Concenshi—Un Carga of un Beneficio?
‘MI CONCENSHI ta molestiá mi!’ De bes en cuando, prácticamente nos tur ta sinti remordimentu di concenshi. Sintimentunan asina por varia for di un simpel inkietud te na pena agonisante. Un concenshi molestiá por asta ocasioná depresion of un sintimentu profundo di fracaso.
Mirá for dje punto di bista aki, anto, e concenshi no ta un carga? Algun por sinti cu ta asina. Den generacionnan anterior, hopi cultura a considerá e concenshi hopi bes como un facultad cu hende ta nace cuné. Hopi a sinti cu e tabata un guia moral cu Dios mes a duna directamente. P’esei e concenshi a ser yamá “e presencia di Dios den hende,” “nos orígen natural,” i asta “e bos di Dios.”
Sin embargo, den añanan recien, mas i mas hende ta bisa cu concenshi ta principalmente un facultad adkerí—un producto dje influencia di mayornan i di sociedad. Por ehempel, algun sicólogo ta razoná cu un mucha ta siña abstené for di comportacion indeseabel principalmente debí na miedu di castigu, keriendo cu loke nos ta yama concenshi ta simplemente e adkisicion dje balornan personal i creencianan di nos mayornan. Otronan ta señalá n’e papel cu sociedad en general ta hunga den transmití balor i normanan. Algun ta mira remordimentu di concenshi como nada mas cu e conflicto entre loke nos tin gana di haci i loke un sociedad opresivo ta exigí nos haci!
Sea cual sea ki teorianan tin, frecuentemente hende a keda para riba nan punto sin importá kico mayor, famia i sociedadnan completo a exigí di nan, pa motibu cu nan concenshi a manda nan haci asina. Algun asta tabata dispuesto na sacrificá nan bida pa causa di nan concenshi! I apesar dje diferencianan grandi entre e culturanan di mundu, casi universalmente hende ta mira accionnan manera asesinato, ladronicia, adulterio, gañamentu i incesto como robes. Esaki no ta duna evidencia cu e concenshi ta algu cu hende ta nace cuné?
Concenshi—Bijbel Su Punto di Bista
E berdadero autoridad riba e tópico aki ta Jehova Dios. Al fin al cabo, “e [Dios] ta esun cu a traha nos, i no nos mes.” (Salmo 100:3) E ta comprendé cabalmente con nos ta formá. E Palabra di Dios, Bijbel, ta splica cu hende a ser trahá den “imágen” di Dios. (Génesis 1:26) Hende a ser creá cu un sentido di loke ta bon i malu; for di cuminsamentu, concenshi tabata un parti inherente di hende su naturalesa.—Compará cu Génesis 2:16, 17.
Apostel Pablo ta confirmá esaki den su carta n’e romanonan, skirbiendo: “Ki ora cu hende dje nacionnan cu no tin ley [di Dios] ta haci di naturalesa e cosnan dje ley, e hendenan aki, aunke nan no tin ley, ta un ley pa nan mes. Nan ta net esnan cu ta demostrá cu e substancia dje ley ta skirbí den nan curason, miéntras cu nan concenshi ta duna testimonio cu nan i, entre nan mes pensamentu, nan ta ser acusá of asta dispensá.” (Romanonan 2:14, 15) Tuma nota cu hopi hende cu no a ser lantá bou dje Ley divino duná n’e hudiunan tog a sigui algun dje principionan dje ley di Dios, no dor di presion social, sino “di naturalesa”!
Leu di ta un carga, anto, e concenshi ta un don divino, un beneficio. Ta cierto cu e por causa pena pa nos. Pero ora nos apropiadamente ta haci caso di dje, e por recompensá nos tambe cu sintimentunan di satisfaccion profundo i pas interno. E por guia, protehá i motivá nos. The Interpreter’s Bible ta comentá: “Salú mental i emocional por ser conserbá solamente si e individuo purba cera e brecha entre loke e ta haci i loke e ta sinti cu e tin cu haci.” Con bo por cera e brecha ei? Ta posibel pa moldea i entrená nos concenshi? E preguntanan aki lo ser considerá den e siguiente artículo.