BIBLIOTEKA ONLINE Watchtower
Watchtower
BIBLIOTEKA ONLINE
Papiamentu (Kòrsou)
  • BEIBEL
  • PUBLIKASHON
  • REUNION
  • w94 1/7 pág. 14-17
  • Kico a sosode autoridad?

No tin vidio disponibel pa esaki.

Despensa, tin un problema pa habri e vidio.

  • Kico a sosode autoridad?
  • E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—1994
  • Suptema
  • Informashon Similar
  • Crisis di autoridad
  • Búsqueda di hende pa autoridad legal
  • “Dos poder,” “dos spada”
  • E fantasía di soberanía popular
  • E fantasía di soberanía nacional
  • Esfuerzo humano un fracaso
  • E Punto Di Bista Cristian Di Autoridad
    E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—1994
  • Di Con Respet pa Autoridad Ta Esencial?
    E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—2000
  • Dikon Nos Mester Respetá Outoridat?
    “Keda den e Amor di Dios”
  • Imitá Kristu Ora di Ehersé Outoridat
    E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—2006
Mas Artíkulo
E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—1994
w94 1/7 pág. 14-17

Kico a sosode autoridad?

HENDE pensativo ta mira e necesidad di autoridad. Sin algun sorto di estructura di autoridad, e arreglo social humano pronto lo bira caótico. P’sei, un buki di siñanza clásico francés tocante ley constitucional ta bisa: “Den cualkier grupo humano, tin dos categoría di hende: esnan cu ta manda i esnan cu ta obedece, esnan cu ta duna orden i esnan cu ta cumpli cu nan, lider i miembro, gobernador i esnan goberná. . . . Existencia di autoridad por ta mirá den cualkier arreglo social humano.”a

Sin embargo, actitud tocante autoridad a cambia desde Gera Mundial II i specialmente desde e década di 1960. Comentando riba e tempo ei, Encyclopædia Universalis francés ta menciona un “crisis antiherarquía i antiautoridad.” Tal crisis no ta un sorpresa pa studiante di Bijbel. Apóstol Pablo a profetiza: “No lubida, e época final dje mundo aki lo ser un tempo di turbulencia! Hende lo stima solamente nan mes i placa; nan lo ser bromador, arrogante, i abusivo; desobediente na mayornan . . . ; nan lo tin odio impordonabel, . . . fuera di control i violento, . . . hinchá cu nan mes importancia. Nan lo stima nan placer mas cu nan Dios.”​—⁠2 Timoteo 3:​1-4, The Revised English Bible.

Crisis di autoridad

E profecía ta pinta bon nos dia i época. Autoridad ta ser desafiá na tur nivel​—⁠den famía, scol público, universidad, empresa di negoshi, gobierno local i nacional. E revolucion sexual, música rap fundamental, manifestacion di studiante, huelga ilegal, desobedencia civil, i acto di terrorismo, tur esei ta siñal di decaimento den respet pa autoridad.

Den un simposio organizá den París mediante e Instituto Francés di Ciencia Política i e diario di París Le Monde, profesor Yves Mény a bisa: “Autoridad por existi solamente si e tin e apoyo di legalidad.” Un motibo pe crisis di autoridad djawe ta cu hopi hende ta duda e legalidad di esnan na mando. Es decir, nan ta duda nan derecho di tene autoridad. Un encuesta a mustra cu un poco despues di 1980, 9 porciento dje poblacion di Estados Unidos, 10 porciento na Australia, 24 porciento den Britania, 26 porciento den Francia, i 41 porciento den India a considera nan gobierno di ser ilegal.

Búsqueda di hende pa autoridad legal

Segun e Bijbel, hende originalmente tabata bao dje autoridad directo di Dios. (Génesis 1:​27, 28; 2:​16, 17) Pero, pronto despues, hende a declara independencia moral for di nan Creador. (Génesis 3:​1-6) Ya cu hende a rechaza teocrácia, of e gobernacion di Dios, nan tabatin cu haya otro sistema di autoridad. (Eclesiastés 8:⁠9) Algun a declara nan autoridad usando forza. Pa nan, forza a dúnanan derecho. Basta cu nan tabatin suficiente forza pa pone nan boluntad na vigor. Pero, e mayoría a sinti e necesidad di legaliza nan derecho di manda.

Desde e tempo di mas antigua hopi gobernante a haci esei bisando cu nan tabata dios of cu nan a recibi poder di nan dios. Esei ta e concepto di fantasía tocante “mando real sagrado,” cu gobernante di Mesopotamia di antigua i Faraó di Egipto di antigua a reclama.

Alehandro Magno, rey griego sucesor di dje, i hopi emperador di Roma també a pretende di ser dios i asta a exigi pa hende adoránan. Sistema bao di tal gobernante tabata yamá “culto di gobernante,” i nan propósito tabata pa consolidá autoridad dje gobernante riba un mezcla di pueblo dominá. Nengamento di adora e gobernante tabata condená como un acto contra e gobierno. Den su buki The Legacy of Rome, profesor Ernest Barker a skirbi: “Hacimento dje emperador [romano] dios, i e apoyo cu el a recibi debí na su divinidad, ta claramente e fundeshi, of di tur manera e cemento, dje imperio.”

Esei a sigi asina asta despues cu “cristianismo” tabata hací legal bao di emperador Constantino (a goberná 306 te 337 EC) i despues tabata adoptá como e religion nacional dje Imperio Romano bao di emperador Teodósio I (a goberná 379 te 395 EC). Algun emperador “cristian” tabata adorá como dios te cu leu den siglo cinco EC.

“Dos poder,” “dos spada”

Mientras cu e papa di Roma a haya mas poder, problema entre e Iglesia i e gobierno a bira mas grandi. P’sei, na fin di siglo cinco EC, papa Gelasio I a declara e principio dje “dos poder”: e autoridad sagrado di papa coexistiendo cu e poder real di rey​—⁠cu rey sumiso ne papa. Despues e principio a desaroya pa bira e doctrina di “dos spada”: “E spada spiritual cu papa mes a usa, delegando e spada temporal na gobernante laico, pero, no obstante, gobernante laico tabatin cu usa e spada temporal conforme cu direccion di papa.” (The New Encyclopædia Britannica) Riba e base di tal doctrina, durante e Epoca Mediano, e Iglesia católico a declara e derecho di corona emperador i rey afin di legaliza nan autoridad, asina manteniendo na existencia e fantasía di antigua di “gobernacion real sagrado.”

Sin embargo, esei no mester ta confundí cu loke nan a yama derecho divino di rey, un desaroyo despues cu tabatin e doel di libra gobernante político for di sumision ne papa. E teoría di derecho divino ta declara cu rey ta recibi nan autoridad di manda directamente foi Dios, i no mediante papa di Roma. E New Catholic Encyclopedia ta bisa: “Na un tempo ora e papa tabata eherce un poder spiritual universal i asta poder temporal riba cabez di gobierno, e idea di derecho divino a pone rey di gobierno nacional den un posicion pa hustifica nan autoridad di ser igualmente divino mescos cu e papa.”b

E fantasía di soberanía popular

Cu pasamento di tempo, hende a sugeri asta otro fuente di autoridad. Uno tabata e soberanía di pueblo. Hopi hende ta kere cu tal idea a origina den Grecia. Sin embargo, democrácia griego di antigua tabata practicá den solamente algun stad independiente, i asta den eseinan homber so a vota. Hende muher, esclabo, i stranhero residencial​—⁠calculá di ser mitá of vier vijfde dje poblacion​—⁠tabata lagá afó. Apenas un soberanía popular!

Ken a promove e idea di soberanía di pueblo? Sorprendiblemente, teólogo católico a introduci esei den Epoca Mediano. Den siglo 13, Tomás Aquinas a declara cu aunque soberanía ta origina cu Dios, e ta establecí den e pueblo. Tal idea a resulta di ser popular. E New Catholic Encyclopedia ta bisa: “E idea declarando e pueblo como e fuente di autoridad a haya apoyo dje mayoría grandi di teólogo católico di siglo 17.”

Pakico teólogo di un religion den locual e pueblo no tin ningun boz cualkiera den scogimento di papa, obispo, of pastor ta promove e idea dje soberanía dje pueblo? Pa motibo cu algun rey europeo tabata bira cada bez mas inketu bao di autoridad dje papa. E teoría di soberanía di pueblo a duna e papa poder pa tumba un emperador of rey si esei a parce necesario. Historiador Will i Ariel Durant a skirbi: “Defensor di soberanía popular a inclui hopi jesuíta, cu a mira den tal punto di bista un medio pa debilita poder real na contraste cu autoridad di papa. Cardenal Bellarmine a debati cu si autoridad di rey ta deriba di pueblo, i p’sei ta sumiso na dje, e ta keda claramente bao di autoridad di papa . . . Luís Molina, un jesuíta spañol, a conclui cu e pueblo, como un fuente di autoridad seglar, por hustamente​—⁠pero segun procedimento ordená​—⁠elimina un rey inhusto.”

Naturalmente, e “procedimento ordená” lo ser bao di direccion di papa. Confirmando esei, e historia católico francés Histoire Universelle de l’Eglise Catholique ta cita e Biographie universelle, cu ta bisa: “Bellarmine . . . ta siña como doctrina católico común cu prinz ta recibi nan poder for di scogimento di pueblo, i cu pueblo por eherce tal derecho solamente bao di influencia dje papa.” (Nos letter cursivo.) Asina soberanía popular a bira un instrumento cu e papa por a usa pa influenciá scogimento di gobernante i, si tabata necesario, laga eliminá tal gobernante. Den tempo mas reciente, esei a permiti e herarquía católico influenciá votador católico den país democrático representativo.

Den democrácia moderno e legalidad di un gobierno ta basá riba loke ta ser yamá “permiso di esnan goberná.” Pero, a lo mehor, esei ta e “permiso dje mayoría,” i debí na apatía di votador i maña político, hopi bez tal “mayoría” realmente ta un menoría so dje poblacion. Awe, “permiso di esnan goberná” hopi bez kier men solamente “entréga, of conformacion, di esnan goberná.”

E fantasía di soberanía nacional

E fantasía di puesto real sagrado cu papa di promé a promove a duna mal resultado pa papa, birando derecho divino di rey. E teoría di soberanía popular a duna mal resultado també pe Iglesia católico. Durante siglo 17 i 18, filósofo seglar tal como e inglés Thomas Hobbes i John Locke i e francés Jean-Jaques Rousseau, a refleha e idea di soberanía popular. Nan a desaroya diferente version dje teoría di un “contrato social” entre gobernante i esnan goberná. Principio di nan no tabata fundá riba teología sino riba “ley natural,” i e concepto a culmina den idea cu a causa daño serio ne Iglesia católico i papa.

Un poco tempo despues dje morto di Rousseau, e revolucion francés a cuminza. E revolucion a destrui cierto idea di loke ta legal, pero a crea un idea nobo, esun di soberanía nacional. The New Encyclopædia Britannica ta bisa: “Francia a nenga derecho divino di rey, e supremacía di aristocrat, i privilegio dje Iglesia católico romano.” Pero, segun e Britannica, “e Revolucion a hiba e invento nobo, gobernacion nacional, na madurez.” Revolucionario tabatin mester di tal “invento” nobo. Pakico?

Pasobra bao dje sistema cu Rousseau a presenta, tur ciudadano por tin boz igual den scogimento di gobernante. Esei por resulta den un democrácia fundá riba votamento universal​—⁠algo cu lider dje Revolucion francés no a favorece. Profesor Duverger ta splica: “Tabata precisamente pa evita tal resultado, considerá indeseabel, cu, entre 1789 i 1791, un clase próspero di pueblo dje Asamblea Constituyente a inventa e teoría di soberanía nacional. Nan a identifica e pueblo cu e ‘Nacion,’ locual nan a considera como un berdadero cuerpo, distinto di diferente parti cu a componé. E Nacion so, mediante representante di dje, tin derecho di eherce soberanía . . . Aunque e tin un aparencia democrático, e doctrina di soberanía nacional realmente no ta democráctico di ningun manera pasobra e por ta usá pa hustifica casi cualkier forma di gobierno, i specialmente dictadura.” (Su letter cursivo.)

Esfuerzo humano un fracaso

Aceptacion di Gobierno Nacional como un fuente legítimo di autoridad a resulta den nacionalismo. The New Encyclopædia Britannica ta bisa: “Hopi bez hende ta kere cu nacionalismo ta mashá bieu; tin bez cu equibocadamente hende ta consideré como un factor permanente den comportamento político. Realmente, e revolucion americano i francés por ta considerá como su promé manifestacion fuerte.” Desde e dos revolucion, nacionalismo a plama den Nort i Suramérica, Europa, Africa, i Asia. Gera feroz a ser legalizá den e nomber di nacionalismo.

Historiador británico Arnold Toynbee a skirbi: “E spiritu di nacionalismo ta un fermento zuur dje biña nobo di Democrácia den boter bieu di Tribalismo. . . . E compromiso straño entre Democrácia i Tribalismo a ser hopi mas potente den político práctico di nos Mundo Occidental moderno como Democrácia mes.” Nacionalismo no a produci un mundo di paz. Toynbee a bisa: “Despues di un tempo mashá breve, Gera di Nacionalidad a sigi Gera di Religion; i den nos Mundo Occidental moderno e spiritu di fanatismo religioso i e spiritu di fanatismo nacionalista ta claramente e mesun pasion malu.”

Mediante e fantasía di “puesto sagrado di rey,” “derecho divino di rey,” “soberanía popular,” i “soberanía nacional,” gobernante a haci esfuerzo pa legaliza nan autoridad riba nan próhimo. Sin embargo, despues di a considera e historia di gobernante humano, hende cristian no por haci menos cu conforma cu e pensamento cu Salomón a expresa: “Hende a domina hende pa su mes perhuicio.”​—⁠Eclesiastés 8:⁠9.

En bez di adora e gobierno político, hende cristian ta adora Dios i ta reconocé como e fuente legítimo di tur autoridad. Nan ta di acuerdo cu salmista David cu a bisa: “Grandeza, poder, splendor, largura di dianan i gloria ta di bo, Yahweh, tur cos den cielo i riba tera ta di bo. Soberanía ta di bo, Yahweh; bo ta exaltá, supremo riba tur.” (1 Crónica 29:​11, La Nueva Biblia de Jerusalen) Sin embargo, den onor pa Dios, nan ta mustra e respet apropiado pa autoridad, tanto den campo seglar como spiritual. Exactamente di ki manera i pakico nan por haci esei cu gozo lo ser examiná den e dos artículo cu ta sigi.

[Footnotes]

a Droit constitutionnel et institutions politiques, di Maurice Duverger

b The Catholic Encyclopedia ta bisa: “E Iglesia católico nunca a autoriza tal ‘derecho divino di rey’ (mashá diferente cu e doctrina di cu tur autoridad sea di rey of di república, ta di Dios). Den e Reformacion esei a adopta un forma mashá contra catolicismo, rey manera Enrique VIII, i Haime I, di Inglaterra, declarando e plenitud di autoridad spiritual i també civil.”

[Caption on page 15]

E Iglesia católico a declara e autoridad pa corona emperador i rey

[Caption on page 15]

Consecration of Charlemagne: Bibliothèque Nationale, Paris

    Publikashonnan na Papiamentu (Curaçao) (1986-2025)
    Log Out
    Log In
    • Papiamentu (Kòrsou)
    • Kompartí
    • Preferensia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondishonnan di Uso
    • Maneho di Privasidat
    • Konfigurashon di Privasidat
    • JW.ORG
    • Log In
    Kompartí