BIBLIOTEKA ONLINE Watchtower
Watchtower
BIBLIOTEKA ONLINE
Papiamentu (Kòrsou)
  • BEIBEL
  • PUBLIKASHON
  • REUNION
  • yp cap. 34 pág. 272-281
  • Pakico rechaza droga?

No tin vidio disponibel pa esaki.

Despensa, tin un problema pa habri e vidio.

  • Pakico rechaza droga?
  • Loke hovenan sa puntra — Contesta práctica
  • Suptema
  • Informashon Similar
  • Droga ta pashuma hende
  • Droga por daña mi salud?
  • Marijuana​—loke e ta haci cu bo curpa
  • E punto di bista bíblico di droga
  • Otro hovenan i presion cu nan ta pone
  • “Camna cu hende sabí”
  • Bo por bisa No!
  • Mal Uso di Droga Tin un Solucion!
    Spièrta!—2001
Loke hovenan sa puntra — Contesta práctica
yp cap. 34 pág. 272-281

Capítulo 34

Pakico rechaza droga?

“MI TA un mucha emocional,” segun Miguel, un hoven di 24 aña di edad. “Tin bez cu mi tin miedu di hovenan di mi mes edad i nan asta ta intimidámi. Mi ta sufri di depresion, insiguridad, i aveces mi asta a considera suicidio.”

Ana, 36 aña di edad, ta pinta su mes como “mashá mucha emocionalmente,” teniendo “mashá poco confianza den su mes.” El a agrega: “Mi ta haya cu ta mashá dificultoso pa hiba un bida normal.”

Miguel i Ana ta sufri di consecuencia di un decision cu nan a tuma ora nan tabata mashá hoven, esta, nan a experimenta cu droga. Miyones di hoven ta haci mescos awe​—ta indjecta, ta guli, ta chupa, i ta huma tur loke tin desde cocaína te na marijuana. Pa algun hoven, uso di droga ta un manera pa scapa for di problema. Otronan ta enbolbénan den droga pa satisface nan curiosidad. Pero otronan ta usa droga pa alivia depresion of fastiosidad. I despues di cuminza, hopi ta sigi usa droga pe puro placer di dje. Segun Grant di 17 aña di edad: “Mi ta huma marijuana solamente pa su efecto. Mi no ta hacié pa sigi moda ni pa motibo social. . . . Mi nunca a huma bao di presion di otro hoven, sino mi ta huma pasobra mi kier huma.”

Di tur manera, tin bon posibilidad cu tardi of temprán abo també lo hayábo na contacto cu droga of haya un oferta directo di nan. Segun un hoven, “Asta security na nos scol ta bende marijuana.” Nan tin i ta bende angúa i otro aparato i droga abiertamente na scol. Pero, apesar di su popularidad, tin bon motibo pa bo rechaza droga. Pakico?

Droga ta pashuma hende

Considera hovenan cu ta usa droga como escape for di problema, manera Miguel i Ana. Manera nos a mustra den e capítulo anterior, crecimento emocional ta e resultado di a enfrenta desafío di bida, tratando cu bon éxito, i sobrebibando fracaso. Hovenan cu ta depende di droga pa haya alivio for di problema ta stroba nan desaroyo emocional. Nan no ta desaroya e capacidad di vence problema.

Mescos cu cualkier otro capacidad, nos capacidad di logra ta exigi praktijk. Por ehempel: Bo a yega di wak un bon hungador di futbol? E por usa su cabez i pia di manera cu ta nada menos cu asombroso! Sin embargo, con e hungador a bira capaz asina? Cu hopi aña di praktijk. El a siña scop e bala, corre cuné, haci schijnbeweging, etc., te cu el a bira capaz den e wega.

E desaroyo di e capacidad di logra ta mashá similar. Praktijk ta necesario​—experencia. Sin embargo, den Proverbio 1:22 e Bijbel ta puntra: “Pa cuanto tempo boso sin experencia lo sigi stima falta di experencia, . . . i pa cuanto tempo boso cu ta stúpido lo sigi odia conocimento?” Hovenan cu ta sconde tras di e defensa falso cu droga ta duna ta ‘stima e falta di experencia’; nan no ta desaroya e conocimento i e capacidad di logra necesario pa enfrenta bida. Manera e buki na inglés Papia cu bo tiener ta bisa di hovenan cu sa usa droga: “Nan nunca ta siña e les di cu nan por sobrebiba momento doloroso di bida sin droga.”

Esei ta loke Ana, cu a usa droga como un escape, a admiti: “Pa 14 aña mi no a enfrenta mi problema.” Miguel a admiti mescos, bisando: “Mi a usa droga desde cu mi tabatin 11 aña di edad. Ora mi a kita ne edad di 22, mi a sintími manera un mucha. Mi a tene saya di otro hende, forzando pa haya siguridad. Mi a yega di comprende cu mi desaroyo emocional a para ora mi a cuminza usa droga.”

“Mi a tira afó tur e añanan ei di desaroyo,” segun Frenk, cu a haci abuso di droga desde edad di 13 aña. “Ora mi a bandonánan, mi a yega di comprende penosamente cu mi tabata totalmente sin preparacion pa enfrenta bida. Mi a bolbe di nobo ne edad di 13 aña cu e mesun disturbio emocional cu ta enfrenta otro muchanan.”

Droga por daña mi salud?

Esei ta otro fase di preocupacion. Casi tur hoven sa cu loke ta yamá droga sterki por mata hende. Pero kico di loke ta yamá droga suave, tal como marijuana? Tur spiertamento cu bo ta tende tocante nan ta solamente pa spantábo? Como contesta, láganos considera e droga marijuana.

Marijuana (yamá també pito) ta e tópico di hopi discusion di hende experto. I nan ta admiti cu tin hopi cos cu nan no sa tocante tal droga popular. Entre otro cosnan, marijuana ta mashá complicá; un solo cigaría di marijuana ta contene mas cu 400 combinacion di químico den su huma. Docter a investiga pa mas cu 60 aña pa descubri cu huma di cigaría ta causa cáncer. Kizás hopi aña lo pasa ainda promé cu hende sa pa sigur exactamente loke e combinacion di 400 químico di marijuana ta haci cu e curpa humano.

No obstante, despues di a studia miles di raport di investigacion, un grupo di experto dje prestigioso Instituto Americano di Medicina a conclui: “Evidencia científico publicá te awor ta indica cu marijuana tin un efecto sicológico i biológico di alcance amplio, algun di locual, por lo menos den cierto situacion, ta perhudicial pa salud humano.” Cua ta algun efecto perhudicial?

Marijuana​—loke e ta haci cu bo curpa

Por ehempel, considera bo pulmón. Asta defensor di mas fuerte di marijuana ta admiti cu tragamento di huma di ningun manera ta conbiníbo. Huma di marijuana, mescos cu huma di tabaco, ta consisti di varios químico venenoso, tal como breu.

Dr. Forest S. Tennant, Jr., a investiga 492 soldad di ehército americano cu a huma marijuana. Casi 25 porciento di nan “a sufri di dolor di garganta como resultado di huma marijuana, i mas cu 6 porciento a bisa cu nan a sufri di bronquitis.” Un otro investigacion a descubri cu 24 di 30 humador di marijuana tabatin den nan pulmón “herida característica di cáncer den su promé estapa.”

Ta cierto cu ningun hende por garantiza cu hende asina realmente por haya cáncer despues. Pero bo kier corre tal risico? Además, e Bijbel ta bisa cu Dios “ta duna tur hende bida i rosea.” (Echo 17:25) Bo ta mustra respet pe Dunador di bida si bo expresamente ta traga algo cu ta daña bo pulmón i garganta?

Den Eclesiastés 12:6 celebro humano ta ser yamá poéticamente “e conchi di oro.” Un poco mas grandi cu bo moquete i pisando apenas tres liber, e celebro no ta solamente un depósito precioso di bo memoria sino també ta e centro di control di tur e sistema di bo nervio. Teniendo esei presente, leza e advertencia aki dje Instituto di Medicina: “Nos por bisa cu confianza cu marijuana ta produci efecto severo riba e celebro, incluyendo cambio químico i fisiológico eléctrico.” Actualmente, no tin prueba conclusivo cu marijuana ta causa daño permanente ne celebro. No obstante, e posibilidad di cu marijuana por haci daño ne “conchi di oro” no mester ta rechazá como di poco importancia.

I kico dje posibilidad cu un dia lo bo casa i haya yiu? E Instituto di Medicina a informa cu ta conocí cu marijuana “ta causa defecto den yiu ora hopi di dje ta ser duná na bestia den experimento.” No tin prueba final di si e ta tene e mesun efecto riba hende. Pero, no lubida, hopi bez añanan ta pasa promé cu ta sali na cla defecto den yiu (tal como esei cu e hormón DES a causa). Pues, no ta sigur loke ta spera yiu​—i nieto​—di humador di marijuana den futuro. Dr. Gabriel Nahas ta bisa cu humamento di marijuana por ta “ruleta genética.” Hende cu ta mira yiu como “herencia di Jehova” por corre risico asina?​—Salmo 127:3.

E punto di bista bíblico di droga

Naturalmente, marijuana ta un so di un gran cantidad di droga popular. Pero e ta wel ilustra cu tin motibo amplio pa evita di tuma cualkier droga pa placer cu ta afecta bo mente. E Bijbel ta bisa: “E boniteza di hovenan ta nan forza.” (Proverbio 20:29) Como un hoven, sin duda bo ta disfruta di bon salud. Pakico sikiera corre e risico di benté afó?

Pero, mas importante, nos tin e punto di bista bíblico dje asunto. E ta bísanos “proteha [nos] capacidad di pensa,” i no destruyé cu abuso químico. (Proverbio 3:21) E ta duna otro conseho: “Láganos hácinos limpi di tur contaminacion di carni i di spiritu, perfeccionando santidad den temor di Dios.” Realmente, ta solamente na hende cu a ‘hácinan limpi di contaminacion’ evitando bicio manera abuso di droga, cu Dios ta priminti: “ ‘Lo mi recibi boso.’ ‘I lo mi ser tata di boso.’ ”​—2 Corintio 6:17–7:1.

Sin embargo, por ta cu no ta fácil pa rechaza droga.

Otro hovenan i presion cu nan ta pone

Un dia den frescura djatardi José i Francisco, primo i amigo íntimo, a cera un conbenio. José, esun mas hoven, a propone: “Maske kico otro hende ta haci, láganos nunca hunga cu droga.” E dos hoven a dal un shake hands pa cera e conbenio. Cinco aña so despues, nan a haya José morto den su auto como resultado di un desgracia relacioná cu droga. I Francisco tabata severamente biciá na droga.

Kico a pasa? E contesta ta ser hayá den e advertencia urgente duná den e Bijbel: “No sea gañá. Mal asociacion ta daña costumber útil.” (1 Corintio 15:33) Tanto José como Francisco a asocia cu mal hende. Mientras cu nan a asocia cada bez mas cu hoven cu a usa droga, mas nan mes a cuminza experimenta cu droga.

E buki na inglés Conducta cu ta causa destruccion propio di mucha i hovenan ta bisa: “Cu mas frecuencia amigo íntimo ta introduci of ta tenta otro hoven pa tuma varios droga . . . Tal bez nan intencion ta di comparti un experencia excitante of placentero.” Miguel, esun mencioná caba, a confirma esei, bisando: “Pa mi, presion di otro hoven tabata un cos di mas difícil pa mi trata cuné. . . . E promé bez cu mi a huma marijuana, mi a hacié pasobra tur e muchanan cu mi a hacié, i mi kier a cuadra cu nan.”

Francamente, si bo amigonan ta cuminza usa droga, esei lo ponébo bao di presion emocional fuerte pa haci mescos, pa pas. Si bo no ta cambia bo amigonan, muy probablemente cu tempo lo bo bira drogadicto també.

“Camna cu hende sabí”

“Ken cu a camna cu hende sabí lo bira sabí, pero ken cu tin tratamento cu hende estúpido lo pasa malu,” segun Proverbio 13:20. Por ehempel, si bo ta purba di evita di haya grip, lo bo no evita contacto extrecho cu hende cu tiné? “Di igual manera,” segun e buki na inglés Presion di otro hovenan, “pa nos preveni . . . abuso di droga . . . , nos tin cu mantene un situacion saludable balanzá i reduci contacto cu influencia perhudicial.”

Pues, bo kier rechaza droga? Anto tene cuidao cu ken bo ta asocia. Cera amistad cu hende cristian temeroso di Dios cu lo apoya bo determinacion di keda liber di droga. (Compara cu 1 Samuel 23:​15, 16.) Ripara, també, e palabra di Exodo 23:2. Aunque nan tabata dirigí originalmente na testigo cu tabata duna testimonio bao di huramento, nan ta bon conseho pa hovenan: “Bo no mag sigi tras dje multitud pa un mal motibo.”

Ken cu ta sigi tras di otro hende sin puntra nada, ta nada mas cu un esclabo. Segun e Bijbel den Romano 6:16 (Testament Nobo): “Boso no sa, anto, cu na ken cu boso ta presenta boso mes como catibo pa obedecele, boso ta catibo di esun na ken boso ta obedece?” P’sei mes, e Bijbel ta conseha hovenan pa desaroya e “capacidad di pensa.” (Proverbio 2:​10-12) Siña pensa pa bo mes, i lo bo no tin e inclinacion di sigi hovenan delincuente.

Ta cierto cu bo por ta curioso tocante droga i nan efecto. Pero bo no tin cu contamina bo mente i curpa pa bo sa loke droga ta haci cu hende. Simplemente observa drogadicto di bo mes edad​—specialmente esnan cu a usa droga pa mashá tempo. Nan ta parce alerto i inteligente? Nan ta haya bon marca riba raport? Of nan ta suf i ta falta tino, i aveces no sa loke ta pasa rond di nan? Drogadicto mes a inventa un nomber pa hende asina: “Hende kimá.” Pero, hopi hoven “kimá” probablemente a cuminza usa droga pa curiosidad. No ta straño, anto, cu e Bijbel ta conseha hende cristian pa domina curiosidad insaludable i pa ser “mucha chikito en cuanto maldad.”​—1 Corintio 14:20.

Bo por bisa No!

Un foyeto cu e Instituto Nacional Americano Tocante Abuso di Droga ta hácinos corda: “Bo tin derecho . . . di rechaza oportunidad di usa droga. Cualkier amigo cu ta pone presion riba bo pa cambia bo decision ta ataca bo derecho como un persona liber.” Kico bo por haci si un hende ta ofrecébo droga? Tene curashi di bisa NO! Esei no necesariamente kier men cu bo tin cu duna predicashi tocante e bicio di abuso di droga. E mesun foyeto ta sugeri pa bo simplemente contestá, “Danki, pero mi no kier huma” of, “No, mi no ta busca problema” of asta chanza, “Mi no ta tuma veneno.” Si nan ta persisti den nan oferta, kizás bo tin cu dal un NO vigoroso! Dunando otro hende di sa cu bo ta cristian també por resulta di ser un proteccion.

No ta fácil pa crece den e mundo aki. Si bo ta purba di evita e dolor di crece door di uso di droga, bo por stroba seriamente bo oportunidad di bira un adulto responsabel i maduro. Siña enfrenta problema cara cara. Si e presion ta parce invencible, no busca escape den droga. Papia cu bo mayornan of otro adulto responsabel cu por yudábo resolve e problema. Tampoco no lubida e conseho bíblico: “No sea ansioso tocante nada, sino den tur cos cu oracion i súplica hunto cu agradicimento, duna di conoce bo peticion na Dios; i e paz di Dios cu ta surpasa tur pensamento lo warda boso curazón i facultad mental.”​—Filipense 4:​6, 7.

Sí, Jehova Dios lo dunábo e forza pa bisa NO! Nunca laga otro hende usa presion pa debilita bo determinacion. Manera Miguel a conseha: “No experimenta cu droga. Lo bo sufri pe resto di bo bida!”

Pregunta pa consideracion Capítulo 34

◻ Pakico tanto hoven ta enbolbénan den droga?

◻ Con uso di droga por pashumábo emocionalmente?

◻ Kico hende sa di efecto di marijuana riba e curpa?

◻ Cua punto di bista e Bijbel tin di tuma droga pa placer?

◻ Pa keda liber di droga, pakico ta vital pa vigila bo asociacion?

◻ Menciona algun manera pa rechaza droga.

[Komentario na página 274]

“Asta e security na nos scol ta bende marijuana,” segun un hoven

[Komentario na página 279]

“Mi a yega di sa cu mi desaroyo emocional a para ora mi a cuminza usa droga.”​—Miguel, un ex-drogadicto

[Kuadro na página 278]

Marijuana​—un droga nobo milagroso?

Tabatin hopi papiamento tocante declaracion di cu marijuana por tin balor médico den tratamento di glaucoma i asma i mareamento di paciente cu ta tuma quimoterapia pa cáncer. Un informe dje Instituto Americano di Medicina ta reconoce cu tin algun berdad den tal declaracion. Pero esei kier men cu den e futuro cercano docter lo recomenda cigaría di marijuana?

Probablemente cu no, pasobra aunque e mas cu 400 combinacion di químico den marijuana por resulta di ser útil, humamento di marijuama apenas por ta e manera lógico pa tuma tal medicina. Segun Dr. Carlton Turner, un famoso autoridad, “Uso di marijuana ta mescos cu duna pan cu beschim na hende pa come pa nan haya penicilín.” Pues, si algun químico den marijuana ta bira berdadero medicina, docter lo recomenda combinacion di químico similar di marijuana pa nan. No ta straño, anto, cu e Secretario Americano di Salud i Servicio Humano a skirbi: “Nos tin cu enfatiza cu e posible beneficio médico di marijuana di ningun manera ta cambia e significacion di su efecto negativo riba salud.”

[Plachi na página 275]

Tene e curashi di rechaza droga!

[Plachi na página 276, 277]

Si bo ta usa droga pa scapa for di problema awor, bo por haya cu ta dificultoso pa enfrenta problema como adulto

    Publikashonnan na Papiamentu (Curaçao) (1986-2025)
    Log Out
    Log In
    • Papiamentu (Kòrsou)
    • Kompartí
    • Preferensia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondishonnan di Uso
    • Maneho di Privasidat
    • Konfigurashon di Privasidat
    • JW.ORG
    • Log In
    Kompartí