, hóbennan ta bai universidad pasobra un diploma di scol secundario so, ta di poco balor den un sociedad den cua hopi hóben ta sin trabou. Sin embargo, hopi studiante di universidad ta reconocé cu na fin di nan estudio, nan “lo ta mes leu cu un título tras di nan nomber.” The Independent ta informá cu na Gran Bretania, “e tension di bida universitario ta afectando e studiantenan teriblemente.” Segun informe, en bes di yuda nan trata cu e insiguridad di bida, ser studiante di universidad ta trece problemanan manera depresion, ansiedad i compleho.
Hopi bes, siña un ofishi of haña entrenamentu práctico den un cierto campo di produccion, por yudá bo haña un trabou vast mas lihé cu ora bo tin un grado universitario.
10.000 Pertenencia Ta Suficiente?
Hopi hende ta kere cu e secreto pa un bida sigur ta rikesa. Esaki por parce lógico, ya cu acumulá suficiente cen na banco ta un bon manera pa traha dam warda awa. Bijbel ta splica cu “placa ta pa un proteccion.” (Eclesiástes 7:12) Sin embargo, semper mas rikesa ta duná bo mas siguridad personal?
No necesariamente. Considerá con rikesa a aumentá den e último 50 añanan. Na fin di Guera Mundial II, un gran parti dje poblacion di Alemania no tabatin casi nada. Awe, segun un korant di Alemania, e aleman promedio tin 10.000 pertenencia. Si prediccionnan económico ta corecto, generacionnan binidero lo poseé asta mas. Pero e acumulacion di rikesa aki ta haci bida mas sigur? No. Un encuesta na Alemania a revelá cu 2 di cada 3 hende ta haña cu bida ta ménos sigur cu 20 of 30 aña pasá. Pues, un aumento inmenso den rikesa no a laga hende sinti nan mas sigur.
Esaki ta di comprendé, pasobra manera a mencioná den e artículo anterior, sintimentu di insiguridad ta un carga emocional. I bo no por aliviá un carga emocional completamente cu rikesa material. Ta cierto cu rikesa ta sirbi como un proteccion contra pobresa i ta yuda den tempu di berans. Pero den cierto circunstancianan, poseé hopi placa ta un carga mes pisá cu poseé tiki placa.
P’esei, un punto di bista balansá en cuanto pertenencia material lo yuda nos corda cu, aunke rikesa por ta un bendicion, e no ta e factor clave pa haña un bida sigur. Ora Jesucristo tabata riba tera, el a animá su siguidónan bisando: “Asta ora un persona tin na abundancia, su bida no ta resultá dje cosnan cu e ta poseé.” (Lucas 12:15) Pa un hende por sintié perfectamente sigur den bida, e tin mester di mas cu rikesa material.
Pa hende di edad avansá, pertenencianan ta importante, no asina tantu pa nan balor monetario, sino pa nan balor sentimental. P’esei, loke ta preocupá hende grandi mas tantu cu rikesa, ta e rísico di bira víctima di crímen.
Tene Cuidou!
“Den e último 30 añanan, crímen . . . a bira un problema cada bes mas grandi na tur parti di mundu,” segun e foyeto Practical Ways to Crack Crime (Maneranan Práctico pa Prevení Crímen), publicá na Gran Bretania. Forsanan policial ta trahando na capacidad máximo. Con algun hende ta trata cu e problema?
Siguridad personal ta cuminsá na cas. Por ehempel, na Suisa, un arkitecto ta specialisá den diseñá cas a prueba di ladron, ekipá cu lok di siguridad, porta reforsá i bentana cu hekwerk. Ta parce cu e doñonan dje casnan aki ta haña cu nan cas mester ta nan forti. Segun e revista noticiero Focus, e casnan aki ta caru, pero tin hopi demanda pa nan.
Pa aumentá siguridad personal tantu paden como pafó di cas, ciudadanonan di algun comunidad a organisá plannan di vigilancia di bario. Residentenan di cierto suburbionan ta bai asta mas leu, i ta paga un compania di ‘security’ pa patruyá nan área na cierto oranan. Hopi hende ta haña cu ta consehabel pa no sali bo so anochi den e cayanan desolá di stad. I mayornan, cu naturalmente ta preocupá pa e bienestar di nan yunan, lo por tuma extra precaucion pa protehá nan. Considerá e sugerencianan den e cuadro riba e página aki.
Pero no ta tur hende por aford un cas a prueba di ladron. Ademas, plannan di vigilancia di bario i patruyanan di siguridad lo no reducí crímen en general; nan ta djis skuif e problema pa áreanan unda no tin proteccion. Asina crímen ta keda un dje menasanan mas grandi pa siguridad personal. Pa nos bida por ta sigur, mas ta necesario cu un esfuerso grandi pa caba cu crímen.
Trata e Enfermedad, No e Síntomanan So
Nos tur ta sinti un deseo natural di tin un bida sigur, i nos ta haci bon di tuma medidanan razonabel i práctico pa logra e meta aki. Pero crímen, desempleo i tur e otro cosnan cu ta haci nos bida insigur ta solamente e síntomanan di un condicion cu ta afectando henter humanidad. Pa por drecha e condicion aki, ta necesario pa trata, no solamente e síntomanan, sino e causa mes tambe.
Kico ta e causa fundamental di insiguridad den nos bida? Con nos por eradik’é i asina eliminá pa semper e insiguridad di bida? Lo considerá esaki den e siguiente artículo.
[Kuadro na página 6]
Maneranan pa Protehá Mucha Chikitu
Debí cu tin hopi caso di mucha cu ta ser asaltá, secuestrá i asesiná, hopi mayor a haña cu ta útil pa siña nan yunan lo siguiente:
1. Bisa no—cu hopi firmesa—na ken cu kier pone nan haci algu cu nan ta haña cu no ta bon.
2. No laga niun hende mishi cu partinan íntimo, a ménos cu un mayor ta presente, manera den e caso di dokter of verpleegster.
3. Ora tin peliger, core bai, grita of pidi yudansa di un adulto ei banda.
4. Conta mayornan di cualkier incidente of combersacion cu e mucha ta sintié incómodo cuné.
5. No tene nada secreto pa mayornan.
Como último punto, ta masha consehabel pa mayornan wak bon ken nan ta scoge pa cuida nan yu.
[Plachi na página 5]
Pa nos bida por ta sigur, nos mester di mas cu educacion, rikesa of un esfuerso grandi pa caba cu crímen