BIBLIOTEKA ONLINE Watchtower
Watchtower
BIBLIOTEKA ONLINE
Papiamentu (Kòrsou)
  • BEIBEL
  • PUBLIKASHON
  • REUNION
  • w93 15/11 pág. 8-11
  • No A Pensa Mes di Comprometé!

No tin vidio disponibel pa esaki.

Despensa, tin un problema pa habri e vidio.

  • No A Pensa Mes di Comprometé!
  • E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—1993
  • Suptema
  • Informashon Similar
  • Odiá Sin Motibu
  • Roma Ta Intensificá e Persecucion
  • Contraste Skerpi
  • E Prijs di Duna Testimonio
  • Aumento Ta Trece Mas Persecucion
  • E Recompensa
  • Cristianismo di Prome i Estado
    E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—1996
  • Cristian di promé i e mundo
    E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—1993
  • Odiá pa Motibu di Nan Fe
    E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—1998
  • Defendé e Bon Notisia Dilanti di Outoridat
    E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova (Edishon di Estudio) 2016
Mas Artíkulo
E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—1993
w93 15/11 pág. 8-11

No A Pensa Mes di Comprometé!

E MAN di Jehova tabata cu e promé siguidornan di Jesucristo. (Echo 11:21) Cu yudansa di Dios, nan a sigui un curso recto sin haci compromiso. Cu nan a experenciá tambe hostilidad i asta persecucion intenso ta un echo histórico bon-conocí.

Hende a papia hopi dje integridad dje promé fiel siguidornan di Cristo. Asta pagando cu nan bida, nan a nenga di comprometé nan fe. Pero pakico nan a ser tratá asina cruelmente?

Odiá Sin Motibu

Mescos cu Jesus, cristiannan berdadero no a compartí e aspiracion i creencianan dje mundu aki. (1 Juan 4:4-6) Ademas, e crecementu di cristianismo “tabata asina rápido, i su éxito asina remarcabel, cu un choke teribel [cu e poder imperial di Roma] tabata inevitabel,” segun historiador Edmond de Pressensé.

Un biaha Jesus a aplicá na su mes un salmo profético, bisando: “Nan a odiá mi sin motibu.” (Juan 15:25; Salmo 69:4) Promé cu el a conta su disipelnan esaki, el a spierta: “Un esclabo no ta mayor cu su doño. Si nan a persiguí mi, nan lo persiguí boso tambe.” (Juan 15:20) Lo no tabata fácil pa sigui den su pasonan. E motibu principal tabata cu lider religioso entre e hudiunan lo a trata disipel hudiu di Jesus como apóstata di hudaismo. Sin embargo, ora siguidor di Jesus a ser mandá pa no papia mas tocante dje, nan a nenga di cumpli i asina no comprometé nan fe.—Echo 4:17-20; 5:27-32.

Durante un testimonio presentá n’e Sanedrin hudiu djis despues di Pentecoste 33 E.C., disipel Esteban a ser acusá di a “papia cosnan blasfemoso contra Moises i Dios.” Aunke e acusacionnan tabata inhustu, el a ser piedrá na morto. Como resultado, “gran persecucion a lanta contra e congregacion cu tabata na Jerusalem,” i “tur fuera dje apostelnan a ser plamá den henter e region di Hudea i Samaria.” (Echo 6:11, 13; 8:1) Hopi a ser encarcelá.

E hudiunan a persiguí siguidor di Jesus “cu un odio implacabel,” segun e buki Christianity and the Roman Empire. Asta, e gobiernu romano hopi bes tabatin cu actua pa protehá e cristiannan! Por ehempel, soldadnan romano a rescatá apostel Pablo for di intento dje hudiunan pa mat’é. (Echo 21:26-36) Tog, e relacion entre e cristiannan i e romanonan a keda unu incómodo.

Roma Ta Intensificá e Persecucion

Rond di nuebe aña despues dje morto di Esteban, e gobernador romano Herodes Agripa I a laga mata apostel Santiago afin di haña fabor cerca e hudiunan. (Echo 12:1-3) P’e tempu ei, creencia den Cristo a plama te Roma. (Echo 2:10) Na 64 E.C., gran parti dje stad ei a ser destruí pa candela. Persecucion horibel dje cristiannan a sigui despues cu Nero a culpa nan p’e desaster den su esfuerso pa caba cu rumor cu e tabata responsabel p’e candela grandi i destructivo. T’e a pega e stad na candela como excusa pa reconstruy’é mas grandiosomente i cambia su nomber pa Nerópolis na honor di su mes? Of ta su emperatris Popea, un persona combertí na hudaismo, conocí pa su antipatia pa cu cristiannan, a influenciá su decision pa acusá nan? Investigadornan no ta sigur, pero e efecto tabata spantoso.

Historiador romano Tácito ta bisa: “Bofonamentu a ser agregá na morto; bistí den cueru di bestia, [cristiannan] a ser habracá na pida dor di cachó; nan a ser clabá na crus; nan a hunta nan cu combustibel, pa ora di dia a caba, nan por a sirbi como lus,” flambeu humano pa iluminá hardin imperial. Tácito, kende no tabata amigu dje cristiannan, ta agregá: “Culpabel manera nan tabata, i merecedor di castigu ehemplar, nan a stimulá compasion, segun cu nan tabata ser destruí, no p’e bienestar público, sino for dje crueldad di un solo homber,” Nero.

Contraste Skerpi

Aunke a cumbiní e propósito di Nero pa acusá cristiannan dje destruccion di Roma, e nunca a prohibí cristianismo como un religion den e Estado. Pues pakico e romanonan a continuá cu e persecucion? Pasobra “e comunidadnan cristian chikitu tabata molestiando e mundu pagano loco pa placer cu nan piedad i nan decencia,” segun historiador Will Durant. E contraste entre cristianismo i e dramamentu di sanger dje competencianan di gladiador romano no por tabata mas grandi. Un oportunidad p’e romanonan deshací dje cristiannan i asina calma nan propio concenshi tabata demasiado bon pa perde.

Como un imperio mundial, Roma a parce invencibel. E romanonan a kere cu un motibu pa nan balor i abilidad militar extraordinario tabata nan adoracion di tur deidad. P’esei pa nan tabata difícil pa comprendé e exclusividad di monoteismo cristian i su rechaso di tur otro dios, incluyendo adoracion dje emperador. No tabata sorprendente cu Roma a mira cristianismo como un influencia debilitando e fundeshi mes dje imperio.

E Prijs di Duna Testimonio

Pa fin dje promé siglo E.C., apostel Juan a ser mandá den exilio n’e isla di Pátmos “dor cu el a papia tocante Dios i a duna testimonio di Jesus.” (Revelacion 1:9) Hende ta kere cu e emperador romano Domitiano tabata responsabel pa esaki. Sin embargo, apesar dje presion cu nan a pone riba siguidor di Jesus, pa rond di fin dje siglo cristianismo a plama den henter e Imperio Romano. Con esaki tabata posibel? A History of the Early Church ta bisa cu cristianismo a ser “tené huntu dor di su ministerio.” Mescos cu Juan, e promé cristiannan persiguí no a comprometé nan fe sino celosamente a persistí den papia tocante Dios i duna testimonio di Jesus.—Echo 20:20, 21; 2 Timoteo 4:2.

Persecucion di cristiannan a dal un buelta nobo na 112 E.C., dos aña despues cu Emperador Trahan a nombra Plinio gobernador di Bitinia (awor nortwest di Turkia). E gobernacion anterior tabata negligente, resultando den desordu. E tempelnan casi a ser bandoná, i benta di cumind’i bestia pa animal di sacrificio a cai considerablemente. Comerciantenan a culpa e simplicidad di adoracion cristian, pasobra e no tabata incluí ni sacrificio di bestia ni ídolo.

Plinio a traha duru pa restorá adoracion pagano, miéntras hende cristian a paga cu nan bida dor di nan rechaso pa ofrecé biña i censia dilanti estatua dje emperador. Cu tempu, autoridadnan romano a reconocé cu e cristiannan “tabata un pueblo birtuoso, pero inexplicablemente hostil n’e tradicion religioso bieu,” segun profesor Henry Chadwick. Aunke ser un cristian a keda un crímen cu pena capital, berdadero siguidor di Jesus no a pensa mes di comprometé.

Odio a resultá tambe for di “fastidia causá den famia pagano dor dje combertimentu di miembro individual,” segun profesor W. M. Ramsay. Dr. J. W. C. Wand ta declará cu “bida social a bira masha difícil ora bo bisiña no por a conformá cu e custumber social di mas comun riba e base cu esei a encerá reconocimentu di deidad pagano.” Nada straño cu hopi a mira e promé cristiannan como odiador di humanidad of a considerá nan di ta ateista.

Aumento Ta Trece Mas Persecucion

Policarpo, segun informe siñá dor di apostel Juan, a bira un anciano respetá den e stad di Smirna (awor Ismir). Pa su fe el a ser kimá na staca na 155 E.C. E gobernador romano di provincia, Statio Quadrato, a reuní e multitudnan. E stadion tabata yená cu pagano hostil kendenan a despreciá Policarpo di 86 aña di edad dor cu el a desanimá e adoracion di nan diosnan, i hudiu fanático boluntariamente a recogé palu di candela, aunke nan mester a haci esei riba un Sabat grandi.

Un yobida di persecucion a basha despues rib’e cristiannan atrabes dje mundu romano. Bou di Emperador Marco Aurelio, asta mas cristian a ser matá. Si nan tabata ciudadano romano, nan a muri pa spada; si no, nan a ser matá dor di bestia salbahe den e anfiteatronan. Nan crímen? Simplemente ser un cristian cu a nenga di comprometé of renunciá su fe.

E stad frances moderno di Lyons a crece for dje colonia romano di Lugdunum, un centro di gobernacion clave i e único post militar romano entre Roma i riu Rijn. Pa 177 E.C., e tabatin un comunidad cristian fuerte contra cua e poblacion pagano a lanta cu furia. Esaki a cuminsá ora e cristiannan a ser excluí for di lugánan público. E multitud desordená a provocá un bochincha i e persecucion cu a bini despues tabata asina grandi cu ningun cristian a risca sali for di cas. E gobernador romano a ordená pa busca e cristiannan i mata nan.

E Recompensa

Cu e morto di Jesus su apostelnan i e desaparicion di nan influencia di frena, apostasia a cuminsá desaroyá entre esnan cu a profesá di ta cristian. (2 Tesalonicense 2:7) Cerca e fin di siglo cuater E.C., cristianismo apóstata a bira un religion di Estado. P’e tempu ei, el a bira corumpí i tabata cla pa comprometé i identificá su mes cu e mundu—algu cu Jesus i su disipelnan di promé nunca a haci. (Juan 17:16) Sin embargo, hopi tempu mas promé, e cánon bíblico a ser completá, cu su registro dje fe cristian.

E sufrimentu i morto di miles dje promé cristiannan tabata en bano? Siguramente cu no! Sin pensa mes di comprometé nan fe, ‘nan a proba nan mes di ta fiel asta te na morto i a ser duná e corona di bida.’ (Revelacion 2:10) Jehova su sirbidornan ainda ta sinti e cayente di persecucion, pero e fe i integridad dje promé compañénan creyente ta permanecé como un fuente di gran animacion pa nan. P’esei, cristiannan di dia moderno tampoco ta pensa mes di comprometé.

[Pictures on page 8, 9]

Nero

Model di Roma imperial

Un altar dedicá n’e adoracion di César

[Credit Lines]

Nero: Cortesia dje Museo Británico

Museo della Civiltà Romana, Roma

[Picture on page 10]

Marco Aurelio

[Credit Line]

Archivo di Bettmann

    Publikashonnan na Papiamentu (Curaçao) (1986-2025)
    Log Out
    Log In
    • Papiamentu (Kòrsou)
    • Kompartí
    • Preferensia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondishonnan di Uso
    • Maneho di Privasidat
    • Konfigurashon di Privasidat
    • JW.ORG
    • Log In
    Kompartí